Tác hại khôn lường khi dùng Tamiflu điều trị cúm sai chỉ định

1. Người khỏe mạnh không cần thiết dùng Tamiflu khi bị cúm

Ngoài tiêm cúm, hiện nay còn xảy ra tình trạng người dân đổ xô đi mua thuốc kháng virus Tamiflu, điều này có cần thiết không?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Theo tôi việc này không cần thiết. Bệnh cúm đã có từ lâu, mà thời gian trước đây cũng không cần dùng đến Tamiflu.

Tamiflu có tác dụng trên virus cúm, nhưng sau vài đợt dịch, các thông tin lan truyền khiến người dân hoang mang, đổ xô mua bằng được loại thuốc này.

Đa số các trường hợp cúm xảy ra ở người khỏe mạnh có thể tự khỏi, không cần dùng thuốc kháng virus. Thứ hai, nhiều người thường dựa vào triệu chứng và tự suy đoán mắc cúm, sau đó tự ý dùng Tamiflu. Đó là việc không nên.

Thứ ba, Tamiflu cần phải uống sớm, trong vòng 24 - 48 giờ đồng hồ, trễ nhất là 72 giờ thì mới có tác dụng. Các trường hợp đã bệnh nhiều ngày mới dùng thuốc thì không có tác dụng, mà còn có bất lợi do tác dụng phụ.

Tóm lại, bệnh nhân phải được chẩn đoán cúm thông qua xét nghiệm và đánh giá bởi bác sĩ chuyên khoa.

Lưu ý rằng Tamiflu có tác dụng phụ là rối loạn tâm thần, một số người xuất hiện ý định tự tử sau khi dùng thuốc. Lạm dụng thuốc còn có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc.

2. Có phải khí hậu lạnh mới cần dùng Tamiflu?

Có ý kiến rằng ở xứ lạnh, virus cúm hoạt động mạnh hơn thì cần dùng Tamiflu, còn nơi nắng ấm thì không cần, suy nghĩ này có hợp lý không ạ?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Thời tiết chỉ là một yếu tố nhỏ. Những bệnh nhân ở vùng nhiệt đới nhưng rơi vào tình trạng nguy hiểm hoặc có cơ địa đặc biệt vẫn được chỉ định dùng Tamiflu.

Ngược lại, những người ở xứ lạnh nhưng cơ thể khỏe mạnh, không có biến chứng thì không cần uống Tamiflu.

Do vậy, khí hậu, thời tiết và việc chỉ định dùng Tamiflu không liên quan với nhau.

3. Tamiflu có thể chống lại virus nào?

Tamiflu có thể kháng được những chủng virus nào, thưa BS?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Tamiflu có thể điều trị cả cúm A lẫn cúm B nhưng không có tác dụng với những virus khác.

4. Không dùng Tamiflu quá 5 ngày

Tamiflu thường được chỉ định dùng trong những trường hợp nào? Liều lượng ra sao, uống bao nhiêu ngày thì dừng?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Chỉ dùng Tamiflu khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Cố gắng dùng thuốc trong khoảng dưới 72 giờ bị bệnh, tốt nhất là dưới 48 tiếng.

Tuy nhiên, ít ai trong chúng ta đi khám bệnh khi triệu chứng xuất hiện dưới 48 tiếng. Phải bệnh vài ngày thì bệnh nhân mới bắt đầu đi khám, làm xét nghiệm... Chỉ trừ những trường hợp cơ địa đặc biệt hoặc trong gia đình đã có nhiều người nhiễm cúm mới xét đến vấn đề dùng Tamiflu.

Liều dùng Tamiflu tùy thuộc vào cân nặng của người bệnh. Thông thường, người lớn sẽ uống viên 75mg, mỗi ngày 2 lần và chỉ dùng trong 5 ngày. Tuy nhiên người bệnh cần đi khám để được bác sĩ kê đơn cụ thể, không được tự ý sử dụng.

