Hotline 24/7
08983-08983

Những lưu ý khi sử dụng sữa công thức cho trẻ nhỏ

Sữa công thức cho trẻ sơ sinh được sử dụng khi người mẹ không thể hoặc không có điều kiện nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn. Vậy sữa công thức là gì, chọn sữa công thức cho bé như thế nào? Mời quý vị khán giả cùng nghe chia sẻ của BS Trương Hữu Khanh.

1. Độ tuổi sử dụng sữa công thức

Thưa BS, trẻ mấy tháng tuổi thì có thể sử dụng sữa công thức?

Sữa công thức rất quan trọng đối với trẻ em những sữa mẹ vẫn là quan trọng nhất. Chúng ta chỉ dùng sữa công thức khi mẹ không đủ sữa hoặc không có sữa hoặc trẻ bị dị ứng với đạm trong sữa mẹ. Khi chọn sữa công thức cho bé dưới 2 tuổi phải phù hợp với lứa tuổi, em bé trên 2 tuổi có thể uống bất kỳ loại sữa nào.

Thời gian sử dụng sẽ kéo dài đến năm bao nhiêu tuổi?

Nhu cầu sử dụng sữa rất lớn, nếu chúng ta tập được thói quen uống sữa đến già thì rất tốt. Thành ra, không có giới hạn tuổi khi em bé uống sữa.

2. Sữa công thức có thay thế hoàn toàn sữa mẹ?

Một số trẻ sinh ra không chịu uống sữa mẹ, vậy liệu sữa công thức có thay thế hoàn toàn sữa mẹ được không?

Sữa công thức có thể thay thế hoàn toàn cho sữa mẹ. Nếu trẻ không uống được sữa mẹ thì sữa công thức có thể thay thế 100%. Nếu trẻ ít uống sữa mẹ thì có thể cho trẻ bù thêm sữa công thức.

Đến giai đoạn nào thì nên cho trẻ uống hoàn toàn bằng sữa công thức?

Thông thường, mẹ có thể cho em bé bú đến năm 2 tuổi. Sau 2 tuổi, nếu mẹ vẫn cho con bú sữa mẹ thì phải vắt ra và cho trẻ uống, không nên cho trẻ bú trực tiếp vì sẽ ảnh hưởng đến tâm lý, trẻ sẽ nghiện ti mẹ và bỏ ăn.

3. Mỗi độ tuổi của trẻ, mẹ nên chọn sữa công thức có thành phần gì?

Sữa công thức cho trẻ được chia thành những loại nào? Thành phần của sữa công thức sẽ thay đổi như thế nào theo từng loại để phù hợp với sự phát triển của trẻ?

Thông thường, sữa công thức sẽ chế theo lứa tuổi. Nếu trẻ sinh non thì sẽ có sữa non để tăng năng lượng. Trẻ bình thường thì có sữa từ 0 tháng - 6 tháng tuổi, trên 6 tháng tuổi, từ 1-2 tuổi, trên 2 tuổi. Tùy mỗi hãng sản xuất, mà trên lon sữa sẽ có ghi độ tuổi sử dụng.

Cha mẹ nên sử dụng sữa đúng với lứa tuổi ghi trên bao bì. Trẻ nhỏ không nên sử dụng sữa dành cho trẻ lớn hơn, vì mức năng lượng trong mỗi loại sữa sẽ khác nhau; tuy nhiên trẻ lớn thì có thể sử dụng sữa có trẻ nhỏ được.

Sự đa dạng sản phẩm sữa công thức cho bé trên thị trường hiện nay giúp các bậc cha mẹ dễ dàng tìm kiếm cho con mình một loại sữa công thức phù hợp (Ảnh minh họa)

4. Lưu ý khi chọn sữa công thức cho trẻ

Khi chọn sữa công thức cho trẻ, cha mẹ nên lưu ý điều gì ạ? (thành phần, độ tuổi)

Phụ huynh luôn muốn chọn những loại sữa đặc biệt cho con, nhưng hiện nay, Việt Nam sản xuất sữa rất tốt. Chỉ có những em bé đặc biệt mới sử dụng sữa đặc biệt. Với em bé bình thường, chỉ cần chọn sữa công thức theo đúng độ tuổi. Chúng ta cần nhớ rằng, lượng sữa quan trọng hơn loại sữa.

