I. Cơ quan sinh dục ở nam giới là gì?

Cơ quan sinh dục nam thường có chức năng, nhiệm vụ chính là sản xuất tinh trùng, đồng thời sản sinh ra hormone sinh dục nam để thực hiện chức năng sinh sản, giúp duy trì nòi giống ở nam giới.

Không như những cơ quan khác, cơ quan sinh dục nam có rất nhiều điểm khác biệt về cấu tạo, chức năng cùng một số đặc điểm khác tùy vào lứa tuổi, khả năng sinh sản. Do đó, nam giới cần hiểu rõ để biết cách chăm sóc, bảo vệ để phòng tránh các bệnh lý nam khoa thường gặp ở cơ quan này.

II. Cấu tạo cơ quan sinh dục nam giới

Theo nhiều nghiên cứu, cấu tạo bộ phận sinh dục nam thường được chia thành 2 phần chính với những bộ phận, chức năng và cơ chế hoạt động riêng.

1. Cấu tạo cơ quan sinh dục nam giới bên ngoài

Các bộ phận sinh dục nam bên ngoài bao gồm: dương vật, bìu và bộ tinh hoàn.

a. Dương vật

Dương vật gồm rễ, thân và quy đầu dương vật. Rễ dương vật nằm ở đáy chậu và dính vào xương mu bởi dây chằng treo dương vật. Thân dương vật hình trụ, mặt trên hơi dẹt gọi là mu dương vật mặt dưới gọi là mặt niệu đạo. Quy đầu dương vật được bao bọc trong một nếp nửa da nửa niêm mạc có thể di động được gọi là bao quy đầu. Ở đỉnh quy đầu có lỗ niệu đạo ngoài (hay còn gọi là lỗ sáo). Dương vật là cơ quan niệu - sinh dục ngoài vừa để dẫn nước tiểu vừa để phóng tinh dịch.

Bất cứ một bất thường nào xảy ra cho một trong những cơ quan trên đều ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, giảm tỷ lệ sinh tinh cũng như bế tắc con đường phóng tinh, đồng thời đời sống tình dục ở nam giới cũng gặp nhiều trục trặc. Chỉ có khoảng 1/4 trường hợp bệnh Nam khoa liên quan đến rối loạn tình dục, còn lại là rối loạn sinh sản và bất thường bộ sinh dục nam.

b. Bìu

Lớp da mềm rủ xuống ngay phía dưới dương vật, trông như hai chiếc túi nhỏ. Bìu là nơi chứa hai tinh hoàn và tập trung rất nhiều dây thần kinh và mạch máu. Bộ phận này đóng vai trò như một “hệ thống điều hòa nhiệt độ” cho các tinh hoàn.

Thông thường, để sản xuất ra tinh trùng thì nhiệt độ của tinh hoàn phải thấp hơn nhiệt độ trung bình của cơ thể một chút. Các cơ đặc biệt ở thành bìu sẽ co giãn để đưa tinh hoàn lại gần hoặc ra xa cơ thể để tăng và giảm nhiệt độ.

c. Bộ tinh hoàn

Đây là hai bộ phận hình bầu dục, có kích thước lớn hơn trái olive một chút và nằm cố định trong bìu, nối liền với hai đầu của một cấu trúc gọi là ống dẫn tinh.Đa số nam giới đều có 2 tinh hoàn, chịu trách nhiệm sản xuất tinh trùng và testosterone, loại hormone sinh dục chính ở đàn ông. Bên trong tinh hoàn có rất nhiều ống sinh tinh cuộn lại với nhau. Đây chính là nơi sản xuất ra các tế bào tinh trùng.

Xem thêm: Những thông tin cần nhận biết về suy tuyến sinh dục ở nam giới

2. Cấu tạo cơ quan sinh dục nam giới bên trong

Các cơ quan sinh dục nam bên trong còn được gọi là các cơ quan sinh dục phụ, bao gồm:

a. Mào tinh hoàn

Mào tinh hoàn là một ống dài, xoắn lại nằm ở mặt sau của mỗi tinh hoàn, giúp vận chuyển và dự trữ các tế bào tinh trùng được sản xuất ra từ tinh hoàn.

