Mổ nội soi hay mổ hở khi bị u xơ tử cung, khả năng sinh sản sau phẫu thuật: Những điều bạn cần biết

1. Khả năng mang thai sau mổ bóc u xơ tử cung

Câu hỏi khán giả: Em 34 tuổi, chưa có con và vừa phát hiện u xơ 5cm. Bác sĩ khuyên mổ nhưng em rất lo ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Vậy sau khi mổ bóc u, có cần kiêng mang thai không và bao lâu thì an toàn để có thai lại?

BS.CK2 Võ Thị Mỹ Hạnh - Trưởng khoa Khám bệnh A - Bệnh viện Hùng Vương trả lời: Khi có chỉ định phẫu thuật, đặc biệt là trong trường hợp của bạn khi u xơ đã gây biến chứng như rong kinh, rong huyết, và đau bụng, việc điều trị là cần thiết.

Tâm lý lo lắng khi nhận phẫu thuật là điều dễ hiểu, tuy nhiên bạn có thể lựa chọn giữa mổ hở và mổ nội soi, với mỗi phương pháp có những ưu nhược điểm cần cân nhắc.

Mổ nội soi ít xâm lấn, có vết mổ nhỏ, ít mất máu, và thời gian hồi phục nhanh. Mổ hở có đường mổ dài từ 8 - 10cm, áp dụng khi u xơ to hoặc nằm ở vị trí khó tiếp cận, tuy nhiên xâm lấn nhiều hơn và thời gian hồi phục kéo dài hơn.

Sau khi mổ bóc u, bạn sẽ cần theo dõi 4 - 6 tuần và siêu âm kiểm tra đường mổ. Trong thời gian này, bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn về thời điểm mang thai tiếp theo. Với mổ nội soi, bạn có thể mang thai sau 3 - 6 tháng. Với mổ hở, thời gian này có thể kéo dài từ 6 - 12 tháng do cần thời gian lành vết thương.

Sau phẫu thuật, bạn vẫn có khả năng mang thai, nhưng việc theo dõi thai kỳ trên sẹo mổ u xơ rất quan trọng. Có thể có nguy cơ nứt tử cung, sảy thai, hoặc sinh non. Quan trọng hơn là kiểm tra lại buồng tử cung sau mổ để đảm bảo niêm mạc tử cung không bị dính và can thiệp kịp thời nếu cần.

Ngoài ra, tái phát u xơ tử cung có thể xảy ra ở 20 - 30% bệnh nhân, do vậy không nên chủ quan bỏ qua việc tái khám định kỳ.

2. Trữ trứng trước phẫu thuật u xơ tử cung: Khi nào cần và quy trình thực hiện

Câu hỏi khán giả: Em nghe nói có thể trữ trứng trước khi phẫu thuật u xơ tử cung để phòng ngừa rủi ro về sinh sản sau này. Vậy trong những trường hợp nào bác sĩ sẽ khuyên nên trữ trứng - và chi phí, quy trình ra sao?

BS.CK2 Nguyễn Xuân Vũ - Phó Trưởng khoa Sản bệnh, Bệnh viện Hùng Vương - Phó trưởng Bộ môn Bộ môn Sản Phụ khoa, Trường ĐHYK Phạm Ngọc Thạch trả lời: Hiện nay, chỉ định trữ trứng khá rộng và không chỉ áp dụng trong các bệnh lý ác tính. Trữ trứng thường được chỉ định trong các trường hợp như ung thư cổ tử cung, ung thư buồng trứng trước khi bước vào phẫu thuật hoặc xạ trị. Ngoài ra, phụ nữ có xu hướng sinh con muộn cũng có thể lựa chọn trữ trứng để bảo vệ khả năng sinh sản của mình.

