Dinh dưỡng cho trẻ biếng ăn
14g ngày 15/4, ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, TPHCM và BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2 chia sẻ cách chọn dinh dưỡng cho trẻ biếng ăn.
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2, TPHCM
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, TPHCM
- Phạm việt hà, 26 tuổi
Chào bác sĩ, cháu gái nhà em được 7,5 tháng, trộm vía rất nhanh và cứng cáp. Bé hiện tại cao 67,5 cm, chỉ nặng 7,9 kg. Cháu bú mẹ hoàn toàn từ lúc sinh ra đến 6 tháng tuổi, sau đó em cho ăn thêm sữa ngoài. Em rất lo vì cháu uống sữa ngoài xong hay bị nổi đỏ quanh miệng một lúc rồi mới hết, mặc dù em đã đổi 4 loại sữa khác nhau. Xin bác sĩ tư vấn giúp em về chế độ dinh dưỡng hợp lí cho bé. Em xin cảm ơn!
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Trường hợp này bạn nên duy trì sữa mẹ và xin thêm ý kiến của bác sĩ chuyên khoa Da liễu vì sau khi bạn cho ăn thêm sữa ngoài, bé bị nổi đỏ quanh miệng. cân nặng của bé gái 8 tháng là 10,6 kg. Bạn cố gắng bắt đầu tập cho bé ăn dặm thêm.
Chúc bạn thành công!
- Ngọc Linh, 40 tuổi
Như bác sĩ tâm lý đã khẳng định biếng ăn chỉ là biểu hiện tâm lý trong một giai đoạn phát triển, vậy tôi có nên để cho bé ăn những gì bé thích (bánh mì, khoai tây chiên…) cho qua khỏi giai đoạn này rồi cho bé ăn đủ nhóm chất khi bé bớt biếng ăn không?
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Chào bạn Linh,
Biếng ăn do nguyên nhân tâm lý có thể được hiểu như sự mất cảm giác thèm ăn trong 1 thời gian ngắn, trẻ bắt đầu có những quyết định lựa chọn thức ăn theo ý thích của mình thay vì luôn vâng lời cha mẹ như khi trẻ còn bé, vì vậy nếu như cân nặng - chiều cao của bé phù hợp với tuổi thì bạn nên cho bé lựa chọn thức ăn theo sở thích. Bạn vẫn có thể cho bé tập ăn đầy đủ 4 nhóm chất bằng các hình thức trình bày khác nhau.
BS Thái Thanh Thủy- Nguyễn Thanh Tuyền, 28 tuổi, Hải Phòng
Con gái em 1,5 tuổi. Tới giờ ăn, em phải tìm mọi cách để dụ dỗ, đến thúc ép, dọa dẫm, bày nhiều trò để bé chịu ăn, nhưng cũng không được cải thiện. Em lo bé sẽ bị thiếu chất, không tăng cân. Em cảm thấy rất căng thẳng về vấn đề này. Bác sĩ có lời khuyên gì giúp em không ạ?
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Chào bạn Thanh Tuyền,
Con bạn 1,5 tuổi là độ tuổi bé rất thích tìm hiểu thế giới xung quanh thông qua các giác quan như mắt nhìn, mũi ngửi, tai nghe, cảm nhận qua sờ bốc thức ăn... Bạn có thể thay đổi màu sắc thức ăn, hình dạng của thức ăn, thậm chí cho phép bé bốc những gì bé thích. Nếu như bé của bạn có cân nặng và chiều cao phù hợp với độ tuổi thì bạn không có gì phải lo lắng bé bị thiếu chất hay sụt cân.
- Minh phương, 32 tuổi, TPHCM
Bé nhà em 4,5 tuổi mà có 14 kg. Bé rất lười ăn và hay ngậm cơm. Em thử mọi cách mà không tiến triển. Mong lời khuyên từ các bác sĩ?
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Bạn Minh Phương thân mến!
4-5 tuổi là độ tuổi trẻ luôn muốn làm ngược lại những gì cha mẹ yêu cầu, luôn muốn tự mình làm tất cả. Bạn có thể khởi đầu từ món ăn mà trẻ yêu thích, sau đó thêm món mà bạn muốn theo nguyên tắc từ ít đến nhiều, từ quen đến lạ, từ lỏng đến đặc. Mỗi lần thử thay đổi món ăn mới, bạn nên bắt đầu làm một món, không nên quá nhiều món lạ. Khi trẻ từ chối, bạn cất đi và lần sau tiếp tục làm lại để một món ăn trẻ có thể thích hay không thích ít nhất cũng phải lập lại 10-15 lần. Bạn cố gắng kiên nhẫn nhé.
Chúc bạn thành công!
- Phạm Thị Dung, 26 tuổi, Cự Khê - Thanh Oai - Hà Nội
Bé gái nhà em gần 19 tháng mà cháu được có 9kg cao 72cm và bé trai 10kg + 71cm như vậy có bị còi quá không? Cháu lại không chịu uống sữa ngoài chỉ bú mẹ, trong ngày cháu uống thêm được một hộp sữa tươi 110ml + 1 sữa chua + hoa quả + lúc cháo lúc cơm. 2 cháu có tiền sử sinh non, lúc sinh được 1.4kg và 1.8kg. Cháu ăn uống như vậy đã đủ dinh dưỡng, hợp lý chưa? Nếu chưa bác sĩ tư vấn cho em chế độ ăn hợp lý với.
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
So với tuổi thì hiện bé gái thiếu khoảng 2kg cân nặng và gần 8cm chiều cao; bé trai thiếu cân ít hơn, thiếu khoảng 1kg nhưng chiều cao lại thiếu trầm trọng hơn. Điều đáng lo ngại nhất là hiện các bé chỉ còn vài tháng nữa để phát triển chiều cao nhanh, sau 24 tháng, thường các khiếm khuyết về chiều cao và hệ thần kinh rất khó phục hồi. Vì vậy, việc cần làm ngay bây giờ là phải giúp cả hai bé tăng chiều cao nhanh nhất có thể trước khi các nội tiết tố giảm đi. Sai lầm lớn nhất là đã tiếp tục duy trì sữa mẹ khi mà bé có biểu hiện chậm chiều cao, tức là sữa mẹ không còn đủ để đáp ứng yêu cầu về dinh dưỡng cho bé nữa. Bạn cần làm ngay các việc sau
- Cai sữa mẹ ngay lập tức, bạn cai sữa càng sớm, càng có thời gian phục hồi chiều cao cho bé.
- Không cho bé uống bất kỳ loại nước gì, kể cả nước trái cây, nước lọc, nước canh...
- Cho uống sữa hoàn toàn thay nước. Khi bé khát, bé chỉ có duy nhất một loại nước để giải khát, đó là sữa. Bạn có thể chọn bất kỳ loại sữa nào (ngoại trừ sữa đặc có đường, sữa đậu nành, sữa chua uống) chủ yếu là bé chấp nhận, cho vào tủ lạnh hay pha với ca cao, sữa chua... tùy ý. Bé sẽ khóc và phản kháng, bạn không cần phải la mắng, ép buộc, chỉ kiên định trả lời bé một điều duy nhất, nếu con khát con uống sữa, còn không khát thì thôi. Sẽ mất khoảng 2-3 tuần để bé tập thói quen này, nhưng bạn phải tập, vì chuyện uống sữa thay nước này là cách tốt nhất để tăng chiều cao và sẽ phải làm đến khi bé phục hồi đủ chiều cao, tức là có thể kéo dài đến hàng năm nữa. Tổng lượng sữa cần mỗi ngày có thể đến 1200ml/ bé, và nếu bé còn uống nước thì không cách gì đạt đủ số lượng này.
- Các bữa ăn của bé trong giai đoạn này rất ít và nhẹ nhàng: 1/2 chén cháo đặc, không cần thêm thịt cá gì, chỉ cần mỗi chén cho vào một muỗng canh dầu ăn là được
- Hoa quả, sữa chua... không được tính vào khẩu phần hàng ngày mà chỉ là món ăn thêm sau bữa cháo, có cũng được, không có cũng không sao, tuyệt đối không tính vào khẩu phần thay thế sữa và bữa ăn.
- Phan Thị Như Quỳnh, 26 tuổi, Đồng Nai
Bé nhà em ko chịu ăn cơm hay cháo gần 1 tuần nay rồi, cháu chỉ uống sữa thôi, bắt cháu ăn là cháu ói hết sữa ra luôn. Bác sĩ cho em hỏi có cách nào để cháu hết biếng ăn không ? Cám ơn bác sĩ rất nhiều.
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Như Quỳnh mến!
Sữa luôn là thức ăn phù hợp với trẻ nhỏ. Bạn đã rất may mắn khi bé của bạn không ói trong lúc uống sữa. Vấn đề còn lại là cơm hay cháo đều là tinh bột. Bạn có thể thử cho bé tập ăn tinh bột dạng khác như bánh mì, nui, mì gói, bánh canh... Tất cả dạng trên được hiểu như một quá trình tập thích nghi với một loại thức ăn mới. Bé muốn thích nghi được thì hệ tiêu hóa của bé phải trải qua một quá trình làm quen. Bạn nên duy trì sữa để đảm bảo cân nặng chiều cao của bé theo đúng độ tuổi và cho bé tập làm quen với các dạng thức ăn khác nhau.
- Kim Anh, TPHCM
Biếng ăn khiến trẻ gầy yếu và một trẻ gầy yếu do biếng ăn thì càng biếng ăn hơn. Giải quyết mâu thuẫn này như thế nào?
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Kim Anh thân mến!
Đây là một vòng lẩn quẩn nhưng phải không có cách giải quyết. Hệ tiêu hóa non yếu của trẻ cũng cần sự phát triển như bản thân trẻ, nên biếng ăn được hiểu như một giai đoạn tạm nghỉ ngơi nếu như cân nặng và chiều cao của trẻ đạt chuẩn so với độ tuổi. Tâm lý của trẻ rất thích tìm tòi, khám phá thế giới xung quanh thông qua hoạt động và việc ăn cũng không nằm ngoài quy luật này. Bạn có thể khéo léo biến bữa ăn như một sự khám phá về màu sắc và hình dạng, về vị giác của trẻ. Bạn nên tập cho trẻ cùng với bạn tự tay chuẩn bị bữa ăn. Khó có đứa trẻ nào từ chối những món ăn do chính mình lựa chọn.
Chúc bạn thành công!
- Hoàng Thị Phúc, 37 tuổi, Hà Nội
Chào bác sĩ. Con gái em giờ 5 tuổi, cân nặng 14,5kg. Cháu rất biếng ăn. Trên thị trường hiện giờ có rất nhiều loại thuốc kích thích ăn. Vậy theo bác sĩ em có nên cho bé dùng những loại thuốc đó không? Cám ơn bác sĩ.
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Bé hiện thiếu khoảng 2kg để đạt mức trung bình so với tuổi. Biếng ăn là một tình trạng gặp trong nhiều bệnh lý khác nhau. Trong trường hợp con bạn, có liên quan đến chuyện cơ thể bé thiếu các men tiêu hóa, hệ tiêu hóa hoạt động kém, và thiếu một số vi chất liên quan đến khẩu vị như kẽm, i ốt, vitamin A, vitamin D...
