1. Trẻ dễ bị stress khi không chia sẻ được với bố mẹ

Phụ huynh nghĩ rằng, con trẻ không vướng bận cơm áo gạo tiền, có gì phải lo nghĩ. Thực tế, trẻ em có bị rơi vào stress, căng thẳng không, thưa BS?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Nếu phụ huynh nghĩ rằng trẻ con không bị stress thì hẳn là một thiếu sót lớn trong việc làm cha mẹ. Trẻ em có những gian đoạn stress như bắt đầu đi học.

Với những yếu tố stress đến từ môi trường, cha mẹ cần phải đồng hành với con như những người bạn để giúp con. Nếu phụ huynh có tâm lý rằng con phải phụ thuộc vào mình và luôn áp đặt, khiến trẻ bị stress.

Khi đi học, có những vấn đề trẻ sẽ không tâm sự với cha mẹ nếu không coi cha mẹ là bạn, chẳng hạn bị bắt nạt ở trường lớp, áp lực về môn học. Đặc biệt là trong những kỳ thi, nhiều bậc cha mẹ chỉ quan tâm đến chỉ tiêu, thành tích mà không quan tâm đến sức học của trẻ.

Trên các phương tiện thông tin đại chúng, đã có nhiều trường hợp stress đe dọa hoặc làm ảnh hưởng đến tính mạng của trẻ. Trẻ con stress còn nhiều hơn người lớn nếu phải sống trong một môi trường mà không nhận được sự chia sẻ, tâm sự được với bố mẹ.

2. 3 tác động tiêu cực của căng thẳng với trẻ

Trẻ bị stress, căng thẳng sẽ đem đến những tác dụng tiêu cực như thế nào đến đời sống và sức khỏe?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Đầu tiên, chắc chắn thành tích học tập của trẻ sẽ bị giảm sút. Thứ hai, trẻ bị giảm khả năng giao tiếp với những người xung quanh. Cuối cùng, trẻ có thể tự làm những hành động ảnh hưởng đến thân thể, tính mạng, thậm chí có nhiều trẻ còn tự tử.

3. Hỏi han, tâm sự với con chứ đừng hạch hỏi

Những dấu hiệu nào cho thấy trẻ bị stress, căng thẳng mà không phải là đau bụng, đau đầu, hay trẻ “giả vờ” như người lớn chúng ta thường nghĩ?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Không quá khó để phát hiện được trẻ đang bị stress. Trẻ thay đổi tính cách theo chiều hướng trầm hơn, buồn hơn, ít giao tiếp hoặc mất ngủ, không ngủ được là giai đoạn đầu của stress.

Trẻ đau đầu, đau bụng vu vơ mà không có dấu hiệu nào về sức khỏe cũng có thể do nguyên nhân bị stress.

Khi trẻ có dấu hiệu bị stress, phụ huynh phải tìm cách tiếp cận ngay. Trẻ thông báo với bố mẹ rằng đang cảm thấy căng thẳng hoặc khép kín rõ ràng có thể đã hơi muộn. Phụ huynh nên quan sát, tâm sự với trẻ, hỏi han như một người bạn chứ đừng hạch hỏi.

Khi không thể giải quyết được, nên gặp bác sĩ tâm lý để tìm hiểu thêm. Có những câu chuyện trẻ không muốn chia sẻ với người thân nhưng có thể chia sẻ với bác sĩ. Bác sĩ sẽ là cầu nối để hiểu hơn rằng trẻ đang mong muốn điều gì ở gia đình, cha mẹ, người thân. Điều này sẽ tốt hơn việc để trẻ hoặc bố mẹ tự giải quyết.

4. Tìm cách làm bạn cùng con trẻ

Phụ huynh cần cư xử với con như thế nào nếu trẻ có biểu hiện của stress, căng thẳng và để ngăn ngừa tình trạng này xảy ra?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Đầu tiên, không thể đổ thừa trẻ đang giả vờ để đòi hỏi. Stress đối với trẻ hay người lớn đều là điều không mong muốn.

Thứ hai, nên bắt đầu tâm sự, chia sẻ với trẻ. Như đã chia sẻ từ đầu chương trình, hãy hỏi han chứ đừng hạch hỏi. Từ từ tiến vào thế giới của trẻ để trẻ cảm thấy được chia sẻ chứ không phải bị tra hỏi, bị áp đặt.

Quan trọng nhất là tạo dựng được niềm tin như một người bạn từ khi trẻ còn nhỏ, chứ không phải khi cần mới làm. Làm bạn với con ngày từ đầu sẽ giúp việc chia sẻ giữa trẻ với phụ huynh dễ dàng hơn.

Nếu đã bỏ lỡ giai đoạn đầu, phụ huynh hãy cố gắng tạo lại tình bạn để trẻ tin tưởng chia sẻ những khúc mắc, giúp trẻ thoát khỏi trầm cảm.