Thưa BS, ngay sau khi phẫu thuật thay khớp háng, ở tại bệnh viện, người bệnh cần lưu ý những vấn đề nào ạ? Thường, mất bao lâu, bệnh nhân sẽ được xuất viện thưa BS?
ThS.BS.CK2 Mai Duy Linh trả lời: Thay khớp hàng là một đại phẫu và có thể gây mất máu nhiều. Ngoài ra sau khi phẫu thuật xong cần một thời gian tương đối dài để hồi phục hoàn toàn. Chính vì vậy, sau khi thay khớp háng xong trong những ngày đầu nằm viện chúng ta cần lưu ý:
- Chăm sóc vết thương thật tốt để tránh những biến chứng như nhiễm trùng vết thương, nhiễm trùng khớp háng mới thay.
- Tránh các biến chứng khác như huyết khối ở tĩnh mạch, nhồi máu phổi.
- Khi phẫu thuật bác sĩ phải cắt các gân cơ sau đó nối lại, nên khi thuật phẫu thuật xong khớp háng khá lỏng lẻo, dễ dẫn đến tình trạng trật khớp háng. Chính vì vậy chúng ta phải hạn chế cử động khớp háng cho đến khi bác sĩ hoặc nhân viên y tế (đặc biệt là nhân viên y tế phục hồi chức năng) hướng dẫn động tác tập luyện để phục hồi lại chức năng khớp háng.
- Thông thường sau khi thay khớp háng 1 tuần bệnh nhân có thể xuất viện.
Việc phục hồi sau phẫu thuật thay khớp háng phụ thuộc vào những yếu tố nào? Chất liệu của khớp háng liệu có liên quan đến thời gian phục hồi sau này?
ThS.BS.CK2 Mai Duy Linh trả lời: Vấn đề phục hồi phụ thuộc vào các yếu tố:
- Bản thân người bệnh: Có những bệnh lý khác đi kèm dẫn đến phục hồi vết thương chậm. Ví dụ những trường hợp bị suy dinh dưỡng, đái tháo đường, xơ gan, suy thận, người có tình trạng suy giảm miễn dịch. Những trường hợp này sẽ dẫn đến việc phục hồi vết thương nói chung sẽ chậm hơn cũng như dễ bị biến chứng nhiễm trùng hơn.
- Khi mổ: Trong cuộc mổ người bệnh có mất nhiều máu, xuất hiện biến chứng đột ngột.
- Bệnh khiến người bệnh phải thay khớp háng: Ví dụ, các bệnh như gãy cổ xương đùi, thoái hóa khớp háng,… sẽ ít ảnh hưởng đến vấn đề phục hồi sau mổ. Tuy nhiên một số bệnh lý, đặc biệt là bệnh lý viêm khớp háng như viêm cột sống dính khớp thường kèm tình trạng viêm và dẫn đến phục hồi khớp háng chậm hơn so với các bệnh lý khác.
Tập vật lý trị liệu nên bắt đầu từ thời điểm nào sau khi phẫu thuật thay khớp háng? Người bệnh sẽ được hướng dẫn như thế nào khi ở bệnh viện? Và sau khi về nhà, nên tiếp tục tập luyện ra sao (bài tập, thời gian tập, cường độ tập…)?
ThS.BS.CK2 Mai Duy Linh trả lời: Tập phục hồi chức năng sau khi thay khớp háng là rất quan trọng giúp người bệnh có thể lấy lại hoạt động của khớp háng cũng như hoạt động sinh hoạt, đi lại bình thường.
Ngay ngày hôm sau, sau khi mổ bệnh nhân đã được hướng dẫn để tập luyện. Lúc này các chuyên viên về chức năng sẽ hướng dẫn bệnh nhân những động tác nên tránh. Nên nằm, ngồi như thế nào để tránh các biến chứng như trật khớp háng.
Tập những động tác tránh tình trạng ứ đọng máu ở bàn chân và bắp chân vì sau khi phẫu thuật xong chân sẽ hạn chế vận động, dẫn đến tình trạng huyết khối. Nếu huyết khối di chuyển lên phổi sẽ gây viêm tắc phổi hoặc biến chứng rất nặng có thể dẫn đến tử vong.
Ngoài ra bác sĩ, chuyên viên phục hồi chức năng sẽ hướng dẫn các động tác để tập và tăng cường cơ, gân dây chằng xung quanh khớp háng, giúp khớp háng cố định.
Các biến chứng có thể gặp phải trong quá trình phục hồi sau thay khớp háng là gì? Làm sao để ngăn chặn các biến chứng này?
ThS.BS.CK2 Mai Duy Linh trả lời: Những biến chứng thường gặp nhất là:
- Biến chứng ở vết mổ: Nếu nhẹ vết mổ sẽ sưng tấy hoặc nặng hơn có thể bị nhiễm trùng vết mổ, chảy dịch, chảy mủ. Tình huống nặng hơn nữa, nhiễm trùng đi vào bên trong khớp và bác sĩ bắt buộc phải mổ lại.
- Huyết khối tĩnh mạch: Đây là biến chứng cực kỳ quan trọng, khá thường gặp và có thể gây tử vong. Có nhiều trường hợp mổ xong 1, 2 ngày sau bệnh nhân tử vong là do vấn đề này. Thường bác sĩ sẽ cho thuốc chống đông và hướng dẫn những động tác co duỗi bàn chân. Đồng thời cho bệnh nhân mang vớ áp lực (vớ sử dụng trong bệnh lý suy tĩnh mạch) để hạn chế tình trạng hình thành huyết khối.