1. Luẩn quẩn trong vòng xoáy đau nhức xương khớp

Trên thế giới có khoảng 1,71 tỷ người mắc bệnh cơ xương khớp và trên 200 triệu người bị loãng xương. Gần đây, nước ta được xếp vào nhóm những quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh cơ xương khớp cao nhất thế giới. Số liệu thống kê của Hội Cơ Xương Khớp Việt Nam cho thấy, khoảng 30% người trên 35 tuổi, 60% người trên 65 tuổi và 85% người trên 80 tuổi bị thoái hóa khớp.

Một con số từ Hội Loãng xương TPHCM cũng đáng chú ý không kém khi có khoảng 3,6 triệu người Việt Nam đang bị loãng xương. Dự báo đến năm 2030, con số này sẽ tăng lên hơn 4,5 triệu người, trong đó nữ giới chiếm 70-80%. Cứ 3 người phụ nữ trên 50 tuổi thì có 1 người bị loãng xương.

ThS.BS.CK2 Mai Duy Linh - Giảng viên Bộ môn Nội - Trường Đại học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch đánh giá, dù bệnh lý cơ xương khớp đang ngày càng gia tăng, nhưng nhiều người vẫn còn rất thờ ơ, vì còn nếp nghĩ cũ “già rồi, thôi kệ”. Tuy nhiên lại không biết rằng, đau nhức không chỉ là cảm giác mà còn là tín hiệu cảnh báo những vấn đề xương khớp nghiêm trọng.

Nếu cơn đau xuất hiện liên tục với mức độ tăng dần có thể dẫn đến bệnh viêm khớp, thoái hóa khớp. Các bệnh lý này làm suy giảm chất lượng dịch khớp, bào mòn sụn và xương dưới sụn, hình thành gai xương hoặc thoát vị đĩa đệm. Đây là lý do khiến khớp gối, cột sống thắt lưng, khớp vai và khớp ngón tay đau nhức mãi không dứt.

“Tình trạng này kéo dài làm cho người bệnh luẩn quẩn trong vòng xoáy đau nhức xương khớp và đưa đến lạm dụng thuốc giảm đau hoặc tìm đến các phương pháp dân gian chưa được kiểm chứng, nguy cơ biến dạng khớp, giảm khả năng vận động, tàn phế…” - BS Duy Linh nhấn mạnh.

2. Collagen nào tốt cho xương khớp đau nhức? 

Đau nhức xương khớp xảy ra quanh năm, nhưng nhiều người cảm thấy tình trạng này khó chịu nhiều hơn vào mùa lạnh. Một số giả thuyết được đưa ra là do nhiệt độ thấp làm giảm tuần hoàn máu đến khớp, mạch máu co lại gây áp lực lên khớp và các dây thần kinh, tăng độ cứng khớp. Hơn nữa, thời tiết lạnh có thể làm gián đoạn quá trình sản xuất collagen type II - loại protein giúp tái tạo sụn khớp khỏe mạnh.

“Thực tế, không chỉ mùa lạnh mà bình thường collagen có mối liên hệ mật thiết với xương khớp. Người ta dùng collagen trong hỗ trợ chữa trị viêm xương khớp, thậm chí dùng để phòng ngừa thoái hóa sụn khớp vì trong cấu tạo sụn khớp có thành phần là collagen, hiện diện dưới dạng sợi giúp sụn khớp đàn hồi. Trong thoái hóa khớp có sự thoái hóa mạng lưới collagen này. Vì vậy, nếu bổ sung collagen được bào chế thích hợp có thể hỗ trợ, cải thiện thoái hóa khớp” - BS Duy Linh cho biết.

Trong đó, collagen type II đóng vai trò quan trọng trong cấu tạo của xương, sụn và cũng là loại collagen thường được sử dụng trong hỗ trợ điều trị các bệnh về khớp, nhờ hai tác dụng chính đã được nghiên cứu đó là duy trì độ bền chắc của sụn khớp và tái tạo tế bào sụn khớp.

BS Duy Linh ví von, hệ thống xương khớp của chúng ta như những chiếc xe, nếu chỉ chạy mà không bảo dưỡng sẽ hỏng hóc theo thời gian. Do đó, việc bổ sung collagen type II cho cơ thể đóng vai trò là nhiên liệu bảo dưỡng, giúp hỗ trợ giảm đau nhức, tái tạo sụn và xương dưới sụn, duy trì cấu trúc và chức năng vận động cho khớp.

Đặc biệt, collagen peptides type II (collagen type II thủy phân) hoạt tính sinh học sẽ cho khả năng hấp thu tốt. Qua các tài liệu nghiên cứu cho thấy, khi được bổ sung qua đường uống, 85 - 95% collagen sẽ được hấp thu vào máu và tham gia quá trình hỗ trợ tái tạo các tổn hại của sụn khớp.

Dẫn chứng một nghiên cứu trên những bệnh nhân bị đau khớp nhưng chưa có tiền sử viêm khớp, BS Duy Linh chia sẻ kết quả, nhóm được bổ sung collagen type II trong 4 tháng ghi nhận hiệu quả rõ rệt trong việc cải thiện chuyển động đầu gối, trung bình từ 73,2 độ đến 81 độ và không có thay đổi ở nhóm đối chứng dùng giả dược. Đáng chú ý, thời gian phục hồi hết cơn đau nhanh hơn trong quá trình tập thể dục. Những lợi ích này được thấy rõ sau 3 tháng điều trị duy trì và nghiên cứu cũng không nhận thấy bất kỳ tác dụng phụ không mong muốn nào xảy ra.

Một nghiên cứu khác trên 160 vận động viên gặp gặp vấn đề chức năng đầu gối được uống 5g collagen peptide hoạt tính sinh học (BCP) hoặc giả dược mỗi ngày trong vòng 12 tuần, kết quả ghi nhận, việc bổ sung các peptide collagen đã dẫn đến sự cải thiện đáng kể về mặt thống kê đối với chứng đau khớp liên quan đến hoạt động theo thang đo VAS. Sau 12 tuần nghiên cứu, số lượng đối tượng phải sử dụng liệu pháp thay thế (thuốc, bó bột, vật lý trị liệu, liệu pháp phối hợp và các liệu pháp khác) giảm (59%) so với nhóm chứng (40%).

“Tuy nhiên nếu chỉ với collagen type II thì vẫn chưa đủ để cải thiện triệu chứng thoái hóa khớp vì quá trình thoái hóa bao gồm hiện tượng hủy sụn khớp, viêm… Việc phối hợp collagen type II cùng vitamin C hay hoạt chất galactolipid (thường có trong chiết xuất của nụ tầm xuân) giúp hạn chế phản ứng viêm tại ổ khớp, từ đó ngăn chặn quá trình phá hủy mô sụn khớp” - BS Duy Linh nói.

Chuyên gia lưu ý, sự kết hợp các hoạt chất sinh học thiên nhiên này cần được thực hiện với công nghệ hiện đại đáp ứng các tiêu chuẩn đặc khi biệt phối hợp các hoạt chất nhằm làm tăng tác dụng hỗ trợ nhưng không gây tác dụng phụ cho người sử dụng.