Trước “sóng gió” COVID-19, phổi bị lối sống hiện đại tấn công

Song hành cùng tốc độ phát triển của nền công nghiệp hiện đại, chúng ta dần phải đối mặt với nhiều mối đe dọa sức khỏe. Trong đó, không chỉ ở Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới, tỷ lệ mắc bệnh phổi ngày càng gia tăng mạnh mẽ do sự biến đổi của khí hậu, ô nhiễm môi trường nặng nề trong khi tập quán hút thuốc lá, thuốc lào không giảm.

Vấn đề về phổi nổi trội ở nước ta điển hình nhất là bệnh lao phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), viêm phổi... Trong khi với COPD Việt Nam có tỷ lệ mắc đứng hàng đầu khu vực châu Á - Thái Bình Dương thì bệnh lao cũng được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xếp thứ 12 trong số 22 quốc gia có tình trạng nặng nề nhất thế giới. Riêng bệnh viêm phổi khá phổ biến với tần suất ngày càng tăng, tỷ lệ mắc ước tính khoảng 12% trong các bệnh lý đường hô hấp.

Bên cạnh các bệnh lý kể trên, ung thư phổi cũng đang trở thành gánh nặng về y tế. Theo Globocan, năm 2020, Việt Nam có hơn 26.000 người mắc mới ung thư phổi, là một trong những bệnh ung thư thường gặp, tỷ lệ tử vong cao thứ hai chỉ sau ung thư gan. Điều đáng lo ngại là hầu hết người mắc ung thư phổi ở giai đoạn đầu không có triệu chứng điển hình nên rất khó nhận biết, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý đường hô hấp khác. Thực tế có đến 70% bệnh nhân đến viện ở giai đoạn muộn.

Bệnh lý tại phổi vô cùng đa dạng, các nhóm bệnh lý khác chiếm tỷ lệ ít hơn như viêm phổi kẽ, bụi phổi, xơ phổi, bệnh lý ác tính của phổi, trung thất, màng phổi… những cũng có xu hướng gia tăng, nếu không được điều trị kịp thời có thể đưa đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh.

Thế giới chao đảo vì COVID-19, phổi kiệt sức chống chọi với virus SARS-CoV-2

Trước khi COVID-19 ập đến, phổi đã bị tấn công bởi rất nhiều tác nhân. Cùng với đó là sự tác động kép trong 2 năm thế giới đối phó với SARS-CoV-2 thì phổi cũng là một trong những cơ quan chịu ảnh hưởng nặng nề nhất khi virus xâm nhập.

Các nhà khoa học thực hiện hai nghiên cứu đến từ Đại học Columbia, New York và Viện Broad MIT nhận định, phổi những người bình phục sau nhiễm SARS-CoV-2 có thể trở lại “như bình thường”, khắc phục được tình trạng gắng sức kém (bước nhanh thở hổn hển) sau 6 tháng, nhưng để phổi hồi phục hoàn toàn có thể phải mất đến 15 năm. Đặc biệt, ở những người mắc bệnh nặng, chức năng phổi giảm đi khoảng 20-30%.

Đây không phải là lần đầu tiên chuyên gia trên thế giới lên tiếng cảnh báo về tình trạng tổn thương phổi do COVID-19 gây ra. Trước đó, bác sĩ phẫu thuật Brittany Bankhead-Kendall ở Trung tâm Khoa học Sức khỏe Đại học Kỹ thuật Texas (Mỹ) cũng trưng ra 3 tấm phim chụp x-quang: Một của bệnh nhân khỏe mạnh, một của người hút thuốc, và một của bệnh nhân COVID-19.

Trong khi phim của người khỏe mạnh có nhiều khoảng đen, cho thấy họ có thể hít vào đủ lượng oxy cần thiết; phim chụp phổi người hút thuốc thì có nhiều khoảng mờ, còn phim của bệnh nhân COVID-19 thì gần như trắng xóa.

Những khoảng mờ trên phim chụp phổi thường là chỉ dấu của dịch lỏng, vi khuẩn, hoặc tổn thương và vết sẹo. Bà Kendall đánh giá, phổi của các bệnh nhân trải qua COVID-19 tệ hại hơn bất cứ người nghiện thuốc lá nào mà bà từng biết.