Nếu mua loại sữa rất đắt tiền nhưng không cho trẻ uống đủ lượng thì không tốt. Nên cho trẻ uống loại sữa vừa túi tiền và uống đủ lượng sữa trong ngày thì sẽ tốt hơn.

5. Pha sữa công thức thế nào để trọn vẹn dưỡng chất?

Pha sữa cho trẻ thế nào mới đúng cách, giúp giữ được chất dinh dưỡng sữa thưa BS?

Nguyên tắc thứ nhất khi pha sữa là bình sữa, núm, nước pha sữa phải sạch. Thứ hai là phải pha đúng cách, không pha quá đặc hoặc quá lỏng và pha đúng lứa tuổi. Nắm được nguyên tắc đó thì sẽ đảm bảo được lượng sữa cho trẻ uống, vừa an toàn, đủ dinh dưỡng, vừa không bị tiêu chảy.

Dụng cụ pha sữa cần được vệ sinh thế nào? Có phải phơi nắng nhiều thì sẽ tốt không ạ?

Hiện nay, bình sữa được làm bằng chất liệu nhựa khá tốt và an toàn. Nếu không có điều kiện mua máy hấp tiệt trùng thì mình có thể luộc bình và núm ngập trong nước sôi. Nên có 2-3 bình sữa để thay phiên sử dụng, không cần phải đem phơi nắng.

Lượng sữa cho trẻ ở mỗi độ tuổi khác nhau thế nào? Có nhiều em bé uống sữa thay nước. Nếu trẻ uống ít hơn hoặc nhiều hơn lượng sữa quy định thì có điều gì đáng ngại không ạ?

Nếu trẻ uống ít hơn hoặc nhiều hơn lượng sữa quy định thì sẽ ảnh hưởng rất nhiều. Uống sữa phải đúng lượng, nếu thiếu thì sẽ không đủ dinh dưỡng, nhiều thì em bé sẽ không ăn được và dẫn đến thiếu vi chất. Nếu em bé dưới 6 tháng tuổi, đặc biệt là dưới 4 tháng tuổi thì chỉ uống sữa, không uống nước.

Lượng sữa em bé uống sẽ được tính theo cân nặng, ví dụ em bé 1 tháng tuổi, nặng 3kg thì sẽ lấy số ký nhân với 180 để được lượng sữa bé phải uống. Nếu em bé lớn hơn thì lượng sữa sẽ bằng số ký nhân với 150, 120, 100. Đến tháng thứ 7 thì em bé bắt đầu ăn và lượng sữa sẽ là 900ml và lượng sữa sẽ giảm dần khi càng lớn lên. Trẻ từ 1-2 tuổi thì uống khoảng 500ml, khi trẻ lớn hơn nếu duy trì được 500ml sữa mỗi ngày thì sẽ rất tốt.

Sữa công thức có thành phần giống công thức hóa học của sữa mẹ nên có thể dùng để thay thế hoàn toàn hoặc một phần cho sữa mẹ (Ảnh minh họa)

6. Khi trẻ bị dị ứng sữa công thức, cha mẹ cần làm gì?

Khi trẻ bị dị ứng với sữa thì cha mẹ cần làm gì? Nếu trẻ dị ứng với tất cả các loại sữa công thức thì cần bổ sung dinh dưỡng cho em bé như thế nào?

Khi cho trẻ bú sữa mẹ hoặc uống sữa công thức thì cần lưu ý 2 điều quan trọng. Thứ nhất, trẻ không dung nạp lactose, nghĩa là trong sữa mẹ và sữa công thức thông thường đều có lactose, nếu cơ thể không có men để dung nạp lactose thì sẽ gây tiêu chảy. Nếu trẻ tiêu chảy quá nhiều thì phải vắt bỏ sữa phần sữa đầu của sữa mẹ hoặc đổi sang sữa công thức.

Tùy theo mức độ dị ứng mà cha mẹ nên đổi sang sữa không có lactose (lactose free). Nhưng cha mẹ nên lưu ý, có khi trẻ không phải bị dị ứng lactose nhưng cha mẹ lại không cho trẻ bú sữa mẹ mà đổi sang sữa công thức thì trẻ sẽ bị thiệt thòi.

Thứ 2, trẻ bị dị ứng với đạm của sữa. Đạm sữa công thức thì dễ dị ứng hơn, tuy nhiên có một số trẻ dị ứng cả đạm sữa mẹ. Biểu hiện của trẻ thường là đi cầu ra máu, tăng cân bình thường, nặng hơn là ọc sữa, trẻ cũng có thể bị nổi mề đay. Khi đó, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám.

