Dùng bao cao su, tiếp xúc ngoài da vẫn có thể lây nhiễm HPV

Thông tin cụ thể về HPV, vị chuyên gia cho biết, HPV là loại virrus có hơn 200 týp, trong đó có hơn 30 týp lây truyền từ người sang người qua đường tình dục. Do đó HPV được xếp vào bệnh lây truyền qua đường tình dục, và mắc ở cả nam và nữ.

HPV được chia làm 2 nhóm: nguy cơ thấp và nguy cơ cao. Trong đó, nhóm nguy cơ thấp có 2 týp phổ biến nhất là 6 và 11…, là nguyên nhân gây ra bệnh sùi mào gà. Nhóm nguy cơ cao có các týp: 16, 18, 31, 33, 34, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66, 68, hiện nay đã được đưa vào thuốc chủng ngừa Gardasil 9, và nhóm nguy cơ cao có mối liên hệ với bệnh ung thư, đặc biệt là týp 16, 18.

Phó giáo sư thông tin thêm, mối liên quan của HPV đối với ung thư cổ tử cung chiếm đến gần 100%, mụn cóc 100%, còn các loại ung thư như ung thư âm hộ, ung thư âm đạo, ung thư hậu môn, ung thư dương vật… chiếm tỷ lệ từ thấp đến trung bình.

Hầu hết các trường hợp nhiễm HPV có một đặc điểm là không có triệu chứng, có thể thoái triển trong 2 năm (tự nhiên khỏi bệnh mà không cần điều trị). Vì vậy tần suất nhiễm HPV không được thống kê rõ. Việc HPV thoái triển còn phụ thuộc vào khả năng, sức đề kháng, miễn dịch của người bệnh. Một số ít trường hợp kéo dài nhiều năm, nếu đó là týp nguy cơ cao, khả năng có thể dẫn đến ung thư.

Chuyên gia dẫn chứng nghiên cứu của Rayleen M. Lewwis ở Hoa Kỳ năm 2018 cho thấy, Đỉnh tuổi của nhiễm HPV thay đổi theo địa phương, ví dụ tại Phần Lan xảy ra nhiều ở độ tuổi từ 20-59, đặc biệt độ tuổi dưới 30 khả năng thoái triển cao, nhưng từ 30 tuổi trở lên, khả năng đó sẽ giảm bớt. Vì vậy, lĩnh vực phụ khoa có hướng dẫn làm xét nghiệm HPV ưu tiên từ 30 tuổi trở lên.

Có 79% phụ nữ nằm trong nguy cơ nhiễm HPV, tỷ lệ này tương đương với nam giới, và cách truyền bệnh chủ yếu qua quan hệ tình dục, tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp đều lây qua con đường này. HPV xuất hiện ngoài da, đo dó việc tiếp xúc ngoài da có thể lây nhiễm HPV. Vị chuyên gia nhấn mạnh việc dùng bao cao su không hoàn toàn bảo vệ khỏi nguy cơ nhiễm, bởi vì HPV nằm ngoài vùng bìu, hậu môn, âm hộ… là nơi bao cao su không thể bao trùm hết. Mặc dù có sự khác biệt về tần suất nhiễm các týp HPV giữa các vùng địa lý nhưng týp 16, 18 vẫn dẫn đến nguy cơ ung thư.

Dẫn chứng vấn đề thực tế, người phụ nữ khi đến khám xét nghiệm HPV dương tính và đặt câu hỏi cho bác sĩ: Chồng có bị nhiễm HPV không? Có cần làm xét nghiệm cho người chồng để kiểm tra có bị nhiễm hay không? Có phải người chồng quan hệ bên ngoài rồi về lây cho vợ hay không? Chồng có bị ung thư sinh dục hay không?... chuyên gia chia sẻ, để giải đáp các câu hỏi trên cần có những nghiên cứu liên quan đến HPV nam giới.

Chữa khỏi HPV vẫn có nguy cơ lây nhiễm nếu bạn đời chưa được điều trị

PGS.TS.BS Vũ Thị Nhung bày tỏ sự đáng tiếc khi đến nay các nghiên cứu về HPV ở nam giới còn rất ít. Một nghiên cứu mới được công bố năm 2023, cứ 3 người đàn ông >15 tuổi có 1 người nhiễm HPV (ít nhất 1 týp). Các vấn đề ung thư dương vật, hậu môn, hầu họng… thường do týp HPV 16 gây ra, và nam giới thường là nơi ẩn chưa các týp HPV sinh dục, do đó cần đưa nam giới vào tầm kiểm soát HPV để giúp giảm tỷ lệ mắc mới ở nữ.

