NỘI DUNG TƯ VẤN

Phần 1: Vì sao phụ nữ trung niên dễ bị chóng mặt? Nguyên nhân và cách điều trị?

Chóng mặt khi đang lái xe, xử lý như thế nào?

Thanh Hương - TPHCM

Thưa BS, tôi là nữ, 38 tuổi, gần đây tôi hay bị chóng mặt, thậm chí có lúc đang lái xe máy cũng thấy chóng mặt. Nhờ BS tư vấn giúp tôi, nếu bị chóng mặt khi đang lái xe thì cần xử lý như thế nào để tránh nguy hiểm cho bản thân và người xung quanh?

TS.BS Nguyễn Hồng Quân trả lời:

Chóng mặt sẽ khiến bạn bị mất đi khả năng kiểm soát thăng bằng. Nếu chẳng may đang lái xe máy mà bạn cảm thấy chóng mặt thì ngay lập tức bạn nên dừng tham gia giao thông; tốt nhất nên dừng lại và tấp vào lề đường. Trong trường hợp này nếu bạn tiếp tục tham gia giao thông thì không chỉ gây nguy hiểm cho chính bạn mà còn cả những người xung quanh.

Chóng mặt có phải dấu hiệu của rối loạn tiền đình?

Đỗ Thị Hồng Ngọc - ngocdo90…@gmail.com

Chóng mặt mà kèm theo triệu chứng hay quên thường gặp phải ở bệnh gì thưa BS? Em tìm hiểu thì thấy chóng mặt là dấu hiệu của rối loạn tiền đình. Ngoài rối loạn tiền đình còn bệnh lý nào cũng gây triệu chứng chóng mặt thưa BS?

TS.BS Nguyễn Hồng Quân trả lời:

Rối loạn tiền đình thường đi kèm chóng mặt và rối loạn tiền đình cũng là một trong những nguyên nhân chủ yếu của chóng mặt gây nên, tuy nhiên cũng không hoàn toàn đồng nhất; cũng có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn khác. Vì vậy tốt nhất bạn cần đi khám để xác định nguyên nhân của loại chóng mặt này.

Đối với các loại chóng mặt nhất là chóng mặt mạn tính thì sẽ ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống và công việc của chúng ta; ảnh hưởng đến khả năng tập trung và cũng dễ khiến mất trí nhớ (hay quên); nên được điều trị triệt để tránh những hậu quả về sau.

Đau đầu, chóng mặt khi thay đổi thời tiết, chữa thế nào?

Thu Hà - Bạn đọc hỏi qua fanpage AloBacsi - Hỏi bác sĩ trả lời

Không hiểu sao mỗi khi thay đổi thời tiết là tôi lại thấy đau đầu, chóng mặt. Có phải do tôi yếu, có dấu hiệu lão hóa rồi nên mới bị tình trạng này không? Tôi năm nay 42 tuổi. Mong BS cho tôi lời khuyên, nên làm gì trong trường hợp này? Vì mỗi khi giao mùa các triệu chứng này làm tôi rất khó chịu.

TS.BS Nguyễn Hồng Quân trả lời:

Các loại chóng mặt kèm theo cơn đau đầu từng đợt nhất là khi thay đổi thời tiết thường liên quan nhiều đến bệnh lý đau đầu migraine. Đau đầu migraine đôi khi cũng khiến bệnh nhân chóng mặt rất nhiều, nhóm bệnh này thường gặp khá nhiều ở phụ nữ.

Tình trạng chóng mặt của bạn cũng không liên quan nhiều lắm đến tình trạng lão hóa. Tỷ lệ migraine thường xảy ra cao nhất là ở tuổi sinh nở vì thế khi bạn già đi sẽ có xu hướng giảm.

Trong giai đoạn rối loạn nội tiết ví dụ: mới bắt đầu dậy thì và giai đoạn tiền mãn kinh thì tình trạng chóng mặt, đau đầu thường dữ dội và khó kiểm soát hơn. Đau đầu migraine và chóng mặt trong đau đầu migraine thường có những yếu tố kích hoạt, thay đổi thời tiết cũng là một trong những yếu tố kích hoạt khá thường gặp ở nhóm bệnh này. Vì thế bạn thường hay gặp phải cơn đau đầu kèm theo nhưng cơn dữ dội và nặng nề hơn. Để giải quyết những tình trạng này chúng ta có 2 biện pháp dùng thuốc và không dùng thuốc:

- Nếu dùng thuốc bệnh nhân cần có sự kê đơn của bác sĩ.