Nếu trẻ bị dị ứng đạm sữa của sữa mẹ thì phải xem thử người mẹ có ăn loại đạm nào khiến trẻ dị ứng hay không, ví dụ như thịt bò, sữa đậu nành. Mẹ phải ngưng những thực phẩm này để xem em bé có dị ứng nữa hay không. Nếu mẹ đã ngưng ăn nhưng trẻ vẫn bị dị ứng thì phải chuyển sang dùng sữa thủy phân (sữa đã được cắt đạm). Tuy nhiên, loại sữa này rất đắt tiền và đắng, khó uống.

Những em bé bị dị ứng sữa thì nên cho bé bú sữa đến hơn 4 tháng tuổi và cho trẻ ăn dặm sớm để bổ sung dinh dưỡng. Còn nếu trẻ dưới 4 tháng tuổi thì chỉ có cách cho trẻ uống sữa thủy phân.

Phụ huynh có thể tìm mua sữa thủy phân ở đâu?

Sữa thủy phân rất dễ mua, hầu hết các cửa hàng sữa đều bán. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là phải tìm được bác sĩ chuyên về tiêu hóa, dinh dưỡng nhi để bác sĩ tư vấn chuyển sữa thủy phân.

Trong quá trình công tác, BS có gặp trường hợp em bé nào dị ứng sữa và không thể uống tất cả các sữa công thức không ạ?

Cũng có trẻ bị dị ứng với tất cả các loại sữa công thức và phải chuyển sang sữa thủy phân. Sữa thủy phân đắt tiền và trẻ rất khó uống.

7. Trẻ bị dị ứng sữa công thức, có thể thay thế bằng sữa hạt?

Nếu trẻ dị ứng với tất cả các loại sữa công thức thì có thể cho trẻ uống các loại sữa từ hạt không ạ, sữa hạt có đảm bảo dinh dưỡng cho bé không?

Chúng ta nên nhớ rằng, sữa hạt là sữa để "uống chơi" chứ không phải để nuôi trẻ. Do đó, trẻ sau 2 tuổi thì có thể uống sữa hạt. Nếu em bé dưới 2 tuổi, gia đình muốn cho trẻ uống sữa hạt thì loại sữa đó rất đắt tiền, vì khi sản xuất sữa từ thực vật người ta phải bổ sung thêm một số chất để đầy đủ protein, năng lượng giống như sữa công thức từ động vật.

Do đó, khi nuôi trẻ thì không dùng sữa hạt, chỉ khi uống bổ sung thêm thì mới sử dụng sữa hạt. Sau 2 tuổi, trẻ có thể uống thêm sữa hạt thông thường như sữa đậu nành.

Thời gian sử dụng sữa công thức cho bé pha sẵn tối đa là 2 giờ. Lượng sữa dư còn lại nên bỏ đi, do trong đó có nước bọt của trẻ, sữa có thể bị nhiễm khuẩn và không thuận tiện cho việc bảo quản. (Ảnh minh họa)

8. Lời khuyên của bác sĩ khi chọn sữa và pha sữa cho trẻ

Lời khuyên của BS dành cho cha mẹ để chọn sữa và pha sữa cho trẻ đúng cách?

Sữa có vai trò quan trọng đến năng lượng của trẻ, giúp trẻ cao lớn. Vì vậy, cha mẹ cần chọn đúng loại sữa, đảm bảo hợp vệ sinh khi pha. Khi chúng ta thấy trẻ uống sữa và gặp vấn đề tiêu hóa thì đừng vội kết luận trẻ không phù hợp với sữa mẹ hay sữa công thức mà cho trẻ ngưng bú sữa mẹ hoặc đổi sữa.

Khi trẻ có vấn đề tiêu hóa, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn có nên đổi sữa hay không.

Khi trẻ không thể sử dụng sữa mẹ, phải sử dụng sữa công thức thì phải đảm bảo sữa, bình, núm, nước pha phải sạch, an toàn vệ sinh. Pha đúng cách nghĩa là cho nước vào bình trước, sau đó mới bỏ sữa vào nước. Nếu trẻ uống 120ml thì phải đong 120ml nước và thêm sữa vào, không pha sữa theo cách ngược lại.

Đối tác AloBacsi

Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ

Để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình

Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình

hoàn toàn MIỄN PHÍ

Khám bệnh online

X