Từ khi lên làm quản lý, em stress nhiều và mỡ máu tăng dù vẫn gầy

Câu hỏi

Chào BS,

Em là nữ, 31 tuổi, trước đây sức khỏe của em bình thường và hơi tròn trịa một chút, rất ít bệnh vặt. Nhưng từ sau khi em lên làm quản lý, em bị stress nhiều, từ đó em giảm cân, bây giờ người mảnh mai.

Thế nhưng em xét nghiệm lại bị mỡ máu cao. Em không hiểu tại sao em gầy mà mỡ máu cao. Và giờ em phải điều trị thế nào? Em chưa đi đo inbody.

Trả lời

Chào bạn,

Cảm ơn bạn đã chia sẻ rất chi tiết - đây là một tình huống khá phổ biến và cũng gây nhiều băn khoăn cho người trẻ, đặc biệt là phụ nữ đang trong giai đoạn làm việc căng thẳng.

Vì sao bạn gầy mà vẫn bị mỡ máu cao?

Gầy không có nghĩa là không có rối loạn chuyển hóa. Nhiều người “mảnh mai” vẫn có mỡ máu cao vì những lý do sau:

1. Stress - rối loạn nội tiết

• Stress kéo dài làm tăng tiết cortisol - một hormone gây tăng sản sinh mỡ xấu (LDL), đồng thời giảm mỡ tốt (HDL).

• Ngoài ra, stress còn ảnh hưởng giấc ngủ, tăng viêm âm thầm trong cơ thể - càng làm rối loạn chuyển hóa mỡ.

2. Chế độ ăn nghèo dưỡng chất nhưng giàu đường ẩn

• Người ăn ít, kiêng dầu mỡ nhưng lại tiêu thụ nhiều đường, tinh bột tinh chế, nước ngọt, bánh kẹo, trà sữa... dễ bị tăng triglycerid, LDL.

• Có người gầy nhưng mỡ nội tạng cao - gọi là “gầy mà không khỏe” (TOFI - thin outside, fat inside).

3. Ít vận động thể chất

• Nếu bạn làm việc văn phòng, căng thẳng kéo dài, ít tập thể dục → chuyển hóa mỡ bị trì trệ, dễ tăng mỡ máu dù không thừa cân.

4. Yếu tố di truyền

• Có người có cơ địa rối loạn lipid máu dù không ăn nhiều dầu mỡ hay không béo.

Bạn nên làm gì lúc này?

1. Xét nghiệm chuyên sâu hơn

• Nếu chỉ mới xét nghiệm cholesterol tổng quát, bạn nên làm thêm:

- Lipid profile đầy đủ: LDL-C, HDL-C, Triglycerid, non-HDL.

- Đường huyết, HbA1c.

- Men gan (SGOT, SGPT), chức năng thận (ure, creatinin).

- Có thể đo thêm inbody để kiểm tra mỡ nội tạng và khối cơ.

2. Thay đổi lối sống - ưu tiên số 1

Dù có dùng thuốc hay không thì chế độ sinh hoạt vẫn là nền tảng:

Chế độ ăn:

• Giảm: đường, tinh bột tinh chế (bánh mì trắng, bún, phở…), thức ăn nhanh, nước ngọt.

• Tăng: rau xanh, chất xơ, cá béo (cá hồi, cá saba), ngũ cốc nguyên cám, trái bơ, các loại hạt.

• Uống đủ nước và chia nhỏ bữa trong ngày để ổn định đường huyết và mỡ máu.

Tập luyện:

• Tối thiểu 30 phút/ngày - 5 ngày/tuần, tập tim mạch (đi bộ nhanh, đạp xe, chạy chậm) kết hợp vài bài sức mạnh nhẹ để tăng khối cơ.

Ngủ đủ để giảm stress:

• Ngủ đủ 7-8 tiếng, tránh thức khuya.

• Cân bằng công việc - cuộc sống. Hít thở sâu, thiền, yoga hoặc tâm sự với người thân cũng giúp giảm stress.

3. Điều trị bằng thuốc - khi nào cần?

• Nếu bạn đã thay đổi lối sống sau 3-6 tháng mà mỡ máu vẫn cao (đặc biệt là LDL cao), bác sĩ có thể chỉ định statin hoặc thuốc hạ mỡ khác.

• Tuy nhiên, điều trị luôn phải cá nhân hóa, không nên tự mua thuốc uống.

Gợi ý bước tiếp theo cho bạn:

1. Lấy lại các kết quả xét nghiệm cũ và chụp/ghi lại.

2. Đi khám chuyên khoa Tim mạch hoặc Nội tổng quát, kết hợp đo Inbody.

3. Áp dụng lối sống lành mạnh từ bây giờ - không cần đợi bác sĩ kê đơn.

Chúc bạn mau cải thiện sức khỏe - cả thể chất lẫn tinh thần.

Câu hỏi liên quan

• Sau cắt bao quy đầu 1 tháng, nổi cục gần vết khâu có đáng lo?
• Đau vai gáy mà lan xuống lưng là có thêm vấn đề gì khác?
• Bướu vú lành tính có nguy cơ thành ung thư không?