1. Triệu chứng của loãng xương là gì?

Thưa BS, nhờ BS chia sẻ thêm về những triệu chứng của căn bệnh loãng xương để mọi người có thể lưu ý và phát hiện sớm căn bệnh này?

BS.CK2 Phạm Văn Tú trả lời: Loãng xương là bệnh làm giảm mật độ xương. Khi mật độ xương giảm đến một mức độ nào đó sẽ gây ra tình trạng gãy xương, loãng xương.

Giảm mật độ xương diễn ra một cách âm thầm nên gọi loãng xương là “kẻ ăn trộm thầm lặng”, hằng ngày, hàng giờ theo năm tháng lấy đi mật độ xương.

Bệnh nhân bị loãng xương hầu hết không có triệu chứng, cho đến khi xuất hiện tình trạng gãy xương.

Khi bị gãy xương sẽ dẫn đến bệnh nhân đau đớn, giảm khả năng vận động, tàn phế hoặc có thể gây tử vong,… Ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống, cũng như chi phí y tế.

2. Nếu phát hiện muộn hoặc từ chối điều trị loãng xương sẽ ra sao?

Thưa BS, trường hợp phát hiện bệnh loãng xương muộn hoặc từ chối điều trị thì hậu quả nghiêm trọng thế nào?

BS.CK2 Phạm Văn Tú trả lời: Khi bệnh nhân để xảy ra tình trạng gãy xương sẽ gây ra nhiều hậu quả như giảm chất lượng cuộc sống, bệnh nhân đau đớn, tàn phế và nguy cơ tử vong.

Theo nghiên cứu, có khoảng 20% bệnh nhân gãy cổ xương đùi tử vong trong năm đầu tiên; 20% bệnh nhân không thể trở về cuộc sống trước khi gãy xương và 30% bệnh nhân có cuộc sống lệ thuộc vào người khác, không thể làm chủ được sinh hoạt.

Tuy nhiên, loãng xương là “kẻ ăn trộm thầm lặng” nên đến khi gãy xương thì đã muộn. Vì vậy, phải phát hiện bệnh loãng xương càng sớm càng tốt, bằng cách quan tâm đến những nhóm bệnh nhân nguy cơ loãng xương như:

- Nữ giới ngoài 65 tuổi, nam giới trên 70 tuổi.

- Phụ nữ sau mãn kinh có các yếu tố nguy cơ về loãng xương như thể trạng nhỏ (chỉ số khối cơ thể < 18).

- Người có bệnh mạn tính như đái tháo đường, bệnh về tuyến giáp, suy thận,…

- Người dùng các thuốc có nguy cơ làm giảm mật độ xương như thuốc chống viêm, giảm đau thuộc nhóm corticosteroid hoặc thuống chống đông, thuốc điều trị bệnh dạ dày kéo dài.

- Người uống nhiều rượu bia, hút thuốc lá,…

Với những bệnh nhân này cần được thăm khám, đo mật độ xương để phát hiện loãng xương.

3. Làm thế nào để phát hiện và điều trị loãng xương sớm?

Làm thế nào để phát hiện và có phương pháp điều trị sớm tình trạng loãng xương thưa BS?

BS.CK2 Phạm Văn Tú trả lời: Cần tìm các đối tượng có yếu tố nguy cơ để hướng dẫn bệnh nhân đo mật độ xương DEXA sớm. Đây là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán loãng xương, từ đó mới có phương án điều trị cho bệnh nhân.

4. Bệnh loãng xương có thể điều trị khỏi hoàn toàn không?

Thưa BS, hiện nay có phương pháp nào điều trị khỏi hoàn toàn tình trạng loãng xương không?

BS.CK2 Phạm Văn Tú trả lời: Loãng xương là bệnh có thể điều trị được, khi điều trị sẽ đem lại rất nhiều lợi ích cho bệnh nhân, quan trọng nhất là giảm được tỷ lệ gãy xương. Từ đó, giảm được rất nhiều hậu quả.

Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại thuốc để điều trị loãng xương và được chứng minh hiệu quả. Vì vậy, người bệnh có thể yên tâm khi đến điều trị với các bác sĩ cơ xương khớp sẽ được điều trị đúng và đủ, mang lại hiệu quả.

5. Có các phương pháp nào để điều trị loãng xương?

Nhờ BS chia sẻ rõ hơn một số phương pháp mà các bác sĩ điều trị cho bệnh nhân bị loãng xương ạ!

BS.CK2 Phạm Văn Tú trả lời: Điều trị loãng xương cần đồng thời 2 phương pháp:

- Điều trị không dùng thuốc: Giảm các nguy cơ có thể thay đổi được như hạn chế bia rượu, ngừng hút thuốc. Tăng cường chế độ tập luyện để tăng mật độ xương.

- Điều trị dùng thuốc.

6. Thuốc điều trị loãng xương gồm những loại nào?

Nhờ BS cho biết thêm về các loại thuốc có thể điều trị căn bệnh này là gì ạ?

