Tiêm collagen - giải pháp hỗ trợ trong điều trị thoái hóa khớp 

1. Thoái hóa khớp người cao tuổi điều trị đúng giúp giảm bệnh

Đây là nội dung nằm trong Chương trình truyền thông Giáo dục sức khỏe do Phòng khám Đa khoa Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch kết hợp Chi hội Truyền thông Giáo dục Sức khoẻ - Hội Y tế Công cộng TPHCM tổ chức với chủ đề: Chăm sóc sức khỏe cơ xương khớp.

Nguyên nhân gây ra thoái hóa khớp

BS.CK1 Trương Hoàng Sang - Bác sĩ đơn vị cơ xương khớp, Phòng khám Đa khoa Trường Đại học y khoa Phạm Ngọc Thạch nhận định thoái hóa khớp người cao tuổi là do tuổi tác. 

BS Hoàng Sang định nghĩa, thoái hóa khớp là tình trạng về lão hoá khớp tự nhiên ở người cao tuổi, thường gây ra do sự tổn thương của sụn khớp và những mô ở xung quanh sụn khớp. 

Thoái hóa khớp dẫn đến cứng khớp, đau khớp, hạn chế vận động của khớp.

Thoái hoá khớp thường gặp ở những người cao tuổi nhất là nam giới trên 60, nữ giới trên 55 tuổi. Hiện nay, thoái hoá khớp càng ngày càng trẻ hoá. 

Ngoài ra, bệnh thoái hoá khớp cũng xuất phát từ nguyên nhân di truyền, béo phì hoặc tăng cân. Vì béo phì làm tăng áp lực của những cơ quan trên khớp, gây ra tình trạng thoái hóa khớp diễn ra. 

Quan trọng hơn, những chấn thương về khớp không được điều trị đúng cách thì thoái hoá khớp sẽ diễn ra. Ngoài ra, thoái hóa khớp có thể do các bệnh lý về khớp khác như viêm khớp dạng thấp, gút, bệnh về tự miễn hoặc nhiễm trùng.

Sinh bệnh học của thoái hoá khớp

BS Sang thông tin thêm về sinh bệnh học của thoái hoá khớp do rối loạn của quá trình giữa tăng sinh mô sụn khớp và quá trình tái tạo của mô sụn khớp, thường gặp ở những người lớn tuổi.

Mô sụn khớp giảm quá trình tăng sinh, tái tạo khi có phản ứng viêm kèm theo, nếu không được tăng sinh sửa chữa hoặc tái tạo sẽ dẫn đến tình trạng tăng sinh mô dưới sụn, sau đó hình thành gai xương và những khe hẹp.

Khi vận động, người bệnh sẽ nghe những tiếng lạo xạo ở phần khớp gối, sau đó là phần khớp cổ tay, khớp cổ chân hoặc khớp háng. 

Đồng thời, quá trình thoái hóa khớp diễn ra khi sụn khớp tổn thương và xuất hiện những gai xương, biến dạng khớp. Hậu quả gây ra cho người bệnh như đau nhức, khó chịu, ảnh hưởng đến cuộc sống.

Triệu chứng của thoái hóa khớp

Về triệu chứng, BS Sang cho biết thêm thoái hoá khớp sẽ đặc hiệu từng vùng, xảy ra ở những vùng như khớp gối, khớp háng. Một số triệu chứng thoái khớp khác như thoái hoá khớp ở vùng khớp cổ tay, khớp cổ chân

Thoái hoá khớp cũng thường xảy ra ở vùng đốt sống cổ hoặc đốt sống ngực, đốt sống thắt lưng. Triệu chứng đặc hiệu đó là đau khớp. Đau khớp khi vận động và khi thời tiết thay đổi. 

Do phần phản ứng của dịch khớp tiết ra không đầy đủ hoặc những hoạt chất viêm còn tồn đọng trong dịch khớp sẽ gây ra phản ứng viêm.

