Ung thư đại trực tràng đứng thứ nhì tại Mỹ về số lượng bệnh nhân và tử vong hàng năm với hơn 150.000 ca. Tại Việt Nam, đây là bệnh phổ biến, nằm trong 10 ung thư nhiều nhất hàng năm. Quá trình và nguyên nhân bệnh ung thư đại trực tràng ngày càng được nghiên cứu biết rõ, giúp các chuyên gia khuyến cáo tầm soát và phòng ngừa bệnh.

ThS. BS Trần Quốc Vĩnh, Phòng khám Đa khoa quốc tế Yersin cho biết, hầu hết ung thư đại trực tràng xuất phát phát từ polyp. Polyp là các tổn thương u lành tính. Theo thời gian các polyp này có thể phát triển thành ung thư. Phát hiện sớm và cắt bỏ polyp giúp giảm đến 90% trường hợp ung thư đại trực tràng. Phát hiện sớm ung thư đại trực tràng, bạn có cơ hội chữa lành bệnh và tăng khả năng sống còn.

Nội soi đại tràng được coi là tiêu chuẩn vàng trong tầm soát ung thư đại trực tràng. Ảnh: T.P

Vấn đề là các polyp và ung thư đại trực tràng thường triệu chứng không đặc hiệu, mơ hồ, thậm chí không có triệu chứng khiến bệnh nhân có thể chủ quan. Phòng ngừa hiệu quả nhất là phát hiện sớm và cắt bỏ các polyp tiền ung thư trước khi chúng chuyển sang ung thư. Trong trường hợp ung thư đã tiến triển, việc phát hiện sớm vẫn là cơ hội sống còn của bệnh nhân nhờ kịp phẫu thuật cắt bỏ khối ung thư trước khi di căn sang cơ quan khác. 

Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo tầm soát ung thư đại tràng bao gồm 3 biện pháp chính là thăm khám trực tràng, tìm máu ẩn trong phân, nội soi đại tràng sigma và nội soi toàn bộ đại tràng. Một số phương pháp cũng được đề nghị như tìm các marker ung thư đại tràng, nội soi đại tràng ảo với CT và MRI… song chưa phổ biến lắm. Nếu tất cả phương tiện tầm soát này cho kết quả dương tính thì phải nội soi đại tràng để chẩn đoán chính xác và cắt bỏ polyp trong lúc nội soi. Vì thế, nội soi đại tràng được coi là tiêu chuẩn vàng trong tầm soát ung thư đại trực tràng.

Nội soi đại tràng thường bị bệnh nhân e ngại và lảng tránh vì sợ đau. Các bác sĩ đã cố gắng tìm nhiều cách khác nhau để giúp giảm sự đau đớn, khó chịu của người bệnh và thuyết phục họ thăm dò tầm soát định kỳ. Một trong những phương pháp đó là nội soi đại tràng kết hợp với an thần để tạo ra một giấc ngủ nhẹ nhàng trong lúc soi.

"An thần là hình thức gây mê nhẹ, ở mức độ thấp nhất có thể. Lượng thuốc được tính theo số cân nặng của bệnh nhân sao cho phù hợp nhất với từng cá nhân, từng loại thủ thuật và thời gian thủ thuật yêu cầu", BS Vĩnh phân tích.

Thuốc an thần ngày nay là thế hệ tốt nhất, thời gian thải ra khỏi cơ thể người bệnh chỉ tính bằng phút, nên quá trình thức tỉnh và nhận biết sau soi là khá nhanh. Bình thường chuyên gia khuyên bệnh nhân sau khi thức tỉnh một giờ có thể tự lái xe được, sau nửa giờ có thể ký những giấy tờ quan trọng và quyết định những công việc quan trọng. 

Đối với người già, người có các bệnh lý kèm theo như tim mạch, tăng huyết áp, hen phế quản… có chỉ định nội soi thì nội soi với an thần giúp tránh lên cơn tăng huyết áp và khó thở đột ngột. Bệnh nhân cần được bác sĩ gây mê khám cẩn thận và làm những xét nghiệm cần thiết trước khi nội soi. Liều lượng thuốc đối với những bệnh nhân này cũng được bác sĩ gây mê tính toán rất chi li, chính xác. Bác sĩ nội soi có đủ thời gian, ít phân tâm hơn để phát hiện và điều trị các tổn thương trong đại tràng.

Theo Lê Phương - VnExpress