Bệnh giả gout: Dấu hiệu nhận biết và phân biệt với bệnh gout

1. Giả gout là một bệnh lý như thế nào?

Bệnh giả gout là một dạng viêm khớp đặc trưng bởi sưng đau đột ngột ở một hoặc nhiều khớp. Các đợt viêm khớp này có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần. Vị trí khớp thường bị ảnh hưởng nhất là đầu gối. Tuy nhiên, bệnh giả gout cũng có thể xuất hiện tại các vị trí khác như khớp khuỷu tay, mắt cá chân, cổ tay,... Bệnh chủ yếu xuất hiện ở người từ 60 tuổi trở lên và có nguy cơ tăng lên theo tuổi tác.

Gout và giả gout đều là hai bệnh lý gây sưng đau và viêm khớp. Sự hình thành của hai bệnh này đều do lắng đọng các tinh thể muối tại mô khớp. Đối với bệnh gout là tinh thể monosodium urat. Còn đối với bệnh giả gout là tinh thể canxi pyrophosphat. 

2. Nguyên nhân gây ra bệnh giả gout

Căn nguyên gây ra bệnh giả gout là do các tinh thể canxi pyrophosphat hình thành và lắng đọng trong chất lỏng hoạt dịch ở khớp. Các tinh thể này cũng có thể lắng đọng trong sụn và gây ra tổn thương. 

Hiện tại, các nhà khoa học chưa giải thích được nguyên nhân các tinh thể canxi pyrophosphat lại hình thành và lắng đọng ở khớp. Theo thống kê của tổ chức viêm khớp - Arthritis Foundation thì bệnh giả gout tăng lên theo độ tuổi. Tỷ lệ người trên 85 tuổi có sự hình thành tinh thể canxi pyrophosphat tại khớp là 50%. 

Bệnh giả gout có thể xảy ra với nhiều người trong cùng một gia đình. Vì vậy nhiều chuyên gia cho rằng di truyền cũng là một nguyên nhân gây bệnh. Ngoài ra còn có một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải như:

- Người bị suy giảm chức năng tuyến giáp, cường cận giáp.

- Thừa sắt trong máu, thiếu magie.

- Tăng canxi huyết.

3. Những dấu hiệu nhận bệnh giả gout

Cũng như bệnh gout, giả gout xuất hiện khi tinh thể muối hình thành trong các chất lỏng bôi trơn khớp. Các triệu chứng nhận biết cụ thể của bệnh giả gout như sau:

- Sưng khớp, đau khớp.

- Sưng đau ở các vị trí như mắt cá chân, bàn tay, khuỷu tay, vai, cổ tay.

Theo các kết quả nghiên cứu, bệnh giả gout có biểu hiện lâm sàng khá giống với bệnh viêm khớp dạng thấp. Tỷ lệ người bệnh giả gout có biểu hiện như bệnh gout là 25%. Trong khi đó có đến 50% bệnh nhân  lại có những triệu chứng tương tự viêm khớp mãn tính.

Khi khởi phát, dấu hiệu bệnh thường kéo dài vài ngày đến vài tuần, có thể kèm theo sốt. Bên cạnh đó, giả gout hay xuất hiện cùng bệnh khác như nhiễm sắc tố sắt, thiểu năng giáp trạng, tiểu đường,… Sau nhiều năm nhiễm bệnh không được điều trị đúng cách, bệnh nhân dễ bị tổn thương sụn khớp và khớp.

Xem thêm: Những thắc mắc thường gặp về bệnh gout

4. Những yếu tố nguy cơ gây ra tình trạng giả gout

Các chuyên giả đã chỉ ra một số yếu tố nguy cơ làm tăng nguy cơ bệnh giả gout:

- Di truyền: Gia đình có tiền sử mắc bệnh giả gout thì bạn sẽ có nguy cơ mắc.

- Chấn thương: Các tổn thương hoặc ảnh hưởng từ phẫu thuật khớp làm tăng nguy cơ phát triển bệnh giả gout.

- Tuổi tác: Những người lớn tuổi thường dễ bị bệnh giả gout hơn người trẻ. Tuy nhiên hiện nay đối tượng mắc bệnh đã trẻ hóa hơn trước.

- Dư thừa sắt: Cơ thể lưu trữ sắt dư thừa trong các cơ quan, mô xung quanh khớp xương khớp dẫn đến sự phát triển của tinh thể calcium pyrophosphate dihydrate.

5. Làm thế nào để phân biệt bệnh giả gout và bệnh gout

Mặc dù thoạt đầu bệnh gout và giả gout rất giống nhau nhưng các bác sĩ giúp bạn phân biệt 2 căn bệnh này qua các đặc điểm sau:

- Tinh thể gây viêm: Bệnh gout do lắng đọng axit uric trong máu thành tinh thể urat, bệnh giả gout do lắng đọng tinh thể muối calcium có hình thoi tại các khớp.

- Nguyên nhân gây bệnh: Bệnh gout do rối loạn chuyển hóa liên quan đến tăng sản xuất axit uric hoặc giảm đào thải chất này. Bệnh giả gout thường phối hợp với một bệnh khác.

