Niềng răng cho trẻ có thật sự cần thiết?

Xin hỏi BS, trẻ có chỉ định niềng răng khi nào ạ? Theo BS, việc niềng răng cho trẻ có cần thiết không và vì sao?

BS.CK1 Nguyễn Thị Hoàng Yến trả lời: Đối với trẻ nhỏ, đặc biệt là những trẻ dưới 16 tuổi, phụ huynh nên lưu ý việc chỉnh răng và lợi ích của việc này đối với trẻ.

Niềng răng là phương pháp sắp xếp lại răng chưa đúng vị trí, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hay thẩm mỹ của con. Do đó, niềng răng sẽ được chỉ định khi bé gặp các rối loạn liên quan đến răng lệch lạc, gây cản trở chức năng ăn của con hoặc ảnh hưởng đến thẩm mỹ.

Niềng răng cho trẻ khi nào tốt nhất?

Phụ huynh cho rằng, việc niềng răng cho trẻ sẽ khiến răng yếu hơn. Thực hư điều này như thế nào ạ? Với trẻ em, thời điểm nào niềng răng là hợp lý và tối ưu?

BS.CK1 Nguyễn Thị Hoàng Yến trả lời: Người Việt Nam có xương hàm khá nhỏ, đặc biệt ở những trẻ sinh sau năm 2000. Vấn đề này liên quan đến chế độ ăn của con nên sau giai đoạn thay răng vĩnh viễn sẽ nhận thấy răng của con không đều, chính việc này khiến cấu trúc của răng yếu. Do đó, niềng răng sẽ giúp sắp xếp răng thẳng hàng, đảm bảo được tính ổn định và khỏe mạnh của răng.

Vấn đề tiến hành niềng răng đối với các trẻ từ 6 - 8 tuổi, trẻ sẽ bắt đầu thay răng cửa sữa đầu tiên thành răng cửa vĩnh viễn, răng xô lệch đa phần sẽ bắt đầu từ giai đoạn này. Vì vậy, đây là độ tuổi thích hợp để tiến hành điều trị và sắp xếp lại cấu trúc răng một cách hợp lý như hàm răng khỏe mạnh thông thường.

Lợi ích khi cho trẻ niềng răng sớm

Theo BS, việc niềng răng từ sớm cho trẻ em sẽ mang lại những lợi ích, hiệu quả ra sao?

BS.CK1 Nguyễn Thị Hoàng Yến trả lời: Đối với trẻ nhỏ, đặc biệt ở những trẻ có hàm răng không đều gây ảnh hưởng khá lớn đến thẩm mỹ của con, kéo theo ảnh hưởng tâm lý khi con đến trường. Vì nhiều bé gặp vấn đề răng bị đẩy ra ngoài hoặc vào trong, hay hàm răng làm biến dạng khuôn mặt gây tự ti và khiến bé hạn chế tiếp xúc với mọi người.

Bên cạnh đó, việc răng mọc lệch lạc gây cản trở ăn uống, có nguy cơ chấn thương trong trường hợp té ngã ở vùng đầu mặt. Do đó, việc sắp xếp lại răng rất cần thiết, đặc biệt ở những trẻ có thói quen không tốt như mút tay, thở bằng miệng khiến hàm răng đẩy ra rất nhiều gây mất thẩm mỹ.

Thời gian niềng răng ở trẻ em được chia thành mấy giai đoạn?

Xin hỏi BS, niềng răng ở trẻ em liệu có giúp rút ngắn thời gian so với việc chỉnh nha khi trưởng thành?

BS.CK1 Nguyễn Thị Hoàng Yến trả lời: Niềng răng cho trẻ được tiến hành sau khi bác sĩ thăm khám và có các cận lâm sàng như chụp phim để chẩn đoán và đánh giá. Thông thường, các trường hợp có chỉ định niềng răng sẽ được tiến hành sớm. Việc niềng răng sẽ hỗ trợ trả lại hàm về đúng vị trí cho trẻ.

