1. Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là gì?

Trên cơ thể con người có 24 đốt sống kéo dài từ cổ đến thắt lưng tạo thành cột sống. Trong đó, cổ được cấu tạo từ 7 đốt sống, ký hiệu từ C1 - C7 nối liền với nhau bằng đĩa đệm, có chức năng nâng đỡ cột sống cổ giúp cơ thể vận động dễ dàng, hạn chế chấn thương.

Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là tình trạng nhân nhầy đĩa đệm ở cột sống cổ thoát khỏi bao xơ. Điều này hình thành sự chèn ép lên rễ thần kinh và lỗ tủy sống, tạo ra các cơn đau nhức dữ dội. Hầu hết các trường hợp sẽ bị thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ C4, C5 và C6. Tuy nhiên, trên thực tế bất kỳ vị trí đốt sống cổ nào cũng có thể chịu thương tổn.

2. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng thoát vị đĩa đệm cột sống cổ

Có rất nhiều nguyên nhân khiến đĩa đệm bị thoát vị. Trong đó phổ biến là các nguyên nhân như:

a. Do tuổi tác

Đĩa đệm sẽ dễ bị thoát vị hơn do hao mòn theo thời gian. Khi còn trẻ, đĩa đệm của chúng ta có rất nhiều nước. Nhưng khi già đi, lượng nước trong đĩa đệm giảm dần khiến đĩa đệm kém linh hoạt hơn. Điều này nghĩa là khi di chuyển hoặc vặn cổ, đĩa đệm có khả năng bị rách hoặc thoát vị.

b. Di truyền

Di truyền cũng là một trong những yếu tố khiến bạn đối mặt với nguy cơ bị thoát vị đĩa đệm cổ. Cụ thể, nếu trong gia đình bạn có người bị thoát vị đĩa đệm cổ, bạn cũng có thể mắc bệnh.

Xem thêm: Các biến chứng nguy hiểm của thoát vị đĩa đệm

c. Lối sống kém lành mạnh

Những thói quen kém lành mạnh như sử dụng thuốc lá, lười tập thể dục thường xuyên và dinh dưỡng không đầy đủ sẽ góp phần làm cho sức khỏe đĩa đệm dần kém đi. Vì thế, cần tránh xa hoặc thay đổi những thói quen này.

d. Tư thế sai

Tư thế sai kết hợp với vận động không chính xác có thể gây thêm áp lực cho cột sống cổ. Bên cạnh đó, những người lao động bốc vác hay thường xuyên phải chịu một lực nặng lên cột sống cổ cũng là đối tượng dễ mắc phải các tình trạng về đĩa đệm.

3. Triệu chứng thoát vị đĩa đệm cột sống cổ

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh phụ thuộc vào vị trí đĩa đệm và tình trạng đĩa đệm có đè lên dây thần kinh. Một số dấu hiệu đặc trưng có thể kể đến như:

a. Cổ đau và căng cứng

Thông thường, bệnh nhân sẽ cảm thấy đau nhức và căng cứng cơ cổ sau. Tùy vào mức độ tiến triển của bệnh, cường độ đau có thể nhẹ, vừa phải hoặc thậm chí là dữ dội.

Cơn đau do tình trạng thoát vị đĩa đệm cột sống cổ gây ra thường xuất hiện đột ngột ở vùng cổ sau rồi lan ra những vị trí khác như:

- Bả vai

- Cánh tay

- Đầu, đặc biệt là phía sau gáy

b. Cảm giác tê bì ở tứ chi

Nếu đĩa đệm thoát vị ra khỏi vị trí vốn có và chèn vào dây thần kinh, bệnh nhân có thể cảm thấy tê bì, dị cảm ở khu vực cánh tay, bàn tay và thậm chí là ngón tay.

Mặt khác, trong trường hợp tủy sống bị chèn bởi đĩa đệm thoát vị, cảm giác tê bì sẽ  lan đến tứ chi.

c. Hạn chế phạm vi vận động, vận động tinh tế của cơ thể và yếu sức cơ

Hai triệu chứng trên chủ yếu xảy ra ở trường hợp tủy sống bị chèn ép dẫn đến tổn thương. Lúc này, bệnh nhân thường gặp khó khăn trong việc:

- Đưa tay vòng ra sau lưng hoặc giơ lên cao

- Cúi đầu

- Xoay cổ

- Đi lại mất thăng bằng

Xem thêm: Thoát vị đĩa đệm cột sống nên ăn gì và kiêng gì?

4. Biến chứng thoát vị đĩa đệm cột sống cổ

Ngày nay, tình trạng thoát vị đĩa đệm cột sống cổ không còn là vấn đề xa lạ với mọi người. Do đó, không ít người bệnh mang tâm lý chủ quan, dẫn đến việc điều trị chậm trễ. Điều này có nguy cơ gây phát sinh hàng loạt biến chứng nghiêm trọng. Các biến chứng thoát vị đĩa đệm cổ thường gặp bao gồm:

a.  Thiếu máu não

Đôi khi, hệ động mạch đốt sống cũng sẽ chịu tác động tiêu cực từ tình trạng thoát vị đĩa đệm cột sống cổ. Đĩa đệm bị thoát vị có thể làm cho tuần hoàn máu lên não bị cản trở, dẫn đến tình trạng thiếu máu não.

b.  Hẹp ống sống cổ

Người bị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ còn có nguy cơ đối mặt với chứng hẹp ống sống cổ. Cơ thể sẽ cảnh báo tình trạng này bằng những dấu hiệu như đau mỏi vùng vai gáy, tê yếu tay chân…

Cơn đau có xu hướng thuyên giảm khi người bệnh phân tán bớt áp lực ở vùng cổ - vai khi nằm hoặc thả lỏng cơ thể. Ngược lại, cường độ đau sẽ dữ dội hơn khi bạn duy trì tư thế thẳng lưng trong thời gian dài.

c.  Hội chứng chèn ép tủy

Thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ là một trong các nguyên nhân phổ biến của hội chứng chèn ép tủy. Nếu không sớm được điều trị, người bệnh có nguy cơ tàn tật vĩnh viễn hoặc thậm chí là tử vong.

d.  Liệt vĩnh viễn

Nếu tình trạng đĩa đệm đè lên tủy sống cổ tiếp tục kéo dài, các biểu hiện như đau nhức, tê ngứa tứ chi hay suy yếu cơ không những không biến mất mà còn có thể trở nặng, từ đó dẫn đến liệt vĩnh viễn.

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS Trịnh Ngọc Bình - Phó ban AloBacsi Cộng đồng