Như vậy, điều trị biếng ăn cho con bạn phải nhắm vào các nguyên nhân trên đây, chứ không phải dùng thuốc kích thích. Bản thân chữ "kích thích" có nghĩa là tác động lên hệ thần kinh và làm bé thèm ăn do bị kích thích thần kinh, điều này sẽ rất nguy hiểm cho sự phát triển hệ thần kinh của bé. Chưa kể, ngay cả khi bé ăn nhiều hơn, thức ăn đưa vào hệ tiêu hóa nhiều hơn, nhưng không đủ men đế tiêu hóa và cơ thể không chuyển hóa được các chất dinh dưỡng từ bữa ăn, thì có ăn bao nhiêu cũng không thể tăng cân được.
Vì vậy, trong trường hợp con bạn, bạn cần tập cho bé thói quen ăn uống tốt, tức là cho bé ăn đủ khẩu phần bằng thức ăn mà bé chấp nhận. Mỗi ngày, bé cần 3 bữa chính, mỗi bữa 1 chén chất bột (cơm, bún, bánh mì... đều được), 50g thịt cá, 1 chén rau. Ngoài 3 bữa chính, bé cần ít nhất 2 bữa phụ, thức ăn phụ tốt nhất là sữa, nhất là các loại sữa có thành phần vi chất dinh dưỡng đủ theo yêu cầu.
- Le Thi Do Quyen, 30 tuổi
Con trai em 6 tuổi nhưng cháu chỉ cao 1m05, nặng 16kg. Cháu ăn mỗi bữa được một chén cơm, buổi tối trước khi đi ngủ, cháu uống 140ml sữa nhưng không hấp thu vào cơ thể bác sĩ có cách nào giúp cho em.
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Muốn chẩn đoán là bé có tình trạng kém hấp thu, triệu chứng tối thiểu phải thấy là bé đi tiêu chảy thường xuyên và trong phân của bé còn thức ăn. Đa số các trường hợp chỉ là mẹ "nghĩ" bé bị kém hấp thu chứ hệ tiêu hóa của bé bình thường. Ở độ tuổi này, mỗi ngày bé cần 3 bữa chính, mỗi bữa 1 chén cơm, kèm theo là 50g thịt cá + 1 chén rau + 50g trái cây. Ngoài 3 bữa chính, bé cần thêm 3 bữa phụ, mỗi bữa là 1 chén thức ăn hỗn hợp hoặc 200ml sữa. Tổng lượng sữa hàng ngày của bé không được ít hơn 400ml. Như vậy, trường hợp này không phải kém hấp thu mà là cung cấp chưa đủ nhu cầu nên bé tăng trưởng không đạt chuẩn. Ban nên tổ chức lại bữa ăn và chuẩn bị thức ăn cho bé theo đúng khẩu phần như trên.
- Ngô Phương Anh, Nha Trang
Xin hỏi bác sĩ: Những bệnh lý đường tiêu hoá (RLTH) có ảnh hưởng đến tình trạng biếng ăn của trẻ hay không?
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Chào bạn Phương Anh,
Biếng ăn do rất nhiều nguyên nhân mà nguyên nhân đầu tiên là những bệnh lý của đường tiêu hóa. Nếu con bạn có vấn đề về tiêu hóa bạn nên cho bé đi khám bác sĩ chuyên khoa nhi, ngoài ra bạn cần biết thêm tất cả các cơ quan khác trong cơ thể trẻ (tim, phổi...) khi bị bệnh đều ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa,.
- Lê Bá Phụng Anh, 34 tuổi, Lâm Đồng
Con trai em được 10 tháng tuổi, cháu nặng 10 kg, dài 75cm. Cháu mọc được 4 cái răng, nhanh nhẹn. Vậy cháu có bị suy dinh dưỡng không ạ. Hiện tại có một điều em rất lo là từ tháng 2/2014 đến nay cháu ngủ không ngon, đêm nào cũng lăn lộn từ đầu giường đến cuối giường. Lưng ra mồ hôi ướt nhẹp. Cháu có nổi hạt li ti quanh vùng ngực khiến cháu ngứa ngáy khó chịu. và đặc biệt cháu chỉ thích bú sữa mẹ. Một ngày chỉ bú được 300ml sữa. Nhờ bác sĩ tư vấn dinh dưỡng giúp em.
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Chào bạn,
Phát triển về thể chất của con bạn phù hợp với độ tuổi. Hai tháng nay bé có biểu hiện lăn lộn trong giấc ngủ nhưng bé không thức giấc thì cũng không đáng ngại đối với sự phát triển của hệ thần kinh của bé. Bé có nổi hạt li ti quanh ngực khiến ngứa ngáy khó chịu cũng là một nguyên nhân làm bé khó khăn trong giấc ngủ. Con của bạn hiện tại vẫn bú mẹ là một điều rất tốt về mặt tâm lý để phát triển mối quan hệ mẹ con. Tuy nhiên bạn cần lưu ý tập cho bé ăn dặm thêm, trễ nhất là từ 6 tháng để hệ tiêu hóa làm quen dần với sự đa dạng của các loại thức ăn.
- Trần Quang Toản, 40 tuổi, Nha Trang - Khánh Hòa
Chào bác sĩ, con tôi được 31 tháng tuổi nhưng cháu vẫn không chịu ăn cơm mặc dù cả nhà đã tập cho cháu liên tục, tất cả các loại trái cây cháu cũng gần như là không chịu ăn hay uống, cháu rất hay bị ói và ăn chỉ nuốt chứ không bao giờ chịu nhai thức ăn. Xin hỏi bác sĩ có cách nào giúp cháu cải thiện được việc ăn uống? cháu cao 92cm và nặng 14kg. Xin cám ơn bác sĩ!
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Với cân nặng và chiều cao như thế, bé hoàn toàn phát triển bình thường, thậm chí là tốt hơn bình thường. Các biểu hiện bé có bây giờ là kết quả của một quá trình "nhét" thức ăn vào đầy dạ dày của bé nhiều hơn là chú ý đến chuyện tập cho bé ăn, dẫn đễn bé có các phản xạ nôn ói, sợ thức ăn và phản kháng với bữa ăn. Bạn và gia đình cần làm một số việc sau:
- Cho bé uống sữa bình thường: ít nhất 500ml mỗi ngày trong suốt thời gian tập ăn. Thường nên cho uống làm 2 lần mỗi lần 200ml. Lưu ý là "uống" chứ không "bú".
- Tập ăn cơm không trộn với thức ăn. Ngày tập 3 lần, mỗi lần khoảng 1/3 chén cơm mềm, chan nước tương, nước thịt cá kho... chứ không trộn thức ăn vào. Sau khí bé ăn hết cơm mới tập cho bé nhai 1 miếng thịt hay cá. Không yêu cầu bé nuốt, có thể nhai rồi nhả ra. Cuối bữa, cho ăn thêm ít trái cây hay canh rau.
- Bé phải được ngồi vào bàn trong suốt bữa ăn, chỉ 1 người duy nhất cho bé ăn ngồi đối diện bé, nói chuyện với bé, hướng dẫn bé cách nhai và nuốt, tập trung toàn bộ chú ý của bé vào bữa ăn, tuyệt đối không ăn bên ngoài, vừa ăn vừa chơi, hoặc xem phim, xem ti vi... trong bữa ăn.
- Không được để bé dùng chuyện nôn ói để uy hiếp mình. nếu bé dọa ói vì bất kỳ lý do gì, mọi người cứ để yên cho bé ở một mình, không cần nhỉn bé, nếu bé ói cứ để bé ói, không dỗ dành, không la mắng... Thông điệp cần đưa cho bé là: không ai sợ chuyện con ói hết. Tuyệt đối không bao giờ chiều ý bé để bé ngưng ói.
Tổng thời gian cần thiết để tập cho bé ăn = tổng thời gian đã hình thành thói quen cũ, tức là bạn cần khoảng 2 năm để bé có thể ăn uống bình thường như bạn bè cùng tuổi.
- Trần hữu Phước, 47 tuổi, TP Mỹ Tho -Tiền giang
Chào bác sĩ Yến Phi. Con trai tôi 9 tuổi cân nặng 20kg cao 1m25 cháu ăn uống không kén thức ăn nhưng cả một năm không tăng cân.Cháu thường đổ mồ hôi đầu và thân nhiệt phía sau lưng cháu rất là nóng. Tôi đã khám ở TTDD TPHCM. Xin bác sĩ giúp tôi đưa cháu khám ở đâu hoặc là cho uống thuốc nam được không.
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Nếu cả năm nay bé không tăng cân, tức là khẩu phần ăn trong thời gian vừa rồi không đủ cho bé phát triển. Bạn cần tăng thêm sữa và các thực phẩm giàu năng lượng như cơm, bánh mì.. trong các bữa ăn hàng ngày của bé. Biểu hiện của bé cũng có thể liên quan đến thiếu canxi - vitamin D. Loại "thuốc" tốt nhất để điều trị tình trạng thiếu dinh dưỡng này chính là sữa, bạn nên cho con uống sữa thay nước khi bé khát, uống sữa khi đi chơi thể thao, uống sữa vào các bữa phụ... Ở độ tuổi này, bé bắt đầu giai đoạn dậy thì, lượng sữa hàng ngày thường cần trên 1 lít. Có thể cho bé khám ở Bệnh viện Nhi Đồng 1 hay 2 đều được. Thuốc Nam không được khuyến cáo dùng ở cả người lớn chứ đừng nói là trẻ em, bạn đừng dùng cho con nhé.
- dương thị dung
Chào bác sĩ. Con nhà em được gần 4 tuổi cao 98cm và nặng 15 cân. Cháu ăn rất ít mà lại quá hiếu động, cháu rất hay bị viêm đường hô hấp vì vậy nên phải dùng kháng sinh thường xuyên. Xin bác sĩ tư vấn giúp xem cháu như vậy có bị thiếu cân ko và em muốn cho cháu uống thêm thuốc bổ để giúp cháu ăn ngon hơn thì nên dùng loại nào ạ
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Cân nặng và chiều cao của bé hoàn toàn bình thường so với tuổi, vì vậy cũng không cần phải dùng thêm thuốc bổ gì cho bé cả đâu. Ngay cả với chế độ dinh dưỡng hàng ngày, bạn cứ duy trì tiếp chế độ ăn hiện tại cho bé. Bé biếng ăn có lẽ vì những đợt bệnh nối tiếp nhau. Bạn nên điều trị các đợt nhiễm trùng thật triệt để, uống kháng sinh đủ liều và đủ ngày (ít nhất 7 ngày cho mỗi đợt điều trị) nếu không vi khuẩn thường trú mạn tính trong mũi họng bé cũng sẽ làm tình trạng biếng ăn kéo dài và rất khó can thiệp.
- Vũ Thị Thanh Hoa, 25 tuổi, Khương Trung, Thanh Xuân, Hà Nội
Bé nhà em hiện được 8 tháng 21 ngày nhưng cháu chưa mọc cái răng nào. Bé không bị rụng tóc, khá cứng cáp, đã tự đứng được khoảng 5 giây, bám tường chập chững đi. Bác sĩ cho em hỏi, bé mọc răng chậm thế có phải do thiếu can xi không ạ? Bé đã ăn dặm đủ 4 nhóm chất, ngày 3 bữa và ăn thêm cả hoa quả. Em có nên cho bé đi khám dinh dưỡng không?
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Bé của bạn 8 tháng 21 ngày mà đã tự đứng được là phát triển rất tốt về vận động so với độ tuổi. Bé không rụng tóc, khá cứng cáp nhưng chưa mọc cái răng nào thì không đủ để kết luận rằng bé thiếu can xi. Muốn biết bé thiếu can xi hay không, bé phải được thử máu để đo nồng độ can xi trong máu. Trường hợp con bạn không cần thiết phải thử máu vì bé ăn dặm đủ 4 nhóm chất, ngày 3 bữa và ăn thêm cả hoa quả. Bạn chỉ cần thêm tư vấn bác sĩ chuyên khoa nhi để biết thêm về quá trình phát triển của trẻ.
