Điều gì xảy ra trong quá trình phẫu thuật thay khớp vai?
Một số vấn đề thoái hóa nghiêm trọng của vai có thể yêu cầu thay thế vai bị đau bằng một khớp vai nhân tạo. Bạn và bác sĩ phẫu thuật của bạn cần phải đưa ra quyết định tiến hành phẫu thuật cùng nhau. Bạn cần phải hiểu càng nhiều về các thủ thuật càng tốt. Thông tin dưới đây sẽ giúp các bạn những kiến thức về việc phẫu thuật thay khớp vai.
Bạn cần phải làm gì để chuẩn bị cho cuộc phẫu thuật?
Khi bạn quyết định phẫu thuật, bạn cần phải thực hiện một vài bước. Bác sĩ phẫu thuật có thể đề nghị một cuộc kiểm tra thể chất toàn diện. Kiểm tra này sẽ giúp đảm bảo bạn đang ở trong tình trạng tốt nhất có thể để trải qua phẫu thuật.
Bạn cũng có thể cần phải dành nhiều thời gian với nhân viên vật lý trị liệu hoặc liệu pháp nghề nghiệp, những người sẽ quản lý phục hồi chức năng sau phẫu thuật. Điều này giúp cho bạn khởi động bước đầu trong quá trình phục hồi. Mục đích đầu tiên của thăm khám trước mổ này là để ghi lại thông tin nền. Bác sĩ chuyên khoa sẽ kiểm tra mức độ đau đớn hiện tại, khả năng để thực hiện các hoạt động, và cử động cũng như sức mạnh của mỗi vai.
Mục đích thứ hai của thăm khám trước mổ là để chuẩn bị cho phẫu thuật. Bạn sẽ bắt đầu học một số bài tập mà bạn sẽ tập trong quá trình phục hồi. Và bác sĩ trị liệu có thể giúp bạn dự liệu bất kỳ nhu cầu hoặc các vấn đề đặc biệt bạn có thể có ở nhà, khi bạn ra viện.
Trước khi phần mô tả các thủ thuật, hãy xem xét khớp vai nhân tạo, vậy khớp vai nhân tạo là gì?
Có hai loại khớp vai nhân tạo chính: khớp nhân tạo có xi măng và khớp nhân tạo không xi măng. Khớp nhân tạo có xi măng được giữ cố định bằng một loại xi măng epoxy gắn kim loại vào xương. Khớp nhân tạo không xi măng có một lưới mịn dạng lỗ trên bề mặt. Xương phát triển vào lưới. Theo thời gian, lưới này gắn khớp nhân tạo vào xương.
Cả hai loại khớp nhân tạo được sử dụng rộng rãi. Bác sĩ phẫu thuật cũng có thể sử dụng kết hợp cả hai loại. Các bác sĩ phẫu thuật xác định loại khớp thay dựa trên tuổi tác, lối sống của bạn, và kinh nghiệm của bác sĩ phẫu thuật.
Mỗi bộ phận giả (khớp nhân tạo) được tạo thành từ hai phần. Phần chỏm xương cánh tay, hoặc chỏm khớp. Phần ổ chảo ở vai, mà thực sự là một phần của xương bả vai.
Phần chỏm xương cánh tay được làm bằng kim loại. Phần ổ chảo thường được làm từ hai phần. Một khay kim loại gắn trực tiếp vào xương, và một tấm nhựa tạo thành ổ khớp. Nhựa rất chắc và rất trơn, giống như sụn khớp được thay thế. Trong thực tế, bạn có thể trượt băng trên một tấm thảm nhựa này mà không gây ra trầy xước nhiều.
Quá trình phẫu thuật thay khớp vai?
Phẫu thuật thay khớp vai có thể được thực hiện theo một trong hai cách. Khi sụn của chỏm xương cánh tay (chỏm khớp) và ổ chảo (ổ khớp) mòn đi, cả hai phần của khớp phải được thay thế. Phẫu thuật này được gọi là phẫu thuật tạo hình khớp, là một thuật ngữ được sử dụng để chỉ sự tái tạo lại khớp.
