1. Trẻ sốt bao nhiêu độ sẽ bị co giật?

Thưa BS, đối với trẻ em, sốt bao nhiêu độ sẽ xảy ra tình trạng co giật?

BS.CK1 Lâm Tuyết Trinh trả lời: Sốt co giật hiện tại đã không còn là chẩn đoán hiếm gặp mà đa số các trẻ đều có thể co giật trong quá trình sốt.

Trước đây, chúng ta nghe đến cụm từ “sốt cao co giật” nhưng hiện nay cụm từ chính xác là “sốt co giật”, do đó co giật hiện tại không liên quan đến nhiệt độ sốt. Tuy nhiên, đa số các trẻ sẽ xảy ra cơn co giật khi nhiệt độ cơ thể lên nhanh và lên cao, thường là trên 39 độ.

2. Sốt co giật thường xảy ra ở trẻ từ 6 tháng đến 6 tuổi

Nguyên nhân nào dẫn đến trẻ bị sốt co giật và tình trạng này thường xảy ra ở trẻ trong độ tuổi nào, với thể trạng ra sao thưa BS?

BS.CK1 Lâm Tuyết Trinh trả lời: Nếu là sốt co giật bình thường sẽ xảy ra ở trẻ từ 6 tháng đến 6 tuổi. Thông thường tình trạng này do bẩm sinh, không phân biệt được trẻ nào sẽ có nguy cơ.

Tuy nhiên, đối với các trẻ sinh ra trong gia đình có tiền căn bị sốt co giật hoặc trẻ đã xuất hiện những cơn sốt co giật trước đó thì khả năng tái phát sẽ cao hơn.

3. Phân biệt sốt co giật lành tính và ác tính

Thưa BS, sốt co giật ở độ tuổi nào và sốt như thế nào được xem là lành tính, trường hợp nào được xem là ác tính và ba mẹ cần đưa trẻ đi kiểm tra?

BS.CK1 Lâm Tuyết Trinh trả lời: Các cơn sốt co giật nằm trong độ tuổi từ 6 tháng đến 6 tuổi đa phần sẽ được xem là lành tính.

Các cơn sốt phải đi khám bác sĩ bao gồm:

- Cơn sốt co giật xảy ra lần đầu

- Sốt co giật nằm ngoài lứa tuổi từ 6 tháng đến 6 tuổi

- Sau cơn co giật trẻ không trở lại trạng thái bình thường, có thay đổi trạng thái tri giác, mệt hơn, lừ đừ hoặc xuất hiện dấu thần kinh như yếu một bên hay nói đớt,…

4. Cơn co giật có thể xảy ra bất lỳ lúc nào?

Sốt co giật có được phân loại không và đa phần biểu hiện sẽ như thế nào thưa BS?

BS.CK1 Lâm Tuyết Trinh trả lời: Đa phần là sốt co giật lành tính, nghĩa là co giật xảy ra do tình trạng sốt hoặc là biểu hiện của tình trạng động kinh hoặc nằm trong các bệnh cảnh của bệnh lý thần kinh khác như viêm nhiễm hệ thần kinh trung ương,…

Các cơn co giật có thể xuất hiện vào bất kỳ thời điểm nào mà chúng ta không thể lường trước được. Ví dụ, trước đó trẻ hoàn toàn bình thường và xuất hiện cơn co giật, sau khi đo nhiệt độ thì phát hiện trẻ sốt.

5. Khi trẻ lên cơn sốt co giật phụ huynh nên và không nên làm gì?

Khi trẻ lên cơn sốt co giật phụ huynh nên và không nên làm gì? Ngoài ra, phụ huynh có thể cho trẻ uống thuốc nào để giảm bớt tình trạng này?

BS.CK1 Lâm Tuyết Trinh trả lời: Trẻ co giật do sốt hoàn toàn không có triệu chứng báo trước, bất kỳ lúc nào trẻ cũng có thể co giật, thậm chí ngay trước đó nhiệt độ cơ thể của trẻ bình thường (không sốt). Do đó, phụ huynh cần trang bị kiến thức, cũng như sự bình tĩnh khi trẻ xuất hiện cơn co giật tại nhà, nếu xử trí không đúng cách sẽ gây nguy hiểm cho trẻ.

Khi trẻ lên cơn co giật sẽ không nhận biết được nên không thể ăn, uống, nuốt bất gì thứ gì. Vì vậy, phụ huynh không nên cho trẻ uống thuốc hay đổ gì vào miệng trẻ.

Ba mẹ hoặc người thân trong gia đình khi thấy trẻ co giật phải bình tĩnh, đặt trẻ nằm xuống đất và gạt hết các vận dụng nguy hiểm xung quanh để tránh va chạm và gây chấn thương cho trẻ. Đặt trẻ nằm nghiêng để đàm nhớt hoặc chất ói của trẻ chảy ra ngoài, nếu nằm ngửa sẽ bị hít sặc vào phổi.

Sau đó, đo nhiệt độ cơ thể, nếu thấy trẻ sốt trên 38 độ sẽ đặt thuốc vào hậu môn để hạ sốt.

Lưu ý không đưa bất kỳ thứ gì vào miệng trẻ. Ba mẹ thường sợ trẻ cắn lưỡi nhưng khi đặt trẻ nằm nghiêng lưỡi sẽ đẩy ra ngoài và trẻ không có nguy cơ cắn vào lưỡi. Nếu đưa muỗng hoặc tay,… vào miệng trẻ sẽ vô tình gây ra phản xạ cắn cho trẻ và có nguy cơ cắn trúng lưỡi hoặc khi cắn vào tay phụ huynh trẻ sẽ bị tổn thương răng, lưỡi.