- Lê Thị Trang
Chào bác sĩ, con gái em dc 21 tháng, nặng 10kg. Bác sĩ cho em hỏi,
1. Cháu như thế có nguy cơ suy dinh dưỡng ko?
2. Cháu nên ăn một ngày khoảng bao nhiêu gam thịt, ví dụ là thịt lợn và thịt bò?
3. Cháu nên uống sữa tươi hay sữa bột? Bao nhiêu ml/ngày?
4. Một ngày ngoài lượng sữa như trên cháu nên uống thêm bao nhiêu ml nước ?
Cảm ơn bác sĩ!
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Chào bạn,
1. Cân nặng của bé nằm trong mức bình thường so với tuổi.
2. Tổng lượng thực phẩm giàu đạm (thịt, cá, trứng...) trong độ tuổi này vào khoảng 150g mỗi ngày
3. Từ sau 12 tháng tuổi, bé có thể dùng bất kỳ loại sữa nào trên thị trường, miễn là bé thích. Nên chọn loại sữa ít ngọt hoặc không đường để không tập thói quen ăn ngọt cho bé. Tổng lượng sữa dùng hàng ngày vào khoảng 600-800ml
4. Tổng nhu cầu nước của bé 10kg vào khoảng 1.000-1.200ml, như vậy trừ lượng sữa ra, bạn còn phải trừ nước có trong cháo, canh, súp, nước trái cây... Lượng nước còn lại chính là lượng nước lọc bé cần. Thường trẻ uống sữa đủ cần rất ít nước, chỉ thêm khoảng 200ml mỗi ngày, hoặc có khi hoàn toàn không cần thêm nước. Thật ra, trong sữa có đến 98,7% trọng lượng là nước, tức là hoàn toàn có thể dùng sữa để cung cấp nước nếu cần tăng lượng canxi và các loại vi chất khác cho trẻ.
- Le Phuong, 29 tuổi, Bac giang
Chào bác sĩ. Cháu có con trai nay đã được 12 tháng. Cháu nặng có 9,5kg. Cháu rất lười ăn. Không chịu uống sữa cũng như ăn cháo. Cả ngày cháu ép mãi mới được 300ml sữa ngoài. Khi ăn, cháu cứ khóc không chịu ăn. Cháu giờ cũng ít sữa lắm nên bé bú không được nhiều. Có cách nào hay thuốc gì cho cháu ăn khỏe lên được không ạ?
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Chào bạn Lê Phương,
Cân nặng của con bạn phù hợp với độ tuổi nhưng lượng sữa 300ml/ngày là ít so với tuổi. Bạn nên thay đổi món ăn dặm thay vì cháo, có thể súp, mì, thậm chí là bún phở nếu bé thích. Độ tuổi của con bạn, sữa vẫn là thức ăn chính nên bạn ưu tiên thay đổi hình thức và cách cho trẻ uống sữa, ví dụ, đến giờ uống sữa, mẹ cùng uống với con, khen ngợi khi con có cố gắng. Không có loại thuốc bổ nào để cháu khỏe mạnh ngoài chế độ dinh dưỡng hợp lý theo độ tuổi.
- nguyễn thị thùy châu, 28 tuổi, q2
Con trai em đươc 16,5 tháng, 10kg và cao 80cm. Cháu có 8 răng và hiện tại đang mọc thêm 2 cái răng trên. Bé rất hay nôn, trớ, ho nhẹ cũng nôn, ăn hơi gợn cũng nôn. Hầu như ngày nào cũng nôn. Em đã đưa cháu đi khám ở TTDD Q3 và uống thuốc nhưng không hiệu quả. Em cũng thử nhiều cách ví dụ như 1 miếng cháo thì 1 ít nước, nhưng cũng không khả quan cho lắm. Hiện em cho bé ăn như hồi ăn dặm, tức là xay ra. Bé hợp tác hơn. Bác sĩ cho e hỏi là cho bé ăn như vậy có được không? Lúc trước e bằm thức ăn rất nhuyễn, nếu không nôn thì bé hay nhè ra.
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Bé phát triển thể chất hoàn toàn bình thường, thậm chí so với các bé cùng độ tuổi bé còn tốt hơn, vì vậy, bạn nên tập trung vào chuyện "tập ăn" hơn là chuyện "cho ăn". Lẽ ra, ngay từ lúc bé 6 tháng tuổi bạn đã phải tập cho bé ăn lợn cợn, để bé quen dần với phản xạ nuốt thức ăn. Do bạn đã cho bé ăn thức ăn nhuyễn mịn kéo dài, nên hiện nay bé đã hình thành một vòng phản xạ với thức ăn lợn cợn, ăn gì cũng sẽ dễ ói cả.
Bạn cần tập cho con ăn lợn cợn càng sớm càng tốt, không xay thức ăn nữa. Để dễ tập, bạn phải nấu cháo với rất ít thịt cá, mỗi chén cháo 150ml cháo đặc chỉ cho thêm 10g thịt cá (1 muỗng cà phê vun băm thật mịn, 2 muỗng rau lấy phần lá băm thật mịn, và 1 muỗng canh to dầu ăn. Đương nhiên là dù có băm mịn đến đâu, khoảng 1-2 tuần đầu, bé vẫn rất dễ ói do phản xạ đã có, nhưng bạn đừng sợ, cứ tiếp tục tập cho đến khi bé hết ói, thì bắt đầu băm to dần lên, bé sẽ lại ói và cứ lập lại như thế cho đến khi bé ăn được thức ăn to hạt.
Giờ ăn, bạn cần phải cho bé ngồi vào bàn, tập trung toàn bộ vào bữa ăn, không xem ti vi, không vừa ăn vừa chơi, bạn nói với bé liên tục và hướng dẫn bé cách nhai, cách nuốt... Ngoài ra, bạn tuyệt đối không được để bé dùng nôn ói để uy hiếp người lớn, tuyệt đối không đáp ứng bất kỳ yêu cầu nào của bé nhằm tránh chuyện bé ói, cũng không được tỏ ra sợ hãi hay quan tâm đến chuyện bé ói. Đây là cách duy nhất để tập cho bé nuốt thức ăn lợn cợn. Không có bất kỳ thuốc nào có thể giúp bé hết ói được nếu không tập ăn như thế này.
Bạn cần kiên nhẫn nhé, có khi phải mất hàng năm để tập cho bé ăn, nhưng đây là điều tốt nhất bạn có thể làm cho con cả về dinh dưỡng lẫn về tâm lý và hình thành tính cách cá nhân cho bé sau này. Bé nhà bạn bình thường hoàn toàn, những gì biểu hiện của bé bây giờ, phần lớn là do người lớn gây ra, vì vậy bạn nên kiên nhẫn với con nhé.
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
So với các bạn cùng lứa tuổi, con bạn mọc 8 răng là bình thường. Việc sắp sửa thêm 2 cái nữa có thể là nguyên nhân làm bé khó khăn trong ăn uống. Cho bé ăn xay nhuyễn như hồi ăn dặm chỉ là một biện pháp trước mắt giải tỏa tâm lý của mẹ, cách ăn này không phù hợp với độ tuổi của bé.
Ngoài ra, độ tuổi này, bé cũng rất cần bổ sung thêm sữa. Những lúc bé nôn trớ hay ho, bạn hãy bình tĩnh tạm ngưng, thay thế bằng sữa. Ngày hôm sau, tập cho bé ăn lại. Bé hay nhè thức ăn nên hiểu như là một sự lựa chọn thức ăn của bé. Đây cũng là một mốc đánh giá sự phát triển, không nên vội vàng kết luận bé chán ăn. Tuy nhiên bạn nên cho bé đi khám chuyên khoa nhi để kiểm tra thêm về hệ tiêu hóa của bé.
- Lê Hải, 41 tuổi
Trong thông tin sản phẩm có đề cập đến tỷ lệ đạm, đường, béo cân bằng. Nhãn hàng có thể giải thích thêm ý nghĩa của điều này và tác dụng của chúng?
BS Nguyễn Văn Cường - Đại diện Công ty FrieslandCampina Việt Nam:
Chào Hải!
Đạm, đường, béo là các đại lượng có vai trò cung cấp năng lượng cho cơ thể. Công thức Friso Gold Pedia được thiết kế hạn chế cung cấp chất đường vì trong nhiều nghiên cứu về thói quen ăn uống của trẻ thì trẻ biếng ăn có xu hướng ăn nhiều chất đường bột và ít chất béo và chất đạm.
Với tiêu chí giúp trẻ biếng ăn cân bằng tỷ lệ chất đạm, đường, béo, sản phẩm sẽ điều chỉnh tăng cung cấp chất đạm, chất béo và giảm tỷ lệ đóng góp năng lượng của chất đường xuống dưới 50% thay vì hơn 60% như các loại sữa thông thường khác. Điều này giúp bé biếng ăn cân đối năng lượng và phòng tránh nguy cơ béo phì do thừa chất đường bột trong thời gian dài.
- nguyen tham, 27 tuổi, P.Quang Vinh, TP.Thái Nguyên
Chào bác sĩ!
Bé trai nhà em được 29 tháng, nặng 14,5kg. Bé lười ăn, ngày uống khoảng 5 hộp sữa, bé bị đi táo khoảng gần 1 năm nay, hiện tại gần như bị trĩ, xin bác sỹ tư vấn giúp em về tình trạng của bé nhà em. Em cám ơn!
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Bé hoàn toàn không có biểu hiện thiếu dinh dưỡng, vì vậy không có cơ sở gì để nhận định là bé lười ăn cả. Táo bón của bé cõ lẽ liên quan đến việc bé uống sữa nhiều hơn ăn, trong sữa thì toàn là nước, nên bé uống sữa đến đâu đi tiểu đến đó, trong đường ruột chẳng còn đủ phân để kích thích đi cầu.
Bạn nên tăng thêm khẩu phần ăn cho bé. Vì uống sữa nhiều, bé đã có đủ đạm, vitamin, chất khoáng... nên bạn có thể nấu cháo với cái loại củ có độ nhớt như khoai mỡ, khoai từ, khoai lang... và thêm dầu ăn vào, không cần cho thêm thịt cá để bé dễ ăn hơn. Lưu ý là không cho bé uống nhiều nước, nhất là các loại nước trái cây, vốn chỉ toàn đường chứ không có chất xơ nên thường làm bé táo bón nhiều hơn.
- Nguyễn hà chi, 29 tuổi, Hà nội
Chào bác sĩ. Con gái em năm nay 4 tuổi nhưng chỉ nặng 14 kg. Cháu rất lười ăn, mỗi bữa ăn phải gần 1 tiếng. Cháu rất lười nhai, hay ngậm. Xin bác sĩ tư vấn cho em để giúp cháu ăn tốt hơn. Xin cảm ơn bác sĩ.
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Chào bạn Hà Chi
Thời gian ăn của con bạn kéo dài gần 1 tiếng, lười nhai, hay ngậm, 14 kg/4 tuổi... đủ tiêu chuẩn để nghĩ đến bé biếng ăn. Bạn nên sắp xếp giờ ăn của bé trùng với giờ ăn của gia đình, cho bé được tự do lựa chọn thức ăn. Có thể có những vụng về, vương vãi, không đạt được số lượng thức ăn như cha mẹ mong muốn nhưng bạn hãy kiên nhẫn tập cho bé có thói quen ăn vào giờ nhất định, không kéo dài giờ ăn.
