Bị cao huyết áp có dùng nhân sâm được không?

Nhân sâm và tác động đến huyết áp

Theo y học cổ truyền, nhân sâm có vị ngọt hơi đắng, tính ôn, có tác dụng bổ khí, tăng cường sức khỏe tổng thể. Nhiều nghiên cứu hiện đại cũng cho thấy nhân sâm có khả năng cải thiện tuần hoàn, tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ chức năng tim mạch.

Tuy nhiên, nhân sâm cũng chứa hoạt chất ginsenosides - chất có thể ảnh hưởng đến hệ tim mạch. Một số loại ginsenosides có khả năng làm giãn mạch, giúp hạ huyết áp, nhưng cũng có loại lại kích thích thần kinh giao cảm, khiến tim đập nhanh và làm tăng huyết áp. Chính vì vậy, việc dùng nhân sâm ở người cao huyết áp cần hết sức thận trọng, không nên sử dụng tùy tiện.

Người cao huyết áp có nên dùng nhân sâm?

Các chuyên gia tim mạch cho rằng: người bị cao huyết áp không chống chỉ định tuyệt đối với nhân sâm, nhưng cần cân nhắc tình trạng bệnh, mức độ kiểm soát huyết áp và thể trạng cá nhân.

Nếu huyết áp ổn định, kiểm soát tốt bằng thuốc và lối sống, người bệnh có thể dùng nhân sâm với liều lượng nhỏ, theo chỉ định của bác sĩ.

Ngược lại, nếu huyết áp thường xuyên dao động cao, hoặc đang trong giai đoạn cơn tăng huyết áp, tuyệt đối không nên sử dụng nhân sâm, vì có nguy cơ làm bệnh nặng hơn.

Nên chọn loại sâm nào?

- Hồng sâm (sâm đỏ Hàn Quốc, sâm Mỹ chế biến): được chế biến từ sâm tươi hấp chín rồi sấy khô. Quá trình này giúp làm thay đổi thành phần ginsenosides, khiến tác động đến tim mạch dịu hơn. Đây là loại sâm được nhiều nghiên cứu ghi nhận có tác dụng ổn định huyết áp, tăng tuần hoàn máu.

- Sâm Mỹ: thường được đánh giá là tính mát hơn sâm Hàn Quốc, có tác dụng bổ khí, sinh tân dịch, phù hợp hơn với người tăng huyết áp so với nhân sâm châu Á.

- Sâm tươi (nhân sâm Hàn Quốc, Trung Quốc chưa qua chế biến): chứa nhiều hoạt chất mạnh, có thể gây dao động huyết áp, không nên tự ý sử dụng nếu mắc cao huyết áp.

Như vậy, người cao huyết áp nếu muốn dùng nhân sâm nên ưu tiên hồng sâm hoặc sâm Mỹ, nhưng cần đảm bảo sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, tránh hàng trôi nổi.

Cách sử dụng nhân sâm an toàn cho người cao huyết áp

- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi dùng, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ tim mạch hoặc bác sĩ y học cổ truyền để được tư vấn liều lượng phù hợp.

- Dùng liều thấp, theo dõi phản ứng: Ban đầu chỉ nên dùng lượng nhỏ, khoảng 1 - 2 g nhân sâm khô mỗi ngày hoặc tương đương 2 - 3 lát sâm tươi, sau đó theo dõi huyết áp trong vài ngày. Nếu có biểu hiện tim đập nhanh, bồn chồn, mất ngủ, cần dừng ngay.

- Không kết hợp bừa bãi với thuốc: Nhân sâm có thể tương tác với một số thuốc hạ huyết áp, thuốc chống đông máu, thuốc trị tiểu đường. Vì vậy, tuyệt đối không tự ý dùng song song khi chưa có hướng dẫn y tế.

- Không dùng vào buổi tối: Nhân sâm có tính kích thích nhẹ, dễ gây mất ngủ, do đó nên dùng vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều.

- Kết hợp lối sống khoa học: Nhân sâm chỉ có tác dụng hỗ trợ. Người bệnh vẫn cần duy trì chế độ ăn giảm muối, kiểm soát cân nặng, tập luyện đều đặn và dùng thuốc hạ huyết áp theo chỉ định.

Kết luận

Người cao huyết áp không nhất thiết phải kiêng hoàn toàn nhân sâm, nhưng cần chọn loại phù hợp, sử dụng liều lượng nhỏ và tuyệt đối không thay thế thuốc điều trị. Tốt nhất, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng để bảo đảm an toàn cho sức khỏe tim mạch.