Nếu ổ chảo vẫn có một số sụn khớp, bác sĩ phẫu thuật có thể chỉ thay thế chỏm xương cánh tay. Thủ thuật này được gọi là tạo hình bán khớp hemiarthroplasty (Hemi nghĩa là một nửa.) Bác sĩ phẫu thuật thích làm tạo hình bán khớp, nếu có thể. Ổ chảo khó thay thế hơn, và phần ổ chảo có nguy cơ bị lỏng cao hơn. Một phẫu thuật tạo hình bán khớp là phẫu thuật các bác sĩ thường đề nghị cho gãy xương vai, hoặc ngay hoặc sau khi hoại tử (đã đề cập trước đó) đã bắt đầu.
Bạn sẽ rất có thể cần gây mê để phẫu thuật thay khớp vai. Gây mê đưa bạn vào giấc ngủ. Khó để chỉ làm tê vai và cánh tay trong cuộc phẫu thuật lớn như vậy.
Phẫu thuật thay khớp vai được thực hiện qua một vết rạch trên mặt trước của vai. Điều này được gọi là cách tiếp cận trước. Bác sĩ phẫu thuật cắt qua da và sau đó cô lập các dây thần kinh và mạch máu và di chuyển chúng sang một bên. Các cơ cũng được di chuyển sang một bên.
Bác sĩ phẫu thuật xâm nhập vào khớp vai bằng cách cắt vào bao khớp. Điều này cho phép bác sĩ nhìn thấy được khớp.
Lúc này, bác sĩ phẫu thuật có thể chuẩn bị các xương để gắn các bộ phận thay thế. Phần chỏm xương cánh tay được lấy ra bằng một cái cưa xương. Phần rỗng bên trong của xương cánh tay trên được chuẩn bị bằng cách sử dụng giũa. Điều này cho phép bác sĩ phẫu thuật tạo được không gian để neo phần gốc kim loại của xương cánh tay vào bên trong xương.
Nếu ổ chảo được thay thế, nó được chuẩn bị bằng cách mài đi phần sụn còn lại trên bề mặt. Điều này được thực hiện với một dụng cụ gọi là đá mài. Bác sĩ phẫu thuật thường sử dụng đá mài để khoan lỗ vào phần xương của xương bả vai. Đây là nơi phần thân ổ chảo được gắn vào.
Cuối cùng, phần xương cánh tay và ổ chảo được đặt vào và chỏm khớp được nối vào.
Một khi khớp được neo, bác sĩ phẫu thuật sẽ kiểm tra độ vừa vặn. Khi bác sĩ phẫu thuật hài lòng với độ vừa khít, bao khớp sẽ được khâu lại với nhau. Các cơ được sau đó trả về vị trí chính xác, và da cũng được khâu lại.
Vết rạch sẽ được băng lại, và cánh tay của bạn sẽ được đặt trong một băng đeo. Sau đó bạn sẽ được đánh thức và đưa về phòng hồi sức.
Biến chứng gì có thể xảy ra sau khi phẫu thuật?
Như với tất cả các phẫu thuật lớn, biến chứng có thể xảy ra. Tài liệu này không cung cấp một danh sách đầy đủ của tất cả các biến chứng có thể có, nhưng sẽ làm nổi bật một số trong những vấn đề phổ biến nhất. Một số biến chứng thường gặp nhất sau thay thế khớp vai nhân tạo đó là:
Hầu hết các phẫu thuật đòi hỏi rằng một số dạng gây mê cần được thực hiện trước khi phẫu thuật. Một số rất nhỏ các bệnh nhân có vấn đề với gây mê. Những vấn đề này có thể là phản ứng với những loại thuốc được sử dụng, các vấn đề liên quan đến các biến chứng y tế khác, và các vấn đề do gây mê. Hãy chắc chắn bạn đã thảo luận về những nguy cơ và mối quan tâm của bạn với bác sĩ gây mê.