Mào tinh hoàn còn là nơi để các tinh trùng phát triển cho đến khi đủ lớn để có thể tiến hành thụ tinh, vì những tinh trùng mới sinh ra từ tinh hoàn vẫn chưa đạt được khả năng này. Khi giao hợp, lực co bóp sẽ đẩy tinh trùng đi đến ống dẫn tinh.

b. Ống dẫn tinh

Ống dẫn tinh đi từ đuôi mào tinh hoàn đến mặt sau bàng quang kết hợp với ống tiết của túi tinh để tạo thành ống phóng tinh. Nó dài khoảng 30 cm, đường kính 2 - 3 mm nhưng lòng ống chỉ rộng khoảng 0,5 mm. Nó dùng để dẫn nước tiểu và tinh trùng đến dương vật.

c. Túi tinh

Túi tinh là một túi dự trữ tinh trùng, là nơi tiết một ít chất dịch trước khi phóng tinh. Nó dài khoảng 5 cm, nằm ở mặt sau bàng quang. Đầu dưới của túi tinh mở vào một ống bài xuất ngắn gọi là ống tiết. Ống này kết hợp với ống dẫn tinh cùng bên tạo thành ống phóng tinh.

d. Ống phóng tinh

Mỗi ống phóng tinh dài khoảng 2 cm do ống tinh và ống tiết của túi tinh kết hợp lại tạo thành. Hai ống chạy chếch qua tuyến tiền liệt và đổ vào niệu đạo tiền liệt. Ống mào tinh, ống dẫn tinh, ống phóng tinh và niệu đạo nam hợp thành đường dẫn tinh.

e. Thừng tinh

Là một ống đi từ bìu qua bẹn vào trong bụng, chứa ống dẫn tinh, các mạch máu và thần kinh của tinh hoàn.

f. Tuyến tiền liệt

Có kích thước bằng khoảng một quả óc chó, nằm phía dưới bàng quang, ngay phía trước trực tràng. Tuyến tiền liệt giúp cung cấp thêm chất lỏng cho quá trình xuất tinh. Các chất lỏng này có nhiệm vụ nuôi dưỡng tinh trùng. Niệu đạo, nơi phóng tinh khi người nam đạt cực khoái, chạy ngang qua trung tâm của tuyến này.

e. Tuyến niệu đạo

Dịch tiết của tuyến có chất kiềm, tác dụng trung hòa dịch acid của nước tiểu trong niệu đạo, qua đó bảo vệ cho tinh trùng. Tuyến cũng tiết ra niêm dịch để bôi trơn đầu dương vật và niêm mạc niệu đạo.

III. Chức năng cơ quan sinh dục nam giới

Hệ thống cơ quan sinh dục ở nam giới có các chức năng sau đây:

- Sản xuất, dự trữ và vận chuyển tinh trùng (tế bào sinh sản nam) và chất lỏng để bảo vệ tinh trùng gọi là tinh dịch.

- Phóng tinh trùng vào cơ quan sinh dục nữ trong quá trình giao hợp.

- Sản xuất và tiết ra các hormone chịu trách nhiệm cho việc suy trì sức khỏe sinh sản ở nam giới.

Xem thêm: Danh sách những bệnh viện tốt nhất khám nam khoa uy tín tại Hà Nội

IV. Các bệnh lý thường gặp ở cơ quan sinh dục nam giới

1. Bệnh lý tinh hoàn

Khi nhắc đến bệnh ở bộ phận sinh dục nam, chúng ta không thể bỏ qua các bệnh về tinh hoàn. Tinh hoàn được bao bọc bởi lớp da bìu và là bộ phận dễ kích ứng cũng như chịu nhiều tổn thương trên cơ thể.

Do đó, khi tinh hoàn bị tổn thương, một số bệnh mà nam giới gặp phải đó là: Viêm tinh hoàn, viêm mào tinh hoàn, giãn tĩnh mạch thừng tinh hoặc đau tinh hoàn.

