1. Nguyên nhân người già bị loãng xương

Loãng xương ở người cao tuổi là tình trạng bệnh lý thường gặp do quá trình lão hóa. Vì vậy, mức độ loãng xương ở mỗi người cũng sẽ khác nhau. Bệnh diễn biến âm thầm và thường gây ra các cơn đau, làm giảm khả năng vận động.

Nguyên nhân gây bệnh loãng xương ở người cao tuổi được chia làm 2 loại thứ phát và nguyên phát.

a. Nguyên nhân nguyên phát

Đa phần những người trên 50 tuổi, nhất là ở phụ nữ mãn kinh đều có nguy cơ mắc loãng xương. Theo thời gian, xương dần trở nên mỏng hơn bên cạnh đó quá trình tái tạo xương giảm do người cao tuổi thường ít vận động, hạn chế ra ngoài làm giảm khả năng tổng hợp vitamin D từ ánh nắng mặt trời. Ở độ tuổi này, các cơ quan trong cơ thể cũng dần lão hóa, khả năng hấp thụ canxi kém hơn.

Phụ nữ có nguy cơ mắc loãng xương cao hơn so với nam giới. Do ở độ tuổi này, thường diễn ra quá trình suy giảm nội tiết estrogen, suy giảm hormon tuyến cận giáp, tăng thải canxi niệu.

b. Nguyên nhân thứ phát

Một số nguyên nhân thứ phát như:

- Do dùng thuốc. Một số phụ nữ dùng thuốc tránh thai hoặc những bệnh nhân phụ thuộc corticoid có nguy cơ loãng xương rất cao.

- Những người từng bị chấn thương về xương khớp thường có nguy cơ loãng xương.

- Mắc một số bệnh mãn tính như bệnh thận nặng (tăng đào thải canxi), một số các bệnh nội tiết liên quan tới tuyến giáp bắt buộc phải sử dụng thuốc thường xuyên từ đó làm giảm khả năng hấp thụ canxi.

Đa phần ở người già nguyên nhân dẫn tới loãng xương thường là do nguyên nhân nguyên phát.

2. Biểu hiện loãng xương ở người cao tuổi

Biểu hiện loãng xương ở người cao tuổi thường không rõ ràng do bệnh diễn biến thầm lặng. Ở giai đoạn đầu loãng xương thường không có triệu chứng. Khi bệnh tiến triển nặng hơn thường sẽ có một số biểu hiện như:

- Đau nhức xương khớp, cột sống, thường là ở các khớp như khớp gối, khớp háng, thắt lưng…

- Chiều cao giảm, cột sống gù hoặc vẹo.

- Thường gặp tình trạng chuột rút, ớn lạnh, đổ nhiều mồ hôi.

- Khi gặp va chạm hoặc ngã nhẹ dễ bị gãy xương.

3. Biến chứng của bệnh loãng xương

a. Gãy xương

Gãy xương, đặc biệt là ở cột sống hoặc xương đùi, là những biến chứng nghiêm trọng nhất của bệnh loãng xương. Gãy xương đùi thường do ngã và có thể dẫn đến tàn tật và thậm chí tăng nguy cơ tử vong trong năm đầu tiên sau chấn thương.

Các xương đốt sống có thể suy yếu đến mức bị lún xẹp, dẫn đến đau lưng, giảm chiều cao và tư thế gập người về phía trước. Khoảng 30% người lớn tuổi bị ngã ít nhất một lần mỗi năm. Người càng ít bị ngã, càng ít bị gãy xương.

b. Hạn chế khả năng di chuyển

Loãng xương có thể gây tàn phế và hạn chế hoạt động thể chất. Giảm hoạt động có thể khiến bạn tăng cân, làm tăng áp lực lên các cấu trúc xương, đặc biệt là đầu gối và xương đùi. Tăng cân cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lí tim mạch và đái tháo đường.

c. Đau

Gãy xương do loãng xương có thể gây ra đau đớn và suy nhược nghiêm trọng. Nguyên nhân do các dây thần kinh bị chèn ép. Gãy cột sống có thể dẫn đến: mất chiều cao, tư thế khom lưng, đau lưng và cổ dai dẳng.

d. Nhập viện và chi phí y tế

Hầu hết các trường hợp gãy xương đều cần được chăm sóc tại bệnh viện. Phẫu thuật thường được thực hiện, có thể cần thời gian nằm viện kéo dài và gia tăng chi phí y tế. Những người từ 70 tuổi trở lên chiếm 70% tổng chi phí điều trị nội trú. Gãy xương hông là gánh nặng cao nhất cả về chi phí và suy giảm chất lượng cuộc sống liên quan đến sức khỏe.