Nhiễm trùng sau phẫu thuật thay khớp có thể rất nghiêm trọng. Tuy nhiên, cơ hội bùng phát một nhiễm trùng sau thay khớp nhân tạo rất thấp (khoảng một phần trăm). Đôi khi nhiễm trùng xuất hiện rất sớm, trước khi bạn rời khỏi bệnh viện. Hoặc nhiễm trùng có thể không biểu hiện trong nhiều tháng, thậm chí vài năm, sau khi phẫu thuật.
Nhiễm trùng cũng có thể lan vào khớp nhân tạo từ các khu vực bị nhiễm khác. Khi một nhiễm trùng khu trú trong khớp, gần như hệ thống miễn dịch không thể loại bỏ nó. Bạn có thể cần phải dùng thuốc kháng sinh khi cần điều trị nha khoa hoặc phẫu thuật trên bàng quang và ruột già. Các loại thuốc kháng sinh này làm giảm nguy cơ lây lan vi trùng sang khớp nhân tạo.
- Lỏng khớp
Lý do chính mà các khớp nhân tạo cuối cùng thất bại là do bị lỏng nơi kim loại hoặc xi măng kết nối với xương. Một khớp nhân tạo lỏng sẽ gây ra đau đớn. Khi đau trở nên không thể chịu nổi, một phẫu thuật khác có thể cần thiết để sửa chữa khớp nhân tạo.
Đã có những tiến bộ lớn trong việc kéo dài tuổi thọ của khớp nhân tạo. Tuy nhiên, phần lớn đều bị lỏng khớp và cần một phẫu thuật khác. Trong trường hợp khớp gối nhân tạo, bạn có thể mong đợi khoảng 12 đến 15 năm, nhưng khớp vai nhân tạo có xu hướng bị lỏng sớm hơn.
- Trật khớp
Cũng giống như khớp vai thực sự, khớp vai nhân tạo có thể bị trật khớp. Trật khớp vai xảy ra khi chỏm khớp đi ra khỏi ổ khớp. Có một nguy cơ trật khớp ngay sau khi phẫu thuật, trước khi các mô lành xung quanh khớp mới. Nhưng khớp nhân tạo luôn có nguy cơ trật khớp cao hơn. Bác sĩ trị liệu sẽ dạy bạn làm thế nào để tránh các hoạt động và vị trí có xu hướng gây ra trật khớp vai. Một khớp vai bị trật nhiều hơn một lần có thể cần một phẫu thuật khác để làm cho nó ổn định hơn.
- Tổn thương thần kinh hoặc mạch máu
Tất cả các dây thần kinh và mạch máu lớn đến cánh tay và bàn tay đều đi qua nách. Bởi vì phẫu thuật thay khớp vai xảy ra gần nách, các dây thần kinh hoặc mạch máu có thể bị thương trong khi phẫu thuật. Hậu quả có thể là tạm thời nếu chấn thương gây ra do bị căng khi kéo dây thần kinh ra khỏi vị trí. Các dây thần kinh và mạch máu hiếm khi bị bất kỳ thương tổn vĩnh viễn sau khi phẫu thuật thay khớp vai, nhưng loại chấn thương này vẫn có thể xảy ra.
Điều gì sẽ xảy ra sau phẫu thuật?
Sau khi phẫu thuật, bạn sẽ được chuyển đến phòng hồi sức. Băng vai sẽ được thay thường xuyên sau vài ngày. Bác sĩ phẫu thuật có thể để một ống dẫn lưu nhỏ vào khớp vai để giúp cho máu và chất lỏng không tụ lại trong khớp. Một đường truyền tĩnh mạch (IV) sẽ được đặt trong cánh tay để cung cấp kháng sinh và thuốc cho bạn.
Vai có thể được đặt trong một máy chuyển động thụ động liên tục (CMP) ngay sau khi phẫu thuật. CPM giúp vai bắt đầu di chuyển và làm giảm bớt cứng khớp. Các dây đai ở vai và liên tục gấp và duỗi thẳng khớp. Chuyển động này được cho là để làm giảm độ cứng, giảm đau, và tránh cho các mô sẹo hình thành thêm từ bên trong khớp. Bạn sẽ sử dụng một dây đeo vai để hỗ trợ cánh tay khi không sử dụng máy CPM.
