1. Da yếu mỏng, nóng rát và giãn mao mạch là bị gì?

Thưa BS, tình trạng da em hiện tại yếu mỏng và đỏ nóng lan 2 bên má, kèm theo giãn mao mạch ạ. Em có đến bệnh viện khám và được chẩn đoán là viêm da tiếp xúc. Hiện tại, vì dịch bệnh em không thể đến tái khám và lấy thêm thuốc uống. Mỗi ngày, tình trạng đỏ nóng bên trong em vẫn còn ạ. Mong được BS giải đáp giúp. Em xin cảm ơn! (Trần Thuỳ Linh)

BS.CK2 Võ Thị Đoan Phượng trả lời: Có thể thấy, tình trạng da của bạn thuộc dạng trung bình - nặng. BS không rõ đơn thuốc của bạn đang sử dụng như thế nào, trong những dữ liệu mà bạn đưa ra thì BS chỉ có thể hướng dẫn được những việc làm cơ bản thôi. Do đó, bạn nên gửi đơn thuốc của mình đến đường dây tư vấn trực tiếp để BS sẽ chỉnh liều đơn thuốc, cũng như hướng dẫn bạn những bước điều trị tiếp theo.

Riêng tình trạng bệnh hiện tại, bạn nên cố gắng hạn chế sử dụng những chất tẩy rửa mạnh, các loại xà bông mạnh, tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, có thể bôi dưỡng ẩm nhiều lần. Riêng với vùng da đỏ, sau khi điều trị viêm da tiếp xúc ổn định, bạn có thể đến bệnh viện để được khám kỹ hơn về tình trạng da đỏ như vậy.

BS.CK2 Võ Thị Đoan Phượng - Trưởng Khoa Lâm sàng, Bệnh viện Da Liễu TPHCM

2. Trẻ bị viêm da cơ địa cần lưu ý gì khi học bơi?

Thưa BS, con trai của tôi năm nay 7 tuổi, cháu bị viêm da cơ địa từ nhỏ, tôi thấy da cháu rất dễ bị dị ứng, ngứa và đỏ. Nhưng sau khi hết dịch, tôi vẫn muốn cho bé được học bơi, điều này có được không và có cần lưu ý gì cho bé không ạ? (Nguyên Trần)

BS.CK2 Võ Thị Đoan Phượng trả lời: Hiện tại, việc cho trẻ học bơi trong tình hình dịch như thế này cũng rất khó khăn. Tuy nhiên, sau khi dịch bệnh ổn định thì việc cho trẻ học bơi để nâng cao sức khỏe, phát triển chiều cao là mong muốn hết sức chính đáng của các bậc phụ huynh. Bên cạnh đó, phụ huynh lo lắng việc học bơi khi con bị viêm da cơ địa cũng là chuyện đương nhiên.

Phụ huynh nên chú ý rằng, nếu trẻ bị viêm da cơ địa thì có khả năng tình trạng da của trẻ sẽ bùng phát nếu tiếp xúc những hoá chất khử khuẩn trong hồ bơi, thậm chí trẻ cũng có thể bị viêm da tiếp xúc. Do đó, nên lưu ý không có trẻ đi bơi nếu tình trạng bệnh bùng phát, ví dụ như khi da viêm đỏ, có mụn nước, bị rỉ dịch…

Khi tình trạng của trẻ đã ổn định thì bố mẹ vẫn có thể cho trẻ đi bơi nhưng cần phải lưu ý một số điều sau đây:

• Trước khi bơi, bôi cho trẻ một lớp dưỡng ẩm toàn thân.

• Sau khi bơi, cho trẻ tắm bằng nước ấm ngay sau đó. Song, phụ huynh cũng nên bôi lại một lớp dưỡng ẩm để hồi phục hàng rào bảo vệ da cho trẻ.

• Đó là những cách phụ huynh có thể thực hiện để giúp con trẻ vẫn có thể hoạt động thể dục, thể thao mà bệnh vẫn được kiểm soát tốt.

3. Da nổi đỏ sau mỗi lần lau chùi, va chạm mạnh, do đâu?

Xin chào BS, hiện em đang gặp tình trạng như sau: da của em sau mỗi lần lau chùi, đụng mạnh thì bị ngứa ngáy, sau thì giảm dần và còn nổi đỏ. Xin bác sĩ tư vấn giúp em, em cảm ơn ạ.