- Nếu không dùng thuốc thì chúng ta cần điều chỉnh lối sống, chế độ ăn, chế độ sinh hoạt; tránh sử dụng những chất kích thích,… nếu bạn làm được những điều này thì cơn đau đầu cũng sẽ được giảm đi rất nhiều.

TS.BS Nguyễn Hồng Quân - BV Trung ương Quân đội 108

Nên uống thuốc Tanganil chữa chóng mặt trước hay sau khi ăn?

Trần Phạm Minh Vỹ - Hà Nội

Tôi đi khám vì chóng mặt thường xuyên, thường xuyên stress vì công việc và gia đình, BS kê đơn Tanganil. Xin hỏi BS thuốc này nên uống trước, sau hay trong bữa ăn để hấp thu tốt hơn?

TS.BS Nguyễn Hồng Quân trả lời:

Tanganil là một loại thuốc điều trị chóng mặt giúp tăng khả năng phục hồi tiền đình; đây là một loại thuốc tương đối an toàn và gần như không có tác dụng phụ (ngoại trừ một số ít trường hợp hiếm gặp bị dị ứng với thành phần của thuốc).

Bạn có thể uống Tanganil ở bất kì thời điểm nào trong ngày vì sự hấp thu của thuốc không tương tác với thức ăn nên bạn yên tâm. Bạn chỉ cần uống theo đúng chỉ định, không cần lo lắng về việc phải điều chỉnh chế độ ăn hay sinh hoạt cho phù hợp.

Tuy nhiên tình trạng của bạn là chóng mặt thường xuyên và bị stress thì tôi khuyên bạn nên điều chỉnh lối sống. Chóng mặt do căn nguyên tâm lý cũng chiếm tỷ lệ khá lớn có thể khoảng ở độ từ 10 - 20%. Đối với nhóm bệnh này thường rất hay gặp phải tình trạng chóng mặt mạn tính dai dẳng, kéo dài và vì thế thường sẽ đi kèm với các tình trạng như stress, trầm cảm, rối loạn lo âu, … vì thế nó ảnh hưởng khá lớn đến chất lượng cuộc sống, công việc. Tôi khuyên bạn nên cần đi thăm khám ở phòng khám, cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Hoa mắt, chóng mặt, kèm buồn nôn, nên khám và xét nghiệm gì?

Phạm Thị Thu Hương - Lâm Đồng

Thưa BS, tôi bị hoa mắt, chóng mặt, choáng váng, mất cân bằng như thể cả thế giới “xoay quanh mình”. Thỉnh thoảng còn bị buồn nôn nhưng không nôn. Vậy giờ tôi nên đi khám và làm những xét nghiệm gì để chẩn đoán bệnh ạ? Xin cảm ơn.

TS.BS Nguyễn Hồng Quân trả lời:

Ở tình trạng chóng mặt của bạn thì buồn nôn, nôn là triệu chứng thứ phát do chóng mặt gây nên. Tôi nghĩ bạn nên đi thăm khám với bác sĩ; bác sĩ sẽ hỏi bạn chi tiết hơn và khám xem bạn có thêm các dấu hiệu bệnh khác không sau đó sẽ quyết định cho bạn làm các xét nghiệm gì.

Phần lớn bệnh nhân chóng mặt thì khám bệnh sẽ bằng cách hỏi bệnh; hỏi bệnh có thể giải quyết được 90% vấn đề; ở một số trường hợp khác chúng ta cần làm thêm một số xét nghiệm để đánh gía nguyên nhân và loại trừ, ví dụ: nếu bác sĩ nghi ngờ bạn bị tiền đình trung ương thì cần phải làm các xét nghiệm như chụp CT hoặc cộng từ sọ não, …

Mẹ em bị nhìn đôi, do tuổi mãn kinh hay dấu hiệu bệnh lý?

Trần Hải Vân - vantran89…@gmail.com

Mẹ em 52 tuổi, gần đây bà nói tầm nhìn bị xáo trộn, nhìn đôi và mắt nhạy cảm với ánh sáng. Đây là do mắt bị lão hóa do bắt đầu qua tuổi mãn kinh hay dấu hiệu bệnh lý thần kinh ạ? Vì em tìm hiểu thì thấy đây cũng có thể là triệu chứng của nhiều bệnh về não nữa nên rất lo lắng. Đi khám Mắt thì không thấy gì bất thường ạ.

TS.BS Nguyễn Hồng Quân trả lời:

Vấn đề nhìn mờ khá là thường gặp khi chóng mặt. Tuy nhiên điều đáng chú ý là mẹ bạn có nhìn đôi, vì khi nhìn đôi thì có khả năng tổn thương thần kinh.

Bạn nên đưa mẹ đi khám kĩ ở 2 nhóm chuyên ngành: Thần kinh và Mắt. Tôi nghĩ bạn nên ưu tiên khám chuyên khoa thần kinh trước vì nhìn đôi là một trong những triệu chứng liên quan đến vận động của nhãn cầu và chủ yếu phần lớn nguyên nhân là do tổn thương thần kinh.

Chế độ dinh dưỡng đối với bệnh nhân chóng mặt

Phan Thị Cẩm Nhi - Bạn đọc hỏi qua fanpage AloBacsi - Hỏi bác sĩ trả lời

Rối loạn tiền đình, ngoài dùng thuốc Tanganil thì cần lưu ý gì để hạn chế các cơn chóng mặt ạ. Mẹ em đi khám được chẩn đoán bị rối loạn tiền đình và chỉ định dùng Tanganil. Về chế độ dinh dưỡng có giúp ích cho những người bị rối loạn tiền đình không ạ? Nên ăn gì, kiêng gì khi dùng Tanganil để tránh tương tác thuốc với thực phẩm ạ? Em cảm ơn BS.

TS.BS Nguyễn Hồng Quân trả lời:

Tanganil là một loại thuốc điều trị chóng mặt giúp tăng khả năng phục hồi tiền đình; đây là một loại thuốc tương đối an toàn và gần như không có tác dụng phụ (ngoại trừ một số ít trường hợp hiếm gặp bị dị ứng với thành phần của thuốc). Bạn có thể sử dụng thuốc kéo dài và kéo dài nhiều tuần.

Chế độ dinh dưỡng đối với bệnh nhân chóng mặt:

- Chế độ dinh dưỡng giúp giảm thiểu cơn chóng mặt: phụ thuộc hoàn toàn vào căn nguyên gây chóng mặt có thể bạn nên ăn nhạt (ít muối), tránh thay đổi đột ngột lượng dịch bên trong cơ thể, nên căn bằng lượng nước thường xuyên giúp giảm các cơn.

- Nếu là chóng mặt do bệnh đau đầu migraine thì bạn nên tránh một số các loại thực phẩm có khả năng kích hoạt cơn: socola, bột ngọt (mì chính), …

Nhìn chung các bệnh nhân chóng mặt thì nên có một chế độ dinh dưỡng tốt, hợp lý, đủ chất, tránh sử dụng chất kích thích quá nhiều ví dụ như: café, rượu, bia, … cũng có thể làm giảm cơn chóng mặt của bạn.

Chóng mặt kèm ù tai khi thay đổi tư thế, nguyên nhân do đâu?

Phương Nguyên - anhphuong01…@gmail.com

Chào BS, em năm nay mới 35 tuổi thôi, nhưng gần đây đã xuất hiện triệu chứng ù tai, hay chỉ cần thay đổi tư thế nhẹ cũng làm em chóng váng vài giây. Vì sao em còn trẻ mà đã gặp phải tình trạng này BS ơi, đây là triệu chứng bệnh lý hay chỉ là sinh lý bình thường (do sau khi sinh 2 bé, trong tháng em đã phải đụng nước, làm nhiều)?

