Sóng cao tần được ứng dụng để điều trị hiệu quả khối u tuyến giáp

Phương pháp đốt sóng cao tần RFA là gì? Phương pháp này được ứng dụng trong những điều trị bệnh lý nào?

TS.BS Trần Thanh Vỹ trả lời: RF (Radio-Frequency) là một dao động sóng. Khi dao động này đi xuyên qua một mô sống sẽ phát nhiệt tại vị trí nó đi qua, làm cho các ion cọ xát với nhau và sinh nhiệt, làm hoại tử mô sống đó.

Phương pháp dùng sóng cao tần điều trị khối u sử dụng sóng RF làm cho u hoại tử. Hiện nay có rất nhiều khối u được điều trị bằng sóng RF như điều trị u gan, u thận, u phổi. Trong khoảng 20 năm gần đây, sóng cao tần được đặc biệt ứng dụng để điều trị rất hiệu quả các khối u ở tuyến giáp.

Chỉ định và chống chỉ định điều trị khối u tuyến giáp bằng sóng cao tần

Trong trường hợp nào thì bệnh nhân bị bướu giáp được chỉ định điều trị bằng đốt sóng cao tần? Phương pháp này chống chỉ định trên những đối tượng bệnh nhân nào?

TS.BS Trần Thanh Vỹ trả lời: Có rất nhiều bệnh ở tuyến giáp như bệnh viêm nhiễm, bệnh rối loạn chức năng, bệnh hình thành khối u. Sóng cao tần được ứng dụng để điều trị các khối u ở tuyến giáp.

Trước đây, sóng cao tần chỉ được chỉ định điều trị khối u lành tính ở tuyến giáp. Trong 10 năm trở lại đây, nhiều nước trên thế giới đã sử dụng sóng cao tầng để điều trị ung thư tuyến giáp ở giai đoạn sớm. Như vậy, hiện nay có 2 chỉ định sóng cao tần điều trị khối u ở tuyến giáp là điều trị khối u lành tính và điều trị ung thư giai đoạn sớm.

Chống chỉ định đầu tiên là không dùng sóng cao tần để điều trị ung thư tuyến giáp giai đoạn trễ. Trong khối u lành tính, có chống chỉ đinh khi khối u đã thòng vào trung thất, gọi là bướu giáp thòng trung thất hoặc khối u chèn ép khí quản.

Nguyên nhân là vì 1 - 2 tuần đầu sau khi sử dụng sóng cao tần để điều trị khối u, kích thước khối u có thể trở nên lớn hơn. Nếu sử dụng để điều trị khối u đã chèn ép khí quản, hiện tượng chèn ép sẽ nặng thêm, có thể xảy ra biến chứng.

Đối với những khối u không chèn ép khí quản, bất kỳ kích thước nào cũng có thể chỉ định điều trị được, vấn đề là 1 lần hay nhiều lần.

Những khối u tuyến giáp thòng vào trung thất không được điều trị bằng sóng cao tần vì vị trí này có những cơ quan rất quan trọng, nhiệt lại gây ra những tác dụng rất nặng nề.

Những lợi điểm của đốt sóng cao tần so với phẫu thuật

Thưa BS, phương pháp đốt sóng cao tần mang đến những lợi điểm gì trong điều trị bướu giáp so với phẫu thuật thông thường?

TS.BS Trần Thanh Vỹ trả lời: Để biết được những lợi điểm của sóng cao tần, chúng ta sẽ tìm hiểu về những khuyết điểm của phương pháp phẫu thuật.

Phương pháp phẫu thuật có thể để lại những tai biến, biến chứng hay di chứng dù tỷ lệ rất ít. Không có phẫu thuật nào mà không có sẹo mổ, nhưng sóng cao tần sẽ không để lại sẹo mổ.

Một số trường hợp sau khi phẫu thuật tuyến giáp, bệnh nhân bị suy giáp và phải uống thuốc lâu dài. Sóng cao tần hạn chế được vấn đề này, có nghĩa là chỉ điều trị trên khối u mà không gây tổn thương những mô lành tuyến giáp.

Những tai biến, biến chứng khác của phẫu thuật tuyến giáp như thay đổi giọng nói, khàn giọng, tê tay chân do hạ canxi máu sẽ không xảy ra ở đốt sóng cao tần.