Khi cử động sẽ gây ra những tiếng lạo xạo ở khớp gối. Về biến dạng khớp như chân hình vòng kiềng hoặc những khớp bàn ngón trong bệnh gút, bị sưng to đầu chi, ngón tay sẽ bị cong.

Nguyên tắc điều trị thoái hóa khớp

Chuyên gia đưa ra nguyên tắc điều trị thoái hóa khớp là giảm triệu chứng vì tình trạng thoái hóa khớp không khỏi hoàn toàn được. Do đó trong điều trị thoái hóa khớp chủ yếu phải giảm đau cho bệnh nhân, cải thiện chất lượng sống và làm thoái hoá khớp chậm lại.

Về giảm đau, có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau bên cơ xương khớp là Paracetamol, NSAID, các loại thuốc bôi hoặc tiêm thuốc, tiêm Corticosteroid để giảm đau kháng viêm hoặc tiêm HA.

Hiện nay, có chế phẩm mới là tiêm collagen vào các khớp để phục hồi và sửa chữa những mô sụn bị tổn thương. Bệnh nhân có thể kết hợp tiêm HA và tiêm collagen cách tuần. 

Về tập vật lý trị liệu, một số bài tập vật lý trị liệu có thể sử dụng để tăng cường cơ bắp hoặc cải thiện sự linh hoạt của khớp.

Vật lý trị liệu còn có những sóng siêu âm hoặc nhiệt trị liệu, khi chiếu những tia hồng ngoại nhằm làm tăng kích thích mạch máu đến những vùng khớp bị tổn thương, chính những lưu lượng máu đó sẽ giúp khớp giãn ra và cử động dễ dàng hơn.

Bác sĩ Sang lưu ý thêm khi đã biến dạng khớp, người bệnh phải thực hiện phương pháp phẫu thuật, thay khớp nhân tạo.

Phòng ngừa thoái hóa khớp

Về phòng ngừa thoái hóa khớp, bác sĩ đưa ra những khuyến cáo sau:

Thứ nhất, cần ăn uống hợp lý, nghỉ ngơi đầy đủ. Bổ sung dinh dưỡng như đạm, rau. Về vitamin C, canxi hoặc vitamin D, khi uống phải có liều lượng và tuân theo sự hướng dẫn của bác sĩ. 

Thứ hai, đối với người lớn tuổi nên có chế độ sinh hoạt hợp lý. Ví dụ tập thể dục buổi sáng như bài tập vươn thở để vận động nhiều khớp vai.

Thứ ba, tránh gây áp lực lên khớp bằng việc hạn chế vận động nặng, mang vác vật nặng, chia nhỏ thời gian vận động để giảm áp lực của khớp.

Đúc kết tại chương trình, bác sĩ Hoàng Sang chia sẻ tình trạng thoái hóa khớp là bệnh rất phổ biến, không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng điều trị đúng, ăn uống, sinh hoạt nghỉ ngơi hợp lý, hiệu quả thì tình trạng thoái hóa khớp sẽ giảm và cải thiện cuộc sống. 

2. Tiêm collagen - giải pháp mới trong điều trị bệnh lý cơ xương khớp

Vai trò của collagen trong việc bảo vệ khớp

Để thấy hiệu quả của việc sử dụng tiêm collagen là giải pháp mới trong điều trị bệnh lý cơ xương khớp - y học thể thao, TS.BS Trương Tấn Trung - Phòng khám Đa khoa Trường Đại học y khoa Phạm Ngọc Thạch đưa ra dẫn chứng.

Khi một đứa trẻ sinh ra, hàm lượng collagen đã định hình ở trong cơ thể hoặc ở ngoài mô mềm. Tuy nhiên lượng collagen giảm dần khi con người ở độ tuổi trưởng thành và ở người lớn tuổi. 

BS Tấn Trung nhận định collagen trong điều trị bệnh lý cơ xương khớp - y học thể thao là kết hợp giữa 2 thành phần collagen type 1 và các chất hỗ trợ có nguồn gốc từ thực vật và khoáng chất. 

