Điều trị thoái hóa khớp gối bằng y học cổ truyền

Thoái hóa khớp gối là một căn bệnh diễn tiến âm thầm phức tạp có tác động không nhỏ tới cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh. Hiện nay có nhiều phương pháp điều trị thoái hoá khớp gối được áp dụng như điều trị nội khoa, ngoại khoa hoặc y học cổ truyền.

1. Tổng quan về bệnh thoái hoá khớp gối

Thoái hóa khớp gối là hậu quả của quá trình cơ học và sinh học làm mất cân bằng giữa hủy hoại và tổng hợp sụn, xương dưới sụn. Sự mất cân bằng này được bắt đầu bởi các yếu tố di truyền, chuyển hóa, phát triển và chấn thương. Biểu hiện cuối cùng của thoái hóa khớp gối là thay đổi hình thái, phân tử, sinh hóa, cơ sinh học của tế bào và chất căn bản của sụn, điều này dẫn đến nhuyễn hóa, mất sụn khớp, nứt loét, xơ hóa xương dưới sụn, hình thành gai xương và nang xương dưới sụn. Bệnh thoái hoá khớp gối thường gặp ở nữ giới, chiếm 80% trường hợp.

2. Điều trị thoái hóa khớp gối như thế nào?

Bên cạnh sự phát triển của y học hiện đại với rất nhiều loại thuốc giảm đau, thuốc chống viêm, thuốc giãn cơ… y học cổ truyền với các phương pháp xông hơi, ngâm chân, châm cứu, xoa bóp, bấm huyệt cũng chứng minh hiệu quả điều trị cao với tác dụng giảm đau và sự thuyên giảm rõ rệt của bệnh.

Hầu như không có tác dụng phụ, việc sử dụng các phương pháp y học cổ truyền đã nâng cao hiệu quả điều trị và kinh tế cho người bệnh thoái hóa khớp gối.

Theo y học cổ truyền, bệnh danh của thoái hóa khớp gối là hạc tất phong. Nguyên nhân chủ yếu của thoái hóa khớp gối là do phong hàn thấp xâm nhập vào cân, cơ, xương khớp, kinh lạc làm tắc trở sự vận hành khí huyết, kinh lạc gây đau.

Người già hoặc người mắc bệnh lâu ngày khí huyết suy giảm dẫn đến can thận hư, thận hư không làm chủ được cốt tủy, can huyết hư không nuôi dưỡng được cân làm xương khớp bị thoái hóa.

Xem thêm: Thoái hóa khớp diễn ra như thế nào?

3. Điều trị đau khớp gối bằng bài thuốc

Trong Đông y, các bài thuốc chữa đau khớp gối không chỉ giúp cải thiện triệu chứng lâm sàng mà còn hỗ trợ tăng cường lưu thông khí huyết, đưa tà khí ra ngoài, mạnh gân xương và bổ can thận.

Tuy so với thuốc Tây, thuốc Đông y hiệu quả chậm hơn, tác dụng tương đối hạn chế hơn nhưng thường kéo dài, quan trọng là ít xảy ra hiện tượng phụ thuộc. Một số bài thuốc chữa đau khớp gối từ y học cổ truyền:

a. Bài thuốc 1

Chuẩn bị sinh địa, độc hoạt, đảng sâm, đương quy, ngưu tất bắc, đỗ trọng bắc mỗi thứ 12g, xuyên khung, tần giao mỗi thứ 8g, tế tân, cam thảo bắc và quế chi mỗi thứ 4g, bạch thược, phòng phong và phục linh mỗi thứ 10g, tang ký sinh 16g. Sắc uống, ngày dùng 1 thang.

b. Bài thuốc 2

Dùng sinh địa, cây trinh nữ và hà thủ ô mỗi thứ 12g, quế chi 8g, thổ phục linh và cỏ xước mỗi thứ 16g, thiên niên kiện và lá lốt mỗi thứ 10g. Sắc uống, ngày dùng 1 thang.