Ngoài ra, bố mẹ cũng là tấm gương cho con cái trong việc ăn uống. Nếu chúng ta có những thái độ cảm xúc không tốt về món ăn thì vô tình cũng tập cho trẻ thói quen lười ăn.
Cách trình bày món ăn cũng rất quan trọng, trẻ thường hay bị kích thích bởi những màu sắc và hình dạng phong phú, vì vậy bạn chịu khó thay đổi hình thức trình bày. Chúc bạn thành công.
- ngọc thông, 33 tuổi, 81 Trần Phú - Cần Thơ
Xin chào bác sĩ
Con gái em được 17,5 tháng, cháu cân nặng 9kg, cao 75 cm. Hàng ngày cháu ăn 3 cử, uống khoảng 500 ml sữa. Bé ăn gì cũng được nhưng em cảm thấy hình như bé không hấp thu nhiều. Em cần bổ sung thêm cho con những gì để con ăn khỏe hơn? Xin Bác sĩ cho biết thực đơn đầy đủ dinh dưỡng cho con trong lứa tuổi này?
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Cân nặng bé hiện thiếu khoảng 1,5kg và chiều cao thiếu khoảng 5cm nữa mới đạt mức trung bình. Khả năng bé bị kém hấp thu thật ra rất ít, nếu bạn thấy con tiêu chảy thường xuyên, phân sống, có thức ăn trong phân thì mới gọi là kém hấp thu. Bạn nên tăng lượng sữa hàng ngày lên 700-800ml để cung cấp đủ dinh dưỡng cho sự phát triển chiều cao của bé.
Vì chiều cao thường sẽ chỉ tăng nhanh trong 24 tháng đầu tiên, nên từ giờ đến đó sẽ ưu tiên sữa để phát triển chiều cao cho bé trước. Nên cho bé uống sữa thay nước khi bé khát để tăng tối đa lượng sữa hàng ngày.
Ngoài ra, bạn cho bé ăn 4 bữa, mỗi bữa nửa chén cháo có 150ml cháo đặc, 15g thịt cá (1 muỗng canh), 15g rau xanh (1 muỗng canh) và 10g dầu ăn (1 muỗng canh to). Sau khi ăn cháo có thể cho ăn thêm trái cây tán nhuyễn, sữa chua... nhưng chỉ là ăn thêm, không bắt buộc. Không nên cho uống nước trái cây.
- Cao Thị Thu, 27 tuổi, Thái Bình
Chào bác sĩ, bé nhà em được tròn 1 tuổi, nhưng bé rất lười ăn. Hiện em cho bé ăn cháo xay với thức ăn + rau nhưng hễ cứ ăn là cháu khóc rất to, có lúc còn gào thét, và các phản ứng khác rất dữ dội. Không chỉ với cháo mà với bất kỳ loại đồ ăn thức uống nào, bé nhà em cũng có phản ứng tương tự. Em đã thử thay đổi rất nhiều lần, cả khẩu vị, cách chế biến cũng như cách cho ăn nhưng đều nhận được kết quả tương tự. Xin bác sĩ chỉ cho em cách khắc phục tình trạng này của bé. Bé nhà em cả cân nặng và chiều cao đều đạt chuẩn.
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Chào bạn Thu
Điều đầu tiên chúc mừng bạn là con bạn vẫn đạt chuẩn so với tuổi. Điều làm bạn lo lắng là cách cho cháu ăn. Mặc dù đã thay đổi khẩu vị, cách chế biến, cách cho ăn... đều không đạt được kết quả như bạn mong muốn. Vậy bạn đã thử cho bé cùng tham gia múc thức ăn khi ăn chưa?
Ăn dặm được hiểu như là một sự làm quen của hệ tiêu hóa với một dạng thức ăn mới, vì vậy bạn đừng quá căng thẳng về chuyện này. Bạn có thể cho bé uống sữa nếu bé có phản ứng với thức ăn vì sữa là thức ăn dễ hấp thu nhất với trẻ nhỏ.
Nếu tất cả những biện pháp trên đều thất bại, bạn có thể "đổi tay" nhờ ba hay người quen cho bé ăn. Việc này có thể tạm thời giúp mẹ giải tỏa được tâm trạng lo lắng và con bớt căng thẳng.
- Nguyễn Thị Phương Thảo, 30 tuổi, Thống Nhất - Hòa Bình - Vũ Thư - Thái Bình
Chào bác sĩ, cháu nhà em được gần 5 tuổi. Hiện tại cháu cao 97cm và nặng 15 cân. Cháu rất biếng ăn và không thích ăn bất cứ món ăn gì kể cả hoa quả, cháu cũng không thích uống sữa bột. Cháu hay bị táo bón mặc dù em đã cho cháu ăn nhiều canh. Xin bác sĩ tư vấn giúp em làm thế nào để chữa táo bón cho bé và kích thích cháu ăn ngon miệng. Em có cần mua thuốc gì cho cháu không ạ? Em xin cảm ơn.
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Bé thiếu chiều cao và cân nặng khá nhiều: 8cm chiều cao và 3kg nữa mới đạt mức trung bình. Bé có thể uống sữa tươi hoàn toàn mà không cần dùng sữa bột, tổng lượng sữa cần phải trên 600ml mỗi ngày mới giúp bé tăng chiều cao được.
Thường theo quan niêm dân gian lúc bị táo bón, bé sẽ được cho uống nhiều nước hoặc nước trái cây, ăn nhiều nước canh... nhưng thực ra nếu khẩu phần ở trẻ em nếu quá nhiều nước sẽ làm tăng đi tiểu chứ không phải đi tiêu, vì vậy táo bón thường sẽ nặng hơn nếu bạn cho bé ăn hoặc uống nhiều nước (bao gồm nước lọc, nước trái cây, nước canh).
Bạn cần cho bé ăn tăng các thực phẩm giàu chất xơ và chất béo, ví dụ rau cải (cả xác), khoai từ, khoai mỡ, khoai lang, đậu bắp... Cho bé uống các loại sữa có bổ sung thêm chất xơ cũng có thể giúp làm giảm táo bón. Bạn nhớ đừng cho con ăn vặt, uống nước ngọt, bánh kẹo... trước bữa ăn chính để bé không bị no ngang, biếng ăn.
- Nguyễn Kỳ Duyên, 36 tuổi, TP HCM
Thông tin sản phẩm nói trong hai ly sữa bổ sung đến 80% nhu cầu dinh dưỡng hàng ngày. Vậy tôi muốn biết có phải là chỉ cần uống sữa này thì bé được cung cấp gần đủ dưỡng chất và không cần ăn thêm nhiều thức ăn
BS Nguyễn Văn Cường - Đại diện Công ty FrieslandCampina Việt Nam:
Chào Duyên!
Dinh dưỡng trong các loại sữa công thức bao gồm hai thành phần chính: thành phần cung cấp năng lượng là đạm, đường, chất béo và thành phần thứ hai là vitamin - khoáng chất. Bên cạnh việc cung cấp các chất đạm - đường - béo theo một tỷ lệ hợp lý để tránh cung cấp dư thừa năng lượng. Trong 2 ly Friso Gold Pedia cung cấp đến 80% nhu cầu về vitamin và khoáng chất hàng ngày theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng Quốc gia Việt Nam.
Thông thường, trẻ cần được cung cấp đầy đủ năng lượng và các vi chất thiết yếu để bé phát triển đầy đủ và khỏe mạnh. Nguồn thực phẩm cung cấp vitamin và khoáng chất quan trọng là các loại rau củ, trái cây, ngũ cốc… lại ít được trẻ biếng ăn ưu ái dẫn đến thiếu vi chất cần thiết để bé phát triển toàn diện.
Các loại sữa công thức nói chung hay sản phẩm dành cho bé biếng ăn không thể thay thế hoàn toàn bữa ăn của bé. Các bé cần được khuyến khích ăn uống đầy đủ, đa dạng thực phẩm, đặc biệt là các loại rau củ và trái cây, ngũ cốc. Friso Gold Pedia sẽ là một giải pháp dinh dưỡng cung cấp các vi chất quan trọng như vitamin C, D, B1, A, beta-carotene và các khoáng chất sắt, kẽm, selen, nhằm hỗ trợ cho ba mẹ trong quá trình dạy con tập làm quen với nhiều loại thực phẩm, giúp bé dần yêu thích và chủ động trong việc ăn uống hơn.
- nguyễn thị hiền, 30 tuổi, đà nẵng
Chào bác sĩ, con gái em được 19 tháng tuổi. Bé nặng 10 kg và cao 82 cm, đã có 14 cái răng. Hiện nay, bé lười ăn cháo và chỉ thích ăn cơm, cho em hỏi bé đã ăn cơm được chưa, có hại gì cho dạ dày của bé không? Với chiều cao và cân nặng như vậy thì bé có phát triển bình thường không? Tuổi này đã tập đánh răng cho bé được chưa ạ? Xin cảm ơn bác sĩ.
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Chào bạn Hiền
Phát triển thể chất của con bạn hoàn toàn bình thường. Bé có thể ăn cơm thay cháo vì cơm và cháo đều là tinh bột, hơn nữa con bạn đã có 14 răng, hoàn toàn có thể ăn cơm. Quan trọng hơn nữa là con lại rất thích ăn cơm.
Chúng ta nên tập cho trẻ đánh răng ngay khi trẻ bắt đầu mọc những chiếc răng đầu tiên. Ngoài việc tránh sâu răng còn là một cách tập cho trẻ thói quen tốt trong sinh hoạt hàng ngày. Bạn nên giúp trẻ hiểu đánh răng cũng là một công việc hàng ngày như tắm rửa, chải đầu, thức dây đúng giờ... để trẻ dễ dàng thích nghi khi bắt đầu đi học.
- Phạm Hải Anh, 35 tuổi, Hà Nội
Thưa các chuyên gia, tôi sinh đôi, 2 cháu được 1 tuổi rồi. Từ lúc sinh ra đến giờ, việc ăn uống của các con tôi là nỗi cực nhọc. Một rất háu ăn, nhiều lúc tôi phải phanh lại vì sợ cháu béo phì. Cháu còn lại rảnh ăn, mỗi bữa, tôi phải dong đi khắp nơi, giở đủ trò cháu mới chịu ăn. Bữa ăn của 2 đứa con tôi theo cảm hứng, vui buồn. Cháu vui thì ăn nhiều cháu buồn thì ăn ít. Tôi không biết phải làm gì với các cháu. Mong các chuyên gia cho tôi lời khuyên.
Xin bác sĩ tư vấn giúp chế độ dinh dưỡng phù hợp cho trẻ 1 tuổi. Xin cảm ơn
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Chuyện ăn uống theo cảm xúc thì đâu phải là chuyện bất thường, người lớn chúng ta cũng vậy mà. Vậy nên đừng cho là các bé bất thường, và cũng không nên can thiệp vào cảm xúc của bé một cách thô bạo, mẹ nhé. Chỉ cần tạo điều kiện và không khí vui vẻ cho từng bữa ăn của con, để con lúc nào cũng vui, thì con sẽ ăn được nhiều.
Bữa ăn của bé không chỉ là để đưa thức ăn vào dạ dày bé, mà còn là thời gian bé học về chuyện ăn, khám phá thức ăn, và học cách ăn cho đúng. Vì vậy, bạn đừng bao giờ cho bé đi lòng vòng khi ăn cả. Giờ ăn, bé phải được đặt ngồi vào bàn ăn, chú ý toàn bộ vào thức ăn, bạn phải nói với con, dạy cho con cách nhai và nuốt, dạy con về màu sắc và các loại thức ăn. Có 2 bé trong cùng bữa ăn, cũng là một thuận lợi, vì các bé sẽ cùng học cùng vui với nhau.
Bé 1 tuổi thường cần 600-800ml sữa mỗi ngày + 3 bữa ăn chính, mỗi bữa 1 chén cháo đặc gồm có 150ml cháo, 15g thịt cá (1 muỗng canh gạt), 15g rau (1 muỗng canh vun) và 10g dầu (1 muỗng canh đầy). Nếu bé không ăn hết phần ăn, đừng kéo dài bữa ăn, nên chấm dứt bữa sau 20-10 phút và bù vào phần ăn thiếu bằng 100-150ml sữa. Ngoài ra, có thể cho bé ăn thêm ít trái cây nạo nhuyễn, sữa chua... sau các bữa ăn hoặc sữa.
Con gái em 1,5 tuổi. Tới giờ ăn, em phải tìm mọi cách để dụ dỗ, đến thúc ép, dọa dẫm, bày nhiều trò để bé chịu ăn, nhưng cũng không được cải thiện. Em lo bé sẽ bị thiếu chất, không tăng cân. Em cảm thấy rất căng thẳng về vấn đề này. Bác sĩ có lời khuyên gì giúp em không ạ?
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Chào bạn Thanh Tuyền,
Con bạn 1,5 tuổi là độ tuổi bé rất thích tìm hiểu thế giới xung quanh thông qua các giác quan như mắt nhìn, mũi ngửi, tai nghe, cảm nhận qua sờ bốc thức ăn... Bạn có thể thay đổi màu sắc thức ăn, hình dạng của thức ăn, thậm chí cho phép bé bốc những gì bé thích. Nếu như bé của bạn có cân nặng và chiều cao phù hợp với độ tuổi thì bạn không có gì phải lo lắng bé bị thiếu chất hay sụt cân.
- Minh phương, 32 tuổi, TPHCM
Bé nhà em 4,5 tuổi mà có 14 kg. Bé rất lười ăn và hay ngậm cơm. Em thử mọi cách mà không tiến triển. Mong lời khuyên từ các bác sĩ?
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Bạn Minh Phương thân mến!
4-5 tuổi là độ tuổi trẻ luôn muốn làm ngược lại những gì cha mẹ yêu cầu, luôn muốn tự mình làm tất cả. Bạn có thể khởi đầu từ món ăn mà trẻ yêu thích, sau đó thêm món mà bạn muốn theo nguyên tắc từ ít đến nhiều, từ quen đến lạ, từ lỏng đến đặc. Mỗi lần thử thay đổi món ăn mới, bạn nên bắt đầu làm một món, không nên quá nhiều món lạ. Khi trẻ từ chối, bạn cất đi và lần sau tiếp tục làm lại để một món ăn trẻ có thể thích hay không thích ít nhất cũng phải lập lại 10-15 lần. Bạn cố gắng kiên nhẫn nhé.
Chúc bạn thành công!
- Phạm Thị Dung, 26 tuổi, Cự Khê - Thanh Oai - Hà Nội
Bé gái nhà em gần 19 tháng mà cháu được có 9kg cao 72cm và bé trai 10kg + 71cm như vậy có bị còi quá không? Cháu lại không chịu uống sữa ngoài chỉ bú mẹ, trong ngày cháu uống thêm được một hộp sữa tươi 110ml + 1 sữa chua + hoa quả + lúc cháo lúc cơm. 2 cháu có tiền sử sinh non, lúc sinh được 1.4kg và 1.8kg. Cháu ăn uống như vậy đã đủ dinh dưỡng, hợp lý chưa? Nếu chưa bác sĩ tư vấn cho em chế độ ăn hợp lý với.
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
So với tuổi thì hiện bé gái thiếu khoảng 2kg cân nặng và gần 8cm chiều cao; bé trai thiếu cân ít hơn, thiếu khoảng 1kg nhưng chiều cao lại thiếu trầm trọng hơn. Điều đáng lo ngại nhất là hiện các bé chỉ còn vài tháng nữa để phát triển chiều cao nhanh, sau 24 tháng, thường các khiếm khuyết về chiều cao và hệ thần kinh rất khó phục hồi. Vì vậy, việc cần làm ngay bây giờ là phải giúp cả hai bé tăng chiều cao nhanh nhất có thể trước khi các nội tiết tố giảm đi. Sai lầm lớn nhất là đã tiếp tục duy trì sữa mẹ khi mà bé có biểu hiện chậm chiều cao, tức là sữa mẹ không còn đủ để đáp ứng yêu cầu về dinh dưỡng cho bé nữa. Bạn cần làm ngay các việc sau
- Cai sữa mẹ ngay lập tức, bạn cai sữa càng sớm, càng có thời gian phục hồi chiều cao cho bé.
- Không cho bé uống bất kỳ loại nước gì, kể cả nước trái cây, nước lọc, nước canh...
- Cho uống sữa hoàn toàn thay nước. Khi bé khát, bé chỉ có duy nhất một loại nước để giải khát, đó là sữa. Bạn có thể chọn bất kỳ loại sữa nào (ngoại trừ sữa đặc có đường, sữa đậu nành, sữa chua uống) chủ yếu là bé chấp nhận, cho vào tủ lạnh hay pha với ca cao, sữa chua... tùy ý. Bé sẽ khóc và phản kháng, bạn không cần phải la mắng, ép buộc, chỉ kiên định trả lời bé một điều duy nhất, nếu con khát con uống sữa, còn không khát thì thôi. Sẽ mất khoảng 2-3 tuần để bé tập thói quen này, nhưng bạn phải tập, vì chuyện uống sữa thay nước này là cách tốt nhất để tăng chiều cao và sẽ phải làm đến khi bé phục hồi đủ chiều cao, tức là có thể kéo dài đến hàng năm nữa. Tổng lượng sữa cần mỗi ngày có thể đến 1200ml/ bé, và nếu bé còn uống nước thì không cách gì đạt đủ số lượng này.
- Các bữa ăn của bé trong giai đoạn này rất ít và nhẹ nhàng: 1/2 chén cháo đặc, không cần thêm thịt cá gì, chỉ cần mỗi chén cho vào một muỗng canh dầu ăn là được
- Hoa quả, sữa chua... không được tính vào khẩu phần hàng ngày mà chỉ là món ăn thêm sau bữa cháo, có cũng được, không có cũng không sao, tuyệt đối không tính vào khẩu phần thay thế sữa và bữa ăn.
ThS.BS Đào Thị Yến Phi
- Phan Thị Như Quỳnh, 26 tuổi, Đồng Nai
Bé nhà em ko chịu ăn cơm hay cháo gần 1 tuần nay rồi, cháu chỉ uống sữa thôi, bắt cháu ăn là cháu ói hết sữa ra luôn. Bác sĩ cho em hỏi có cách nào để cháu hết biếng ăn không ? Cám ơn bác sĩ rất nhiều.
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Như Quỳnh mến!
Sữa luôn là thức ăn phù hợp với trẻ nhỏ. Bạn đã rất may mắn khi bé của bạn không ói trong lúc uống sữa. Vấn đề còn lại là cơm hay cháo đều là tinh bột. Bạn có thể thử cho bé tập ăn tinh bột dạng khác như bánh mì, nui, mì gói, bánh canh... Tất cả dạng trên được hiểu như một quá trình tập thích nghi với một loại thức ăn mới. Bé muốn thích nghi được thì hệ tiêu hóa của bé phải trải qua một quá trình làm quen. Bạn nên duy trì sữa để đảm bảo cân nặng chiều cao của bé theo đúng độ tuổi và cho bé tập làm quen với các dạng thức ăn khác nhau.
- Kim Anh, TPHCM
Biếng ăn khiến trẻ gầy yếu và một trẻ gầy yếu do biếng ăn thì càng biếng ăn hơn. Giải quyết mâu thuẫn này như thế nào?
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Kim Anh thân mến!
Đây là một vòng lẩn quẩn nhưng phải không có cách giải quyết. Hệ tiêu hóa non yếu của trẻ cũng cần sự phát triển như bản thân trẻ, nên biếng ăn được hiểu như một giai đoạn tạm nghỉ ngơi nếu như cân nặng và chiều cao của trẻ đạt chuẩn so với độ tuổi. Tâm lý của trẻ rất thích tìm tòi, khám phá thế giới xung quanh thông qua hoạt động và việc ăn cũng không nằm ngoài quy luật này. Bạn có thể khéo léo biến bữa ăn như một sự khám phá về màu sắc và hình dạng, về vị giác của trẻ. Bạn nên tập cho trẻ cùng với bạn tự tay chuẩn bị bữa ăn. Khó có đứa trẻ nào từ chối những món ăn do chính mình lựa chọn.
Chúc bạn thành công!
- Hoàng Thị Phúc, 37 tuổi, Hà Nội
Chào bác sĩ. Con gái em giờ 5 tuổi, cân nặng 14,5kg. Cháu rất biếng ăn. Trên thị trường hiện giờ có rất nhiều loại thuốc kích thích ăn. Vậy theo bác sĩ em có nên cho bé dùng những loại thuốc đó không? Cám ơn bác sĩ.
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Bé hiện thiếu khoảng 2kg để đạt mức trung bình so với tuổi. Biếng ăn là một tình trạng gặp trong nhiều bệnh lý khác nhau. Trong trường hợp con bạn, có liên quan đến chuyện cơ thể bé thiếu các men tiêu hóa, hệ tiêu hóa hoạt động kém, và thiếu một số vi chất liên quan đến khẩu vị như kẽm, i ốt, vitamin A, vitamin D...
Như vậy, điều trị biếng ăn cho con bạn phải nhắm vào các nguyên nhân trên đây, chứ không phải dùng thuốc kích thích. Bản thân chữ "kích thích" có nghĩa là tác động lên hệ thần kinh và làm bé thèm ăn do bị kích thích thần kinh, điều này sẽ rất nguy hiểm cho sự phát triển hệ thần kinh của bé. Chưa kể, ngay cả khi bé ăn nhiều hơn, thức ăn đưa vào hệ tiêu hóa nhiều hơn, nhưng không đủ men đế tiêu hóa và cơ thể không chuyển hóa được các chất dinh dưỡng từ bữa ăn, thì có ăn bao nhiêu cũng không thể tăng cân được.
Vì vậy, trong trường hợp con bạn, bạn cần tập cho bé thói quen ăn uống tốt, tức là cho bé ăn đủ khẩu phần bằng thức ăn mà bé chấp nhận. Mỗi ngày, bé cần 3 bữa chính, mỗi bữa 1 chén chất bột (cơm, bún, bánh mì... đều được), 50g thịt cá, 1 chén rau. Ngoài 3 bữa chính, bé cần ít nhất 2 bữa phụ, thức ăn phụ tốt nhất là sữa, nhất là các loại sữa có thành phần vi chất dinh dưỡng đủ theo yêu cầu.
- Le Thi Do Quyen, 30 tuổi
Con trai em 6 tuổi nhưng cháu chỉ cao 1m05, nặng 16kg. Cháu ăn mỗi bữa được một chén cơm, buổi tối trước khi đi ngủ, cháu uống 140ml sữa nhưng không hấp thu vào cơ thể bác sĩ có cách nào giúp cho em.