Trong đó, collagen type 1 có nguồn gốc từ mô của heo sữa, cung cấp nguyên liệu để cơ thể tổng hợp thành collagen cũng như kích thích nguyên bào sợi tăng sinh, collagen nội sinh từ đó có thể giúp thay thế, củng cố, bảo vệ và tái tạo cấu trúc sụn, gân, cơ, dây chằng và bao khớp. 

Chuyên gia nhấn mạnh, các chất hỗ trợ đặc hiệu cho từng chế phẩm cho phép collagen tiếp cận tốt hơn đến vị trí đích. 

Chuyên gia đưa ra trường hợp khi bệnh nhân đau ở vùng cột sống thắt lưng, loại trừ những nguyên nhân gây ra do cơ học, không cần phẫu thuật thì có thể sử dụng collagen để hỗ trợ cho vùng cột sống.

Ngoài ra, việc điều trị đau khớp háng ở những người lớn tuổi có thể sử dụng collagen calcium phosphate. 

Đặc biệt, khi những người lớn tuổi đau thần kinh tọa, loại trừ những nguyên nhân cơ học. Khi bệnh nhân không có điều kiện để phẫu thuật hoặc vấn đề tuổi tác không cho phép, bệnh nền đi kèm thì việc dùng collagen là phương pháp để hỗ trợ chữa trị.

collagen có thể tiêm ở khớp gối, vùng đốt sống thắt lưng, vùng cổ hoặc những khớp ngón tay, khớp cổ chân. 

Những khớp nào có thể tiêm collagen

Có tổng cộng 5 sản phẩm hỗ trợ chính yếu thường gặp: collagen của cơ, collagen của thần kinh, collagen của phần ngoại bào, collagen của các khớp và collagen của mô mềm. 

Thoái hoá khớp có thể gây thoái hoá phần mềm xung quanh khớp, có những trường hợp bị bao khớp, bị xương dưới sụn. 

Bác sĩ nhấn mạnh phần cổ là phần rất đặc biệt, cột sống cổ là một trong 2 khớp bản lề, thắt lưng và cổ. 

Do cổ cử động linh hoạt và chịu lực nên dễ thoái hoá, khi xoay trở, gập duỗi sẽ hao mòn. Kế tiếp là những khớp nhỏ như khớp ngón tay, khớp đốt bàn ngón tay và khớp cổ tay.

Về phần cột sống thắt lưng giống như phần cổ, cột sống thắt lưng có 5 đốt thì bản lề chịu lực nặng nhất. Không những chịu lực của cơ thể mà còn chịu lực trong những sinh hoạt khác như đánh võ trong thể thao, nhảy cầu, chơi tennis…

Ở vùng cột sống ngực, giống như cột sống thắt lưng thì phần cột sống ngực bao bọc những cơ quan chính như tim, phổi, gan, thận cho nên cột sống ngực cũng vận động. Mục đích cột sống ngực để che chở nhưng che chở cho bộ phận khác không có nghĩa là không bị tổn thương.

Phần chịu lực nhiều đó là khớp háng, là cơ quan về khớp tổn thương nhiều được hỗ trợ bằng collagen

Liệu trình tiêm collagen

Theo đó, liệu trình tiêm collagen một tuần tiêm 2 lần, tiêm liên tiếp 5 tuần. Chỉ định chính của collagen  là những bệnh lý thoái hoá như thoái hoá khớp gối, thoái hoá khớp háng, khớp vai, kế đến là cột sống cổ, cột sống thắt lưng. Việc tiêm collagen không có tác dụng phụ trừ khi tiêm vào động mạch, tĩnh mạch.

Nếu như người dân nhận thức đúng về bệnh thoái hóa khớp và có chế độ sinh hoạt tập luyện sẽ hạn chế tình trạng biến chứng. Hơn nữa, vấn đề điều trị sẽ có hướng điều trị đúng và tiết kiệm được chi phí. Từ đó, đốt sống và cột sống của bệnh nhân sẽ được cải thiện.