- Dấu hiệu nhận biết: Bệnh gout khởi phát ở ngón khớp cái, ngoài ra còn có biểu hiện ở mu bàn chân, cổ chân, đầu gối, khuỷu tay. Bệnh giả gout khởi phát ở khớp gối và khớp lớn, hiếm gặp ở khớp ngón tay, ngón chân.

- Mức độ đau và viêm: Cơn đau bệnh gout tấn công nhiều về đêm, đau đột ngột và sưng dữ dội trong 12 - 24 giờ. Bệnh giả gout gây đau từ từ trong nhiều ngày hơn, mức độ đột ngột cũng ít hơn cơn gout cấp tính.

Nếu không phải người có kiến thức chuyên sâu về sức khỏe xương khớp, việc nhầm lẫn giữa bệnh gout và giả gout cũng là dễ hiểu. Vì thế tốt bạn nên đến gặp bác sĩ khi thấy bản thân có những triệu chứng đau nhức nói chung, để được chẩn đoán và điều trị đúng phương pháp.

6. Phương pháp chẩn đoán bệnh giả gout

Để chẩn đoán và phân biệt giữa bệnh gout và bệnh giả gout, các bác sĩ sẽ sử dụng một số phương pháp khác nhau, bao gồm:

- Xét nghiệm dịch khớp: Bác sĩ có thể thu thập mẫu nước dịch từ khớp bị viêm và kiểm tra dưới kính hiển vi để phát hiện các tinh thể urate (trong bệnh gout) hoặc các tinh thể cacbonat canxi (trong bệnh giả gout).

- Siêu âm hoặc chụp X-quang: Các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này có thể được sử dụng để xem xét vùng khớp bị tổn thương và xác định có sự tích tụ tinh thể canxi hay không. Siêu âm thường được sử dụng để hình dung mô mềm xung quanh khớp và chụp X-quang có thể phát hiện dấu hiệu của viêm khớp và tổn thương.

- Xét nghiệm máu: Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm máu để đo nồng độ axit uric (trong bệnh gout) hoặc canxi (trong bệnh giả gout).

- Lịch sử bệnh án và triệu chứng: Bác sĩ sẽ thực hiện cuộc phỏng vấn chi tiết với bệnh nhân để hiểu rõ hơn về triệu chứng, thời gian xuất hiện, cường độ đau, các yếu tố cản trở hoặc tăng cường triệu chứng.

- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ thực hiện khám lâm sàng trên các vùng khớp bị ảnh hưởng, kiểm tra mức độ sưng, đỏ, đau và cảm giác cứng của khớp.

Kết hợp các thông tin từ xét nghiệm, lịch sử bệnh án, triệu chứng và khám lâm sàng, bác sĩ sẽ đưa ra đánh giá chẩn đoán chính xác giữa bệnh gout và bệnh giả gout. Việc phân biệt chính xác giữa hai bệnh này là rất quan trọng, vì điều này sẽ giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả nhất cho từng bệnh nhân.

Xem thêm: Phân biệt gout mãn tính và cấp tính

7. Điều trị bệnh giả gout như thế nào?

Điều trị bệnh giả gout nhằm giảm các triệu chứng viêm khớp, làm giảm đau và sưng, và ngăn ngừa các cơn viêm tái phát. Phương pháp điều trị bao gồm sử dụng thuốc và thay đổi lối sống. Dưới đây là các phương pháp điều trị thông thường cho bệnh giả gout:

- Thuốc giảm đau và chống viêm: Bác sĩ thường sẽ kê đơn thuốc giảm đau không steroid (NSAIDs) như ibuprofen hoặc naproxen để giảm đau và giảm viêm khớp. Nếu cần thiết, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống viêm corticosteroid, chẳng hạn như prednisone, để giảm sưng và viêm mạnh hơn.

-Colchicine: Đây là một loại thuốc chống viêm được sử dụng đặc biệt trong điều trị cơn giả gout. Colchicine giúp giảm viêm và giảm tác động của tinh thể canxi tích tụ trong các khớp.

- Tiêm dịch vào khớp: Trong một số trường hợp nặng, bác sĩ có thể tiến hành tiêm dịch vào khớp để loại bỏ tinh thể canxi tích tụ và giảm sưng và đau.

- Lối sống và chế độ ăn uống: Thay đổi lối sống có thể giúp kiểm soát triệu chứng bệnh giả gout. Một lối sống lành mạnh và chế độ ăn uống cân đối có thể hỗ trợ sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ các vấn đề khớp và xương. Nên duy trì một chế độ ăn uống giàu rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu chất xơ, uống đủ nước và tập thể dục đều đặn để duy trì sức khỏe cơ thể tốt.

- Điều trị bệnh cơ bản: Nếu bệnh giả gout liên quan đến các bệnh cơ bản khác, như bệnh về tuyến giáp, bệnh thận, hoặc bệnh mỡ máu cao, việc điều trị và kiểm soát các bệnh này cũng quan trọng trong quá trình điều trị bệnh giả gout.

Ngoài ra, trước khi bắt đầu bất kỳ liệu pháp điều trị nào, người bệnh nên thảo luận kỹ với bác sĩ chuyên khoa để xác định phương pháp điều trị phù hợp dựa trên tình trạng sức khỏe và triệu chứng cụ thể.

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS Trịnh Ngọc Bình - Phó ban AloBacsi Cộng đồng