1. Vai trò của truyền thông sức khỏe trong chăm sóc toàn diện người cao tuổi

Thưa PGS, vì sao chúng ta cần tăng cường những chương trình truyền thông sức khỏe cộng đồng?

PGS.TS.BS Nguyễn Văn Trí - Chủ tịch LCH Lão khoa TPHCM trả lời: Hơn 50% người cao tuổi bị đa bệnh và suy yếu. Công tác truyền thông hiện nay rất nhiều, tuy nhiên kết quả lại chưa được như mong đợi. Chính vì vậy, chúng ta cần phải tăng cường thêm các chương trình truyền thông với sự tham gia của bác sĩ, chuyên gia đầu ngành có kiến thức và kinh nghiệm về vấn đề sức khỏe người cao tuổi.

LCH Lão khoa TPHCM muốn đem đến một chuỗi chương trình mang tính toàn diện, nhằm mục đích tăng tỷ lệ người cao tuổi khỏe mạnh. LCH Lão khoa TPHCM sẽ đồng hành cùng Công ty Gigamed - một công ty dược đã có rất nhiều hoạt động phối hợp với Hội trong việc giúp đỡ người cao tuổi có điều kiện được chăm sóc tốt nhất. Đây là món quà đặc biệt dành tặng đến các gia đình Việt Nam.

Chúng tôi tin rằng truyền thông sức khỏe đến cộng đồng sẽ từng bước giúp người dân hiểu rõ và có thêm nhận thức đúng, từ đó thực hành cho bản thân, gia đình. Đặc biệt, người cao tuổi sẽ có được sức khỏe và hạnh phúc trong khoảng thời gian còn lại của cuộc đời.

2. Sức khỏe người cao tuổi không tốt sẽ tạo gánh nặng cho gia đình và cả ngành y tế

Áp lực từ cơn bão “dân số già” tại Việt Nam hiện nay có ảnh hưởng ra sao đến hệ thống y tế, thưa PGS?

PGS.TS.BS Nguyễn Văn Trí trả lời: Thời điểm 15 năm sau, cứ 5 người sẽ có 1 người cao tuổi. Điều này không chỉ tạo nên gánh nặng về chi phí cho mỗi gia đình và cho toàn ngành y tế.

Gần đây, ngành y tế đã có rất nhiều nỗ lực, tuy nhiên nếu cứ duy trì tốc độ già hóa theo dự báo, vấn đề chi phí sẽ vượt ngoài ngân sách và vượt ngoài khả năng của gia đình. Nếu không cải thiện được tình hình sức khỏe của người cao tuổi trong tương lai, con cháu trong gia đình sẽ phải chịu một gánh nặng về kinh tế rất lớn. Mặc dù kinh tế phát triển nhưng số tiền phải chi để chăm sóc y tế cho người cao tuổi cũng nhiều hơn.

Đó là lý do chúng ta phải tăng cường truyền thông để giúp người dân hiểu và tận dụng được cửa sổ cơ hội khi chưa già: Hãy giữ gìn sức khỏe từ khi còn trẻ.

3. Chuỗi chương trình 15 chủ đề truyền tải nhiều thông điệp quý giá để bảo vệ sức khỏe

Chuỗi chương trình của LCH Lão khoa TPHCM tập trung chia sẻ những thông tin gì và truyền tải những thông điệp nào đến cộng đồng, đặc biệt là đến người cao tuổi, thưa PGS?

PGS.TS.BS Nguyễn Văn Trí trả lời: Chuỗi chương trình này có 15 đề tài với chủ đề chung là “Chăm sóc sức khỏe toàn diện cho bạn và gia đình”, chia thành 4 nội dung quan trọng gồm: Thần kinh, Cơ xương khớp, Hô hấp và Tim mạch. Đây là 4 “vũ khí” để người cao tuổi sống hạnh phúc, chất lượng sống tốt hơn và thời gian sống lâu hơn.

Chương trình có sự tham gia tư vấn của các chuyên gia từ 2 miền Nam - Bắc, từ đó đem đến góc nhìn toàn diện, đầy đủ về chăm sóc sức khỏe. Đây cũng là thông điệp mà chuỗi chương trình mong muốn truyền tải cho cộng đồng, cho người cao tuổi và các thành viên khác trong gia đình.

4. Bốn vấn đề sức khỏe thường gặp ở người cao tuổi

Thưa PGS, chúng ta cần lưu ý những gì khi chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi, nếu không may họ đang mắc nhiều bệnh?

PGS.TS.BS Nguyễn Văn Trí trả lời: Theo thống kê của Bộ Y tế Việt Nam, trên 50 - 60% người trên 60 tuổi có ít nhất 2 - 3 bệnh (đa bệnh). Chương trình này do LCH Lão khoa TPHCM thực hiện, xoay quanh 15 đề tài, tập trung vào những phần quan trọng nhất.