Với những trẻ đang trong giai đoạn thay răng cửa sữa từ 6 - 8 tuổi, được chẩn đoán về phát triển hàm răng có xu hướng bị đưa ra (hô) hoặc lùi vào (móm) quá mức, nếu không niềng răng ngay mà đợi đến tuổi trưởng thành, việc niềng răng khá phức tạp, thậm chí phải nhổ răng.

Do đó, có 2 giai đoạn để tiến hành niềng răng. Giai đoạn chỉnh nha răng - Niềng răng can thiệp, thực hiện loại bỏ các sai lệch ở giai đoạn trẻ nhỏ. Từ đó, không gây ảnh hưởng đến các răng còn lại, giảm thiểu được thời gian và mức độ nặng của con khi con trưởng thành bắt đầu niềng răng.

Giai đoạn hai là hiệu quả của niềng năng. Đối với trẻ nhỏ, việc niềng răng sẽ phụ thuộc vào độ tuổi và mức độ hợp tác của bé. Không bắt buộc trẻ phải làm hết hàm răng, chỉ cần sử dụng một số loại khí cụ để đưa răng về đúng vị trí.

Những phương pháp niềng răng phù hợp cho trẻ em

Hiện nay có những phương pháp nào được áp dụng để niềng răng cho trẻ, thưa BS? Việc lựa chọn phương pháp niềng răng cho trẻ, bác sĩ và phụ huynh dựa trên những nguyên tắc nào ạ?

BS.CK1 Nguyễn Thị Hoàng Yến trả lời: Đa phần, các trường hợp niềng răng sớm ở trẻ trong giai đoạn trước 16 tuổi được đánh giá dựa vào rối loạn chức năng và rối loạn thẩm mỹ.

Các rối loạn chức năng, đặc biệt trong giai đoạn sớm (4 - 5 tuổi) đã xảy ra, vấn đề này liên quan đến thói quen không tốt ở trẻ như mút ngón tay, cắn móng, đẩy lưỡi, thở bằng miệng,… khiến hàm bị lệch lạc, đẩy ra hoặc lùi vào khá nhiều. Những vấn đề này sẽ sử dụng các khí cụ để đảm bảo trả về chức năng đúng cho con.

Giai đoạn thứ hai bắt đầu từ khi hình thành những chiếc răng cửa vĩnh viễn, giai đoạn này thấy rõ sự ảnh hưởng đến thẩm mỹ của con. Do đó, niềng răng sẽ giúp sắp xếp lại răng về đúng vị trí, sử dụng khí cụ là loại hàm tháo lắp hoặc một khí cụ có thể hỗ trợ niềng răng cho trẻ.

Niềng răng tháo lắp là gì, chỉ định cho trẻ nào?

Cụ thể hơn, với phương pháp niềng răng bằng khí cụ tháo lắp sẽ có ưu và nhược điểm nào? Trẻ nào (độ tuổi nào) phù hợp với phương pháp nào ạ? Chi phí ra sao?

BS.CK1 Nguyễn Thị Hoàng Yến trả lời: Niềng răng bằng khí cụ tháo lắp phù hợp với các trẻ trong giai đoạn từ 6 - 13 tuổi, vì đây là giai đoạn còn hệ răng sữa.

Trong hệ răng của chúng ta có hệ răng vĩnh viễn và hệ răng sữa, do đó tác động của niềng răng cũng bị hạn chế bởi sự tồn tại của các răng sữa này. Khí cụ tháo lắp là một dụng cụ vô cùng thích hợp cho các bé.

Tuy nhiên, đây là dụng cụ tháo lắp nên nếu trẻ không đeo đúng theo thời gian bác sĩ chỉ định, trẻ dễ bị quên hay mang sai cách sẽ gây ra tình trạng gãy vỡ hàm, ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị. Vì vậy, khí cụ này chỉ nên áp dụng với các trẻ trong độ tuổi có khả năng hợp tác tốt.

Trong trường hợp bác sĩ chẩn đoán hàm lệch nhẹ, không cần thiết sử dụng khí cụ tháo lắp hoặc khí cụ chức năng, chúng ta có thể sử dụng hình thức niềng răng cố định, gắn mắc cài trên răng cho con.