Khi bạn quyết định phẫu thuật, bạn cần phải thực hiện một vài bước. Bác sĩ phẫu thuật có thể đề nghị một cuộc kiểm tra thể chất toàn diện. Kiểm tra này sẽ giúp đảm bảo bạn đang ở trong tình trạng tốt nhất có thể để trải qua phẫu thuật.
Bạn cũng có thể cần phải dành nhiều thời gian với nhân viên vật lý trị liệu hoặc liệu pháp nghề nghiệp, những người sẽ quản lý phục hồi chức năng sau phẫu thuật. Điều này giúp cho bạn khởi động bước đầu trong quá trình phục hồi. Mục đích đầu tiên của thăm khám trước mổ này là để ghi lại thông tin nền. Bác sĩ chuyên khoa sẽ kiểm tra mức độ đau đớn hiện tại, khả năng để thực hiện các hoạt động, và cử động cũng như sức mạnh của mỗi vai.
Mục đích thứ hai của thăm khám trước mổ là để chuẩn bị cho phẫu thuật. Bạn sẽ bắt đầu học một số bài tập mà bạn sẽ tập trong quá trình phục hồi. Và bác sĩ trị liệu có thể giúp bạn dự liệu bất kỳ nhu cầu hoặc các vấn đề đặc biệt bạn có thể có ở nhà, khi bạn ra viện.
Vào ngày phẫu thuật, bạn có thể sẽ được đưa vào bệnh viện vào sáng sớm. Bạn không nên ăn hoặc uống bất cứ thứ gì sau nửa đêm hôm trước. Hãy chuẩn bị để ở lại bệnh viện trong vài đêm. Thời gian bạn ở trong bệnh viện phụ thuộc rất nhiều vào bạn.
Ảnh minh họa: Internet
Trước khi phần mô tả các thủ thuật, hãy xem xét khớp vai nhân tạo, vậy khớp vai nhân tạo là gì?
Có hai loại khớp vai nhân tạo chính: khớp nhân tạo có xi măng và khớp nhân tạo không xi măng. Khớp nhân tạo có xi măng được giữ cố định bằng một loại xi măng epoxy gắn kim loại vào xương. Khớp nhân tạo không xi măng có một lưới mịn dạng lỗ trên bề mặt. Xương phát triển vào lưới. Theo thời gian, lưới này gắn khớp nhân tạo vào xương.
Cả hai loại khớp nhân tạo được sử dụng rộng rãi. Bác sĩ phẫu thuật cũng có thể sử dụng kết hợp cả hai loại. Các bác sĩ phẫu thuật xác định loại khớp thay dựa trên tuổi tác, lối sống của bạn, và kinh nghiệm của bác sĩ phẫu thuật.
Mỗi bộ phận giả (khớp nhân tạo) được tạo thành từ hai phần. Phần chỏm xương cánh tay, hoặc chỏm khớp. Phần ổ chảo ở vai, mà thực sự là một phần của xương bả vai.
Phần chỏm xương cánh tay được làm bằng kim loại. Phần ổ chảo thường được làm từ hai phần. Một khay kim loại gắn trực tiếp vào xương, và một tấm nhựa tạo thành ổ khớp. Nhựa rất chắc và rất trơn, giống như sụn khớp được thay thế. Trong thực tế, bạn có thể trượt băng trên một tấm thảm nhựa này mà không gây ra trầy xước nhiều.
Quá trình phẫu thuật thay khớp vai?
Phẫu thuật thay khớp vai có thể được thực hiện theo một trong hai cách. Khi sụn của chỏm xương cánh tay (chỏm khớp) và ổ chảo (ổ khớp) mòn đi, cả hai phần của khớp phải được thay thế. Phẫu thuật này được gọi là phẫu thuật tạo hình khớp, là một thuật ngữ được sử dụng để chỉ sự tái tạo lại khớp.
