90% trường hợp ung thư vú phát hiện sớm có thể điều trị khỏi hoàn toàn

1. Ung thư vú là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ

Thưa BS, thế nào là bệnh ung thư vú và nó xuất phát từ nguyên nhân nào?

BS Lưu Y Ngọc - Chuyên khoa Phụ khoa, Phòng khám Bernard trả lời: Ung thư vú là bệnh do một nhóm tế bào ở vùng vú phát triển vượt mức kiểm soát, phát triển thành ung thư.

Tính đến thời điểm hiện tại, ung thư vú vẫn chưa có nguyên nhân rõ ràng. Tỷ lệ mắc ung thư vú tại Việt Nam rất cao và cũng là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu đối với phụ nữ.

Tuy nhiên, nếu tầm soát để phát hiện ung thư vú ở giai đoạn sớm, 90% trường hợp có thể điều trị hiệu quả và thành công, không để lại biến chứng.

Những trường hợp phát hiện trễ hơn sẽ làm phương pháp điều trị bị giới hạn, khả năng sống giảm thấp theo thời gian.

2. Cách phát hiện bất thường khi tự khám vú

Tự kiểm tra vú tại nhà có thể phát hiện các bất thường ở tuyến vú không ạ? Những dấu hiệu sớm của ung thư vú mà chị em cần cảnh giác là gì?

BS Lưu Y Ngọc trả lời: Đây là một câu hỏi thiết thực. Tự khám vú là một phương pháp đơn giản, dễ tiếp cận, đồng thời cũng có thể tầm soát ung thư vú hiệu quả.

Nên hướng dẫn cho các bạn nữ khám vú từ độ tuổi dậy thì. Khoảng thời gian tốt nhất để tự khám vú là khi vừa sạch kinh. Lúc này nội tiết không ảnh hưởng đến vùng ngực, có thể cảm nhận được tốt hơn.

Phụ nữ đã mãn kinh nên tự khám ngực mỗi tháng, vào thời gian nhất định.

Các bạn có thể đứng trước gương và quan sát ngực. Ngực của phụ nữ ít khi nào đồng đều hai bên, tuy nhiên chỉ chênh lệch không đáng kể. Nếu có sự khác biệt quá nhiều, chị em cần phải đi thăm khám.

Ngoài ra, khi nhận thấy da vùng ngực có màu sắc bất thường, có các tổn thương viêm, sưng, tấy; núm vú tiết dịch màu sắc bất thường, có mùi hôi hoặc có máu; núm vú tụt vào trong gây lõm trên vùng ngực cũng là các dấu hiệu cần lưu ý.

Nhiều chị em sẽ đến phòng khám khi tự sờ thấy khối u trên ngực. Trong trường hợp này, dù khối u có gây đau hay không, bạn vẫn nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và thực hiện các cận lâm sàng để chẩn đoán chính xác.

3. Hai loại đột biến gen gây ung thư vú gia đình

Bác sĩ có thể chia sẽ cho mọi người biết yếu tố nào gây ra ung thư vú? Có thông tin cho rằng trong gia đình có bà, mẹ, chị em gái ruột bị ung thư vú thì nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn, nguyên nhân do đâu vậy bác sĩ?

BS Lưu Y Ngọc trả lời: Các yếu tố nguy cơ gây ung thư vú được chia thành 2 nhóm: Nhóm có thể thay đổi được và nhóm không thể thay đổi.

Tuổi tác thuộc nhóm nguy cơ không thể thay đổi được. Càng lớn tuổi, nguy cơ mắc ung thư vú càng cao.

Bên cạnh đó, những người có tiền căn gia đình cũng có nguy cơ cao hơn. Bệnh nhân từng mắc bệnh ung thư ở một cơ quan khác phải hóa trị hoặc xạ trị có nguy cơ ung thư vú cao hơn.

Nhóm nguy cơ có thể thay đổi được có thừa cân, béo phì, do lượng mỡ chi phối nội tiết trong cơ thể. Thường xuyên sử dụng nhiều rượu bia, có hút thuốc lá sẽ làm tăng nguy cơ bị ung thư vú.