6. Sử dụng thuốc hạ sốt đặt hậu môn là phương án tốt nhất cho trẻ sốt co giật

Ngoài đặt thuốc vào hậu môn để hạ sốt, phụ huynh có thể sử dụng loại thuốc nào khác không và nên dùng thế nào cho đúng, cũng như chọn thuốc ra sao?

BS.CK1 Lâm Tuyết Trinh trả lời: Khi trẻ đang co giật sẽ không ăn uống được nên phải sử dụng thuốc đặt hậu môn, thuốc hạ sốt đầu tay là paracetamol.

Phụ huynh nên trữ sẵn viên đặt hậu môn hạ sốt trong nhà. Về liều lượng, chính xác nhất là lấy 10 - 15mg nhân với số cân nặng của trẻ cho một lần hạ sốt.

7. Gia đình có trẻ nhỏ luôn luôn phải có sẵn thuốc hạ sốt

Trong trường hợp nhà ở xa, trẻ bị sốt co giật vào lúc khuya và nhà không có thuốc hạ sốt đặt hậu môn, phụ huynh cần xử trí ra sao và khi nào cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay?

BS.CK1 Lâm Tuyết Trinh trả lời: Trong trường hợp gia đình ít người và có trẻ nhỏ phải luôn luôn để sẵn thuốc hạ sốt.

Trẻ đang co giật cần được hạ sốt ngay, vì khi trẻ hạ sốt mới không tái lại cơn co giật tiếp theo, nếu còn sốt vẫn sẽ còn co giật.

Bên cạnh đó, bố mẹ cần bình tĩnh để xử trí cho trẻ đúng cách. Đến khi trẻ qua cơn cơ giật sẽ tỉnh táo hơn hoặc ngủ thiếp đi, thở đều hơn sẽ đưa trẻ đến bệnh viện.

Đa số các cơn co giật do sốt sẽ tự hết và không để lại biến chứng, tuy nhiên sau cơn co giật nên đưa trẻ đi khám.

8. Sốt co giật có gây nguy hiểm cho trẻ?

Thưa BS, sốt co giật có nguy hiểm đối với trẻ không? Nhiều phụ huynh lo lắng sau khi trẻ bị sốt co giật sẽ ảnh hưởng đến não, điều này có đúng không ạ?

BS.CK1 Lâm Tuyết Trinh trả lời: Co giật do sốt đa số sẽ lành tính, qua 6 - 7 tuổi trẻ khỏi và không để lại di chứng về thần kinh, không ảnh hưởng đến tri thức, cũng như vận động của trẻ.

Quan trọng là khi trẻ xuất hiện các cơn co giật phải được xử trí đúng để không đem lại các nguy hiểm khác.

9. Có phải trẻ sốt co giật sẽ để lại di chứng động kinh?

Một số phụ huynh cho rằng nếu trẻ sốt co giật sẽ để lại di chứng động kinh sau này, như vậy có đúng không thưa BS?

BS.CK1 Lâm Tuyết Trinh trả lời: Co giật do sốt là bệnh lành tính, tuy nhiên đây có thể là biểu hiện của bệnh động kinh. Tùy vào số cơn co giật, cũng như sự phát triển và diễn tiến của các cơn co giật sau này mới có thể chẩn đoán trẻ có bị động kinh hay không. Co giật do sốt không gây động kinh nhưng động kinh sẽ có triệu chứng co giật do sốt.

10. Sau khi trải qua cơn sốt co giật, phụ huynh nên bồi bổ cho trẻ ra sao?

Sau khi trẻ trải qua cơn sốt co giật, phụ huynh nên bồi bổ cho trẻ ra sao, cần bổ sung thêm các dưỡng chất nào thưa BS?

BS.CK1 Lâm Tuyết Trinh trả lời: Khi trẻ co giật sẽ không ăn uống được vì vậy không nên cho trẻ ăn uống bất cứ thứ gì. Sau cơn co giật trẻ có thể tỉnh táo hoặc ngủ nhưng ngay sau đó phụ huynh tạm thời không cho trẻ ăn uống.

Trừ những trường hợp trước khi xuất hiện cơn co giật do sốt trẻ có bị tiêu chảy hoặc ói, bỏ ăn kéo dài dẫn đến hạ đường huyết, rối loạn điện giải… thì sau khi trẻ ổn định hơn, tỉnh táo hơn có thể nuốt tốt, không sặc, không ho, phụ huynh sẽ cho trẻ uống một ít sữa và đưa trẻ đến bệnh viện.

11. Các lưu ý khi trẻ bị co giật

Nhờ BS lưu ý khi trẻ bị co giật, phụ huynh nên tránh các vấn đề gì? Rất nhiều phụ huynh chia sẻ với nhau rằng khi trẻ bị sốt co giật nên cho trẻ cắn một vật mềm như cắn tay, cắn chăn, gối để tránh cắn vào lưỡi, BS nghĩ sao về vấn đề này?

BS.CK1 Lâm Tuyết Trinh trả lời: Một số ý lưu ý dành cho các phụ huynh:

- Co giật do sốt đa số là lành tính nếu trẻ xuất hiện những cơn co giật từ 6 tháng đến 6 tuổi.

- Đối với các cơn giật cần xử trí tại nhà, sau đó đưa trẻ đến khám tại bệnh viện. Nếu trẻ đã xuất hiện các cơn co giật do sốt từ trước đó sẽ có khả năng tái phát, phụ huynh cần bình tĩnh xử trí cho trẻ để tránh để lại biến chứng.

- Khi trẻ co giật không nên đưa bất cứ thứ gì vào miệng trẻ, không vắt chanh, đè lưỡi, chèn muỗng, thậm chí không đưa tay vào vì sẽ làm tăng phản xạ cắn của trẻ gây tổn thương răng miệng, lưỡi của trẻ, cũng như là tổn thương tay của phụ huynh.