5. Nếu dùng Tamiflu trễ sau 3 ngày, thuốc có tác dụng không?

Vì sao phải uống Tamiflu trong 2 ngày (48 tiếng) từ khi có triệu chứng bệnh? Nếu uống trễ hơn thì thuốc có tác dụng không (nhiều người quan niệm muộn còn hơn không, nên quá 2 ngày vẫn có ý định uống thuốc)?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Virus cúm chỉ tồn tại trong cơ thể khoảng 5 ngày. Các nghiên cứu cho thấy việc dùng thuốc trễ sẽ không còn tác dụng.

Trừ những trường hợp đang có biến chứng cần cân nhắc tiếp tục dùng thuốc, người khỏe mạnh thường không uống dùng hoặc phải uống từ sớm.

6. Những trường hợp không được dùng Tamiflu

Những đối tượng nào chống chỉ định dùng Tamiflu, thưa BS?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Tamiflu rất ít chống chỉ định, trừ các trường hợp dị ứng với các thành phần của thuốc. Bên cạnh đó, những bệnh nhân suy gan, suy thận bắt buộc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, dùng đúng liều.

7. Tác dụng phụ của Tamiflu có thể ảnh hưởng đến tâm thần

Nếu sử dụng Tamiflu sai cách có thể đưa tới hậu quả gì thưa BS?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Nếu không phải bị virus cúm tấn công, sử dụng thuốc Tamiflu sẽ không có tác dụng gì, chỉ tốn kém tiền bạc và gây hại cho cơ thể.

Tamiflu có tác dụng phụ luôn được nhấn mạnh là ảnh hưởng tâm thần của người dùng, thậm chí có người nảy sinh ý định tự sát. Do đó, nếu không phải trong trường hợp thực sự cần thiết thì không nên uống thuốc này.

Bệnh cúm xảy ra thường xuyên trên toàn thế giới, nếu để xảy ra tình trạng kháng thuốc do lạm dụng thuốc kháng virus thì sẽ rất khó khăn trong chữa trị cho những trường hợp đặc biệt.

8. Các loại thuốc thông thường để chữa cúm trong tủ thuốc gia đình

Như BS đã cho biết thì việc tự mua và sử dụng Tamiflu là không nên, vậy thì trong tủ thuốc gia đình cần có những thuốc gì để điều trị cúm?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Hiện nay vẫn chưa có thuốc dự phòng cúm. Biện pháp phòng ngừa cúm hữu hiệu nhất là đeo khẩu trang khi đến nơi đông người, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng.

Thuốc điều trị cúm có thể trang bị cho tủ thuốc gia đình là các loại thuốc có thể dùng cho tất cả các bệnh cảm, với các triệu chứng như hạ sốt, ho, sổ mũi... Các loại thuốc thông thường có trong tủ thuốc gia đình là đủ.

9. Người mắc cúm cần làm gì để mau khỏe lại?

Bên cạnh việc uống thuốc, mọi người cần làm gì để mau cải thiện triệu chứng cúm?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Với bệnh nhân bị cảm hoặc cúm, điều quan trọng nhất là nghỉ ngơi, không nên gắng sức.

Người bệnh chỉ cần ngủ đủ giấc, ăn đủ chất, uống đủ nước thì sẽ mau khỏi bệnh. Nếu bệnh nhân mệt mỏi không ăn được, có thể thay bằng sữa, cháo, chia nhỏ bữa ăn để dễ hấp thu hơn.

Bệnh nhân và người nhà cần theo dõi kỹ sức khỏe để phát hiện ra các tình huống cần đến bệnh viện ngay, chẳng hạn hụt hơi, thở gấp, khó thở, tức ngực, choáng váng kéo dài...

Các triệu chứng của cúm có thể giảm dần sau 5 - 7 ngày. Tuy nhiên, một số người sau khi khỏi cúm vẫn bị mệt mỏi, ho kéo dài cả tháng.