Vai trò của Nitric Oxide xịt mũi trong điều trị viêm xoang cấp và mạn

Vai trò của NO (Nitric Oxide) trong bệnh lý mũi xoang cấp và mạn

Chuyên gia cho biết, tầm quan trọng của NO (Nitric Oxide) trong y học đã được công nhận với giải Nobel năm 1998 cho 3 nhà khoa học người Mỹ khám phá ra nó. Ngày nay, các công trình nghiên cứu khẳng định thêm, Nitric Oxide (NO) có khả năng cải thiện mức oxy trong cơ thể thông qua việc hít thở bằng mũi, chống lại các tác nhân gây bệnh, cải thiện trí nhớ và giấc ngủ.

Đặc biệt, NO là yếu tố then chốt trong cả cơ chế bệnh sinh và điều trị của viêm xoang cấp và mạn tính, Phó Chủ tịch Hội Tai Mũi Họng TPHCM cho biết thêm. Trong cơ thể, các xoang mũi (xoang trán, xoang sàng, xoang hàm và xoang bướm) là bồn chứa NO tự nhiên. Chuyên gia dẫn chứng từ y văn, Nitric Oxide cho thấy hoạt tính kháng khuẩn phổ rộng đối với vi khuẩn gram âm, gram dương, cũng như có tính chất kháng virus và kháng biofilm.

NO (Nitric Oxide) chống virus thông qua 2 cơ chế trực tiếp và gián tiếp. Trong đó, trong cơ chế trực tiếp, NO (Nitric Oxide) vô hiệu hóa enzyme của virus, làm hỏng DNA và ức chế sự sao chép của virus và trong cơ chế gián tiếp, NO kích hoạt các tế bào miễn dịch (ví dụ: tế bào T, tế bào B, đại thực bào) để tăng cường khả năng phòng vệ của vật chủ.

Vai trò của NO (Nitric Oxide) đã được chứng minh trong đại dịch COVID-19 về giảm khả năng lây truyền của virus SARS-COV-2. PGS.TS.BS Lâm Huyền Trân dẫn chứng nghiên cứu lâm sàng ghi nhận, sử dụng NO xịt mũi, tải lượng virus giảm hơn 94% sau 24h và giảm hơn 99% sau 48h, PCR âm tính sau 4 ngày. Các nghiên cứu khác cũng chỉ ra, thuốc xịt mũi NO có thể diệt hay làm suy yếu, giảm tải lượng virus ở đường hô hấp trên, ngăn chặn sự lây truyền của virus trước khi nó lan xuống phổi. 

NO cũng cho thấy hiệu quả đối với nhiễm khuẩn có Biofilm. Một công trình nghiên cứu năm 2022 đã cho thấy vai trò này. NO (Nitric Oxide) có thể phá vỡ các biofilm nhiễm trùng, vốn thường kháng lại kháng sinh và góp phần vào viêm xoang mạn tính. NO còn có hoạt tính tiêu đàm, giúp làm sạch chất nhầy, điều này rất quan trọng trong điều trị viêm xoang. Ngoài ra, NO cũng cho thấy hoạt tính kích hoạt miễn dịch, giúp cơ thể nhanh lành thương, điều này hữu ích cho những trường hợp sau phẫu thuật nội soi mũi xoang, PGS.TS.BS Lâm Huyền Trân nói.

NO (Nitric Oxide) giảm nhanh triệu chứng khó chịu cho bệnh nhân viêm xoang

Với vai trò và hiệu quả đã được chứng minh, chuyên gia cho biết, NO xịt mũi được chỉ định trong những trường hợp viêm mũi siêu vi (do có hoạt tính diệt virus), viêm mũi vi khuẩn (do có hoạt tính kháng viêm, kháng khuẩn), viêm mũi xoang cấp và mạn (do có hoạt tính kháng virus, kháng viêm, kháng khuẩn), viêm mũi xoang dai dẳng (do có hoạt tính kháng viêm, kháng biofilm) và hậu phẫu mũi xoang (do có hoạt tính phục hồi niêm mạc).

Đặc biệt, Phó Chủ tịch Hội Tai Mũi Họng TPHCM dẫn chứng tình huống lâm sàng cho thấy vai trò của NO trong điều trị viêm mũi xoang cấp và viêm mũi xoang mạn. Trường hợp 1 là một nam giới 38 tuổi, được chẩn đoán viêm mũi xoang cấp sau hơn 1 tháng tự ý dùng kháng sinh khi có triệu chứng mệt mỏi, ho, nghẹt mũi, sổ mũi vàng xanh đặc, đau nhức mặt, thang điểm đau VAS= 9. Bệnh nhân được điều trị kháng sinh, loãng đàm và xịt mũi Nitric Oxide. Kết quả, 7 ngày sau điều trị bệnh nhân giảm nghẹt mũi, sổ mũi trắng đục, giảm đau nhức, VAS = 5 và 14 ngày sau điều trị hết nghẹt mũi, nước mũi trắng trong, hết đau nhức, VAS = 1.

Trường hợp 2 là một nữ giới 25 tuổi, được chẩn đoán viêm xoang mạn sau 3-4 tháng ghi nhận các triệu chứng khịt mũi, khạc đàm, vướng họng, ho và nội soi cho thấy phù nề niêm mạc mũi, mủ nhầy trong vùng khe giữa. Bệnh nhân được điều trị kháng sinh, loãng đàm, xịt mũi NO. Sau điều trị, hốc mũi giảm phù nề, giảm dịch tiết, đặc biệt vùng vòm mũi họng không còn đọng dịch tiết, bệnh nhân hết các triệu chứng.

Từ những lợi ích mang lại cho bệnh nhân có thể thấy trong thực hành, PGS.TS.BS Lâm Huyền Trân nhấn mạnh, NO (Nitric Oxide)  góp phần rất lớn giúp bệnh nhân viêm xoang vượt qua nhanh các triệu chứng khó chịu của bệnh, nhờ vào đặc tính kháng viêm (giúp giảm viêm trong xoang), kháng khuẩn, kháng virus, tăng hoạt động của hệ thống nhầy lông chuyển và làm loãng dịch tiết (giúp làm sạch chất nhầy), đồng thời giúp tăng tác dụng của kháng sinh (góp phần làm tăng hiệu quả điều trị kháng sinh). Do đó, có thể thấy NO (Nitric Oxide)  là giải pháp hỗ trợ hiệu quả trong điều trị bệnh lý mũi xoang, Phó Chủ tịch Hội Tai Mũi Họng TPHCM kết luận.