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Muốn chẩn đoán là bé có tình trạng kém hấp thu, triệu chứng tối thiểu phải thấy là bé đi tiêu chảy thường xuyên và trong phân của bé còn thức ăn. Đa số các trường hợp chỉ là mẹ "nghĩ" bé bị kém hấp thu chứ hệ tiêu hóa của bé bình thường. Ở độ tuổi này, mỗi ngày bé cần 3 bữa chính, mỗi bữa 1 chén cơm, kèm theo là 50g thịt cá + 1 chén rau + 50g trái cây. Ngoài 3 bữa chính, bé cần thêm 3 bữa phụ, mỗi bữa là 1 chén thức ăn hỗn hợp hoặc 200ml sữa. Tổng lượng sữa hàng ngày của bé không được ít hơn 400ml. Như vậy, trường hợp này không phải kém hấp thu mà là cung cấp chưa đủ nhu cầu nên bé tăng trưởng không đạt chuẩn. Ban nên tổ chức lại bữa ăn và chuẩn bị thức ăn cho bé theo đúng khẩu phần như trên.
- Ngô Phương Anh, Nha Trang
Xin hỏi bác sĩ: Những bệnh lý đường tiêu hoá (RLTH) có ảnh hưởng đến tình trạng biếng ăn của trẻ hay không?
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Chào bạn Phương Anh,
Biếng ăn do rất nhiều nguyên nhân mà nguyên nhân đầu tiên là những bệnh lý của đường tiêu hóa. Nếu con bạn có vấn đề về tiêu hóa bạn nên cho bé đi khám bác sĩ chuyên khoa nhi, ngoài ra bạn cần biết thêm tất cả các cơ quan khác trong cơ thể trẻ (tim, phổi...) khi bị bệnh đều ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa,.
- Lê Bá Phụng Anh, 34 tuổi, Lâm Đồng
Con trai em được 10 tháng tuổi, cháu nặng 10 kg, dài 75cm. Cháu mọc được 4 cái răng, nhanh nhẹn. Vậy cháu có bị suy dinh dưỡng không ạ. Hiện tại có một điều em rất lo là từ tháng 2/2014 đến nay cháu ngủ không ngon, đêm nào cũng lăn lộn từ đầu giường đến cuối giường. Lưng ra mồ hôi ướt nhẹp. Cháu có nổi hạt li ti quanh vùng ngực khiến cháu ngứa ngáy khó chịu. và đặc biệt cháu chỉ thích bú sữa mẹ. Một ngày chỉ bú được 300ml sữa. Nhờ bác sĩ tư vấn dinh dưỡng giúp em.
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Chào bạn,
Phát triển về thể chất của con bạn phù hợp với độ tuổi. Hai tháng nay bé có biểu hiện lăn lộn trong giấc ngủ nhưng bé không thức giấc thì cũng không đáng ngại đối với sự phát triển của hệ thần kinh của bé. Bé có nổi hạt li ti quanh ngực khiến ngứa ngáy khó chịu cũng là một nguyên nhân làm bé khó khăn trong giấc ngủ. Con của bạn hiện tại vẫn bú mẹ là một điều rất tốt về mặt tâm lý để phát triển mối quan hệ mẹ con. Tuy nhiên bạn cần lưu ý tập cho bé ăn dặm thêm, trễ nhất là từ 6 tháng để hệ tiêu hóa làm quen dần với sự đa dạng của các loại thức ăn.
Toàn cảnh buổi tư vấn trực tuyến.
- Trần Quang Toản, 40 tuổi, Nha Trang - Khánh Hòa
Chào bác sĩ, con tôi được 31 tháng tuổi nhưng cháu vẫn không chịu ăn cơm mặc dù cả nhà đã tập cho cháu liên tục, tất cả các loại trái cây cháu cũng gần như là không chịu ăn hay uống, cháu rất hay bị ói và ăn chỉ nuốt chứ không bao giờ chịu nhai thức ăn. Xin hỏi bác sĩ có cách nào giúp cháu cải thiện được việc ăn uống? cháu cao 92cm và nặng 14kg. Xin cám ơn bác sĩ!
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Với cân nặng và chiều cao như thế, bé hoàn toàn phát triển bình thường, thậm chí là tốt hơn bình thường. Các biểu hiện bé có bây giờ là kết quả của một quá trình "nhét" thức ăn vào đầy dạ dày của bé nhiều hơn là chú ý đến chuyện tập cho bé ăn, dẫn đễn bé có các phản xạ nôn ói, sợ thức ăn và phản kháng với bữa ăn. Bạn và gia đình cần làm một số việc sau:
- Cho bé uống sữa bình thường: ít nhất 500ml mỗi ngày trong suốt thời gian tập ăn. Thường nên cho uống làm 2 lần mỗi lần 200ml. Lưu ý là "uống" chứ không "bú".
- Tập ăn cơm không trộn với thức ăn. Ngày tập 3 lần, mỗi lần khoảng 1/3 chén cơm mềm, chan nước tương, nước thịt cá kho... chứ không trộn thức ăn vào. Sau khí bé ăn hết cơm mới tập cho bé nhai 1 miếng thịt hay cá. Không yêu cầu bé nuốt, có thể nhai rồi nhả ra. Cuối bữa, cho ăn thêm ít trái cây hay canh rau.
- Bé phải được ngồi vào bàn trong suốt bữa ăn, chỉ 1 người duy nhất cho bé ăn ngồi đối diện bé, nói chuyện với bé, hướng dẫn bé cách nhai và nuốt, tập trung toàn bộ chú ý của bé vào bữa ăn, tuyệt đối không ăn bên ngoài, vừa ăn vừa chơi, hoặc xem phim, xem ti vi... trong bữa ăn.
- Không được để bé dùng chuyện nôn ói để uy hiếp mình. nếu bé dọa ói vì bất kỳ lý do gì, mọi người cứ để yên cho bé ở một mình, không cần nhỉn bé, nếu bé ói cứ để bé ói, không dỗ dành, không la mắng... Thông điệp cần đưa cho bé là: không ai sợ chuyện con ói hết. Tuyệt đối không bao giờ chiều ý bé để bé ngưng ói.
Tổng thời gian cần thiết để tập cho bé ăn = tổng thời gian đã hình thành thói quen cũ, tức là bạn cần khoảng 2 năm để bé có thể ăn uống bình thường như bạn bè cùng tuổi.
- Trần hữu Phước, 47 tuổi, TP Mỹ Tho -Tiền giang
Chào bác sĩ Yến Phi. Con trai tôi 9 tuổi cân nặng 20kg cao 1m25 cháu ăn uống không kén thức ăn nhưng cả một năm không tăng cân.Cháu thường đổ mồ hôi đầu và thân nhiệt phía sau lưng cháu rất là nóng. Tôi đã khám ở TTDD TPHCM. Xin bác sĩ giúp tôi đưa cháu khám ở đâu hoặc là cho uống thuốc nam được không.
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Nếu cả năm nay bé không tăng cân, tức là khẩu phần ăn trong thời gian vừa rồi không đủ cho bé phát triển. Bạn cần tăng thêm sữa và các thực phẩm giàu năng lượng như cơm, bánh mì.. trong các bữa ăn hàng ngày của bé. Biểu hiện của bé cũng có thể liên quan đến thiếu canxi - vitamin D. Loại "thuốc" tốt nhất để điều trị tình trạng thiếu dinh dưỡng này chính là sữa, bạn nên cho con uống sữa thay nước khi bé khát, uống sữa khi đi chơi thể thao, uống sữa vào các bữa phụ... Ở độ tuổi này, bé bắt đầu giai đoạn dậy thì, lượng sữa hàng ngày thường cần trên 1 lít. Có thể cho bé khám ở Bệnh viện Nhi Đồng 1 hay 2 đều được. Thuốc Nam không được khuyến cáo dùng ở cả người lớn chứ đừng nói là trẻ em, bạn đừng dùng cho con nhé.
- dương thị dung
Chào bác sĩ. Con nhà em được gần 4 tuổi cao 98cm và nặng 15 cân. Cháu ăn rất ít mà lại quá hiếu động, cháu rất hay bị viêm đường hô hấp vì vậy nên phải dùng kháng sinh thường xuyên. Xin bác sĩ tư vấn giúp xem cháu như vậy có bị thiếu cân ko và em muốn cho cháu uống thêm thuốc bổ để giúp cháu ăn ngon hơn thì nên dùng loại nào ạ
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Cân nặng và chiều cao của bé hoàn toàn bình thường so với tuổi, vì vậy cũng không cần phải dùng thêm thuốc bổ gì cho bé cả đâu. Ngay cả với chế độ dinh dưỡng hàng ngày, bạn cứ duy trì tiếp chế độ ăn hiện tại cho bé. Bé biếng ăn có lẽ vì những đợt bệnh nối tiếp nhau. Bạn nên điều trị các đợt nhiễm trùng thật triệt để, uống kháng sinh đủ liều và đủ ngày (ít nhất 7 ngày cho mỗi đợt điều trị) nếu không vi khuẩn thường trú mạn tính trong mũi họng bé cũng sẽ làm tình trạng biếng ăn kéo dài và rất khó can thiệp.
- Vũ Thị Thanh Hoa, 25 tuổi, Khương Trung, Thanh Xuân, Hà Nội
Bé nhà em hiện được 8 tháng 21 ngày nhưng cháu chưa mọc cái răng nào. Bé không bị rụng tóc, khá cứng cáp, đã tự đứng được khoảng 5 giây, bám tường chập chững đi. Bác sĩ cho em hỏi, bé mọc răng chậm thế có phải do thiếu can xi không ạ? Bé đã ăn dặm đủ 4 nhóm chất, ngày 3 bữa và ăn thêm cả hoa quả. Em có nên cho bé đi khám dinh dưỡng không?
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Bé của bạn 8 tháng 21 ngày mà đã tự đứng được là phát triển rất tốt về vận động so với độ tuổi. Bé không rụng tóc, khá cứng cáp nhưng chưa mọc cái răng nào thì không đủ để kết luận rằng bé thiếu can xi. Muốn biết bé thiếu can xi hay không, bé phải được thử máu để đo nồng độ can xi trong máu. Trường hợp con bạn không cần thiết phải thử máu vì bé ăn dặm đủ 4 nhóm chất, ngày 3 bữa và ăn thêm cả hoa quả. Bạn chỉ cần thêm tư vấn bác sĩ chuyên khoa nhi để biết thêm về quá trình phát triển của trẻ.
- Lê Thị Trang
Chào bác sĩ, con gái em dc 21 tháng, nặng 10kg. Bác sĩ cho em hỏi,
1. Cháu như thế có nguy cơ suy dinh dưỡng ko?
2. Cháu nên ăn một ngày khoảng bao nhiêu gam thịt, ví dụ là thịt lợn và thịt bò?
3. Cháu nên uống sữa tươi hay sữa bột? Bao nhiêu ml/ngày?
4. Một ngày ngoài lượng sữa như trên cháu nên uống thêm bao nhiêu ml nước ?
Cảm ơn bác sĩ!
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Chào bạn,
1. Cân nặng của bé nằm trong mức bình thường so với tuổi.
2. Tổng lượng thực phẩm giàu đạm (thịt, cá, trứng...) trong độ tuổi này vào khoảng 150g mỗi ngày
3. Từ sau 12 tháng tuổi, bé có thể dùng bất kỳ loại sữa nào trên thị trường, miễn là bé thích. Nên chọn loại sữa ít ngọt hoặc không đường để không tập thói quen ăn ngọt cho bé. Tổng lượng sữa dùng hàng ngày vào khoảng 600-800ml
4. Tổng nhu cầu nước của bé 10kg vào khoảng 1.000-1.200ml, như vậy trừ lượng sữa ra, bạn còn phải trừ nước có trong cháo, canh, súp, nước trái cây... Lượng nước còn lại chính là lượng nước lọc bé cần. Thường trẻ uống sữa đủ cần rất ít nước, chỉ thêm khoảng 200ml mỗi ngày, hoặc có khi hoàn toàn không cần thêm nước. Thật ra, trong sữa có đến 98,7% trọng lượng là nước, tức là hoàn toàn có thể dùng sữa để cung cấp nước nếu cần tăng lượng canxi và các loại vi chất khác cho trẻ.