BS.CK2 Phạm Văn Tú trả lời: Hiện nay trên thị trường có các loại thuốc để điều trị ức chế tình trạng hủy xương giúp giữ mật độ xương. Các loại thuốc này có thể uống 1 tuần/viên, 1 tháng/viên hoặc truyền 1 năm/lần.

Các loại thuốc uống thường phải sử dụng kéo dài trong 5 năm và các loại thuốc truyền thường dùng trong 3 năm.

Sau thời gian này sẽ đánh giá lại mật độ xương và đánh giá nguy cơ gãy xương trong vòng 10 năm tới, tùy theo mức độ cao hay thấp mà quyết định tiếp tục điều trị hay dừng thuốc.

Bên cạnh thuốc điều trị ức chế hủy xương thì hằng ngày phải bổ sung vitamin D và canxi với hàm lượng đầy đủ để cung cấp tạo bộ xương tốt.

7. Thuốc điều trị loãng xương đường uống thông dụng tại Việt Nam

Hiện nay, ở Việt Nam chúng ta, các bệnh nhân loãng xương thường được chỉ định các nhóm thuốc như thế nào để điều trị bệnh ạ?

BS.CK2 Phạm Văn Tú trả lời: Trên thị trường hiện nay có một số loại thuốc vừa điều trị ức chế hủy xương vừa phối hợp vitamin D rất thuận tiện, nếu có điều kiện bệnh nhân nên sử dụng loại thuốc này. Các thuốc phối hợp hiện nay đang có chế phẩm uống 1 tuần/viên, rất thuận lợi cho bệnh nhân trong vấn đề tuân thủ điều trị.

8. Bệnh nhân loãng xương có phải điều trị cả đời không?

Thưa BS, khi điều trị thuốc loãng xương sẽ sử dụng đến khi nào, liệu bệnh nhân bị bệnh loãng xương có phải điều trị cả đời không?

BS.CK2 Phạm Văn Tú trả lời: Loãng xương là quá trình diễn ra liên tục, không mất đi, tuổi càng cao thì quá trình loãng xương diễn ra càng nặng nề hơn.

Tuy nhiên, trong các nghiên cứu gần đây thấy rằng, điều trị loãng xương là quá trình điều trị phải có thời gian, sau đó đánh giá lại mật độ xương và nguy cơ gãy xương từ đó quyết định ngừng thuốc hay tiếp tục điều trị.

Vấn đề quan trọng nhất là tuân thủ điều trị loãng xương, không được bỏ thuốc.

Phải điều trị liên tục và đầy đủ thời gian, ví dụ thuốc uống phải sử dụng 5 năm và thuốc truyền điều trị 3 năm. Sau đó đến bác sĩ chuyên khoa khớp để đánh giá lại và quyết định dừng thuốc hay không.

Khi dừng thuốc sẽ dừng 1 năm và sau đó tiếp tục đo mật độ xương. Nếu mật độ xương thay đổi phải tái khởi động quá trình điều trị, không phải dừng hẳn.

9. Thuốc loãng xương phải dùng liên tục và lâu dài

Điều trị loãng xương là quá trình sử dụng thuốc lâu dài. Vậy trong quá trình thăm khám, BS nhận thấy các bệnh nhân đã thực hiện tốt hay chưa ạ?

BS.CK2 Phạm Văn Tú trả lời: Đây là điều trăn trở của tất cả bác sĩ. Thuốc loãng xương phải điều trị liên tục và lâu dài nhưng hiệu quả không đến tức thì mà thường phải sau 1 năm. Nên nhiều bệnh nhân cho rằng uống thuốc 1 - 2 tháng không thấy biểu hiện gì thì lại ngừng thuốc hoặc bỏ thuốc. Từ đó, không đem lại hiệu quả, không ngăn ngừa được quá trình gãy xương.

Khi gặp bệnh nhân loãng xương các bác sĩ phải dành thời gian tư vấn và thuyết phục bệnh nhân sử dụng thuốc kéo dài. Có rất nhiều cách để tuân thủ điều trị như hướng dẫn bệnh nhân cài đặt trong điện thoại, màn hình máy tính hoặc sử dụng ứng dụng nhắc lịch để uống thuốc đúng ngày, đúng giờ.

Tuy nhiên, bệnh thường gặp ở người cao tuổi nên đôi khi lại quên, do đó người nhà của bệnh nhân cần lưu ý nhắc nhở ông bà, ba mẹ uống thuốc đầy đủ.

Một số hãng thuốc phối hợp với các bác sĩ rất tốt, có miếng sticker dán vào những chỗ người bệnh thường thấy như trước tủ lạnh, tủ quần áo… để nhắc người bệnh đến ngày đó phải uống thuốc.

Ngoài ra, không nên để bệnh nhân dùng thuốc trong thời gian quá dài mà sau khoảng 3 tháng phải tái khám để quay lại gặp bác sĩ và được nhắc nhở về quá trình sử dụng thuốc.

Cảm ơn BS.CK2 Phạm Văn Tú - Trưởng Khoa Cơ xương khớp, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội và Công ty Gigamed đã đồng hành cùng AloBacsi thực hiện chương trình này.

>>> Phần 2: Loãng xương - Phát hiện kịp thời, điều trị đúng cách