Nếu ổ chảo vẫn có một số sụn khớp, bác sĩ phẫu thuật có thể chỉ thay thế chỏm xương cánh tay. Thủ thuật này được gọi là tạo hình bán khớp hemiarthroplasty (Hemi nghĩa là một nửa.) Bác sĩ phẫu thuật thích làm tạo hình bán khớp, nếu có thể. Ổ chảo khó thay thế hơn, và phần ổ chảo có nguy cơ bị lỏng cao hơn. Một phẫu thuật tạo hình bán khớp là phẫu thuật các bác sĩ thường đề nghị cho gãy xương vai, hoặc ngay hoặc sau khi hoại tử (đã đề cập trước đó) đã bắt đầu.
Bạn sẽ rất có thể cần gây mê để phẫu thuật thay khớp vai. Gây mê đưa bạn vào giấc ngủ. Khó để chỉ làm tê vai và cánh tay trong cuộc phẫu thuật lớn như vậy.
Phẫu thuật thay khớp vai được thực hiện qua một vết rạch trên mặt trước của vai. Điều này được gọi là cách tiếp cận trước. Bác sĩ phẫu thuật cắt qua da và sau đó cô lập các dây thần kinh và mạch máu và di chuyển chúng sang một bên. Các cơ cũng được di chuyển sang một bên.
Bác sĩ phẫu thuật xâm nhập vào khớp vai bằng cách cắt vào bao khớp. Điều này cho phép bác sĩ nhìn thấy được khớp.
Lúc này, bác sĩ phẫu thuật có thể chuẩn bị các xương để gắn các bộ phận thay thế. Phần chỏm xương cánh tay được lấy ra bằng một cái cưa xương. Phần rỗng bên trong của xương cánh tay trên được chuẩn bị bằng cách sử dụng giũa. Điều này cho phép bác sĩ phẫu thuật tạo được không gian để neo phần gốc kim loại của xương cánh tay vào bên trong xương.
Nếu ổ chảo được thay thế, nó được chuẩn bị bằng cách mài đi phần sụn còn lại trên bề mặt. Điều này được thực hiện với một dụng cụ gọi là đá mài. Bác sĩ phẫu thuật thường sử dụng đá mài để khoan lỗ vào phần xương của xương bả vai. Đây là nơi phần thân ổ chảo được gắn vào.
Cuối cùng, phần xương cánh tay và ổ chảo được đặt vào và chỏm khớp được nối vào.
Một khi khớp được neo, bác sĩ phẫu thuật sẽ kiểm tra độ vừa vặn. Khi bác sĩ phẫu thuật hài lòng với độ vừa khít, bao khớp sẽ được khâu lại với nhau. Các cơ được sau đó trả về vị trí chính xác, và da cũng được khâu lại.
Vết rạch sẽ được băng lại, và cánh tay của bạn sẽ được đặt trong một băng đeo. Sau đó bạn sẽ được đánh thức và đưa về phòng hồi sức.
Biến chứng gì có thể xảy ra sau khi phẫu thuật?
Như với tất cả các phẫu thuật lớn, biến chứng có thể xảy ra. Tài liệu này không cung cấp một danh sách đầy đủ của tất cả các biến chứng có thể có, nhưng sẽ làm nổi bật một số trong những vấn đề phổ biến nhất. Một số biến chứng thường gặp nhất sau thay thế khớp vai nhân tạo đó là:
- Gây mê
- Nhiễm trùng
Nhiễm trùng cũng có thể lan vào khớp nhân tạo từ các khu vực bị nhiễm khác. Khi một nhiễm trùng khu trú trong khớp, gần như hệ thống miễn dịch không thể loại bỏ nó. Bạn có thể cần phải dùng thuốc kháng sinh khi cần điều trị nha khoa hoặc phẫu thuật trên bàng quang và ruột già. Các loại thuốc kháng sinh này làm giảm nguy cơ lây lan vi trùng sang khớp nhân tạo.