Bác sĩ Thái Thanh Thủy.
- Le Phuong, 29 tuổi, Bac giang
Chào bác sĩ. Cháu có con trai nay đã được 12 tháng. Cháu nặng có 9,5kg. Cháu rất lười ăn. Không chịu uống sữa cũng như ăn cháo. Cả ngày cháu ép mãi mới được 300ml sữa ngoài. Khi ăn, cháu cứ khóc không chịu ăn. Cháu giờ cũng ít sữa lắm nên bé bú không được nhiều. Có cách nào hay thuốc gì cho cháu ăn khỏe lên được không ạ?
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Chào bạn Lê Phương,
Cân nặng của con bạn phù hợp với độ tuổi nhưng lượng sữa 300ml/ngày là ít so với tuổi. Bạn nên thay đổi món ăn dặm thay vì cháo, có thể súp, mì, thậm chí là bún phở nếu bé thích. Độ tuổi của con bạn, sữa vẫn là thức ăn chính nên bạn ưu tiên thay đổi hình thức và cách cho trẻ uống sữa, ví dụ, đến giờ uống sữa, mẹ cùng uống với con, khen ngợi khi con có cố gắng. Không có loại thuốc bổ nào để cháu khỏe mạnh ngoài chế độ dinh dưỡng hợp lý theo độ tuổi.
- nguyễn thị thùy châu, 28 tuổi, q2
Con trai em đươc 16,5 tháng, 10kg và cao 80cm. Cháu có 8 răng và hiện tại đang mọc thêm 2 cái răng trên. Bé rất hay nôn, trớ, ho nhẹ cũng nôn, ăn hơi gợn cũng nôn. Hầu như ngày nào cũng nôn. Em đã đưa cháu đi khám ở TTDD Q3 và uống thuốc nhưng không hiệu quả. Em cũng thử nhiều cách ví dụ như 1 miếng cháo thì 1 ít nước, nhưng cũng không khả quan cho lắm. Hiện em cho bé ăn như hồi ăn dặm, tức là xay ra. Bé hợp tác hơn. Bác sĩ cho e hỏi là cho bé ăn như vậy có được không? Lúc trước e bằm thức ăn rất nhuyễn, nếu không nôn thì bé hay nhè ra.
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Bé phát triển thể chất hoàn toàn bình thường, thậm chí so với các bé cùng độ tuổi bé còn tốt hơn, vì vậy, bạn nên tập trung vào chuyện "tập ăn" hơn là chuyện "cho ăn". Lẽ ra, ngay từ lúc bé 6 tháng tuổi bạn đã phải tập cho bé ăn lợn cợn, để bé quen dần với phản xạ nuốt thức ăn. Do bạn đã cho bé ăn thức ăn nhuyễn mịn kéo dài, nên hiện nay bé đã hình thành một vòng phản xạ với thức ăn lợn cợn, ăn gì cũng sẽ dễ ói cả.
Bạn cần tập cho con ăn lợn cợn càng sớm càng tốt, không xay thức ăn nữa. Để dễ tập, bạn phải nấu cháo với rất ít thịt cá, mỗi chén cháo 150ml cháo đặc chỉ cho thêm 10g thịt cá (1 muỗng cà phê vun băm thật mịn, 2 muỗng rau lấy phần lá băm thật mịn, và 1 muỗng canh to dầu ăn. Đương nhiên là dù có băm mịn đến đâu, khoảng 1-2 tuần đầu, bé vẫn rất dễ ói do phản xạ đã có, nhưng bạn đừng sợ, cứ tiếp tục tập cho đến khi bé hết ói, thì bắt đầu băm to dần lên, bé sẽ lại ói và cứ lập lại như thế cho đến khi bé ăn được thức ăn to hạt.
Giờ ăn, bạn cần phải cho bé ngồi vào bàn, tập trung toàn bộ vào bữa ăn, không xem ti vi, không vừa ăn vừa chơi, bạn nói với bé liên tục và hướng dẫn bé cách nhai, cách nuốt... Ngoài ra, bạn tuyệt đối không được để bé dùng nôn ói để uy hiếp người lớn, tuyệt đối không đáp ứng bất kỳ yêu cầu nào của bé nhằm tránh chuyện bé ói, cũng không được tỏ ra sợ hãi hay quan tâm đến chuyện bé ói. Đây là cách duy nhất để tập cho bé nuốt thức ăn lợn cợn. Không có bất kỳ thuốc nào có thể giúp bé hết ói được nếu không tập ăn như thế này.
Bạn cần kiên nhẫn nhé, có khi phải mất hàng năm để tập cho bé ăn, nhưng đây là điều tốt nhất bạn có thể làm cho con cả về dinh dưỡng lẫn về tâm lý và hình thành tính cách cá nhân cho bé sau này. Bé nhà bạn bình thường hoàn toàn, những gì biểu hiện của bé bây giờ, phần lớn là do người lớn gây ra, vì vậy bạn nên kiên nhẫn với con nhé.
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
So với các bạn cùng lứa tuổi, con bạn mọc 8 răng là bình thường. Việc sắp sửa thêm 2 cái nữa có thể là nguyên nhân làm bé khó khăn trong ăn uống. Cho bé ăn xay nhuyễn như hồi ăn dặm chỉ là một biện pháp trước mắt giải tỏa tâm lý của mẹ, cách ăn này không phù hợp với độ tuổi của bé.
Ngoài ra, độ tuổi này, bé cũng rất cần bổ sung thêm sữa. Những lúc bé nôn trớ hay ho, bạn hãy bình tĩnh tạm ngưng, thay thế bằng sữa. Ngày hôm sau, tập cho bé ăn lại. Bé hay nhè thức ăn nên hiểu như là một sự lựa chọn thức ăn của bé. Đây cũng là một mốc đánh giá sự phát triển, không nên vội vàng kết luận bé chán ăn. Tuy nhiên bạn nên cho bé đi khám chuyên khoa nhi để kiểm tra thêm về hệ tiêu hóa của bé.
- Lê Hải, 41 tuổi
Trong thông tin sản phẩm có đề cập đến tỷ lệ đạm, đường, béo cân bằng. Nhãn hàng có thể giải thích thêm ý nghĩa của điều này và tác dụng của chúng?
BS Nguyễn Văn Cường - Đại diện Công ty FrieslandCampina Việt Nam:
Chào Hải!
Đạm, đường, béo là các đại lượng có vai trò cung cấp năng lượng cho cơ thể. Công thức Friso Gold Pedia được thiết kế hạn chế cung cấp chất đường vì trong nhiều nghiên cứu về thói quen ăn uống của trẻ thì trẻ biếng ăn có xu hướng ăn nhiều chất đường bột và ít chất béo và chất đạm.
Với tiêu chí giúp trẻ biếng ăn cân bằng tỷ lệ chất đạm, đường, béo, sản phẩm sẽ điều chỉnh tăng cung cấp chất đạm, chất béo và giảm tỷ lệ đóng góp năng lượng của chất đường xuống dưới 50% thay vì hơn 60% như các loại sữa thông thường khác. Điều này giúp bé biếng ăn cân đối năng lượng và phòng tránh nguy cơ béo phì do thừa chất đường bột trong thời gian dài.
- nguyen tham, 27 tuổi, P.Quang Vinh, TP.Thái Nguyên
Chào bác sĩ!
Bé trai nhà em được 29 tháng, nặng 14,5kg. Bé lười ăn, ngày uống khoảng 5 hộp sữa, bé bị đi táo khoảng gần 1 năm nay, hiện tại gần như bị trĩ, xin bác sỹ tư vấn giúp em về tình trạng của bé nhà em. Em cám ơn!
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Bé hoàn toàn không có biểu hiện thiếu dinh dưỡng, vì vậy không có cơ sở gì để nhận định là bé lười ăn cả. Táo bón của bé cõ lẽ liên quan đến việc bé uống sữa nhiều hơn ăn, trong sữa thì toàn là nước, nên bé uống sữa đến đâu đi tiểu đến đó, trong đường ruột chẳng còn đủ phân để kích thích đi cầu.
Bạn nên tăng thêm khẩu phần ăn cho bé. Vì uống sữa nhiều, bé đã có đủ đạm, vitamin, chất khoáng... nên bạn có thể nấu cháo với cái loại củ có độ nhớt như khoai mỡ, khoai từ, khoai lang... và thêm dầu ăn vào, không cần cho thêm thịt cá để bé dễ ăn hơn. Lưu ý là không cho bé uống nhiều nước, nhất là các loại nước trái cây, vốn chỉ toàn đường chứ không có chất xơ nên thường làm bé táo bón nhiều hơn.
- Nguyễn hà chi, 29 tuổi, Hà nội
Chào bác sĩ. Con gái em năm nay 4 tuổi nhưng chỉ nặng 14 kg. Cháu rất lười ăn, mỗi bữa ăn phải gần 1 tiếng. Cháu rất lười nhai, hay ngậm. Xin bác sĩ tư vấn cho em để giúp cháu ăn tốt hơn. Xin cảm ơn bác sĩ.
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Chào bạn Hà Chi
Thời gian ăn của con bạn kéo dài gần 1 tiếng, lười nhai, hay ngậm, 14 kg/4 tuổi... đủ tiêu chuẩn để nghĩ đến bé biếng ăn. Bạn nên sắp xếp giờ ăn của bé trùng với giờ ăn của gia đình, cho bé được tự do lựa chọn thức ăn. Có thể có những vụng về, vương vãi, không đạt được số lượng thức ăn như cha mẹ mong muốn nhưng bạn hãy kiên nhẫn tập cho bé có thói quen ăn vào giờ nhất định, không kéo dài giờ ăn.
Ngoài ra, bố mẹ cũng là tấm gương cho con cái trong việc ăn uống. Nếu chúng ta có những thái độ cảm xúc không tốt về món ăn thì vô tình cũng tập cho trẻ thói quen lười ăn.
Cách trình bày món ăn cũng rất quan trọng, trẻ thường hay bị kích thích bởi những màu sắc và hình dạng phong phú, vì vậy bạn chịu khó thay đổi hình thức trình bày. Chúc bạn thành công.
- ngọc thông, 33 tuổi, 81 Trần Phú - Cần Thơ
Xin chào bác sĩ
Con gái em được 17,5 tháng, cháu cân nặng 9kg, cao 75 cm. Hàng ngày cháu ăn 3 cử, uống khoảng 500 ml sữa. Bé ăn gì cũng được nhưng em cảm thấy hình như bé không hấp thu nhiều. Em cần bổ sung thêm cho con những gì để con ăn khỏe hơn? Xin Bác sĩ cho biết thực đơn đầy đủ dinh dưỡng cho con trong lứa tuổi này?
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Cân nặng bé hiện thiếu khoảng 1,5kg và chiều cao thiếu khoảng 5cm nữa mới đạt mức trung bình. Khả năng bé bị kém hấp thu thật ra rất ít, nếu bạn thấy con tiêu chảy thường xuyên, phân sống, có thức ăn trong phân thì mới gọi là kém hấp thu. Bạn nên tăng lượng sữa hàng ngày lên 700-800ml để cung cấp đủ dinh dưỡng cho sự phát triển chiều cao của bé.
Vì chiều cao thường sẽ chỉ tăng nhanh trong 24 tháng đầu tiên, nên từ giờ đến đó sẽ ưu tiên sữa để phát triển chiều cao cho bé trước. Nên cho bé uống sữa thay nước khi bé khát để tăng tối đa lượng sữa hàng ngày.
Ngoài ra, bạn cho bé ăn 4 bữa, mỗi bữa nửa chén cháo có 150ml cháo đặc, 15g thịt cá (1 muỗng canh), 15g rau xanh (1 muỗng canh) và 10g dầu ăn (1 muỗng canh to). Sau khi ăn cháo có thể cho ăn thêm trái cây tán nhuyễn, sữa chua... nhưng chỉ là ăn thêm, không bắt buộc. Không nên cho uống nước trái cây.
- Cao Thị Thu, 27 tuổi, Thái Bình
Chào bác sĩ, bé nhà em được tròn 1 tuổi, nhưng bé rất lười ăn. Hiện em cho bé ăn cháo xay với thức ăn + rau nhưng hễ cứ ăn là cháu khóc rất to, có lúc còn gào thét, và các phản ứng khác rất dữ dội. Không chỉ với cháo mà với bất kỳ loại đồ ăn thức uống nào, bé nhà em cũng có phản ứng tương tự. Em đã thử thay đổi rất nhiều lần, cả khẩu vị, cách chế biến cũng như cách cho ăn nhưng đều nhận được kết quả tương tự. Xin bác sĩ chỉ cho em cách khắc phục tình trạng này của bé. Bé nhà em cả cân nặng và chiều cao đều đạt chuẩn.
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Chào bạn Thu
Điều đầu tiên chúc mừng bạn là con bạn vẫn đạt chuẩn so với tuổi. Điều làm bạn lo lắng là cách cho cháu ăn. Mặc dù đã thay đổi khẩu vị, cách chế biến, cách cho ăn... đều không đạt được kết quả như bạn mong muốn. Vậy bạn đã thử cho bé cùng tham gia múc thức ăn khi ăn chưa?
Ăn dặm được hiểu như là một sự làm quen của hệ tiêu hóa với một dạng thức ăn mới, vì vậy bạn đừng quá căng thẳng về chuyện này. Bạn có thể cho bé uống sữa nếu bé có phản ứng với thức ăn vì sữa là thức ăn dễ hấp thu nhất với trẻ nhỏ.
Nếu tất cả những biện pháp trên đều thất bại, bạn có thể "đổi tay" nhờ ba hay người quen cho bé ăn. Việc này có thể tạm thời giúp mẹ giải tỏa được tâm trạng lo lắng và con bớt căng thẳng.
- Nguyễn Thị Phương Thảo, 30 tuổi, Thống Nhất - Hòa Bình - Vũ Thư - Thái Bình
Chào bác sĩ, cháu nhà em được gần 5 tuổi. Hiện tại cháu cao 97cm và nặng 15 cân. Cháu rất biếng ăn và không thích ăn bất cứ món ăn gì kể cả hoa quả, cháu cũng không thích uống sữa bột. Cháu hay bị táo bón mặc dù em đã cho cháu ăn nhiều canh. Xin bác sĩ tư vấn giúp em làm thế nào để chữa táo bón cho bé và kích thích cháu ăn ngon miệng. Em có cần mua thuốc gì cho cháu không ạ? Em xin cảm ơn.
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Bé thiếu chiều cao và cân nặng khá nhiều: 8cm chiều cao và 3kg nữa mới đạt mức trung bình. Bé có thể uống sữa tươi hoàn toàn mà không cần dùng sữa bột, tổng lượng sữa cần phải trên 600ml mỗi ngày mới giúp bé tăng chiều cao được.
Thường theo quan niêm dân gian lúc bị táo bón, bé sẽ được cho uống nhiều nước hoặc nước trái cây, ăn nhiều nước canh... nhưng thực ra nếu khẩu phần ở trẻ em nếu quá nhiều nước sẽ làm tăng đi tiểu chứ không phải đi tiêu, vì vậy táo bón thường sẽ nặng hơn nếu bạn cho bé ăn hoặc uống nhiều nước (bao gồm nước lọc, nước trái cây, nước canh).
Bạn cần cho bé ăn tăng các thực phẩm giàu chất xơ và chất béo, ví dụ rau cải (cả xác), khoai từ, khoai mỡ, khoai lang, đậu bắp... Cho bé uống các loại sữa có bổ sung thêm chất xơ cũng có thể giúp làm giảm táo bón. Bạn nhớ đừng cho con ăn vặt, uống nước ngọt, bánh kẹo... trước bữa ăn chính để bé không bị no ngang, biếng ăn.
- Nguyễn Kỳ Duyên, 36 tuổi, TP HCM
Thông tin sản phẩm nói trong hai ly sữa bổ sung đến 80% nhu cầu dinh dưỡng hàng ngày. Vậy tôi muốn biết có phải là chỉ cần uống sữa này thì bé được cung cấp gần đủ dưỡng chất và không cần ăn thêm nhiều thức ăn
BS Nguyễn Văn Cường - Đại diện Công ty FrieslandCampina Việt Nam:
Chào Duyên!
Dinh dưỡng trong các loại sữa công thức bao gồm hai thành phần chính: thành phần cung cấp năng lượng là đạm, đường, chất béo và thành phần thứ hai là vitamin - khoáng chất. Bên cạnh việc cung cấp các chất đạm - đường - béo theo một tỷ lệ hợp lý để tránh cung cấp dư thừa năng lượng. Trong 2 ly Friso Gold Pedia cung cấp đến 80% nhu cầu về vitamin và khoáng chất hàng ngày theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng Quốc gia Việt Nam.
Thông thường, trẻ cần được cung cấp đầy đủ năng lượng và các vi chất thiết yếu để bé phát triển đầy đủ và khỏe mạnh. Nguồn thực phẩm cung cấp vitamin và khoáng chất quan trọng là các loại rau củ, trái cây, ngũ cốc… lại ít được trẻ biếng ăn ưu ái dẫn đến thiếu vi chất cần thiết để bé phát triển toàn diện.
Các loại sữa công thức nói chung hay sản phẩm dành cho bé biếng ăn không thể thay thế hoàn toàn bữa ăn của bé. Các bé cần được khuyến khích ăn uống đầy đủ, đa dạng thực phẩm, đặc biệt là các loại rau củ và trái cây, ngũ cốc. Friso Gold Pedia sẽ là một giải pháp dinh dưỡng cung cấp các vi chất quan trọng như vitamin C, D, B1, A, beta-carotene và các khoáng chất sắt, kẽm, selen, nhằm hỗ trợ cho ba mẹ trong quá trình dạy con tập làm quen với nhiều loại thực phẩm, giúp bé dần yêu thích và chủ động trong việc ăn uống hơn.
- nguyễn thị hiền, 30 tuổi, đà nẵng
Chào bác sĩ, con gái em được 19 tháng tuổi. Bé nặng 10 kg và cao 82 cm, đã có 14 cái răng. Hiện nay, bé lười ăn cháo và chỉ thích ăn cơm, cho em hỏi bé đã ăn cơm được chưa, có hại gì cho dạ dày của bé không? Với chiều cao và cân nặng như vậy thì bé có phát triển bình thường không? Tuổi này đã tập đánh răng cho bé được chưa ạ? Xin cảm ơn bác sĩ.
BS Thái Thanh Thủy, Trưởng khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 2:
Chào bạn Hiền
Phát triển thể chất của con bạn hoàn toàn bình thường. Bé có thể ăn cơm thay cháo vì cơm và cháo đều là tinh bột, hơn nữa con bạn đã có 14 răng, hoàn toàn có thể ăn cơm. Quan trọng hơn nữa là con lại rất thích ăn cơm.
Chúng ta nên tập cho trẻ đánh răng ngay khi trẻ bắt đầu mọc những chiếc răng đầu tiên. Ngoài việc tránh sâu răng còn là một cách tập cho trẻ thói quen tốt trong sinh hoạt hàng ngày. Bạn nên giúp trẻ hiểu đánh răng cũng là một công việc hàng ngày như tắm rửa, chải đầu, thức dây đúng giờ... để trẻ dễ dàng thích nghi khi bắt đầu đi học.
- Phạm Hải Anh, 35 tuổi, Hà Nội
Thưa các chuyên gia, tôi sinh đôi, 2 cháu được 1 tuổi rồi. Từ lúc sinh ra đến giờ, việc ăn uống của các con tôi là nỗi cực nhọc. Một rất háu ăn, nhiều lúc tôi phải phanh lại vì sợ cháu béo phì. Cháu còn lại rảnh ăn, mỗi bữa, tôi phải dong đi khắp nơi, giở đủ trò cháu mới chịu ăn. Bữa ăn của 2 đứa con tôi theo cảm hứng, vui buồn. Cháu vui thì ăn nhiều cháu buồn thì ăn ít. Tôi không biết phải làm gì với các cháu. Mong các chuyên gia cho tôi lời khuyên.
Xin bác sĩ tư vấn giúp chế độ dinh dưỡng phù hợp cho trẻ 1 tuổi. Xin cảm ơn
ThS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng bộ môn Dinh dưỡng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch:
Chuyện ăn uống theo cảm xúc thì đâu phải là chuyện bất thường, người lớn chúng ta cũng vậy mà. Vậy nên đừng cho là các bé bất thường, và cũng không nên can thiệp vào cảm xúc của bé một cách thô bạo, mẹ nhé. Chỉ cần tạo điều kiện và không khí vui vẻ cho từng bữa ăn của con, để con lúc nào cũng vui, thì con sẽ ăn được nhiều.
Bữa ăn của bé không chỉ là để đưa thức ăn vào dạ dày bé, mà còn là thời gian bé học về chuyện ăn, khám phá thức ăn, và học cách ăn cho đúng. Vì vậy, bạn đừng bao giờ cho bé đi lòng vòng khi ăn cả. Giờ ăn, bé phải được đặt ngồi vào bàn ăn, chú ý toàn bộ vào thức ăn, bạn phải nói với con, dạy cho con cách nhai và nuốt, dạy con về màu sắc và các loại thức ăn. Có 2 bé trong cùng bữa ăn, cũng là một thuận lợi, vì các bé sẽ cùng học cùng vui với nhau.
Bé 1 tuổi thường cần 600-800ml sữa mỗi ngày + 3 bữa ăn chính, mỗi bữa 1 chén cháo đặc gồm có 150ml cháo, 15g thịt cá (1 muỗng canh gạt), 15g rau (1 muỗng canh vun) và 10g dầu (1 muỗng canh đầy). Nếu bé không ăn hết phần ăn, đừng kéo dài bữa ăn, nên chấm dứt bữa sau 20-10 phút và bù vào phần ăn thiếu bằng 100-150ml sữa. Ngoài ra, có thể cho bé ăn thêm ít trái cây nạo nhuyễn, sữa chua... sau các bữa ăn hoặc sữa.
Theo VnExpress
Chia sẻ:
Ngày đăng: 09:57 16/04/2015
Cập nhật gần nhất: 11:25, 15/11/2022
Bài viết có hữu ích với bạn?
Video mới nhất
Bài viết mới nhất
Có thể bạn quan tâm
Đối tác AloBacsi
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ
Để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình
Trang chủ
Live stream
Video
Tư vấn
Gọi Hotline
