Các nội soi đường tiêu hóa thường gặp

Ngoài nội soi dạ dày và nội soi đại tràng, còn những loại nội soi nào ở đường tiêu hóa, thưa BS?

BS.CK2 Nguyễn Văn Hùng trả lời: Khi nói đến nội soi tiêu hóa, chúng ta thường nghe nhiều nhất là nội soi dạ dày và nội soi đại tràng vì đây là những nội soi phổ biến. Hiện nay đã có máy nội soi nghiêng để soi vùng tá tràng, máy nội soi ruột non hay những máy nội soi kết hợp với siêu âm để vừa nội soi vừa khảo sát, tìm ra bệnh lý ở ống tiêu hóa cũng như cơ quan lân cận của ống tiêu hóa.

Nội soi NBI phát hiện sớm ung thư đường tiêu hóa

Nhờ BS chia sẻ thêm, nội soi dạ dày và nội soi đại tràng có thể giúp phát hiện những bệnh lý gì và những ai cần làm xét nghiệm này?

BS.CK2 Nguyễn Văn Hùng trả lời: Nội soi tiêu chuẩn có thể phát hiện ra tất cả những bất thường của thực quản, dạ dày, tá tràng, đại tràng như những bệnh lý viêm loét, u hoặc giãn tĩnh mạch, polyp đường tiêu hóa.

Với những tiến bộ của y học, hiện nay có những loại máy nội soi chuyên sâu như máy nội soi nghiêng ở tá tràng. Thông qua máy nội soi nghiêng này, bác sĩ có thể phát hiện ra bệnh lý ở hệ đường mật, tụy.

Qua máy nội soi kết hợp với siêu âm, bác sĩ khảo sát được các bệnh lý tại ống tiêu hóa cũng như các cơ quan lân cận: bệnh lý hệ đường mật, bệnh lý hệ đường tụy,...

Kỹ thuật nội soi NIB (Narrow Banding Imaging - Nội soi dải tần ánh sáng hẹp) có thể phát hiện ra những thay đổi nhỏ của bề mặt lớp niêm mạc, hệ mao mạch nuôi dưỡng lớp niêm mạc, từ đó phát hiện ra các bệnh lý ung thư sớm ở đường tiêu hóa.

Nhịn ăn 6 - 8 tiếng trước khi nội soi tiêu hóa

Trước khi nội soi tiêu hóa, người bệnh cần chuẩn bị những gì, thưa BS?

BS.CK2 Nguyễn Văn Hùng trả lời: Khi nội soi dạ dày, người bệnh phải nhịn ăn 6 - 8 tiếng trước đó để lòng dạ dày trống mới có thể nội soi.

Với nội soi đại tràng, ngoài nhịn ăn uống như nội soi dạ dày, phải thêm bước chuẩn bị đại tràng sạch để nội soi đạt hiệu quả nhất.

Có thể uống nước đường trước khi nội soi từ 2 tiếng trở lên

Trường hợp người bệnh nhịn ăn trước khi nội soi nhưng đói quá, hoặc sợ bị tụt đường huyết thì phải làm sao, thưa BS?

BS.CK2 Nguyễn Văn Hùng trả lời: Nội soi dạ dày cần nhịn ăn từ 6 - 8 tiếng. Nội soi đại tràng ngoài nhịn ăn còn phải uống thuốc xổ để làm sạch đại tràng từ hôm trước.

Với một số người, quá trình nhịn và uống thuốc xổ sẽ gây khó chịu. Bệnh nhân có thể uống một ít nước đường, nhưng phải uống trước khi nội soi từ 2 tiếng trở lên.

Không nên pha thuốc xổ với các loại nước giải khát

Với nhiều người, thuốc xổ có mùi vị khó uống. Xin hỏi BS, có thể pha thuốc xổ với một loại nước nào đó để dễ uống hơn không? Sau khi uống thuốc xổ, bệnh nhân bị nôn ói mất một lượng thuốc thì phải làm thế nào?

BS.CK2 Nguyễn Văn Hùng trả lời: Thông thường, mỗi gói thuốc xổ sẽ pha với 1 lít nước lọc. Bệnh nhân phải uống 2 - 4 gói thuốc, tương đương khoảng 2 - 4 lít dung dịch sau khi pha. Về mùi vị, chắc chắn thuốc sẽ không ngon bằng những loại nước giải khát, tuy nhiên hiện nay, thuốc xổ cũng đã có mùi và vị dễ uống hơn nhiều. Pha thêm với những loại nước khác có thể làm thay đổi tác dụng của thuốc xổ.

Theo nghiên cứu mới nhất của Hiệp hội Nội soi Việt Nam, sau khi uống thuốc xổ, bệnh nhân đi tiêu trên 7 lần hoặc đi ngoài ra nước trong thì cuộc nội soi sẽ đạt hiệu quả tốt nhất.

Những việc cần làm trước khi nội soi tiêu hóa

Trước khi nội soi, bệnh nhân có cần thực hiện xét nghiệm nào khác không, thưa BS?

BS.CK2 Nguyễn Văn Hùng trả lời: Trước khi nội soi, bệnh nhân sẽ được bác sĩ thăm khám và chỉ định một số xét nghiệm về chức năng gan, chức năng thận cũng như khảo sát bệnh lý tim mạch để cuộc nội soi diễn ra tốt hơn.

Bệnh nhân phải thông báo cho bác sĩ về những loại thuốc và thực phẩm chức năng đang dùng. Có một số loại thuốc bắt buộc phải ngưng sử dụng trước khi nội soi để đảm bảo an toàn, ví dụ phải ngưng sử dụng thuốc chống đông trước vài ngày.

Trước khi nội soi dạ dày, có thể bệnh nhân sẽ được dùng một dung dịch để làm sạch bọt và chất nhầy trong dạ dày.

Điều kiện để nội soi dạ dày và đại tràng trong cùng một ngày

Xin hỏi BS, nội soi dạ dày và nội soi đại tràng có thể thực hiện trong cùng một buổi được không, hay phải chia ra 2 buổi khác nhau?

BS.CK2 Nguyễn Văn Hùng trả lời: Trước khi nội soi dạ dày, chỉ cần nhịn ăn 6 - 8 tiếng để lòng dạ dày sạch. Riêng đối với nội soi đại tràng, ngoài nhịn đói còn có bước làm sạch đại tràng. Bệnh nhân phải có đủ thời gian để uống thuốc xổ, làm sạch đại tràng.

Bệnh nhân đã chuẩn bị từ ngày hôm trước hoặc bệnh nhân đến khám trong những khung giờ sớm và có đủ thời gian để làm sạch đại tràng thì vẫn có thể nội soi dạ dày và đại tràng trong cùng một ngày.

Có thể khám, nội soi và về ngay trong ngày

Nhiều bệnh nhân ở xa thắc mắc, nội soi tiêu hóa có thể thực hiện xong và ra về trong ngày được không, thưa BS?

BS.CK2 Nguyễn Văn Hùng trả lời: Với mong muốn phục vụ bệnh nhân tốt hơn, cũng như tạo điều kiện cho bệnh nhân ở các tỉnh, thành xa đến khám và điều trị tại Bệnh viện Bình Dân, Ban giám đốc đã triển khai chương trình khám sớm từ 6 giờ sáng.

Vì vậy, bệnh nhân có đủ thời gian để uống thuốc làm sạch đại tràng trong buổi sáng và có thể được nội soi vào buổi chiều cùng ngày. Bệnh nhân có thể yên tâm khi đến Bệnh viện Bình Dân sẽ được khám, nội soi và về ngay trong ngày.

Cảm giác khó chịu sau nội soi sẽ hết hẳn sau 1 ngày

Sau khi thực hiện nội soi tiêu hóa, bệnh nhân có thể gặp phải những vấn đề khó chịu như thế nào và cách xử trí ra sao?

BS.CK2 Nguyễn Văn Hùng trả lời: Trong quá trình nội soi, bác sĩ sẽ bơm một ít hơi vào ống tiêu hóa để khảo sát. Do đó, khi kết thúc nội soi, bệnh nhân có cảm giác hơi khó chịu như đầy bụng, đau bụng nhẹ,... Những triệu chứng này sẽ giảm dần và hết hẳn vào ngày hôm sau.

Nếu những triệu chứng này vẫn tiếp diễn hoặc trầm trọng hơn, bệnh nhân bị bụng dữ dội, nôn ói nhiều, sốt hoặc đi tiêu ra máu thì nên quay lại bệnh viện để thăm khám, tìm ra nguyên nhân và có hướng xử trí tốt nhất.