Về Thần kinh, càng lớn tuổi, tâm thần kinh bị ảnh hưởng, các bệnh thần kinh như đột quỵ cũng gia tăng. Vấn đề thứ hai là Tim mạch. Huyết áp, đái tháo đường, mỡ máu, suy tim và nhiều bệnh lý khác trực tiếp dẫn đến nhồi máu cơ tim.

Tiếp theo là các vấn đề về Hô hấp ở người cao tuổi. Phổi tắc nghẽn mãn tính và hen phế quản là 2 bệnh thường chồng lắp lẫn nhau, là một yếu tố cần cân nhắc trong điều trị. Chủ đề hô hấp cũng đề cập đến cách kiểm soát hơi thở hiệu quả - khởi đầu của sức khỏe.

Chủ đề cuối cùng là Cơ xương khớp. Có những người lớn tuổi nhìn bên ngoài rất tráng kiện nhưng chỉ cần lên xuống cầu thang cũng có thể bị gãy xương, tại bệnh viện ghi nhận tình trạng loãng xương diễn ra từ lâu nhưng không được phát hiện.

Chương trình sẽ giúp người dân, cả những người cao tuổi lẫn chưa cao tuổi, có nhận thức giữ gìn sức khỏe thể chất, tinh thần, trí tuệ để có cuộc sống hạnh phúc. Có sức khỏe thì mới tham gia làm việc, tạo ra thu nhập.

5. Năm bí quyết để khỏe mạnh lúc về già

Nhờ PGS chia sẻ những bí quyết chăm sóc sức khỏe để người cao tuổi có thể luôn sống vui, sống khỏe.

PGS.TS.BS Nguyễn Văn Trí trả lời: Ngoài tuân thủ toa thuốc được bác sĩ chỉ định, người cao tuổi còn phải tuân thủ điều chỉnh lối sống, đây là một việc không hề dễ dàng. Khi tôi 50 tuổi, tôi có rất nhiều công việc. Thế nhưng tôi ý thức được rằng, nếu muốn nắm bắt được cửa sổ cơ hội để khỏe mạnh khi cao tuổi, cần phải làm được 5 điều:

- Ăn uống: Ăn nhiều rau xanh, không ăn đồ chế biến sẵn, không ăn quá mặn hay quá ngọt. Người cao tuổi không còn cảm giác khát nước nên thường không uống đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày. Chúng ta có thể để sẵn 2 lít nước và tự nhắc nhở mình uống hết trong 1 ngày.

Nước sẽ giúp lưu lượng tuần hoàn máu được đầy đủ, chuyển hồng cầu đi khắp cơ thể và đưa oxy vào trong tế bào. Nước cũng đưa các chất dinh dưỡng đến tế bào. Không cung cấp đủ nước sẽ làm chậm quá trình lưu thông.

- Thể dục có sự kết hợp với nhịp thở.

- Giấc ngủ: Ngủ không đủ 6 - 8 tiếng mỗi đêm sẽ dẫn đến việc kém minh mẫn vào buổi sáng, năng suất làm việc thấp. Chất lượng giấc ngủ kém còn khiến cơ thể bị mất sức đề kháng, giảm miễn dịch.

Người cao tuổi bị khó ngủ có thể thử biện pháp thiền, thư giãn tại chỗ không suy nghĩ để giúp dễ vào giấc hơn.

- Giảm căng thẳng trong cuộc sống.

- Khám sức khỏe định kỳ hằng năm, đặc biệt chú trọng vào:

1. Kiểm tra tim để phòng ngừa đột tử;
2. Kiểm tra phổi: Phổi và tim là 2 “người bạn đồng hành” không thể thiếu, phổi tốt sẽ giúp tim khỏe mạnh;
3. Kiểm tra hệ thống chuyển hóa: Miệng là nơi đưa thức ăn từ bên ngoài vào trong cơ thể, vì thế chúng ta phải chọn lọc thực phẩm. Người cao tuổi thường bị chán ăn, tuy nhiên không nên ăn ráng. Những người không biếng ăn cũng không nên ăn quá no.

Các cơ quan trong hệ tiêu hóa của người cao tuổi đã không còn khỏe, khi ăn no, chúng ta đang bắt hệ chuyển hóa làm việc quá sức. Tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng không tốt đến hệ thống chuyển hóa.

Hãy cố gắng thực hiện nhiều nhất có thể trong 5 điều nêu trên. Thông qua việc thực hành mỗi ngày, chúng ta sẽ điều chỉnh phù hợp nhất với bản thân, từ đó tìm được sự thú vị, sáng tạo trong cuộc sống và giữ được sức khỏe lâu dài.

Bản thân tôi nhờ giữ được sức khỏe tốt nên dù đã 67 tuổi, tôi vẫn có cơ hội hợp tác với nhiều đơn vị để chia sẻ về cách chăm sóc người cao tuổi. Mỗi người hãy tự hành động, tự tìm được hạnh phúc cho chính mình.

Cảm ơn PGS.TS.BS Nguyễn Văn Trí - Chủ tịch LCH Lão khoa TPHCM và Công ty Gigamed đã đồng hành cùng AloBacsi thực hiện chương trình này.

Thông tin thêm: