Bệnh lây qua đường nước là nước chứa tác nhân gây bệnh đi chuyển từ vùng này sang vùng khác xong người khác uống vào bị bệnh (thương hàn, tả).

Nếu nói bệnh lây qua đường không khí là không khí chứa virus di chuyển từ vùng này sang vùng khác gây bệnh, như vậy virus gây bệnh COVID-19 không lây qua đường không khí.

Virus gây bệnh COVID-19 hiện nay lây mạnh hơn và sẽ sắp bằng các loại virus gây bệnh ở người như cúm, sởi chứ không lây qua đường không khí.

Virus lây mạnh hơn nhưng virus không thể tồn tại một mình trong không khí mà luôn luôn phải nằm trong giọt bắn (dịch hầu họng, nước miếng của người mắc bệnh).

Virus lây mạnh hơn do có thể do các  lý do sau:

1. Một giọt bắn có thể chứa nhiều virus hơn trước. Nói chuyện, thở, ho, hắt hơi cũng phát ra giọt bắn
2. Chu kỳ lây từ sang người tiếp theo sẽ ngắn hơn do thời gian ủ bệnh trung bình ngắn hơn
3. Lượng virus cần đủ gây bệnh ít hơn lúc trước khi sau khi tấn công vào vùng hầu họng. Khả năng bám và đi vào tế bào ở vùng họng nhanh hơn

Lây kiểu gì:

- Mặt đối mặt dưới 2 m mà 1 trong 2 người không mang khẩu trang đúng

- Bàn tay đã bị bám giọt bắn có chứa virus và đưa bàn tay lên vùng mũi miệng. Cách lây này hiện nay cần chú ý vì lúc trước cần nhiều giọt bắn bám vào tay đưa lên vùng mũi miệng mới lây, bây giờ ít giọt bắn cũng lây.

- Trong phòng nhiệt độ lạnh (càng lạnh virus càng khoái), kín nên không khí tù, không thông thoáng, một người mang virus không mang khẩu trang đúng nói chuyện, thở , ho , hắt hơi đưa giọt bắn có chứa virus vào phòng.

Người khác đi vào không mang khẩu trang hít vào sẽ bị lây, hay khi vào phòng này dù có mang khẩu trang nhưng bị giọt bắn bám vào bàn tay khi cầm nắm các vật dụng trong phòng có chứa giọt bắn sau đó đưa lên vùng mũi miệng bị lây. Lúc trước nhiều giọt bắn lơ lửng mới lây bây giờ ít cũng lây

Và:

• Có bao nhiêu giọt bắn chứa virus, giọt bắn chứa bao nhiêu virus sẽ bị cản bởi khẩu trang đúng
• Giọt bắn không thể bất ngờ văng vào mặt nếu có tấm che giọt bắn
• Có bao nhiêu giọt bắn trên bàn tay cũng sẽ hết và virus sẽ chết nếu rửa tay bằng dung dịch sát khuẩn hay xà phòng
• Phòng thông thoáng, nhiệt độ cao vệ sinh bề mặt nơi làm việc thì virus sẽ không tồn tại trong phòng lâu
• Virus cho bây giờ vẫn chết khi đủ ánh nắng , khi có tia UV, virus sẽ giảm nồng độ trong phòng làm việc nếu thông thoáng

Cho nên:

• Phải mang khẩu trang và kín che giọt bắn đúng khi ra khỏi nhà, khi tiếp xúc với bắt cứ ai
• Làm việc trong phòng lạnh kín phải chú ý khẩu trang đúng, vệ sinh bề mặt, rửa tay. Mở cửa tối đa khi có thể
• Rửa tay, rửa tay và rửa tay

Không nên nói virus lây qua không khí khi thấy số ca bệnh tăng nhanh.

Virus không lây qua đường không khí!

BS Trương Hữu Khanh