Chi phí niềng răng dạng này sẽ thấp hơn so với niềng răng toàn diện (niềng 2 hàm). Tuy nhiên, để có kết quả chính thức và chi phí điều trị hợp lý, cần có một bộ hồ sơ, bao gồm kết quả thăm khám tại khoa Răng hàm mặt, bác sĩ chỉnh nha sẽ là người khám cho con.

Sau đó, cho con các chỉ định chụp phim X-quang, lấy dấu mẫu hàm và các phân tích khác có liên quan. Theo đó, đưa ra kế hoạch điều trị và chi phí. Thông thường, chi phí này sẽ thấp hơn khá nhiều so với việc đợi con 18 tuổi mới bắt đầu niềng răng.

Niềng răng mắc cài cho trẻ nên lựa chọn loại nào?

Còn với niềng răng bằng mắc cài cố định sẽ mang lại ưu và nhược điểm ra sao, phù hợp với trẻ nào? Giữa mắc sứ và mắc kim loại sẽ khác nhau thế nào ạ? Chi phí ra sao?

BS.CK1 Nguyễn Thị Hoàng Yến trả lời: Mắc cài cố định là một lựa chọn trong việc điều trị lệch lạc răng của con, bác sĩ sẽ dán các mắc cài nằm cố định trên răng, không cần tháo ra. Ưu điểm so với khí cụ tháo lắp là không bị quên. Tuy nhiên, do nằm cố định trong miệng, dễ khiến con vướng môi, vướng má, sinh hoạt bị hạn chế. Trẻ không thể vui chơi quá mức hoặc những hoạt động có thể ảnh hưởng đến chấn thương vùng mặt, tránh việc mắc cài đưa vào mô mềm gây chấn thương không đáng có.

Thông thường, mắc cài được chia thành 2 loại cơ bản: Mắc cài kim loại, mắc cài xứ. Mắc cài sứ trắng hơn và có độ thẩm mỹ hơn, tuy nhiên, mắc cài sứ hiện có cấu trúc khá to, gây cộm. Vì vậy, nếu tình trạng răng quá nặng thì không nên sử dụng mắc cài sứ.

Niềng răng bằng khay niềng invisalign trong suốt có thật sự tốt?

Niềng răng bằng khay niềng invisalign trong suốt được đánh giá cao về thẩm mỹ, tiện lợi. Phương pháp này liệu có đúng như những gì đang quảng cáo? Có ưu và nhược điểm ra sao và chi phí thế nào, thưa BS?

BS.CK1 Nguyễn Thị Hoàng Yến trả lời: Invisalign hay còn gọi là niềng răng trong suốt bằng máng, đây là một trong những bước tiến về điều trị niềng răng cho con đối với các trẻ trên, dưới 16 tuổi.

Phương pháp này chỉ nên áp dụng cho những trường hợp răng bị lệch nhẹ. Tuy nhiên, chi phí có sự cách biệt khá lớn so với các phương pháp truyền thống khác. Bởi vì niềng răng invisalign lấy dấu nút hoàn toàn bằng công nghệ máy vi tính, việc hợp tác giữa các nơi sản xuất phải có chỉ định của bác sĩ và phải đảm bảo về chất lượng cho hàm invisalign.

Vệ sinh răng niềng và mắc cài hiệu quả

Tại Bệnh viện Nhi đồng Thành phố, quy trình thăm khám trước trong và theo dõi, chăm sóc sau niềng răng cho trẻ sẽ diễn ra thế nào, gồm các bước nào?

BS.CK1 Nguyễn Thị Hoàng Yến trả lời: Đối với những trẻ dùng phương pháp mắc cài cố định, con sẽ được dán các mắc cài trên răng, nên việc vệ sinh sẽ mất nhiều thời gian hơn.

Trẻ phải đánh kỹ những vùng có nguy cơ gây ra viêm nhiễm như giữa hai răng, vì vị trí mắc cài và dây cung dễ dàng che mất vị trí đó, gây khó thao tác. Do đó, trường hợp này sẽ có các phương pháp bổ trợ khác như: Sử dụng bàn chải kẽ, tăm nước, một số loại chỉ đặc biệt dành riêng cho các bạn đang niềng răng.