1. Ung thư cổ tử cung gây tử vong nhiều thứ hai, chỉ sau ung thư vú

Thực trạng về ung thư cổ tử cung ở nước ta cũng như trên thế giới hiện nay ra sao, thưa BS? Những ai có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung ạ?

ThS.BS Huỳnh Thụy Thảo Quyên - Phó trưởng khoa Khám bệnh A, Bệnh Viện Hùng Vương trả lời: Ung thư cổ tử cung là 1 trong 2 loại ung thư phụ khoa thường gặp, là nguyên nhân gây tử vong chỉ xếp sau ung thư vú. Do đó, tầm soát ung thư cổ tử cung rất cần thiết để đảm bảo sức khỏe cho người phụ nữ.

Trong năm 2020, Việt Nam ghi nhận hơn 4.400 trường hợp tử vong vì ung thư cổ tử cung. Con số này phản ánh một thực trạng đáng buồn của ngành y tế.

Ung thư cổ tử cung thường gặp ở phụ nữ quan hệ tình dục sớm, phụ nữ có nhiều bạn tình, người sinh nhiều con, phụ nữ có mức sống thấp và những người tiếp xúc với các chất đặc biệt như Diethylstilbestrol.

2. Khi nào nên tầm soát ung thư cổ tử cung?

Thực tế, BS nhìn nhận tỷ lệ phát hiện ung thư cổ tử cung ở giai đoạn sớm ra sao? Bệnh thường được phát hiện ở độ tuổi nào, giai đoạn nào là phổ biến ạ?

BS.CK2 Huỳnh Xuân Nghiêm - Phó Giám đốc Bệnh viện Hùng Vương trả lời: Ung thư cổ tử cung là một trong những ung thư thường gặp nhất ở phụ nữ. Chương trình tầm soát ung thư cổ tử cung đã được thực hiện trong rất nhiều năm. Riêng tại Việt Nam đã áp dụng tầm soát ung thư cổ tử cung từ những năm 80 - 90, đến nay đã đạt tỷ lệ 80 - 90%.

Phần còn lại chưa thể tầm soát vì những nguyên nhân như:

- Tâm lý e dè, ngại đi khám bệnh. Điều này dẫn đến không thể phát hiện các triệu chứng bất thường của bệnh.

- Phụ nữ sống ở nông thôn, vùng sâu vùng xa, không có điều kiện tiếp cận với chăm sóc y tế . Ngành y tế tại nước ta chưa thể “với” đến những địa phương xa xôi.

Tỷ lệ tầm soát ung thư cổ tử cung chưa thể đạt mức 100% là một điều đáng buồn, vì ngành y tế vẫn chưa có đủ điều kiện để phục vụ cho bà con vùng sâu vùng xa. Mặc dù vẫn có những đợt khám bệnh từ thiện, nhưng đây chỉ là hoạt động tạm thời. Nếu người phụ nữ mắc bệnh vào thời điểm không được nhân viên y tế chăm sóc, họ sẽ bỏ lỡ cơ hội điều trị, khiến bệnh tình tiến triển nặng hơn, hậu quả nặng nề khi phát hiện ung thư cổ tử cung giai đoạn muộn.

Theo tôi, lứa tuổi nào cũng có thể tầm soát ung thư cổ tử cung kể từ lần quan hệ tình dục đầu tiên. Nguyên nhân gây ung thư cổ tử cung là virus HPV. Trước khi lập gia đình, khi có kế hoạch mang thai, bước vào tuổi trung niên, giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh đều là những thời điểm tốt để tầm soát ung thư cổ tử cung.

Nhiều trường hợp đến tầm soát ung thư cổ tử cung lần đầu tiên đã phát hiện những tổn thương tại cổ tử cung và được điều trị sớm.

3. Phát hiện sớm ung thư cổ tử cung giúp giảm nhẹ gánh nặng điều trị

Tầm soát ung thư cổ tử cung đóng vai trò quan trọng ra sao với người phụ nữ, giúp tiết kiệm chi phí như thế nào so với việc phải điều trị căn bệnh này ạ?

