Mẹo hay giúp chấm dứt tình trạng say xe ở trẻ

NỘI DUNG TƯ VẤN

1. Vì sao trẻ nhỏ bị say tàu xe?

Thưa BS Trương Hữu Khanh, không riêng gì người lớn mà ngay cả trẻ em cũng mệt mỏi vì những cơn say tàu xe. Xin hỏi BS, vì sao trẻ nhỏ bị say tàu xe? Tình trạng say xe ở trẻ em có giống với người lớn không ạ?

BS Trương Hữu Khanh:

Say xe là điều “trời cho” không thể xoay sở được. Có người đi xe rất khỏe nhưng có người ngửi mùi xe là say; có người đi xa mới say nhưng cũng có người đi gần vẫn say, đây là vấn đề thuộc về bẩm sinh không thay đổi được. Có người lúc nhỏ thì say nhưng lớn thì hết; cũng có người đi lâu dần sẽ quen. Có thể thấy việc say xe thuộc về cơ địa; chúng ta không thể so sánh tại sao người này say xe nhưng người kia lại không.

Tình trạng say xe ở trẻ em và người lớn hầu như giống nhau. Tuy nhiên người lớn thì biết kiềm chế, còn với trẻ khi đã say xe sẽ rất mệt mỏi trẻ ói, quấy khóc, khó chịu, … và con nít thường sẽ dễ say xe hơn người lớn.

BS Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Truyền nhiễm - Thần kinh tại Bệnh viện Nhi đồng 1

2. Làm sao để trẻ không bị say tàu xe?

Để giảm tình trạng say tàu xe cho trẻ, trước khi bắt đầu chuyến đi các bậc phụ huynh cần làm gì? Nên ăn thực phẩm nào và hạn chế thực phẩm nào ạ?

BS Trương Hữu Khanh:

Ngoài việc dùng thuốc thì có những điều sau cần lưu ý sau để tránh say xe:

• Không nên ăn quá no hoặc nhịn ăn
• Cố gắng ngồi vị trí thoáng
• Khi đi xe khuyên trẻ đừng nhìn chăm chăm vô một thứ gì đó hay một vị trí nào đó vì điều này khiến trẻ dễ chóng mặt say xe.
• Phụ huynh đừng nhắc quá nhiều đến việc say xe khi bắt đầu lên xe. Đừng bàn nhiều khiến tâm lý trẻ ảnh hưởng.
• Sinh hoạt bình thường vui chơi với trẻ để trẻ quên đi việc say xe.

Ngoài ra, có một số loại thuốc giúp chống say xe. Lưu ý một số loại thuốc trẻ trên 12 tuổi mới có thể sử dụng được; nếu sử dụng không có sự chỉ dẫn của BS rất dễ khiến trẻ bị loạn thận; trẻ la hét, … tác dụng phụ của nó rất ghê gớm. Có những loại thuốc chỉ xài được cho em bé 18 tháng trở lên. Những em bé dưới 18 tháng muốn giảm tình trạng say xe thì có thể sử dụng những phương pháp đông y thông thường cho bé như nhấp một chút gừng, dùng gừng xoa ở mang tai cho trẻ cũng có thể làm giảm được tình trạng say xe.

3. Lưu ý gì khi dùng thuốc say xe cho trẻ?

Trẻ ở độ tuổi nào có thể dùng thuốc chống say tàu xe? Còn kẹo ngậm, miếng dán chống say xe thì nên sử dụng thế nào ạ? Cần lưu ý gì khi dùng thuốc, miếng dán thưa BS?

BS Trương Hữu Khanh:

Nếu kẹo ngậm hay miếng dán có chế thuốc tân dược để chữa say xe thì hoàn toàn không sử dụng được cho em bé dưới 12 tuổi. Có một loại si rô mà công thức của nó có promethazin thì chúng ta có thể sử dụng được cho em bé từ 18 tháng trở lên trước 30 phút khi lên xe. Ngoài ra em bé dưới 18 tháng không được sử dụng bất cứ thứ gì liên quan đến thuốc tây.

4. Có nên cho trẻ ngửi tinh dầu để chống say xe?

Trong quá trình di chuyển, việc say xe, nôn ói… khiến trẻ khó chịu. Khi đó, bố mẹ nên làm gì để xoa dịu cho trẻ ạ? Nhiều ông bố, bà mẹ thủ sẵn các tinh dầu có mùi tự nhiên như vỏ quýt, vỏ cam hoặc nước gừng, miếng gừng cho trẻ ngậm, theo BS những việc này có nên không ạ?

BS Trương Hữu Khanh:

Nên dỗ em bé ngủ hoặc có khả năng phải dừng lại cho em bé hít thở khí tự nhiên.

Có thể cho bé ngửi tinh dầu của vỏ chanh, cam, quýt,… hoặc dùng gừng xoa ở dái tai trẻ cũng là biện pháp rất tốt. Tuy nhiên không sử dụng trực tếp vô mũi cho em bé dưới 6 tháng đến 1 tuổi. Cho bé ngửi thì không sao nhưng nếu vắt trực tiếp tinh dầu vào mũi thì có thể khiến em bé bị sặc.

5. Trẻ mệt mỏi sau mỗi chuyến đi, cha mẹ nên làm gì?

Mệt mỏi, uể oải là tình trạng thường gặp sau mỗi chuyến đi. Làm thế nào để hồi phục cho trẻ thưa BS?

BS Trương Hữu Khanh:

Khi đã quyết định cho trẻ đi chơi vào mỗi kì nghỉ thì nên tính toán thời gian về sao cho kịp, đủ thời gian nghỉ ngơi. Đảm bảo dinh dưỡng cho bé khi đến những khu vực đó, chơi đùa có chừng mực có thời gian hồi phục thì nên đi. Nếu chơi cho thỏa chí vui đùa, về quá sát ngày đi học của trẻ thì chắc chắn em bé sẽ bị mệt, khó chịu. Nếu bé lớn tùy theo lứa tuổi thì có thể cho trẻ sử dụng thuốc say xe như vậy trẻ sẽ bớt mệt hơn.

6. Biện pháp giúp trẻ không bị say xe?

Về lâu dài có cách nào để chấm dứt tình trạng say xe này cho trẻ không thưa BS?

BS Trương Hữu Khanh:

Về lâu dài đây chỉ là thói quen và cần tập để giúp trẻ đi xe quen hơn chứ không thể thay đổi được.

Trẻ em thì cần phải được đi chơi, khi đi chơi phải chấp nhận việc trẻ khó chịu, quấy khóc nhưng nếu chuẩn bị tốt thì sẽ giảm được tình trạng này và khiến trẻ quen dần hơn:

• Phải chọn ghế ngồi có không gian thoáng để bé không bị say
• Nếu có điều kiện thì lựa chọn thuê xe thoải mái có ghế ngồi rộng
• Áp dụng các biện pháp như không ăn quá no, không nhịn đói,…
• Dạy trẻ những kĩ năng tránh nhìn quá lâu vào một vật
• Không nhắc nhiều đến việc say xe khiến trẻ bị áp lực tâm lý
• Tổ chức, tạo trò chơi khiến trẻ quên đi việc say xe

Nếu quá say khiến trẻ khó chịu có thể sử dụng thuốc phù hợp với lứa tuổi

Khi đi chơi nên biết lượng ngày về, làm sao để trẻ có đủ thời gian nghỉ ngơi để ngày hôm sau còn chuẩn bị đi học; lâu dần trẻ sẽ quen thôi không cần quá lo lắng.