c. Bài thuốc 3

Dùng kê huyết đằng, đương quy, dạ giao đằng, tang chi, ngân hoa, tang ký sinh, liên kiều, ngưu tất, tần giao và hoàng kỳ mỗi thứ 20g, cam thảo và một dược mỗi thứ 10g. Sắc uống ngày dùng 1 thang, bài thuốc này thích hợp với người có đầu gối sưng đau, phù nề.

d. Bài thuốc 4

Chuẩn bị sinh khương và phục linh mỗi thứ 20g, nhục quế và can khương mỗi thứ 10g, xương truật, bạch thược, hậu phác, bán hạ, bạch chỉ và xuyên khung mỗi thứ 12g, ma hoàng 16g, đương quy 30g, can địa hoàng 30g. Sắc uống ngày dùng 1 thang. Khi dùng bài thuốc này nên giữ ấm cơ thể và tránh tiếp xúc với không khí lạnh.

e. Bài thuốc 5

Dùng quất hồng, tam lăng, thổ bối mẫu, nga truật và bạch giới tử mỗi thứ 9 - 15g, bạch cương tàm, ô dược và hậu phác mỗi thứ từ 6 - 12g, trầm hương 1.5 - 2g, đan sâm 15 - 30g. Sắc uống, ngày dùng 1 tháng.

4. Xoa bóp, bấm huyệt chữa đau khớp gối

Xoa bóp, bấm huyệt là phương pháp giảm đau nhức có nguồn gốc từ y học cổ truyền. Cách thực hiện là dùng lực từ ngón tay, bàn tay tác động đến huyệt vị nhằm thúc đẩy tuần hoàn máu, giải ứ trệ giúp khí huyết lưu thông mạch lạc, giảm đau nhức và tê cứng khớp.

Các huyệt vị có khả năng giảm đau nhức khớp gối:

- Huyệt Huyết hải: Huyệt Huyết hải nằm ở mặt trước trong đùi, đo lên 2 thốn từ xương bánh chè đầu gối. Huyệt vị này nằm ở khe lõm giữa cơ rộng trong và cơ may khi ấn vào có cảm giác ê tức. Đặt ngón cái ở huyệt, 4 ngón còn lại áp tại đầu gối và tiến hành day ấn trong 1 - 2 phút.

- Huyệt Âm lăng tuyền: Huyệt Âm lăng tuyền nằm ở chỗ lõm được tạo thành bởi bờ sau trong đầu xương chày với đường ngang qua nơi lồi cao nhất của cơ cẳng chân nằm ở mặt trong đầu gối. Bấm huyệt vị trong 1 - 2 phút.

- Huyệt Ủy trung: Huyệt nằm ở giữa đường chỉ ngang nếp khoeo chân. Khi ấn huyệt vị này, nên dùng lực vừa sau đó gia tăng lực đến khi có cảm giác ê tức là được. Huyệt có tác dụng khu phong thấp, thông lạc, thư cân và thanh huyết.

- Huyệt Thừa sơn: Huyệt nằm ở giữa đường nối Huyệt Ủy trung với gót chân, ngay chỗ lõm giữa khe cơ sinh đôi trong và ngoài, bên dưới huyệt Ủy trung khoảng 8 tấc. Bấm huyệt từ 1 - 2 phút để giảm đau nhức và thúc đẩy khí huyết lưu thông.

- Huyệt Túc tam lý: Huyệt nằm cách bờ xương ống chân 1 tấc và đo xuống 3 tấc từ bờ ngoài xương bánh chè. Huyệt có tác dụng khu phong hóa thấp, điều hòa huyết áp, thông kinh lạc, điều trung khí và thúc đẩy khí huyết lưu thông.

Đối với trường hợp đau nhức nhiều và dai dẳng, có thể châm cứu để tác động sâu đến huyệt vị. Tuy nhiên, khi châm cứu nên lựa chọn cơ sở thăm khám và điều trị uy tín để tránh rủi ro phát sinh trong quá trình thực hiện.

Xem thêm: Những hệ lụy thoái hóa khớp gây ra cho người bệnh