Mũi 1 tiêm Moderna, mũi 2 tiêm Pfizer, liệu có làm gia tăng biến cố bất lợi?

1. Tiêm trễ mũi 2 vắc xin Moderna, có suy giảm hiệu quả bảo vệ?

Hiện nay, TPHCM đang “đứt đoạn” nguồn vắc xin Moderna để tiêm mũi 2 cho người đã tiêm mũi 1 đủ thời gian. Theo ThS.BS Nguyễn Hiền Minh - Phó trưởng Đơn vị tiêm chủng, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, người dân cần bình tĩnh.

Đối với vắc xin Moderna cần tiêm 2 liều cách nhau tối tiểu 28 ngày. Liều thứ 2 không được chỉ định tiêm sớm hơn. Sau mũi 2, cơ thể mất khoảng 2 tuần để xây dựng khả năng miễn dịch đầy đủ. Sau khoảng thời gian đó, vắc xin có hiệu lực bảo vệ khoảng 94%.

Phó trưởng Đơn vị tiêm chủng, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho biết: "28 ngày là khoảng thời gian tối thiểu cần thiết để kích thích trí nhớ miễn dịch giữa 2 lần tiêm vắc xin Moderna và không có quy định về khoảng thời gian tối đa.

Khi các tế bào nhớ của hệ miễn dịch đã hình thành thì việc tiêm những mũi vắc xin tiếp theo nếu có muộn hơn cũng không làm trí nhớ miễn dịch mất đi hoàn toàn. Do vậy, nếu mũi thứ 2 của vắc xin Moderna được tiêm sau khoảng thời gian tối thiểu 28 ngày thì người dân cũng đừng nên hoang mang".

ThS.BS Nguyễn Hiền Minh nhấn mạnh, thời gian cách xa nhau của 2 mũi vắc xin Moderna có thể lên đến 6 tuần - 16 tuần (tuỳ nghiên cứu) sau liều đầu tiên mà vẫn đạt được hiệu quả bảo vệ. Vì vậy không cần tiêm vắc xin lại từ đầu nếu tiêm vắc xin mũi 2 trễ hơn khoảng thời gian tối thiểu được khuyến cáo.

Chuyên gia dẫn chứng, đánh giá trong thử nghiệm lâm sàng cấp phép của Moderna cho thấy ngay cả khi chỉ tiêm một liều thì hiệu lực bảo vệ chung của vắc xin (1-108 ngày) đạt 80%, và sau tối thiểu 14 ngày là 92,1%.

Nghiên cứu vắc xin Moderna trong thế giới thực cho thấy sau tối thiểu 14 ngày tiêm một liều Moderna hiệu quả chống bệnh COVID-19 có triệu chứng là 72% với biến thể Delta và 83% với biến thể Alpha và khả năng giảm nguy cơ nhập viện, tử vong lên tới 96%.

Nghiên cứu đánh giá về lịch tiêm tiêu chuẩn và lịch tiêm trì hoãn mũi tiêm thứ hai trên những người tiêm vắc xin Pfizer và Moderna, trong đó có hơn một nửa là người già 60-74 tuổi tại Quebec, Canada ghi nhận hiệu quả bảo vệ giảm nhập viện do COVID-19 đạt hơn 95% và kéo dài đến 16 tuần với 1 mũi tiêm duy nhất.

2. Tiêm trộn Moderna và Pfizer, khi nào cần thiết?

Về thắc mắc này, ThS.BS Nguyễn Hiền Minh dẫn chứng thông tin từ CDC Mỹ, việc tiêm trộn 2 loại vắc xin mRNA (Moderna và Pfizer hoặc ngược lại) có thể khả thi trong những tình huống bất khả kháng:

• Tình huống thứ nhất, nếu vắc xin mRNA liều đầu tiên không thể xác định được đã tiêm loại nào thì thì liều thứ 2 có thể dùng bất kỳ vắc xin mRNA với khoảng cách tối thiểu 28 ngày giữa hai liều tiêm.

• Tình huống thứ 2 đó là tạm thời không có cùng loại vắc xin mRNA, tốt hơn nên trì hoãn liều thứ hai để người được tiêm chủng nhận cùng loại vắc xin hơn là phối hợp vắc xin khác loại.

Nếu buộc phải tiêm phối hợp hai vắc xin mRNA COVID-19 khác nhau trong những trường hợp bất khả kháng nêu trên, sau khi hoàn tất 2 mũi tiêm thì không cần bổ sung liều nào của vắc xin mRNA nữa. Những người được tiêm chủng xem như đã được bảo vệ (sau 2 tuần tiêm mũi thứ hai) và đã hoàn thành lịch tiêm vắc xin COVID-19.

ThS.BS Nguyễn Hiền Minh cũng cho biết, tại một số quốc gia như Canada và Anh, đã có những khuyến cáo về việc có thể tiêm theo lịch mũi 1 là vắc xin Moderna và mũi 2 là Pfizer (hoặc ngược lại) khi không có loại vắc xin sẵn có và đã trì hoãn lịch tiêm trên 8 tuần.

"Cho đến nay cũng không ghi nhận biến cố bất lợi sau tiêm chủng nghiêm trọng nào của việc tiêm phối hợp 2 vắc xin này" - ThS.BS Nguyễn Hiền Minh nói.