Điều trị khối u tuyến giáp bằng RFA an toàn gần như tuyệt đối

Về hiệu quả, tỉ lệ thành công cũng như tính an toàn của phương pháp đốt sóng cao tần như thế nào, thưa BS?

TS.BS Trần Thanh Vỹ trả lời: Về tính an toàn, có thể nói sử dụng sóng cao tần để điều trị những khối u tuyến giáp gần như an toàn tuyệt đối, không có những tai biến, biến chứng xảy ra. Nếu có chỉ là những tai biến, biến chứng rất nhỏ và có thể tự khỏi.

Hiệu quả của phương pháp này tùy vào kích thước khối u. Nếu khối u nhỏ, chỉ định ở giai đoạn sớm, hiệu quả sẽ nhanh hơn. Trường hợp khối u rất lớn, có thể phải thực hiện nhiều lần.

Quy trình điều trị bướu giáp bằng sóng cao tần tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM

Tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, quy trình điều trị bướu giáp nhân bằng sóng cao tần diễn ra như thế nào?

TS.BS Trần Thanh Vỹ trả lời: Khi tiếp nhận bệnh nhân, chúng tôi sẽ xác định chẩn đoán. Đầu tiên là chẩn đoán khối u lành tính hay ác tính, đang ở giai đoạn nào. Sau đó, chúng tôi tư vấn để bệnh nhân lựa chọn phương pháp điều trị.

Nếu bệnh nhân chọn sử dụng phương pháp đốt sóng cao tần, chúng tôi sẽ thực hiện quy trình đầy đủ các xét nghiệm, đánh giá các cơ quan một cách hệ thống và tư vấn cho bệnh nhân về hiệu quả đạt được cũng như những tai biến, biến chứng.

Mặc dù tỷ lệ xảy ra tai biến, biến chứng rất nhỏ những bệnh nhân cũng phải được tư vấn đầy đủ. Bệnh nhân đồng ý và chuẩn bị xong sẽ tiến hành thực hiện phẫu thuật thủ thuật trong ngày.

Sau khoảng 30 phút - 1 tiếng đồng hồ, bệnh nhân có thể về nhà và sinh hoạt bình thường.

Bảo hiểm y tế chi trả một phần cho điều trị bướu giáp nhân bằng RFA

Điều trị bướu giáp nhân bằng sóng cao tần có được bảo hiểm y tế chi trả không, thưa BS?

TS.BS Trần Thanh Vỹ trả lời: Hiện nay phương pháp điều trị bướu giáp nhân bằng sóng cao tần RFA đã được bảo hiểm y tế chi trả một phần.

Khối u lớn hơn trong 1 tuần đầu, sau đó nhỏ dần đi

Trước khi điều trị bằng RFA, bệnh nhân cần phải lưu ý những vấn đề gì, thưa BS?

TS.BS Trần Thanh Vỹ trả lời: Bệnh nhân sẽ được giải thích kỹ về phương pháp RFA và cũng không phải lưu ý điều gì đặc biệt. RFA có điểm hơi khác so với những phương pháp khác là trong khoảng 1 tuần đầu, khối u có thể lớn hơn và bệnh nhân không cần phải hoang mang vì điều này.

Chắc chắn 100% rằng khối u sẽ nhỏ dần đi theo thời gian.

Nên đến bệnh viện nếu bị đau nhiều sau khi can thiệp bằng RFA

Sau khi điều trị bằng RFA, bệnh nhân cần phải chăm sóc ra sao, có cần lưu ý những vấn đề gì trong chế độ dinh dưỡng không?

TS.BS Trần Thanh Vỹ trả lời: Riêng với thủ thuật phẫu thuật này, chế độ dinh dưỡng không cần đặc biệt lưu ý điều gì cả. Sau can thiệp, bệnh nhân cần được theo dõi khi xuất viện về nhà.

Thông thường, có thể có cảm giác đau ở vùng vết can thiệp. Đa số bệnh nhân không cần uống thuốc giảm đau. Nếu bệnh nhân cảm thấy đau nhiều, nên quay lại bệnh viện để kiểm tra, tìm nguyên nhân.