Hóa chất vĩnh cửu trong nước uống có khả năng gây ung thư
Hóa chất vĩnh cửu (PFAS) được tìm thấy trong nhiều sản phẩm hàng ngày như chảo chống dính, đồ dùng gia đình, quần áo chống thấm nước và thậm chí cả trong mỹ phẩm. Việc tiếp xúc với PFAS trong thời gian dài có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm cả ung thư.
Theo nghiên cứu, những người sống ở khu vực bị ô nhiễm PFAS có nguy cơ mắc một số bệnh ung thư cao hơn tới 33%, bao gồm cả những bệnh ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, nội tiết, hô hấp, miệng và họng.
PFAS là từ viết tắt tiếng Anh của các chất thuộc nhóm poly-fluoro-alkyl, bao gồm hơn 4.000 chất hóa học được phát hiện cho tới nay. Nhóm hóa chất này được sử dụng để tạo ra lớp phủ giúp các sản phẩm có khả năng chống nước, chống dầu mỡ và chống bụi bẩn.
PFAS được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất bọt cứu hỏa, kim loại mạ điện và thiết bị điện tử. Trong đời sống thường ngày, có thể tìm thấy PFAS trong quần áo chống thấm nước, chảo chống dính, mỹ phẩm, dụng cụ y tế.
Tuy nhiên, cũng do độ bền của chúng nên các hóa chất này tồn tại trong môi trường và trong cơ thể con người qua nhiều thập kỷ. Những hợp chất này có thể lắng đọng trong máu, thận, gan và được cho là có liên quan đến bệnh ung thư, gây rối loạn chức năng nội tiết tố.
Thức ăn và nước uống hiện nay là con đường chính để hóa chất vĩnh cửu xâm nhập vào cơ thể con người.
Từ năm 2016 - 2021, ước tính nước uống nhiễm hóa chất vĩnh cửu đã góp phần gây ra 7.000 ca chẩn đoán ung thư hàng năm ở Mỹ.
Bất chấp các bằng chứng khoa học, ngành công nghiệp dụng cụ nấu ăn vẫn đang cố chống lại các biện pháp cấm sử dụng PFAS.
Một hóa chất vĩnh cửu được gọi là PFBS, chất thay thế cho PFOA, có liên quan đến sự gia tăng khủng khiếp của bệnh ung thư miệng và vòm họng. Mặc dù Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ cho rằng PFBS ít độc hại hơn PFOA nhưng nghiên cứu mới đây nhấn mạnh rằng cần phải tìm hiểu sâu hơn về tác động lâu dài của hóa chất này.
Khả năng tàn phá mô người khiến các hóa chất vĩnh cửu trở nên đặc biệt nguy hiểm, ngay cả ở liều lượng thấp.
Nghiên cứu lưu ý rằng tổn thương do oxy hóa là một cơ chế tiềm ẩn rủi ro từ mối liên hệ giữa PFAS và bệnh ung thư ở những hệ thống quan trọng trong cơ thể như tuyến giáp, hệ nội tiết và cơ quan tiêu hóa.
Bên cạnh đó, thận cũng đặc biệt dễ bị tổn thương. Vì thế, việc tiếp xúc với các hóa chất vĩnh cửu trong thời gian dài có thể gây ung thư.
Mặc dù nghiên cứu này chủ yếu là quan sát và ghi nhận, nhưng các nhà khoa học cho biết họ đã thu thập được nhiều bằng chứng rõ ràng, đủ để các cơ quan quản lý có hành động kiểm soát chặt chẽ hơn các hóa chất này.
Các nhà nghiên cứu hy vọng phát hiện nói trên sẽ góp phần cảnh tỉnh rằng PFAS không hề lành tính và việc giải quyết tác động của chúng đòi hỏi sự giám sát và quy định chặt chẽ hơn cùng với các cam kết tìm ra giải pháp thay thế an toàn hơn cho sức khỏe.
Bài viết có hữu ích với bạn?
Có thể bạn quan tâm
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ
Để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình