Tầm quan trọng của việc khám thai trong 3 tháng cuối thai kỳ

3 tháng cuối thai kỳ được xác định từ thời gian 29 - 40 tuần. Giai đoạn này, mẹ bầu khám thai trung bình từ 4 - 6 lần, tùy theo tình trạng thai và thời điểm em bé chào đời.

Thông thường, khám thai giai đoạn này, mẹ bầu sẽ được cân, lấy mạch huyết áp, đo bờ cao tử cung,nghe tim thai, đo tim thai liên tục trong 30-40 phút (non-stress test) và một số xét nghiệm (tổng phân tích nước tiểu).

Khám thai giai đoạn này nhằm phát hiện một số bệnh lý có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho mẹ và bé.

Bệnh lý tiền sản giật

Tình trạng cao huyết áp trong thai kỳ là khi huyết áp > 140/90 mmHg. Nếu tình trạng tăng huyết áp thai kỳ kéo dài sẽ ảnh hưởng đến mẹ và bé, như có thể gây phù phổi, suy gan, vỡ bao gan, suy thận và xuất huyết não; đồng thời có thể làm tình trạng nhau bông non, mất tim thai.

Chính vì sự ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của mẹ và bé, nên khi có triệu chứng bất thường như nhức đầu nhiều kèm theo chóng mặt, đau bụng (đặc biệt là vùng thượng vị và hạ sườn phải), phù (phù mặt), mẹ bầu cần đi khám thai ngay.

3 tháng cuối của thai kỳ là thời điểm quan trọng giúp bác sĩ có thể phát hiện ra các bất thường của thai nhi

Tình trạng tăng trưởng của thai nhi

Tình trạng thai chậm tăng trưởng trong tử cung là vấn đề mẹ bầu rất quan tâm trong mỗi lần khám thai, như hay hỏi cân nặng em bé bao nhiêu, có bình thường hay thai nhỏ quá không.

Chính vì vậy, khi khám thai, bác sĩ sẽ đánh giá toàn bộ tình trạng dinh dưỡng và lên cân của mẹ, cũng như sự tăng trưởng của bờ cao tử cung thông qua việc đo bờ bao tử cung, nghe tim thai.

Giai đoạn này bác sĩ sẽ cho mẹ bầu làm siêu âm doppler động mạch để khảo sát tuần hoàn nhau thai.

Ngoài việc đo kích thước của thai như chu vi đầu, chu vi bụng, chiều dài xương đùi thì bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng doppler động mạch rốn, doppler động mạch não giữa đánh giá tình trạng tưới máu của nhau thai.

Thông qua tuần hoàn nhau thai, chất dinh dưỡng từ mẹ sẽ được truyền sang con. Nếu tuần hoàn nhau thai tốt, trọng lượng của em bé đã số sẽ ở trong ngưỡng bình thường.

Đồng thời, bác sĩ sẽ ghi nhận tình trạng nước ối, bánh nhau để có đánh giá toàn diện sức khỏe thai. Siêu âm doppler thường được thực hiện ở giai đoạn 29-32 tuần.

Bên cạnh siêu âm doppler, bác sĩ sẽ ghi nhận trọng lượng thai, đánh giá xem trọng lượng thai này nằm ở ngưỡng bách phân vị thứ bao nhiêu.

Nếu trọng lượng < 5%, em bé đang suy dinh dưỡng; trọng lượng > 95% nghĩa là em bé to vượt ngưỡng.

Trong giai đoạn 3 tháng cuối thai kỳ, mẹ bầu sẽ được thực hiện non-stress test để kiểm tra sức khỏe của thai.

Lưu ý tháng cuối thai kỳ

Thông thường, tháng cuối cùng của thai kỳ (từ 36 - 40 tuần), mẹ bầu sẽ có lịch khám thai nhiều hơn, có thể 1 lần/tuần. Vì trong giai đoạn này, các vấn đề bất thường của mẹ và hay xảy ra hơn, đặc biệt, bé có thể xuất hiện tình trạng giảm tưới máu tuần hoàn nhau thai, thai suy.

Mẹ bầu nên lưu ý thật kỹ các dấu hiệu thai máy (cử động thai), để đánh giá phần nào sức khỏe của thai.

Mẹ bầu cũng nên thu xếp thời gian khám thai theo lịch của bác sĩ để đánh giá toàn diện sức khỏe của mẹ và bé.

Minh Huy (ghi)

Trích trong chương trình 180 giây thay đổi ngày 29/7 của Bệnh viện Từ Dũ