BS.CK2 Võ Thị Đoan Phượng trả lời: Theo như tình trạng mô tả của bạn thì có khả năng bạn đã bị mề đay vật lý cơ học do áp lực mạnh gây ra những thương tổn. Ví dụ da có thể bị các vết đỏ, sần, mảng hơi phù nề lên, có thể có màu hồng hay trắng, giới hạn rõ hoặc không rõ, có nhiều kích thước khác nhau.

Trong giai đoạn dịch bệnh như hiện nay, nếu không thể đến bệnh viện thăm khám được thì bạn có thể sử dụng những thuốc kháng histamin có bán trên thị trường như cetirizine, levocetirizine… để sử dụng. Tuy nhiên, trong những trường hợp nặng, ví dụ sưng mắt, sưng môi, khó thở… thì bạn nên cơ sở y tế gần nhất vì những tình trạng đó có thể gây ảnh hưởng đến tính mạng.

Ngoài ra, bạn cũng đã biết được tác nhân gây thương tổn cho da đó là do va chạm mạnh, lau chùi hay bưng bê vật nặng… Do đó, hãy cố gắng tránh các tác nhân đó, ví dụ đừng mang vác đồ nặng, đừng mặc quần áo quá chật…, như vậy sẽ giúp hạn chế được những biểu hiện này.

Nhận diện viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang

Chào BS, cho em hỏi da em tự nhiên nổi lên các vết ban đỏ như vết bỏng, có dấu hiệu lây lan, đó có phải là viêm da tiếp xúc không ạ? Nếu bị thì em nên điều trị thì như thế nào ạ? Trước đó, em có đi tiêm vắc xin COVID-19 ở công ty 1 ngày thì xuất hiện, mong BS giải đáp giúp em. Em cảm ơn BS. (Nguyễn Thế Cảnh)

BS.CK2 Võ Thị Đoan Phượng trả lời: Trước hết, xin chúc mừng bạn đã tiêm vắc xin COVID-19, một biện pháp hữu ích để bảo vệ mình trước dịch bệnh này. Thương tổn của bạn không phải là tác dụng của vắc xin nên bạn đừng lo lắng quá nhé!

Đây là biểu hiện của viêm da tiếp xúc kích ứng. Cụ thể, trường hợp của bạn là do độc của kiến ba khoang gây ra.

Viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang thường có những biểu hiện như nổi mẩn đỏ, hồng ban hơi phù nề, trên bề mặt có thể có mủ. Thường những thương tổn này sẽ thành đường và đối xứng những vùng có nếp gấp (khuỷu tay, vùng bẹn,…) do độc chất từ một bên dính qua bề mặt còn lại gây nên thương tổn.

Nhiều trường hợp khi sờ tay vào nơi có độc chất của kiến ba khoang rồi sờ lên những vị trí khác của cơ thể thì cũng sẽ gây ra những thương tổn ở những vùng da khác.

Nguyên nhân gây ra tình trạng này là do trong kiến ba khoang có độc chất Pederin.

Để điều trị tình trạng bệnh này, bạn không nên sử dụng những xà bông hoặc hóa chất mạnh, tránh tiếp xúc với ánh sáng (vì sẽ là cho tình trạng nặng hơn), không nên sờ vào vùng da bị thương tổn vì có thể vô tình làm lây lan độc trên những vùng da đó.

Nếu được điều trị sớm và đúng cách thì thương tổn sẽ mau lành và không để lại di chứng gì. Nhưng nếu điều trị không đúng cách, những vùng thương tổn bị nhiễm trùng thì sẽ để lại những vết sẹo đáng tiếc.

Nếu bạn ngại dịch bệnh nên không thể đến khám tại cơ sở y tế thì bạn có thể sử dụng corticoid loại nhẹ để thoa 2 lần/ngày, trong thời gian ngắn (khoảng 7 ngày). Nếu thuốc không đáp ứng thì bạn nên xem xét đến thăm khám trực tiếp tại các cơ sở y tế để tránh những trường hợp đáng tiếc có thể xảy ra.

>>> Làm sao để kiến ba khoang không bay vào nhà và cách xử lý nếu chúng bò lên da?

Trích trong livestream "Viêm da tiếp xúc: Biểu hiện và cách điều trị" - Bệnh viện Da liễu TPHCM