Đến nay chưa có xét nghiệm nào được CDC công nhận để dùng tầm soát HPV nam giới. Đồng thời, CDc cũng không khuyến cáo tầm soát HPV cho nam giới một cách thường quy trước khi họ có biểu hiện về dịch bệnh.

Chuyên gia cho biết, HPV là bệnh lây truyền qua đường tình dục, nguy cơ lây nhiễm sau khi giao hợp khoảng 20%, do đó nếu người vợ phát hiện có HPV dương tính, người chồng có thể tiềm ẩn nguy cơ mắc bệnh. Đến nay vẫn chưa có cách điều trị đặc hiệu mà mới chỉ điều trị triệu chứng.

Một số nghiên cứu về HPV cho thấy, bao cao su là một yếu tố quan trọng làm giảm tỷ lệ nhiễm HPV, lưu ý chỉ giảm mà không thể ngăn chặn hoàn toàn nhiễm HPV. Việc hút thuốc liên tục trên 5 năm có liên quan đến tỷ lệ mắc HPV mới cao, đặc biệt là nhóm nguy cơ cao và khả năng thải trừ bệnh thấp do hút thuốc đã làm giảm miễn dịch của cơ thể. Đàn ông hút thuốc lá có tỷ lệ mắc HPV cao hơn phụ nữ hút thuốc, vì vậy nếu nam giới ngưng hút thuốc lá là yếu tố quan trọng giúp vào việc phòng ngừa HPV.

Phó giáo sư nhấn mạnh, vấn đề quan trọng nhất hiện nay là chông chờ, vì chưa có thuốc điều trị, chủ yếu là phòng ngừa. Chủng ngừa HPV là biện pháp ngừa hiệu quả các týp mục tiêu của thuốc chủng. Thuốc có hiệu quả cao trước khi quan hệ tình dục. Cần lưu ý, thuốc chủng không ngừa được các bệnh lây truyền qua đường tình dục, không chữa được người đang nhiễm bệnh HPV.

Hiện nay, tại Hoa Kỳ đang lưu hành Gardasil 9, một loại vắc xin thế hệ mới có thể chủng ngừa HPV cho cả nam giới, bảo vệ khỏi 9 týp virus HPV phổ biến. Loại vắc xin này đã có mặt tại Việt Nam từ tháng 5/2022.

Chỉ định dùng Gardasil 9 cho nam, nữ từ 9-45 tuổi: Nếu chủng cho trẻ dưới 15 tuổi chỉ cần tiêm 2 liều, và tiêm 3 liều cho nhóm từ 15 tuổi trở lên. Bên cạnh đó, nếu một người đã nhiễm một loại HPV vẫn có thể chủng để phòng các loại HPV chưa nhiễm có trong thuốc ngừa.

Vị chuyên gia cho biết, nhiều nghiên cứu thực hiện được trên nam giới cho thấy nam giới là nơi chứa mầm bệnh và có nguy cơ lây nhiễm cho những người phụ nữ khác. Do đó phòng tránh HPV ở nam giới giúp giảm nguy cơ lây bệnh trong cộng đồng. Vì vậy chương trình chủng ngừa HPV cần áp dụng cho cả bé gái và bé trai trước khi các bé trước vào tuổi dậy thì.

>>> Hội nghị Khoa học thường niên Hội Y học TPHCM 2024: Bao quát các vấn đề, giới thiệu thành tựu mới nhất của từng chuyên khoa

>>> Đối phó bệnh nhiễm trùng cần các thuốc điều hòa phản ứng miễn dịch trong cơ thể ký chủ

>>> Trung bình cứ 3 giây lại có 1 ca gãy xương do loãng xương

>>> Muốn tránh đột tử, hãy tầm soát sức khỏe trước khi thi đấu thể thao

>>> Tiến bộ mới về chẩn đoán, quản lý giúp giảm biến chứng, cứu sống bệnh nhân viêm gan B

>>> Bước tiến mới trong chẩn đoán và điều trị bệnh phổi mô kẽ trong viêm khớp dạng thấp

>>> Cập nhật các tiến bộ trong điều trị vết thương khó lành

>>> Vai trò quan trọng của ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý dụng cụ phẫu thuật

>>> Y học cổ truyền tại TPHCM có tiềm năng phát triển lớn nhưng cần được đầu tư đúng mức cho các nghiên cứu khoa học