Ngay cả sau khi khỏi COVID-19, người bệnh vẫn phải đối diện với rất nhiều di chứng. Trong đó, tỷ lệ bị di chứng phổi khoảng 20-40% với các triệu chứng phổ biến đó là ho kéo dài, khó thở, nhất là khó thở khi gắng sức. Đặc biệt là tình trạng xơ phổi thường ảy ra những người đã phải dùng đến các biện pháp can thiệp bằng oxy, máy thở hoặc ECMO… trước đó.

Người bệnh đo chức năng hô hấp tại Phòng khám Phổi Sài Gòn

Sau khi khỏi COVID-19, làm thế nào để biết phổi của bạn đã phục hồi hay chưa?

Trước sức ép từ những “cuộc tấn công” phổi trong cuộc sống “bình thường” như thuốc lá, ô nhiễm mối trường… các chuyên gia đã khuyến cáo mỗi năm nên khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/ 12 tháng 1 lần. Đặc biệt, sau khi mắc COVID-19, việc kiểm tra để đánh giá, phát hiện kịp thời các tình trạng xơ phổi, sẹo ở phổi, hoặc thậm chí là cục máu đông trong phổi… từ đó đưa ra giải pháp phục hồi chức năng phổi, ngăn chặn biến chứng là rất cần thiết.

Nhất là những người sau khi khỏi COVID-19 nhưng vẫn thấy cơ thể không khỏe, khó thở, ho kéo dài, lo lắng, trầm cảm, suy giảm khả năng chú ý - tập trung, giảm trí nhớ và giấc ngủ… cần đi khám sớm tại chuyên khoa Hô hấp, tốt nhất là chuyên về Phổi tránh làm chất lượng cuộc sống, sức khỏe giảm sút nghiêm trọng. Điều quan trọng là nên lựa chọn cơ sở y tế có các trang thiết bị hiện đại, đội ngũ y bác sĩ giàu kiến thức, kinh nghiệm.

Phòng khám Phổi Sài Gòn tọa lạc tại địa chỉ 476B Nguyễn Tri Phương, P.9, Q.10, TPHCM được đầu tư nhiều trang biết bị hiện đại cho kết quả chẩn đoán nhanh, chính xác

Phòng khám Phổi Sài Gòn là một trong những cơ sở y tế được nhiều người bệnh tại TPHCM và các tỉnh thành phía Nam tin tưởng. Đây là phòng khám tư nhân chuyên sâu về bệnh phổi và lao đầu tiên tại Việt Nam, ra đời từ năm 2016, và BS.CK2 Lê Hồng Anh - người thầy thuốc có gần 30 năm kinh nghiệm trong ngành Y, từng công tác tại Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch là thành viên sáng lập, đồng thời là giám đốc chuyên môn của phòng khám.

Đội ngũ các bác sĩ tại phòng khám Phổi Sài Gòn là các chuyên gia đến từ các bệnh viện lớn và uy tín tại thành phố như: Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, Bệnh viện Nhân dân 115… Đặc biệt đây là các bác sĩ được đào tạo từ ban đầu đến khi có bằng cấp chuyên khoa 2 hay tiến sĩ chuyên sâu về bệnh phổi, hô hấp, lao.

Đó là TS.BS Nguyễn Văn Thọ - Giảng viên cấp cao Đại học Y Dược TPHCM, Bác sĩ điều trị Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch; BS.CK2 Nguyễn Văn Hoạch - Trưởng khoa điều trị Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch, BS.CK2 Nguyễn Anh Tiến; BS.CK2 Nguyễn Thiện Nhân - chuyên ngành Ung bướu, đặc biệt là ung thư phổi, nhiều năm kinh nghiệm công tác tại Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch, Bệnh viện Nhân dân 115…

BS.CK2 Lê Hồng Anh - thành viên sáng lập Phòng khám Phổi Sài Gòn

Điểm nhấn của phòng khám là tất cả xét nghiệm, kỹ thuật y khoa, kết quả chẩn đoán, phương pháp điều trị đều được quốc tế công nhận. Tại đây thực hiện nhiều kỹ thuật chuyên sâu như nội soi phổi ống mềm, sinh thiết (khối u phổi, màng phổi), chụp cắt lớp vi tính, đo chức năng hô hấp, xét nghiệm sinh học phân tử…

Hiện tại, phòng khám cũng đang triển khai chương trình điều trị chuyên sâu cho bệnh nhân trong giai đoạn hậu COVID-19. Đồng thời, đội ngũ y bác sĩ của phòng khám cũng tư vấn miễn phí các vấn đề về COVID-19 thông qua website phoisaigon.com, hotline 0909 303 795 và fanpage của phòng khám.