Trong trường hợp u xơ tử cung, trữ trứng sẽ được xem xét trong những tình huống đặc biệt. Ví dụ, khi phẫu thuật u xơ tử cung liên quan đến buồng trứng, bác sĩ sẽ cân nhắc trữ trứng. Tuy nhiên, u xơ tử cung hiếm khi phải cắt buồng trứng, nhưng nếu có dấu hiệu suy giảm chức năng buồng trứng hoặc khi phẫu thuật bóc tách nhân xơ tử cung gần vị trí buồng trứng làm giảm lượng máu nuôi buồng trứng, việc trữ trứng trước là rất cần thiết.

Quy trình trữ trứng giống với quy trình thụ tinh ống nghiệm, nhưng không tạo phôi. Đầu tiên, bệnh nhân sẽ được khám và tư vấn kỹ lưỡng. Sau đó, thuốc sẽ được sử dụng để kích thích buồng trứng, quá trình tiếp theo là chọc lấy trứng và cuối cùng trữ đông.

Chi phí cho việc trữ trứng có thể dao động từ 40 đến 80 triệu đồng, tùy thuộc vào loại thuốc sử dụng, phác đồ kích thích buồng trứng và số lượng trứng chọc hút ra. Ngoài ra, chi phí cũng bao gồm việc lưu trữ trứng trong một thời gian dài, với hợp đồng rõ ràng giữa bệnh nhân và đơn vị trữ trứng. Thời gian lưu trữ tùy theo thỏa thuận, trứng được lưu trữ ở chế độ đông lạnh và có thể sử dụng bất kỳ lúc nào khi người phụ nữ muốn mang thai.

3. Mổ nội soi và mổ hở trong điều trị u xơ tử cung: Những điểm khác biệt và lựa chọn phù hợp

Câu hỏi khán giả: Em được chỉ định phẫu thuật u xơ tử cung, nhưng vẫn còn nhiều băn khoăn. Bác sĩ có thể chia sẻ rõ hơn về những điểm khác biệt giữa mổ nội soi và mổ hở - để em có thêm thông tin và yên tâm lựa chọn phương pháp phù hợp nhất?

BS.CK2 Võ Thị Mỹ Hạnh trả lời: Câu hỏi của bạn là một trong những thắc mắc chúng tôi nhận được thường xuyên trong quá trình làm việc. Hiện nay, nhiều phụ nữ có xu hướng chọn mổ nội soi do những ưu điểm về tính thẩm mỹ và thời gian hồi phục nhanh hơn. Tuy nhiên, quyết định lựa chọn giữa mổ nội soi hay mổ hở sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, và bác sĩ sẽ là người tư vấn cho bạn phương pháp điều trị phù hợp nhất.

Khi lựa chọn giữa hai phương pháp, bác sĩ sẽ căn cứ vào vị trí, kích thước, và số lượng khối u. Nếu u xơ nằm sâu hoặc ở vị trí bất thường, việc lựa chọn mổ hở sẽ là phương án tối ưu. Trong trường hợp này, mổ nội soi có thể gặp khó khăn, mất nhiều thời gian và gây ra nguy cơ mất máu nhiều. Hơn nữa, mổ nội soi trong những tình huống này có thể ảnh hưởng đến các cơ quan xung quanh như niệu quản, ruột, bàng quang, và cuộc mổ có thể thất bại.

Mổ nội soi sẽ được ưu tiên khi u xơ nằm ở vị trí dễ tiếp cận, giúp rút ngắn thời gian mổ và giảm thiểu mất máu. Tuy nhiên, đối với những trường hợp phức tạp, mổ hở vẫn là lựa chọn tốt hơn, vì bác sĩ có thể dễ dàng tiếp cận khối u và xử lý tình huống tốt hơn.

Vì vậy, bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn về phương án mổ hở hay mổ nội soi dựa trên tình trạng bệnh lý cụ thể của bạn. Tại Bệnh viện Hùng Vương, chúng tôi có đội ngũ bác sĩ với chuyên môn cao và tay nghề vững, đặc biệt trong việc xử lý u xơ tử cung và hỗ trợ sinh sản cho các phụ nữ trong tương lai.