2. Bệnh yếu sinh lý

Khi gặp các vấn đề về sinh lý hoặc rối loạn tình dục đều khiến bản thân nam giới trở nên mệt mỏi, chán nản, thậm chí không đủ tự tin và mất đi hoàn toàn bản lĩnh trước người bạn tình. Một số bệnh yếu sinh lý điển hình nhất mà nam giới gặp phải đó là: Rối loạn cương dương, xuất tinh sớm, xuất tinh ngược dòng, liệt dương, xuất tinh ra máu,...

Hiện có nhiều nguyên nhân gây ra chứng yếu sinh lý. Trong đó, phổ biến nhất là do vấn đề tuổi tác, mắc bệnh lý nam khoa, lạm dụng thủ dâm, thói quen sinh hoạt tình dục bừa bãi,... Khi có dấu hiệu mắc bệnh, nam giới nên thăm khám và điều trị sớm.

3. Bệnh bao quy đầu

Nằm trong danh sách các bệnh về cơ quan sinh dục của nam giới với tỷ lệ mắc cao nhất, chắc chắn không thể bỏ qua các bệnh liên quan tới bao quy đầu.

Bao quy đầu ở nam giới là một lớp da bao lấy phần đầu của dương vật, có chức năng che chắn và bảo vệ quy đầu. Nếu nhận thấy bất kỳ một triệu chứng bất thường nào ở bao quy đầu, nam giới nên thăm khám ngay để tránh làm ảnh hưởng đến sức khỏe. Các bệnh ở bao quy đầu mà nam giới hay mắc phải đó là hẹp bao quy đầu, nghẹt bao quy đầu, dài bao quy đầu và viêm bao quy đầu.

4. Các bệnh lý xã hội

Bệnh xã hội cũng nằm trong danh mục các bệnh lý về cơ quan sinh dục của nam giới được nhắc đến nhiều nhất. Phần lớn, những trường hợp mắc bệnh xã hội đều lây nhiễm chủ yếu qua đường tình dục không an toàn, chiếm khoảng 95%. Số còn lại có thể lây nhiễm qua tiếp xúc gián tiếp, dùng chung đồ dùng cá nhân, lây qua đường máu hoặc từ mẹ sang con.

Các bệnh xã hội ở bộ phận sinh dục nam phái mạnh thường gặp nhất là:

- Bệnh lậu: Căn bệnh này do vi khuẩn gram âm có tên là Neisseria gonorrhoeae gây ra. Thời gian ủ bệnh lậu khá ngắn, chỉ từ 3 - 5 ngày. Sau đó, bộ phận sinh dục nam sẽ xuất hiện các triệu chứng như: Lỗ niệu đạo sưng đỏ, ngứa ngáy khó chịu, chảy dịch mủ màu trắng đục hoặc màu xanh như nhựa chuối, tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu đau, cơ thể mệt mỏi, chán ăn,...

- Sùi mào gà: Đây là căn bệnh do Human papilloma virus (HPV) gây ra. Biểu hiện đặc trưng là làm xuất hiện u nhú, mụn sùi có kích thước đa dạng tại vị trí thân dương vật, quy đầu, bao quy đầu, vùng bìu, bẹn, háng, quanh hậu môn,…

- Mụn rộp sinh dục: Mụn rộp sinh dục là căn bệnh do Herpes simplex virus (HSV) gây ra với thời gian ủ bệnh từ 1 - 3 tuần. Biểu hiện nhận biết mụn rộp sinh dục đó là sự xuất hiện của các vết loét, mụn nước mọc ở thân dương vật, rãnh quy đầu, bao quy đầu, thân dương vật, bìu,... Đi kèm với đó là cảm giác bỏng rát, đau nhức, ngứa tại bộ phận sinh dục, đau khi quan hệ hoặc sốt cao.

- Giang mai: Đây là bệnh xã hội cực kỳ nguy hiểm do xoắn khuẩn Treponema pallidum gây nên. Kết thúc thời gian ủ bệnh từ 14 ngày đến 90 ngày, xoắn khuẩn sẽ làm xuất hiện các săng giang mai màu đỏ tươi, không đau, đường kính từ 0,5 - 2 cm. Nếu để bệnh kéo dài, giang mai giai đoạn cuối sẽ làm xuất hiện củ giang mai hình tròn với nhiều biến chứng nguy hiểm.