- Lỏng khớp
Lý do chính mà các khớp nhân tạo cuối cùng thất bại là do bị lỏng nơi kim loại hoặc xi măng kết nối với xương. Một khớp nhân tạo lỏng sẽ gây ra đau đớn. Khi đau trở nên không thể chịu nổi, một phẫu thuật khác có thể cần thiết để sửa chữa khớp nhân tạo.
Đã có những tiến bộ lớn trong việc kéo dài tuổi thọ của khớp nhân tạo. Tuy nhiên, phần lớn đều bị lỏng khớp và cần một phẫu thuật khác. Trong trường hợp khớp gối nhân tạo, bạn có thể mong đợi khoảng 12 đến 15 năm, nhưng khớp vai nhân tạo có xu hướng bị lỏng sớm hơn.
- Trật khớp
Cũng giống như khớp vai thực sự, khớp vai nhân tạo có thể bị trật khớp. Trật khớp vai xảy ra khi chỏm khớp đi ra khỏi ổ khớp. Có một nguy cơ trật khớp ngay sau khi phẫu thuật, trước khi các mô lành xung quanh khớp mới. Nhưng khớp nhân tạo luôn có nguy cơ trật khớp cao hơn. Bác sĩ trị liệu sẽ dạy bạn làm thế nào để tránh các hoạt động và vị trí có xu hướng gây ra trật khớp vai. Một khớp vai bị trật nhiều hơn một lần có thể cần một phẫu thuật khác để làm cho nó ổn định hơn.
- Tổn thương thần kinh hoặc mạch máu
Tất cả các dây thần kinh và mạch máu lớn đến cánh tay và bàn tay đều đi qua nách. Bởi vì phẫu thuật thay khớp vai xảy ra gần nách, các dây thần kinh hoặc mạch máu có thể bị thương trong khi phẫu thuật. Hậu quả có thể là tạm thời nếu chấn thương gây ra do bị căng khi kéo dây thần kinh ra khỏi vị trí. Các dây thần kinh và mạch máu hiếm khi bị bất kỳ thương tổn vĩnh viễn sau khi phẫu thuật thay khớp vai, nhưng loại chấn thương này vẫn có thể xảy ra.
Điều gì sẽ xảy ra sau phẫu thuật?
Sau khi phẫu thuật, bạn sẽ được chuyển đến phòng hồi sức. Băng vai sẽ được thay thường xuyên sau vài ngày. Bác sĩ phẫu thuật có thể để một ống dẫn lưu nhỏ vào khớp vai để giúp cho máu và chất lỏng không tụ lại trong khớp. Một đường truyền tĩnh mạch (IV) sẽ được đặt trong cánh tay để cung cấp kháng sinh và thuốc cho bạn.
Vai có thể được đặt trong một máy chuyển động thụ động liên tục (CMP) ngay sau khi phẫu thuật. CPM giúp vai bắt đầu di chuyển và làm giảm bớt cứng khớp. Các dây đai ở vai và liên tục gấp và duỗi thẳng khớp. Chuyển động này được cho là để làm giảm độ cứng, giảm đau, và tránh cho các mô sẹo hình thành thêm từ bên trong khớp. Bạn sẽ sử dụng một dây đeo vai để hỗ trợ cánh tay khi không sử dụng máy CPM.
Nhân viên vật lý trị liệu hoặc liệu pháp nghề nghiệp sẽ gặp bạn sau khi phẫu thuật để bắt đầu chương trình phục hồi chức năng. Phương pháp điều trị sẽ dần dần cải thiện sự cử động vai. Nếu bạn đang sử dụng CPM, bác sĩ sẽ kiểm tra sự phù hợp và cài đặt của máy. Bác sĩ sẽ phải thông qua các bài tập và chắc chắn rằng bạn được an toàn khi bước vào và ra khỏi giường và di chuyển xung quanh phòng của bạn.
Nguồn tham khảo:
https://yhoccongdong.com/thongtin/phau-thuat-thay-khop-vai-nhan-tao/
Lê Hoa (Tổng hợp)
Bài viết có hữu ích với bạn?
Có thể bạn quan tâm
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ
Để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình