Câu hỏi

Chào BS, Em năm nay học lớp 10 (15 tuổi ạ). Từ năm lớp 6 tới bây giờ em rất thích tưởng tượng ra khung cảnh nhảy và hát (thường thì hát nhép như ảo tưởng) khi ở 1 mình trong phòng, lúc chán thì tự nghĩ ra tình huống tự nói chuyện cười đùa như thực sự có người ở đó. Khi đi chơi, đi học trên xe hay bất kì phương tiện gì mà không có ai để ý thì em hay tự dưng nghĩ ra đối thoại, tình huống nói chuyện về bất kì 1 cái gì đó em tự nghĩ ra. Những lúc em 1 mình là lúc hạnh phúc, vui vẻ nhất có lẽ bởi không có ai làm phiền em khi đang nhảy, hát, nói chuyện với người em tự tưởng tượng vậy nên em luôn muốn ở 1 mình để lên mạng mở nhạc và hầu hết em đều nhảy, tự nói chuyện (đói khi có kèm theo hành động) thôi. Thế nhưng, em lại là người hướng nội, lại vừa chuyển nhà tới nơi khác nên hầu như không có bạn để chơi; vì em hay bị trêu chọc năm cấp 1 nên em rất sợ những điều đó thành ra em rất tự ti và thu mình; chưa bao giờ nhảy, hát trước người khác thậm chí là người thân, bạn thân vì không muốn bị chê cười. Hình như dạo này em bị nặng hơn hay sao ấy ạ. Em có cảm giác muốn chết, tối thường tưởng tượng ra những cảnh em rạch tay đến mất máu, chạy rồi đập đầu vào tường (mỗi khi đau đầu rất nhiều hay đầu em khó chịu) vì nghĩ như vậy sẽ làm em ổn hơn rất nhiều mặc dù trước đó em cũng không dám suy nghĩ như vậy nữa. Em hay tự dưng quay đầu nói chuyện như có người thật sự ngồi bên cạnh ở bất cứ lúc nào, bất kì nơi nào miễn người khác không hề để ý tới em không cần biết ở đó có người hay không. Vài hôm trước trong đầu em có rất nhiều tiếng nói chen lẫn trong đầu, khó chịu lắm ạ. Thế nhưng một ít trong người em lại không muốn khám bệnh vì không muốn mất đi những khoảng thời gian chơi một mình, quay trở lại cuộc sống nhàm chán, em rất sợ là có khi sẽ quay lại giống thời cấp 1, có thể bị mất đi niềm đam mê lớn và động lực lớn nhất trong 4-5 năm học. Với lại ba mẹ em cũng không tin em bị như vậy, chỉ nói em là niệm Kinh Phật hay Nam mô A di Đà phật trong đầu thành tâm thì sẽ hết hay nói là do tâm em không tĩnh cứ di chuyển lung tung mới bị vậy. Em thật sự khó chịu với những lời này của mẹ em, có thể do tài chính nhà em không cho phép nên vậy nhưng em vẫn khó chịu với bứt rứt lắm, thành ra bây giờ em không có ý định nói với ba mẹ về bệnh em nữa. Nếu em hết bệnh thì chắc em cũng sẽ không còn động lực nào để làm việc gì cả. Em mệt mỏi về chuyện này quá rồi. Em bị bệnh gì vậy BS? Nếu không khám thì sẽ ra sao, BS nói cụ thể cho em với được không? Có thể dẫn đến tự tử không ạ? Ở Buôn Ma Thuột có BV nào tốt khám bệnh của em không ạ? Chi phí cao nhất và thấp nhất là bao nhiêu vậy ạ?

Trả lời

Chào em,

Tôi mừng vì em đã tìm đến với chúng tôi và chịu mở lòng chia sẻ những vấn đề “kỳ lạ, khó hiểu” của bản thân mình để tìm cách thoát ra. Điều này rất có lợi để chúng ta có thể giúp em vượt qua khó khăn này.

Hành vi tự đối thoại một mình có thể gặp ở người bình thường, với nhiều mục đích khác nhau, như để giải tỏa căng thẳng, ức chế, bực dọc, buồn vui; để phân tích một vấn đề gì đó, độc thoại với nội tâm... cũng có thể là dấu hiệu của bệnh lý tâm thần, như tâm thần phân liệt chẳng hạn.

Các triệu chứng mà em miêu tả có nhiều dấu hiệu của bệnh tâm thần phân liệt, nếu không điều trị bệnh chắc chắn sẽ nặng dần lên, em có thể mất kiểm soát mà hại bản thân mình (nặng nhất là tự tử) và có thể là hại người khác. Bệnh của em cần được điều trị và có thể điều trị được vì phát hiện sớm.

Tuy nhiên, tôi không phải là BS chuyên khoa Tâm thần, do đó em vẫn cần phải khám BS chuyên khoa Tâm thần để xác định rõ loại bệnh và điều trị thích hợp.

Để chẩn đoán một người có bệnh tâm thần phân liệt mức độ ra sao, có kèm bệnh gì hay không, cần điều trị thuốc gì thì BS và bệnh nhân phải ngồi lại với nhau. Bởi vì các bệnh lý tâm thần sẽ có một số triệu chứng chồng lấp với nhau, BS phải dành thời gian khai nhác bệnh sử kỹ càng, đào sâu vào từng triệu chứng mới kết luận được là người bệnh thuộc nhóm bệnh nào, đồng thời cũng phải loại trừ những bệnh lý tổn thương cơ quan khác gây ra rối loạn tâm thần (như rối loạn nội tiết, bệnh lý ở não…). Thông tin trên mạng chỉ mang tính tham khảo, chung chung, BS được đào tạo chuyên môn mới có khả năng chẩn đoán đúng bệnh và mức độ của bệnh. Điều trị thuốc và tâm lý trị liệu sẽ giúp được cho em.

Tôi cũng muốn chia sẻ chút ít với em về 2 chữ “tâm thần” để em bớt “rối”. Bệnh tâm thần hiện nay rất phổ biến, và biểu hiện dưới nhiều dạng, nhiều mức độ khác nhau, như rối loạn giấc ngủ, rối loạn lo âu ám ảnh sợ, trầm cảm... chứ không phải là “khùng”, “điên”, “bị nhập”, đây là cách nghĩ sai lầm của đa phần người dân - chưa có đủ nhận thức về bệnh lý tâm thần trong xã hội hiện nay - dẫn đến sự xa lánh, cay nghiệt dành cho người bệnh, và từ đó người bệnh bị hoảng sợ, chán ghét chính bản thân mình khiến bệnh ngày càng nặng hơn. Bản thân mình là quan trọng nhất nên em hãy mạnh dạn điều trị để chữa khỏi cho mình và mang lại 1 cuộc sống tốt hơn, cho mình, em nhé.

Về hệ thống y tế ở Buôn Ma Thuột, em tham khảo thêm BV trên đó chỗ nào có chuyên khoa Tâm thần thì em thăm khám và điều trị, chi phí thì cũng không cao lắm (vài trăm ngàn) và có thể sử dụng BHYT, em nhé.

Thân mến.

Câu hỏi liên quan

• Mẹ em hay quên, thường xuyên cáu gắt, dấu hiệu chớm tâm thần?
• Chẩn đoán bệnh tâm thần phân liệt cần khám gì?
• Bị tâm thần phân liệt có nên lấy vợ, sinh con?