Nguyên nhân dẫn đến ung thư cổ tử cung là do nhiễm virus Papilloma (HPV). Đa số mọi người có thể nhiễm HPV nhưng không phải tất cả đều phát bệnh. HPV rất dễ lây và chủ yếu lây lan qua quan hệ tình dục như giao hợp, quan hệ bằng miệng, quan hệ ngoài...

Thông thường, cơ thể con người có hệ thống miễn dịch tự chống lại HPV. Tuy nhiên nếu nhiễm kéo dài, lặp lại nhiều lần làm gia tăng nguy cơ ung thư.

Tiến sĩ Bùi Chí Thương, giảng viên Đại học Y dược TPHCM cho biết ung thư cổ tử cung là nguyên nhân gây tử vong hàng thứ hai ở phụ nữ. Trên thế giới ước tính cứ 2 phút có một phụ nữ chết vì căn bệnh ung thư phụ khoa này.

Bệnh chủ yếu do virus HPV gây nên. Trong đó HPV tuýp 16 và 18 gây khoảng 70% trường hợp ung thư cổ tử cung. Ngoài ra các tuýp khác như 31, 33, 45, 52, 58 cũng gây ung thư cổ tử cung nhưng ít hơn.

Tác dụng của vắc xin phòng ung thư tử cung

Tiêm vắc xin có tác dụng kích thích hệ miễn dịch của cơ thể chống lại sự xâm nhập của một số chủng virut HPV có nguy cơ gây ung thư cao như 16, 18…

Hiện nay có hai loại vắc xin được sử dụng rộng rãi trên thế giới đó là Gardasil và Cervarix. Cả hai loại này có thể ngăn chặn hầu hết các trường hợp ung thư cổ tử cung nếu trước khi nữ giới tiếp xúc với vi rút gây bệnh.

Ngoài ra, cả hai có thể ngăn ngừa ung thư âm đạo và âm hộ ở phụ nữ, và Gardasil có thể ngăn chặn các mụn cóc ở bộ phận sinh dục ở phụ nữ và nam giới.

Tuổi tiêm ngừa vắc xin ung thư cổ tử cung từ 9 đến 26

Phương pháp tiêm vắc xin phòng ngừa ung thư cổ tử cung được áp dụng cho các bé gái, trai và phụ nữ trẻ từ 9 - 26 tuổi. Thời điểm hiệu quả nhất để tiêm ngừa là trước khi họ bắt đầu quan hệ tình dục.

Phụ nữ đã lập gia đình hoặc có quan hệ tình dục vẫn hoàn toàn có thể tiêm ngừa ung thư cổ tử cung vì các nghiên cứu đều cho thấy vắc-xin vẫn có hiệu quả rất tốt cho các đối tượng này.

Trước đây việc chích ngừa HPV chỉ được khuyến cáo cho trẻ nữ. Hiện Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) đề nghị chích ngừa cho trẻ nam nếu có điều kiện. Thực hiện tiêm 3 mũi theo phác đồ 0, 1, 6 hay 0, 2, 6 tháng. Không cần xét nghiệm HPV trước tiêm. 

Tiêm ba mũi vắc xin trong khoảng 6 tháng đối với cả hai loại vắc xin này. Liều thứ hai cách liều thứ nhất 1-2 tháng và liều thứ 3 tiêm sau liều thứ nhất 6 tháng.

Đặc biệt chú ý: Khuyến cáo dùng vắc xin tiêm ngừa ung thư cổ tử cung cho phụ nữ mang thai hoặc những người bị bệnh nặng. 

Cần tiêm bao nhiêu mũi vắc xin phòng ngừa ung thư cổ tử cung

Các nhà nghiên cứu vẫn chưa biết rõ mức độ kháng thể cung cấp bảo vệ đầy đủ từ HPV. Các nhà nghiên cứu thấy rằng mức độ kháng thể của nữ giới tiếp tục tăng với mỗi lần chích ngừa 3 mũi vắc xin.

Từ mức độ kháng thể không tránh khỏi rơi một lần bạn dừng lại nhận được một loại vắc xin, nó làm cho cơ thể bắt đầu sinh kháng thể ở mức cao và cố gắng để có được bảo vệ HPV lớn nhất đối với thời gian dài nhất năm hoặc vài chục năm.

Tác dụng phụ của vắc xin phòng tránh ung thư cổ tử cung

Thông thường, sau khi tiêm xong thì người tiêm biểu hiện các hiệu ứng nhẹ với thuốc như nhức đầu, sốt nhẹ hoặc có các triệu chứng giống như bị cúm. Đôi khi chóng mặt hoặc ngất xỉu xảy ra sau khi tiêm, đặc biệt là ở thanh thiếu niên.

Còn lại ngồi trong 15 phút sau khi tiêm có thể làm giảm nguy cơ ngất xỉu. Ngoài ra, Cervarix cũng có thể gây buồn nôn, nôn, tiêu chảy hoặc đau bụng.

Tác dụng phụ nghiêm trọng bao gồm các phản ứng dị ứng nặng và thần kinh, chẳng hạn như điểm yếu, tê liệt và sưng não – đã được báo cáo ở một số ít phụ nữ. Tuy nhiên, hầu như tất cả các báo cáo của các tác dụng phụ có hại đối dường như đã xảy ra một cách tình cờ trong khoảng thời gian tiêm chủng.

Tờ Express UK đưa tin, sau tiêm vắc xin HPV, một số người bị hành hạ bởi những cơn đau ngực, đau bụng, mệt mỏi, chứng khó thở, hội chứng tim đập nhanh bất thường. Hơn một phần tư trường hợp bị tác dụng phụ nghiêm trọng phải nhập viện.

Tuy vậy các cơ quan giám sát nhấn mạnh, việc tiêm vắc xin phòng chống ung thư cổ tử cung có thể làm giảm một nửa trong số 1.000 phụ nữ mắc căn bệnh chết người này mỗi năm.

Tiến sĩ Bùi Chí Thương, giảng viên Đại học Y dược TPHCM lưu ý, vắc xin không phòng ngừa được tất cả các tuýp HPV. Do đó dù đã tiêm ngừa, phụ nữ vẫn phải được tầm soát ung thư bởi xét nghiệm Papmears định kỳ. Hiện nay xét nghiệm HPV có thể phát hiện sớm ung thư cổ tử cung để có hướng xử trí kịp thời, an toàn cho người bệnh.

Theo Nguyễn Quyên - Sức khỏe Cộng đồng