Việt Nam ghép thành công đồng thời tim - phổi cứu bệnh nhân suy đa tạng

Quyết định táo bạo trước ranh giới sống - chết

Bệnh nhân T.N.Q. có tiền sử thông liên nhĩ, tăng áp động mạch phổi nặng, từng được bít dù thông liên nhĩ năm 2011. Khi nhập viện, bệnh nhân trong tình trạng suy thất phải không hồi phục, hở ba lá nặng, phải nằm viện nhiều tháng chờ tạng hiến.

Khi có nguồn hiến từ một nam thanh niên chết não, hội đồng chuyên môn đã quyết định ưu tiên ghép đồng thời tim - phổi cho bệnh nhân dù đối mặt nhiều thách thức: phổi người hiến nhiễm khuẩn A. baumannii đa kháng, kích thước lớn hơn lồng ngực người nhận và bệnh nhân chưa kịp điều trị suy dinh dưỡng.

Ca phẫu thuật kéo dài 7 tiếng, huy động sự phối hợp liên chuyên khoa: ngoại tim mạch, gây mê - hồi sức, hồi sức tích cực, phục hồi chức năng, dinh dưỡng… Các bác sĩ phải sử dụng tuần hoàn ngoài cơ thể, cắt bớt phổi để vừa khoang ngực, áp dụng kỹ thuật nối phế quản gốc cải tiến và các phương tiện theo dõi huyết động tiên tiến.

Kết quả ngoạn mục và ý nghĩa vượt ra ngoài một ca bệnh

Sau 24 ngày được chăm sóc hồi sức tích cực, nữ bệnh nhân đã tỉnh táo, các chỉ số sức khỏe ổn định và dự kiến có thể xuất viện trong vòng 1-2 tuần tới. TS.BS Dương Đức Hùng - Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức bày tỏ niềm xúc động khi ca ghép thành công đã giúp trao lại cho người mẹ một cô con gái, cho cậu bé 13 tuổi một người mẹ và cho gia đình một người chị khỏe mạnh, điều mà ông gọi là “niềm hạnh phúc lớn nhất”.

Thành công của ca ghép không chỉ cứu sống một người bệnh mà còn đánh dấu bước tiến quan trọng của y học Việt Nam, đưa tên Việt Nam vào nhóm ít ỏi quốc gia trên thế giới thực hiện được kỹ thuật ghép đồng thời tim - phổi - một phẫu thuật cực kỳ phức tạp, mỗi năm toàn cầu chỉ khoảng 100 ca.

Ghép khối tim - phổi là lựa chọn điều trị cuối cùng cho bệnh nhân mắc đồng thời bệnh tim và phổi giai đoạn cuối, khi các phương pháp điều trị khác không còn hiệu quả. Thành tựu này mở ra hy vọng sống mới cho nhiều người bệnh nguy kịch và khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ ghép đa tạng thế giới.

Theo thống kê về hoạt động ghép tạng tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (tính đến 12/8/2025): 2.478 ca ghép tim, phổi, gan, thận từ người hiến sống và chết não. Tim từ hiến chết não: 109 ca. Phổi từ hiến chết não: 8 ca. Gan từ hiến chết não: 144 ca; gan từ hiến sống: 25 ca. Thận từ hiến sống: 1.960 ca; thận từ hiến chết não: 232 ca.

Trong riêng thời gian 1 năm từ 8/2024 - 8/2025: vận động được hơn 50 trường hợp chấn thương sọ não nặng đồng ý hiến tạng; thực hiện 34 ca lấy đa tạng từ người hiến chết não - con số kỷ lục từ trước tới nay.