Những người mắc các bệnh có thể gây tổn hại cho thận như tiểu đường hoặc tăng huyết áp cũng có thể được yêu cầu làm xét nghiệm chức năng thận, để kiểm soát tiến triển của các bệnh này.

Gặp nhiều khó khăn khi đi tiểu, đi tiểu đau... là những triệu chứng cảnh báo thận có vấn đề

Các triệu chứng cảnh báo thận có vấn đề

Một số triệu chứng chỉ ra thận có vấn đề bao gồm:

- Tăng huyết áp

- Có máu lẫn trong nước tiểu

- Đi tiểu nhiều, thường xuyên cảm thấy muốn đi tiểu.

- Gặp nhiều khó khăn khi đi tiểu

- Đi tiểu đau

- Sưng ở bàn tay và bàn chân do sự tích tụ của chất lỏng trong cơ thể

Nếu chỉ có một triệu chứng duy nhất, đây có thể không phải là vấn đề nghiêm trọng. Tuy nhiên khi xảy ra đồng thời, những triệu chứng này cho biết thận đang không hoạt động đúng cách. Xét nghiệm chức năng thận có thể giúp tìm ra nguyên nhân.

Xét nghiệm chức năng thận

Để kiểm tra chức năng thận bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh thực hiện một số các xét nghiệm sau đây:

- Xét nghiệm nước tiểu

Phân tích nước tiểu giúp tìm kiếm sự hiện diện của protein và máu trong nước tiểu

Phân tích nước tiểu giúp tìm kiếm sự hiện diện của protein và máu trong nước tiểu. Có rất nhiều nguyên nhân khiến protein có mặt trong nước tiểu và không phải tất cả trong số đó đều liên quan đến bệnh tật. Ví dụ nhiễm trùng có thể làm tăng nồng độ protein trong nước tiểu nhưng hoạt động thể chất với cường độ nặng cũng có thể là nguyên nhân của tình trạng này. Bởi vậy người bệnh có thể sẽ phải lặp lại xét nghiệm nước tiểu sau một vài tuần để có được kết quả chính xác nhất.

Ngoài xét nghiệm nước tiểu theo tiêu chuẩn thông thường, bác sĩ cũng có thể yêu cầu người bệnh lấy mẫu nước tiểu trong 24 giờ. Xét nghiệm này được sử dụng để đánh giá mức độ bài tiết nhanh chóng chất thải creatinine của cơ thể. Creatinine là một sản phẩm phân hủy của các mô cơ.

- Xét nghiệm Creatinine

Thận duy trì nồng độ creatinine trong máu ở mức bình thường. Creatinine là một chất đáng tin câỵ trong việc đánh giá chức năng thận. Vì khi thận bị suy sẽ làm tăng nồng độ creatinine trong máu. Do đó nồng độ  creatinine tăng cao một cách bất thường báo hiệu rối loạn chức năng thận hay thận bị suy, ngay cả trước khi người bệnh có triệu chứng suy thận.

- Xét nghiệm BUN

BUN là viết tắt của blood urea nitrogen (nito từ ure trong máu). Nito từ ure là một sản phẩm phân hủy của protein. Xét nghiệm BUN được dùng để đo nồng độ nito từ ure trong máu. Tuy nhiên cần lưu ý không phải tất cả các trường hợp nồng độ nito từ ure trong máu cao đều là do thận có vấn đề, một số loại thuốc cũng có thể tác động tới kết quả xét nghiệm BUN. Vì vậy cần thông báo cho bác sĩ biết về bất kỳ loại thuốc hoặc chất bổ sung mà bạn sử dụng thường xuyên. Bác sĩ có thể sẽ yêu cầu tạm ngừng sử dụng một số loại thuốc vài ngày trước khi làm xét nghiệm BUN.

Xét nghiệm BUN được dùng để đo nồng độ nito từ ure trong máu.

- Xét nghiệm độ lọc máu cầu thận (GRF)

Xét nghiệm độ lọc máu cầu thận đánh giá thận có hoạt động tốt hay không bằng cách đo lường lượng máu được lọc bởi thận trong một khoảng thời gian kiểm tra nhất định (đo một cách gián tiếp thông qua việc đánh giá độ thanh lọc của một số chất trong máu như creatinine, inuline, ure). Hiện nay xét nghiệm đánh giá độ lọc cầu thận thường được thực hiện thông qua kỹ thuật đo lượng creatinine trong máu. Creatinine là sản phẩm phân hủy của các mô cơ. Thông thường thận sẽ loại bỏ creatinine ra khỏi máu. Tuy nhiên nếu thận hoạt động không tốt sẽ đến đến lượng creatinine trong máu cao.

Kết quả đánh giá độ lọc cầu thận được xem xét dựa trên lượng creatinine trong máu cùng các yếu tố về tuổi tác, giới tính.

Nếu các xét nghiệm cho thấy có bệnh về thận ở giai đoạn sớm, người bệnh sẽ được tập trung điều trị nguyên nhân gây bệnh. Nếu thận tổn thương do tăng huyết áp, bác sĩ có thể sẽ kê đơn thuốc kiểm soát huyết áp đồng thời hướng dẫn người bệnh điều chỉnh lại chế độ ăn uống, lối sống.

Nếu người bệnh bị tiểu đường, bác sĩ sẽ có các biện pháp điều trị tiểu đường để giảm thiểu thiệt hại cho thận.

Nếu có những nguyên nhân khác dẫn tới kết quả xét nghiệm chức năng thận bất thường, chẳng hạn như sỏi thận hay sử dụng quá nhiều thuốc giảm đau, bác sĩ sẽ đề xuất một số biện pháp để điều trị.

Những người có kết quả xét nghiệm chức năng thận bất thường có thể sẽ phải thực hiện xét nghiệm thường xuyên trong các tháng tiếp theo, để theo dõi tình trạng của thận.

Theo BV Thu Cúc