Khoảng 10% ung thư vú xuất phát từ tiền căn gia đình. BRCA1 và BRCA2 là 2 loại đột biến gen có thể gây ung thư vú, còn được gọi là ung thư vú gia đình. Vì vậy, nếu trong gia đình có bà, mẹ hoặc chị em gái bị ung thư vú, nên đến cơ sở y tế để được bác sĩ tư vấn kỹ hơn. Trường hợp cần thiết có thể làm thêm xét nghiệm để phát hiện 2 loại đột biến gen vừa nêu.

4. Áo ngực không phải nguyên nhân gây ung thư vú

Ngoài ra nhiều thông tin trên mạng cũng nói về việc mặc áo ngực thường xuyên sẽ dễ bị ung thư vú. Thực hư thông tin này ra sao, thưa BS?

BS Lưu Y Ngọc trả lời: Đến thời điểm hiện tại, chưa có một tài liệu chính thống nào cho thấy khả năng gây ung thư vú của việc mặc áo ngực quá nhiều.

Mặc áo ngực có một số lợi ích như tạo đường cong cơ thể đẹp hơn, nâng đỡ bầu ngực, tránh các va chạm cũng như hạn chế chảy xệ ngực. Tuy nhiên, chọn áo ngực sai kích cỡ gây ôm, bó sát sẽ làm tắc lưu thông máu vùng ngực, khiến ngực bị tổn thương, viêm nhiễm.

5. Bốn bước thăm khám để không bỏ sót bất thường ở vùng ngực

Hiện nay có những phương pháp nào được sử dụng phổ biến để tầm soát ung thư vú, thưa BS?

BS Lưu Y Ngọc trả lời: Có 2 phương pháp tầm soát ung thư vú là chụp nhũ ảnh và MRI nhũ. Khi gặp bác sĩ để khám vú, chị em được áp dụng kết hợp cả 4 phương pháp.

Đầu tiên là khám lâm sàng. Bác sĩ khám bầu ngực, xem xét các tổn thương nếu có. Sau đó là siêu âm. Tiếp đến sẽ tầm soát ung thư vú bằng 1 trong 2 phương pháp: chụp X-quang nhũ (chụp nhũ ảnh) hoặc chụp MRI nhũ.

Nếu phát hiện khối u, bước tiếp theo được tiến hành là sinh thiết. Kết quả giải phẫu bệnh là căn cứ để bác sĩ tư vấn cho bệnh nhân.

6. Vì sao cần chụp MRI khi tầm soát ung thư vú?

Phòng khám Bernard có khám tầm soát ung thư vú chuyên sâu bằng cách chụp MRI. Vậy, MRI nhũ có vai trò như thế nào Vì sao cần đến MRI khi đã có siêu âm và chụp nhũ ảnh?

BS Lưu Y Ngọc trả lời: Phòng khám Bernard áp dụng phương pháp chụp MRI nhũ. Đây là phương pháp chẩn đoán hình ảnh sử dụng cộng hưởng từ, cho hình ảnh có độ chính xác cao, đặc biệt là khi khảo sát những mô mềm như vùng ngực.

Như đã trình bày, chỉ có 2 phương pháp tầm soát ung thư vú là chụp nhũ ảnh và chụp MRI nhũ. Siêu âm không phải phương pháp tầm soát ung thư vú.

Một số trường hợp không phát hiện khối u khi siêu âm, nhưng lại thấy khi chụp X-quang ngực. Lúc này, tầm soát cao cấp hơn là MRI nhũ sẽ được sử dụng để chọn lọc lại kết quả.

7. Những ai cần chụp MRI vú?

Những ai nên thực hiện chụp MRI vú? Chị em có thể yêu cầu được tầm soát ung thư vú bằng MRI hay cần có chỉ định của BS?

BS Lưu Y Ngọc trả lời: Những người thuộc nhóm có yếu tố nguy cơ cao đã nêu trên cần chụp nhũ ảnh. Thứ hai là những phụ nữ có tiền căn gia đình hoặc nghi ngờ bản thân có đột biến 2 gen BRCA1 hay BRCA2 cũng nên chụp MRI nhũ.

Nhu cầu làm đẹp của chị em ngày càng nhiều, việc nâng ngực cũng trở nên phổ biến hơn. Những phụ nữ có đặt túi ngực không thể tầm soát ung thư vú bằng X-quang mà cần đến MRI nhũ.

Khi muốn thực hiện MRI để tầm soát ung thư vú, chị em phải đến gặp bác sĩ trước để sàng lọc một số vấn đề như tác dụng phụ với thuốc cản quang, chu kỳ kinh nguyệt có phù hợp để chụp MRI không.

Bên cạnh đó, bác sĩ cũng tư vấn về các bước cần làm, những điều cần chuẩn bị cũng như sẵn sàng tâm lý để chụp MRI nhũ.

8. Ba loại sinh thiết khối u vú phổ biến hiện nay

Trong trường hợp kết quả tầm soát phát hiện bất thường, các bác sĩ tại Bernard Healthcare sẽ làm gì tiếp theo để có phương án điều trị phù hợp nhất cho bệnh nhân?

BS Lưu Y Ngọc trả lời: Khi kết quả MRI nhũ phát hiện bất thường, tùy theo mức độ mà bác sĩ sẽ chỉ định thêm về sinh thiết.

Có 3 loại sinh thiết. Tùy vào kích thước và vị trí của khối u, bác sĩ tư vấn cho bệnh nhân sinh thiết bằng kim nhỏ hoặc sinh thiết lõi hoặc một công nghệ cao hơn là sih thiết ví có hỗ trợ hút chân không VABB.

Khi lấy được mẫu mô từ khối u để làm giải phẫu bệnh, dựa trên kết quả cá thể hóa cho từng bệnh nhân, bác sĩ sẽ có tư vấn cụ thể. Với các khối u lành tính, nếu kích thước to sẽ cần cân nhắc bóc ra và cho bệnh nhân lịch khám định kỳ.

Nếu chẳng may khối u ác tính, phòng khám sẽ cân nhắc chuyển bệnh nhân đến cơ sở chuyên sâu hơn về điều trị ung thư để họ có phác đồ điều trị tốt nhất.

9. Phòng khám Bernard đồng hành, trấn an tâm lý người bệnh khi nhận kết quả không mong muốn

Đối với một người phụ nữ, đón nhận chẩn đoán ung thư vú không phải là điều dễ dàng. Bác sĩ tại Bernard Healthcare có những cách nào giúp chị em vượt qua trở ngại tâm lý này để vững tin bước vào điều trị bệnh?

BS Lưu Y Ngọc trả lời: Nữ bệnh nhân nào nhận thông tin mắc ung thư vú đều có tâm lý lo lắng. Tại Phòng khám Bernard, chúng tôi sẽ cố gắng tư vấn cho bệnh nhân hiểu rõ mức độ tổn thương ung thư vú của mình.

Có thể trấn an bệnh nhân rằng 90% trường hợp ung thư vú hiện nay nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm có thể điều trị khỏi hoàn toàn.

Những trường hợp không được trang bị kiến thức đầy đủ, phát hiện khi ung thư vú đến giai đoạn di căn xa buộc phải chuyển đến bệnh viện chuyên về ung bướu để điều trị.

10. Phụ nữ hãy quan tâm đến sức khỏe của mình nhiều hơn

BS có những lời khuyên nào giúp chị em phụ nữ chủ động bảo vệ sức khỏe và phòng tránh ung thư vú hiệu quả?

BS Lưu Y Ngọc: Từ những trao đổi trên, tôi mong rằng đã phần nào giải đáp được những thắc mắc cho chị em đang quan tâm đến bệnh ung thư vú.

Khi phát hiện bất kỳ bất thường nào ở vùng ngực, nên đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám.

Qua đây, tôi cũng muốn nhắn nhủ đến chị em phụ nữ rằng hãy quan tâm đến sức khỏe của mình nhiều hơn, yêu thương bản thân nhiều hơn.