Nghiến răng là hiện tượng thường xuyên nghiến chặt hàm răng, có thể phát ra tiếng ken két. Nguyên nhân gây nghiến răng do khớp cắn (giữa răng hàm trên và hàm dưới) bị lệch; lo âu, căng thẳng hay bị stress; kích động hay xúc cảm quá mức. Cũng có thể do tác dụng phụ của một số thuốc thần kinh như thuốc chống trầm cảm...

Thường người bệnh không biết mình có tật nghiến răng vì thường xảy ra lúc ngủ và được phát hiện khi răng bị mòn. Tật nghiến răng có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi.

Tác hại của tật nghiến răng

Do lực sử dụng trong động tác này lớn gấp nhiều lần khi nhai nên tật nghiến răng không chỉ tạo âm thanh khó chịu cho người xung quanh mà còn gây mòn răng. Nếu kéo dài có thể làm răng bị mất hết lớp men, lộ ra lớp ngà vàng hơn, bị ê buốt, nứt gãy các múi răng, lung lay hoặc rụng, sứt miếng hàn, gãy các hàm giả. Răng bị mòn sẽ làm giảm kích thước tầng dưới mặt, người bệnh trông già hơn.

Nghiến răng nhiều có thể làm các cơ hàm bị co thắt, người bệnh bị mỏi, đau các cơ hàm. Các cơ hoạt động quá mức có thể bị phì đại cơ cắn ở cả hai bên, làm cho khuôn mặt bị mất cân xứng hoặc có dạng vuông và tác động lên khớp gây rối loạn khớp thái dương - hàm.

Tùy mức độ tổn thương mà bệnh nhân có biểu hiện khác nhau: đau khớp hàm, có tiếng kêu lụp cụp khi há miệng hoặc khi đang nhai, rối loạn vận động há miệng lệch, há miệng khó...

Với trẻ em, thời gian nghiến răng ở trẻ không kéo dài nhưng có thể làm ảnh hưởng đến sự phát triển của răng. Răng bị mòn làm cho những thức ăn có axit và đường bám vào răng nhiều hơn và dễ gây sâu răng.

Điều trị tật nghiến răng thế nào?

Trị tật nghiến răng nhằm ngăn tổn thương vùng răng miệng và giảm đau các cơ nhai, cơ vùng mặt. Tùy theo nguyên nhân nghiến răng có phác đồ điều trị thích hợp:

- Nếu bị stress: Điều trị chủ yếu bằng tâm lý và thư giãn (thể dục, thiền tâm...). Có thể sử dụng thuốc gây giãn cơ để tạm thời giảm co thắt cơ hàm, tuy nhiên phải theo chỉ định của bác sĩ.

- Do cắn khớp cần đến khám bác sĩ răng hàm mặt, làm chỉnh hình răng để có khớp cắn tốt hơn. Bác sĩ cũng có những dụng cụ giúp bảo vệ răng tránh tổn thương trong trường hợp nghiến răng quá nặng. Hiện dụng cụ giúp hạn chế tật này là mang máng nhai. Nó giúp ngăn sự phá hại răng, làm giảm đau cơ và khớp thái dương - hàm.

- Do tác dụng phụ của thuốc: Cần ngưng ngay thuốc hoặc dùng thêm thuốc khác để giảm tác dụng phụ này, tùy theo chỉ định của bác sĩ.

- Ở trẻ em thường liên quan đến sự tăng trưởng và phát triển của trẻ: răng phát triển không đều, mọc răng... Hầu hết trẻ bị tật nghiến răng ở độ 3-10 tuổi, khoảng 13 tuổi phần lớn trẻ tự hết.