Xem thêm: Nhận biết các dấu hiệu của bệnh loãng xương

4. Điều trị loãng xương ở người cao tuổi

Có nhiều phương pháp để điều trị loãng xương ở người cao tuổi.

a. Điều trị loãng xương ở người cao tuổi không dùng thuốc

Bổ sung bằng chế độ ăn uống: Tăng cường các loại rau xanh đậm như các loại rau nhà họ cải, hải sản có vỏ. Bổ sung các thực phẩm có nhiều vitamin C và vitamin D. Nên duy trì uống sữa hay các chế phẩm từ sữa hàng ngày.

Chế độ luyện tập: Tập thể dục thường xuyên với những bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, chạy bộ, đi bơi…. Luyện tập vừa tăng cường vững chắc cho xương khớp, vừa giảm thoái hóa xương khớp.

b. Điều trị loãng xương ở người cao tuổi bằng cách dùng thuốc

Đây là một trong những phương pháp chính trong điều trị loãng xương ở người cao tuổi. Bên cạnh thuốc giảm đau còn có một số loại thuốc giúp tái tạo xương như bổ sung canxi 1000mg/ngày, vitamin D 1000 - 1200ml/ngày.

Các thuốc điều trị loãng xương, chống hủy xương. Các loại thuốc có thể bổ sung qua đường uống hoặc tiêm/truyền, thời gian điều trị tùy thuộc vào liệu trình điều trị của từng bệnh nhân.

5. Loãng xương có điều trị dứt điểm được không?

Loãng xương không điều trị dứt điểm được. Các phương pháp điều trị loãng xương giúp tăng mật độ xương, tránh bệnh tiến triển nặng hơn và giảm nguy cơ gãy xương.

Những đối tượng có nguy cơ loãng xương cao như phụ nữ sau mãn kinh, bệnh nhân có tiền sử gãy xương… không cần phải đo mật độ xương mới tiền hành điều trị. Có thể bổ sung canxi trong thực đơn hàng ngày để hạn chế nguy cơ loãng xương.

6. Những cách giảm thiểu nguy cơ bị loãng xương

Bên cạnh chủ động thực hiện các xét nghiệm đo mức độ loãng xương theo hướng dẫn của bác sĩ, người bệnh có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh bằng những cách sau đây:

a. Thường xuyên tập thể thao

Ít vận động là nguyên nhân khiến mật độ xương giảm nhanh hơn. Vì thế mỗi ngày bạn nên dành một ít thời gian để thực hiện những bài tập đơn giản, phù hợp với bản thân.

Những bài tập như đi bộ, chạy bộ, đạp xe… rất tốt trong việc rèn luyện sức bền, đồng thời tái tạo tế bào xương nhanh hơn, nhờ đó làm chậm quá trình loãng xương.

b. Duy trì cân nặng ở mức ổn định

Suy dinh dưỡng hay béo phì đều không tốt cho xương của bạn. Thay vì cố gắng giảm cân một cách đột ngột, bạn hãy giảm cân một cách từ từ. Nếu muốn giảm cân an toàn, tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia để tránh việc bị loãng xương và suy nhược cơ thể do hấp thụ không đủ dưỡng chất.

c. Bổ sung đầy đủ dưỡng chất

Đạm, canxi và vitamin D là những loại dưỡng chất cần thiết trong việc phòng chống loãng xương. Tùy theo thể trạng bản thân, bạn có thể bổ sung các dưỡng chất trên thông qua các thực phẩm hàng ngày như thịt, cá, trứng, sữa,… hoặc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS Trịnh Ngọc Bình - Phó ban AloBacsi Cộng đồng