Trong điều trị u xơ tử cung, việc lựa chọn giữa mổ nội soi và mổ hở phụ thuộc vào nhiều yếu tố như kích thước, vị trí và số lượng khối u. Dưới đây là sự khác biệt giữa hai phương pháp: Mổ nội soi được thực hiện qua 4 lỗ trocar nhỏ, mỗi lỗ có đường kính khoảng 1cm. Phương pháp này thường được áp dụng cho u xơ có đường kính dưới 10cm, nằm ở vị trí dễ tiếp cận. Ưu điểm: Mất ít máu, thời gian hồi phục nhanh và bệnh nhân có thể xuất viện sớm. Thời gian phục hồi nhanh, chỉ từ 3 - 6 tháng, bệnh nhân có thể mang thai lại. Mổ nội soi giúp đảm bảo tính thẩm mỹ cao vì các đường mổ nhỏ, ít để lại sẹo.

Mổ hở thực hiện qua 1 đường mổ dài từ 8 - 10cm, có thể nằm ngang hoặc dọc tùy vào vị trí khối u, áp dụng cho u xơ lớn, nằm ở vị trí khó tiếp cận hoặc khi có nhiều nhân xơ. Khi mổ hở, bác sĩ có thể nhanh chóng tiếp cận và xử lý khối u, đặc biệt khi tiên lượng mất máu nhiều. Tuy nhiên, thời gian phục hồi lâu hơn, cần từ 6 - 12 tháng để có thể mang thai lại.

Mặc dù mổ nội soi có nhiều ưu điểm, nhưng bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp phù hợp nhất dựa trên tình trạng bệnh lý cụ thể của bạn. Bạn nên tin tưởng bác sĩ trong việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, đảm bảo kết quả tốt nhất cho sức khỏe và khả năng sinh sản sau mổ.

4. Tác động của việc cắt tử cung toàn phần đến sức khỏe và những hỗ trợ phục hồi cho phụ nữ

Sau khi cắt tử cung toàn phần vì u xơ lớn, phụ nữ có thể gặp những thay đổi nào về sức khỏe nội tiết, đời sống sinh lý hay tâm lý? Và đâu là những cách hỗ trợ hiệu quả giúp người bệnh phục hồi tốt hơn cả về thể chất lẫn tinh thần sau phẫu thuật, thưa BS?

BS.CK2 Nguyễn Xuân Vũ trả lời: Khi cắt tử cung, có hai tình huống có thể xảy ra: cắt bỏ cả hai buồng trứng hoặc giữ lại buồng trứng.

Cắt bỏ cả hai buồng trứng: Phụ nữ sẽ rơi vào mãn kinh đột ngột. Điều này có thể gây ra các triệu chứng của mãn kinh như nóng bừng, đổ mồ hôi ban đêm, thay đổi tâm trạng. Phụ nữ có thể cần điều trị nội tiết thay thế để giảm các triệu chứng và duy trì sức khỏe sau phẫu thuật.

Giữ lại buồng trứng: Trong một số ít trường hợp, dù còn buồng trứng, việc giảm lưu lượng máu nuôi buồng trứng có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất nội tiết và chức năng sinh sản. Tuy nhiên, đa số trường hợp, nội tiết của người phụ nữ vẫn ổn định.

Sau khi cắt tử cung, người phụ nữ không còn kinh nguyệt và không còn khả năng mang thai. Về tâm lý, nhiều phụ nữ có thể cảm thấy mất mát, dẫn đến trầm cảm. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, một tỷ lệ nhỏ phụ nữ trải qua phẫu thuật cắt tử cung có thể rơi vào trạng thái trầm cảm sau phẫu thuật.

Phụ nữ cắt cả hai buồng trứng cần được hỗ trợ nội tiết thay thế để duy trì cân bằng nội tiết tố. Nếu gặp phải tình trạng khô rát âm đạo, có thể sử dụng thuốc bôi theo chỉ định bác sĩ hoặc gel bôi trơn để cải thiện.