TS.BS Nguyễn Hồng Quân trả lời:

Bạn có ù tai kèm theo chóng mặt khi thay đổi tư thế, chóng mặt thoáng qua vài giây,… nhóm vấn đề này liên quan nhiều đến dây thần kinh tiền đình. Một vài bệnh lý có liên quan như: u dây thần kinh số 8. Bạn nên được đi khám và nên được chụp cộng hưởng từ để đánh giá xem có vấn đề gì bất thường không từ đó có hướng xử trí kịp thời.

Rối loạn tiền đình nếu không điều trị có nguy hiểm không?

Trịnh Thị Thương - Q.1, TPHCM

Rối loạn tiền đình nếu không điều trị gây hậu quả như thế nào đến sức khỏe thưa BS? Tôi điều trị thì hết nhưng sau đó một thời gian là bệnh lại tái phát. Triệu chứng chóng mặt, buồn nôn, ù tai do rối loạn tiền đình khiến công việc ở văn phòng của tôi ảnh hưởng rất nhiều. Mong BS tư vấn giúp tôi làm sao để bệnh này đừng tái phát, hoặc chấm dứt các triệu chứng?

TS.BS Nguyễn Hồng Quân trả lời:

Chóng mặt do rối loạn tiền đình cũng tùy theo nguyên nhân, mức độ nguy hiểm có thể khác nhau. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời thì có thể gây nên những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe của bạn.

Đôi khi bệnh nhân chóng mặt dẫn đến ngã có thể gây nên chấn thương sọ não hoặc có thể nặng hơn nữa, làm ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống. Những trường hợp chóng mặt kéo dài có thể dẫn đến stress, lo âu, trầm cảm, … những điều này ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng công việc và cuộc sống của bạn.

Giải quyết được triệt để căn bệnh này (rối loạn tiền đình) là một điều khiến cho khá nhiều các bác sĩ đang phải đau đầu chứ không riêng gì bạn. Để giải quyết được việc này đầu tiên chúng ta cần tìm ra các nguyên nhân, vì có những nguyên nhân cần phải được giải quyết triệt để ngay nhưng cũng có những nguyên nhân bệnh nhân chỉ có thể kiểm soát chứ cũng không thể giải quyết triệt để.

Riêng đối với chóng mặt và rối loạn thăng bằng thì việc chúng ta thay đổi lối sống, tập các bài tập tiền đình, hiểu rõ về bệnh cũng đã kiểm soát được 70% tình trạng của bạn. Việc đi thăm khám và nhận được sự tư vấn của bác sĩ không chỉ giúp chúng ta phát hiện và điều trị nguyên nhân nhân ẩn sâu bên trong mà còn giúp chúng ta kiểm soát được tình trạng chóng mặt.

Có phải đau đầu, chóng mặt là do thiếu máu não?

Kim Hương -  Hai Bà Trưng, Hà Nội

Em là nhân viên văn phòng, 37 tuổi. Không biết có phải do làm giấy tờ nhiều không mà dạo này em rất hay bị đau đầu, thỉnh thoảng còn chóng mặt nữa, nhưng cơn chóng mặt này không thường xuyên, mỗi lần như vậy kéo dài không lâu. Em muốn hỏi BS có phải đau đầu, chóng mặt là do thiếu máu não? Em có nên mua thuốc bổ não để tăng tuần hoàn máu không ạ? Em mua Tanganil mang theo để dùng khi bị chóng mặt không thưa BS?

TS.BS Nguyễn Hồng Quân trả lời:

Vấn đề về bệnh lý mạch máu não gây nên cơn đau đầu chỉ chiếm phần trăm rất nhỏ; đặc biệt bạn là một người trẻ tuổi không có yếu tố nguy cơ như cao huyết áp, tiểu đường, tuổi cao vì thế khả năng bạn bị thiếu máu não là rất thấp.

Vì bạn là nhân viên văn phòng và còn khá trẻ vì thế có khả năng bạn mắc một vài nhóm bệnh như: đau đầu migraine bởi những yếu tố do chóng mặt từ cổ, do bạn ngồi máy tính quá nhiều, stress, …

Khi đã xác định rõ được nguyên nhân thì bạn chỉ cần điều chỉnh lối sống là đã có thể cải thiện; trong những trường hợp nặng nề hơn thì chúng ta có thể dùng thuốc.

Trân trọng cảm ơn Tanganil - Pierre Fabre đã đồng hành cùng chương trình.