BS.CK2 Huỳnh Xuân Nghiêm trả lời: Khi mới ra trường, cũng như trong những ngày mới thực hành lâm sàng về sản phụ khoa, tôi đã được chứng kiến nhiều hoàn cảnh éo le. Những người phụ nữ còn rất trẻ nhưng vì nhiều rào cản không thể tầm soát ung thư cổ tử cung, khi phát hiện bệnh đã tiến triển đến giai đoạn cuối.

Phát hiện ung thư cổ tử cung ở giai đoạn cuối là một gánh nặng không chỉ với bản thân mà còn với gia đình, con cái và cả xã hội. Một trường hợp ung thư cổ tử cung giai đoạn cuối phải tiêu tốn khoảng 200 - 300 triệu để điều trị. Trong khi đó, nếu được phát hiện sớm, gánh nặng tài chính chỉ còn khoảng 0,5 - 1% số tiền nêu trên.

Hiện nay, giá cả tầm soát ung thư cổ tử cung rất hợp lý, giúp phát hiện bệnh từ giai đoạn sớm. Những phương pháp điều trị bệnh từ giai đoạn sớm, được bảo hiểm y tế chi trả gồm khoét chóp cổ tử cung, phẫu thuật cắt tử cung đơn giản.

Hy vọng qua phần tư vấn này, các chị em sẽ nhận thức được, hiểu được vai trò của tầm soát ung thư cổ tử cung và nhìn thấy được sự giảm nhẹ gánh nặng tài chính của việc điều trị bệnh từ giai đoạn sớm. Bệnh nhân có thể tiếp tục sống, làm việc và tạo ra những giá trị cho bản thân, gia đình và xã hội.

4. Ứng dụng AI trong tầm soát ung thư cổ tử cung

Hiện nay đã có những bước tiến nào trong kỹ thuật tầm soát ung thư cổ tử cung, thưa BS? AI đóng vai trò quan trọng trong các chẩn đoán, điều trị nhiều bệnh lý. Vậy AI sẽ mang lại những điểm sáng nào trong việc sàng lọc, tầm soát ung thư cổ tử cung, thưa BS?

ThS.BS Huỳnh Thụy Thảo Quyên trả lời: Các phương pháp cổ điển, thường quy tầm soát ung thư cổ tử cung tại Việt Nam gồm phết tế bào ung thư cổ tử cung, tìm virus gây ung thư cổ tử cung và quan sát cổ tử cung sau bôi axit axetic. Khuyết điểm của những phương pháp này là phụ thuộc vào con người và cần thời gian.

Phương pháp tầm soát ung thư cổ tử cung dựa trên nền tảng AI là một phương pháp mới, giải phóng sự phụ thuộc vào con người để tiến đến kết quả tầm soát ung thư chính xác và nhanh chóng, chỉ trong khoảng 5 phút.

Sau khi bôi axit axetic, AI sẽ giúp phân tích, sàng lọc cổ tử cung và cho ra kết quả chỉ sau 5 phút. Trong khi phết tế bào phải mất 2 tuần, phết ung thư cổ tử cung mất 3 tuần.

5. Bệnh viện Hùng Vương ứng dụng AI vào tầm soát ung thư cổ tử cung

Việc ứng dụng AI vào tầm soát ung thư cổ tử cung đã được thực hiện đến đâu trên thế giới và Việt Nam ạ?

ThS.BS Huỳnh Thụy Thảo Quyên trả lời: Phương pháp tầm soát ung thư cổ tử cung được xây dựng và phát triển tại Hàn Quốc. Kỹ thuật này bắt đầu được áp dụng vào khoảng năm 2000.

Bệnh viện Hùng Vương vinh dự là bệnh viện đầu tiên tại Việt Nam xin thẩm định của Bộ Y tế về danh mục kỹ thuật tầm soát ung thư cổ tử cung dựa trên AI. Phương pháp này sẽ sớm được triển khai tại Bệnh viện Hùng Vương. Mong rằng chị em phụ nữ sẽ biết về phương pháp tầm soát ung thư cổ tử cung nhanh chóng, chính xác.