Chuyện lạ có thật: Phát hiện bệnh tim từ... phòng khám răng

1. Mối quan hệ giữa răng miệng và tim mạch

Nhiều người nghĩ tim mạch và răng miệng là hai hệ thống hoàn toàn độc lập. Nhưng thực tế, chúng có mối liên hệ gì với nhau, thưa BS?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc - Giám đốc Phòng khám Nha khoa Hạnh Phúc trả lời: Chúng ta vẫn nghĩ rằng tim và miệng là hai cơ quan nằm ở hai nơi khác nhau, không liên quan đến nhau. Nhưng thực tế, chúng có mối liên hệ mật thiết, các bệnh lý cũng liên quan đến nhau.

Mắc bệnh lý răng miệng sẽ làm tăng nguy cơ trầm trọng hơn bệnh tim mạch. Bệnh nha chu là cửa ngõ đầu tiên để đưa vi khuẩn vào máu, tất nhiên sẽ ảnh hưởng đến tim và mạch. Vi khuẩn xâm nhập vào máu sẽ tác động đến thành mạch, tăng nguy cơ hình thành các cục máu đông, gây nên yếu tố đột quỵ về sau. Ngoài ra, vi khuẩn vào máu còn có thể gây tình trạng viêm nội tâm mạc của tim.

Ngược lại, các vấn đề tim mạch cũng ảnh hưởng đến răng miệng. Lưu lượng máu trong thành mạch của bệnh nhân tim mạch thường được cung cấp yếu hơn. Do đó, việc cung cấp máu đến mô nha chu, mô nướu cũng bị hạn chế, từ đó khiến tình trạng bệnh nha chu cũng nặng hơn.

Đó là những ảnh hưởng qua lại lẫn nhau của răng miệng và tim mạch. Không thể xem thường vấn đề nào, phải có sự hỗ trợ điều trị.

2. Phát hiện vấn đề tim mạch khi... đi khám răng

Tại phòng khám, BS đã từng gặp trường hợp nào người bệnh tim đến khám răng nhưng gặp biến chứng nặng do không được chuẩn bị đúng không? Việc chậm trễ điều trị răng miệng ảnh hưởng gì đến bệnh nền?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời: Những trường hợp thế này rất thường gặp. Nhiều bệnh nhân tại phòng khám nha khoa chúng tôi chưa từng đi khám tim mạch trước đó, chỉ thỉnh thoảng bị mệt. Tuy nhiên, huyết áp khi đo tại phòng khám rất cao và bệnh nhân có cảm giác lo lắng, hồi hộp. Vì vậy, các thủ thuật như nhổ răng hay cắm implant phải trì hoãn để bệnh nhân đi khám tim mạch.

Khi đó phát hiện bệnh nhân bị cao huyết áp hoặc bệnh lý van tim, một số người có triệu chứng hồi hộp đánh trống ngực. Phải điều trị ổn định mới quay lại thực hiện các thủ thuật răng miệng được.

3. Người bệnh tim mạch thường dễ gặp những vấn đề răng miệng nào?

Trên thực tế, người bệnh tim mạch thường dễ gặp những vấn đề răng miệng nào?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời: Khi mắc bệnh lý tim mạch, thông thường lưu lượng máu đến các mô rất kém, từ đó dẫn đến tình trạng viêm nướu, viêm nha chu.

Bệnh nhân tim mạch còn phải sử dụng một số thuốc làm giảm sức đề kháng hoặc làm khô miệng, tăng nguy cơ sâu răng, viêm nướu, viêm nha chu.

4. Thuốc chống đông gây khó cầm máu khi thực hiện thủ thuật nha khoa

Người bệnh tim thường phải dùng thuốc chống đông, thuốc tim mạch kéo dài, điều này gây khó khăn gì khi cần nhổ răng, điều trị viêm nướu, hoặc trồng răng không, thưa BS?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời: Những người đang cần đặt stent hoặc đang thay van tim sẽ được kê thuốc chống đông. Trong lúc này, nếu thực hiện các thủ thuật nha khoa xâm lấn như nhổ răng, cắm implant sẽ dễ bị chảy máu, khó cầm máu.

Ngoài ra bệnh nhân còn bị tăng nguy cơ nhiễm trùng, lâu liền vết thương. Đó là những vấn đề mà thuốc chống đông có thể ảnh hưởng đến việc điều trị nha khoa. Nhiều bệnh nhân có răng lung lay, khi nhổ chỉ cần thao tác nhẹ nhàng trong khoảng 1 - 2 giây. Tuy nhiên, việc cầm máu hay liền vết thương sau đó phải mất rất nhiều thời gian.

Để tránh nguy hiểm cho bệnh nhân, đầu tiên phải thăm khám lâm sàng kỹ càng và hỏi tiền sử bệnh lý, việc dùng thuốc của họ.

5. Người có bệnh tim cần khám răng thường xuyên hơn và kỹ hơn

Người bệnh tim có nên khám răng định kỳ không? Bao lâu một lần là phù hợp, thưa BS?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời: Thông thường, lịch khám răng định kỳ của mọi người là 6 tháng/lần, trong đó gồm kiểm tra tình trạng răng, cạo vôi răng và được BS hướng dẫn những lưu ý cần thiết.

Với người bị bệnh tim mạch, nguy cơ về bệnh răng miệng cao hơn bình thường. Do vậy cần chăm sóc răng miệng kỹ hơn. Thay vì 6 tháng/lần, có thể rút ngắn khoảng 3 - 4 tháng/lần.

Bên cạnh đó, khi có những dấu hiệu lạ như chảy máu nướu răng, hôi miệng, khô miệng cũng nên đi khám để loại trừ một số bệnh lý, cũng như điều trị sớm các bệnh mới khởi phát.

Xin nhắc lại, những người có bệnh tim mạch cần phải khám răng thường xuyên hơn và kỹ hơn.

6. Người bị bệnh tim nên chăm sóc răng miệng tại nhà thế nào?

Chế độ chăm sóc răng miệng ở người mắc bệnh tim có cần điều chỉnh gì đặc biệt không - từ cách vệ sinh răng đến lựa chọn sản phẩm nha khoa ạ?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời: Ngoài chăm sóc răng miệng thông thường như đánh răng 2 lần/ngày các buổi sáng và tối, chải theo chiều dọc thân răng, không chải ngang; thời gian đánh răng mỗi lần khoảng 2 - 3 phút; vệ sinh đủ 3 mặt: mặt ngoài, mặt nhai, mặt trong thì người mắc bệnh tim cần lưu ý một số điểm.

Người dùng thuốc chống đông không nên chải răng quá mạnh khiến nướu bị chảy máu, sẽ rất khó cầm. Nên dùng thêm chỉ nha khoa nhẹ nhàng.

Bệnh nhân tim mạch vẫn dùng các sản phẩm bình thường như kem đánh răng, nước súc miệng có tính diệt khuẩn, chỉ nha khoa, tăm nước... Chỉ cần chú ý cẩn thận hơn trong lúc vệ sinh răng miệng, đồng thời đi khám răng định kỳ 3 - 4 tháng/lần.