Trong giai đoạn phục hồi, bổ sung sữa để giúp vết thương hồi phục nhanh hơn. Những phụ nữ đã cắt buồng trứng có thể sử dụng thực phẩm chức năng chứa đậu nành để hỗ trợ nội tiết.

Các bệnh nhân gặp khó khăn tâm lý sẽ được sàng lọc và hỗ trợ bởi chuyên khoa tâm lý. Các phương pháp như thiền, châm cứu giảm đau hoặc các kỹ thuật thư giãn khác có thể giúp giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng sau phẫu thuật.

Với sự hỗ trợ đúng cách về mặt nội tiết, sinh lý, dinh dưỡng, và tâm lý, phụ nữ sẽ có thể phục hồi tốt hơn và duy trì chất lượng sống sau phẫu thuật.

5. Tái khám và theo dõi sau phẫu thuật u xơ tử cung

Sau khi mổ u xơ tử cung, người bệnh có cần tái khám, siêu âm định kỳ hay sử dụng thuốc hỗ trợ để ngăn ngừa u tái phát? Trường hợp u xơ phát triển trở lại, bác sĩ sẽ căn cứ vào yếu tố nào để cân nhắc có cần phẫu thuật thêm hay chỉ theo dõi?

BS.CK2 Võ Thị Mỹ Hạnh trả lời: Sau khi điều trị u xơ tử cung, bác sĩ sẽ yêu cầu tái khám để kiểm tra tình trạng phục hồi và theo dõi sự tiến triển của bệnh. Bệnh nhân cần tuân thủ việc tái khám và hợp tác với bác sĩ để theo dõi tình trạng sức khỏe.

Lần tái khám đầu tiên (sau 4 - 6 tuần), bệnh nhân sẽ được thăm khám vết thương, siêu âm kiểm tra và lên kế hoạch điều trị tiếp theo. Nếu sau khi bóc nhân xơ lớn, các nhân xơ nhỏ còn lại sẽ cần có liệu trình theo dõi tiếp theo để phát hiện triệu chứng mới.

Tỷ lệ u xơ tái phát rơi vào khoảng 15 - 30%, %, vì vậy việc kiểm tra kỹ lưỡng qua các lần tái khám và siêu âm định kỳ là rất quan trọng. Nếu u xơ tái phát nhưng chưa có triệu chứng rõ ràng, bác sĩ sẽ tiếp tục theo dõi. Khi có triệu chứng như rong kinh, rong huyết, hoặc đau bụng, bác sĩ sẽ tư vấn phẫu thuật.

Sau lần phẫu thuật đầu tiên, phẫu thuật lần thứ hai có thể sẽ khó khăn hơn và khả năng cắt tử cung có thể được xem xét nếu cần thiết, tùy theo chỉ định của bác sĩ.

Tần suất tái khám sẽ được bác sĩ quyết định dựa trên tình trạng cụ thể của bệnh nhân. Nếu không có triệu chứng, bệnh nhân sẽ tái khám 3 - 6 tháng/lần. Những trường hợp có nhân xơ cần theo dõi kỹ hơn sẽ có tần suất tái khám gần hơn.

Khi điều trị bằng thuốc, bệnh nhân cần được tư vấn về tác dụng phụ và các cấp độ thuốc sử dụng để đảm bảo hiệu quả điều trị. Nếu có chỉ định phẫu thuật lại, bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp tốt nhất phù hợp với tình trạng của bệnh nhân. Yên tâm và tin tưởng bác sĩ là điều quan trọng để có sự lựa chọn điều trị hợp lý nhất.

Series Truyền hình trực tuyến Radar Sản phụ khoa do Bệnh viện Hùng Vương phối hợp cùng Cổng thông tin Tư vấn sức khỏe AloBacsi thực hiện, phát sóng định kỳ vào 19h Thứ 4 của tuần 1 và tuần 3 mỗi tháng.

>>> U xơ tử cung: Không triệu chứng vẫn tiềm ẩn nhiều hậu quả

>>> U xơ tử cung: Nhận diện đúng - Điều trị sớm - Bảo toàn khả năng sinh sản