Chảy máu chân răng kéo dài có thể là dấu hiệu của ung thư, tiểu đường

1. Chảy máu chân răng có thể là biểu hiện của bệnh lý toàn thân

Nhiều người chủ quan cho rằng “chảy máu khi đánh răng là bình thường”. Ở góc nhìn chuyên môn, đây là dấu hiệu cảnh báo gì, thưa BS?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc - Giám đốc Phòng khám Nha khoa Hạnh Phúc trả lời: Chảy máu chân răng là một tình trạng thường gặp. Có thể chỉ là thoáng qua, như lẫn máu trong bọt kem đánh răng hay trong nước bọt. Nếu chỉ xảy ra 1 hoặc 2 lần, đó cũng là điều bình thường.

Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài đến hàng tuần hoặc 1 - 2 tháng thì phải lưu ý nhiều hơn. Đó không còn là do đánh răng mạnh dẫn đến chảy máu mà có thể là biểu hiện của một số bệnh lý.

Đầu tiên là viêm nướu, giai đoạn đầu của viêm nha chu. Ngoài ra còn có bệnh lý loét miệng, lở miệng.

Một số bệnh lý toàn thân có thể gây chảy máu chân răng như thiếu vitamin C, máu khó cầm, ung thư. Nguyên nhân còn có thể đến từ thay đổi nội tiết do bệnh lý đái tháo đường, thay đổi nội tiết tuổi dậy thì, giai đoạn mang thai, sau sinh.

Trong quá trình niềng răng, việc chảy máu chân răng cũng có thể xảy ra khi vệ sinh răng miệng không tốt, báo động tình trạng viêm nướu.

Như vậy, chảy máu chân răng có thể không đơn giản là biểu hiện thoáng qua, cần lưu ý thêm để thăm khám kỹ hơn, tìm ra nguyên nhân.

2. Hai nguyên nhân chính gây chảy máu chân răng

Có phải chỉ khi răng hư mới chảy máu? Nhiều người vẫn có răng chắc khỏe, nhưng lại bị chảy máu liên tục. Trong những trường hợp đó, quy trình thăm khám và chẩn đoán tại phòng khám sẽ được thực hiện ra sao?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời: Có 2 nguyên nhân dẫn đến chảy máu chân răng:

- Nguyên nhân tại chỗ: Các tình trạng răng miệng như viêm nướu, viêm nha chu, sâu răng, viêm loét miệng. Các trường hợp này có thể khám tại chỗ hoặc chụp X-quang răng để đánh giá tình trạng.

- Nguyên nhân khác, chẳng hạn nguyên nhân toàn thân. Lúc này, cần theo dõi thêm các triệu chứng khác và đi khám để xác định chính xác. Nếu tình trạng chảy máu kéo dài, có thể phải xét nghiệm máu chuyên sâu để tìm các bệnh lý về máu như suy giảm tiểu cầu, thalassemia.

Xét nghiệm sàng lọc có thể phát hiện các tình trạng thiếu vitamin C, thiếu vi chất.

3. Phải đi khám ngay nếu bị chảy máu chân răng kéo dài

Không ít bệnh nhân bị chảy máu chân răng mạn tính nhưng ngại đến nha sĩ. BS có thể phân tích những hệ lụy nếu để tình trạng này kéo dài - không chỉ ảnh hưởng răng miệng mà cả sức khỏe toàn thân?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời: Một số người có tâm lý sợ đi khám răng. Hoặc tình trạng chảy máu nhưng không gây đau, vẫn ăn uống bình thường khiến nhiều người chủ quan bỏ qua.

Tuy nhiên, chảy máu mạn tính có thể báo hiệu giai đoạn viêm nha chu, có tình trạng tiêu xương, tiêu dây chằng.

Những người đang niềng răng nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn cách vệ sinh răng miệng đúng, tránh tình trạng chảy máu chân răng kéo dài. Dần dần răng sẽ yếu đi, nguy cơ mất răng.

Chảy máu kéo dài có thể cảnh báo tình trạng răng sâu, viêm tủy, hoại tử tủy gây áp xe nướu xung quanh.

Bên cạnh đó, người lớn tuổi thường bỏ qua vấn đề đái tháo đường gây viêm nướu, chảy máu kéo dài, rất dễ tổn thương. Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể bị nhiễm trùng ở một vị trí nào đấy mà biểu hiện là nướu răng liên tục chảy máu kéo dài.

Đáng lưu tâm nhất là các bệnh lý về máu hoặc ung thư. Do đó, đừng do dự hay lo sợ, phải đi khám để tìm ra chính xác nguyên nhân gây chảy máu chân răng, đặc biệt là chảy máu mạn tính.

4. Chảy máu chân răng điều trị thế nào?

Với tình trạng chảy máu chân răng, thông thường quá trình điều trị sẽ bắt đầu từ đâu và như thế nào? Những can thiệp nào thường được chỉ định, và yếu tố nào quyết định việc điều trị có thành công lâu dài hay không, thưa BS?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời: Chảy máu chân răng được điều trị theo nguyên nhân. Với nguyên nhân tại chỗ như viêm nướu, viêm nha chu, bác sĩ cần thăm khám và đánh giá tình trạng răng, chân răng, xương xung quanh, dây chằng, áp xe... Mỗi giai đoạn có phương pháp điều trị khác nhau.

Với viêm nướu đơn thuần hay viêm nha chu nhẹ, chỉ cần khám, chụp X-quang để kiểm tra độ sâu của túi. Sau đó nhắc nhở bệnh nhân cạo vôi răng định kỳ, hướng dẫn vệ sinh răng miệng đúng. Dần dần tình trạng chảy máu chân răng sẽ hết.

Ở giai đoạn viêm nha chu độ 3, độ 4, túi nha chu sâu, cần phải đo độ sâu của túi, chụp X-quang kiểm tra xem bệnh nhân có bị tiêu xương không. Sau đó tiến hành nạo túi nha chu. Nếu đã diễn tiến nặng, có thể cần một số thủ thuật chuyên sâu hơn như ghép xương, ghép nướu để cải thiện tình trạng cho bệnh nhân.

Với những người bị chảy máu chân răng nhưng tình trạng răng miệng vẫn bình thường, bác sĩ tại phòng nha có thể chuyển người bệnh đến phòng khám chuyên khoa về các bệnh lý khác. Chẳng hạn, nếu nghi ngờ bệnh nhân mắc tiểu đường, có thể chuyển đến bác sĩ nội tiết, để giúp họ được chẩn đoán chính xác hơn, điều trị triệt để.

5. Kem đánh răng, nước súc miệng... không giải quyết triệt để chảy máu chân răng

Hiện nay có rất nhiều sản phẩm “trị chảy máu chân răng” được quảng cáo tràn lan. Là bác sĩ tại phòng khám chuyên sâu, BS có thể chia sẻ góc nhìn thật sự về vai trò của thuốc - nước súc miệng - kem đánh răng đặc trị?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời: Tôi thấy trên các đường phố dán rất nhiều quảng cáo về bài thuốc gia truyền trị sâu răng, chảy máu chân răng cho đến các sản phẩm hiện đại hơn như kem đánh răng, bột đánh răng, nước súc miệng.

Các sản phẩm này có thể có hiệu quả điều trị tạm thời, giảm bớt tình trạng chảy máu chân răng, hôi miệng. Tuy nhiên, điều trị khỏi hoàn toàn bằng các sản phẩm này là điều không thể.

Muốn chấm dứt tình trạng chảy máu chân răng, phải tìm được nguyên nhân gây bệnh. Để làm được điều này, không còn cách nào việc đi khám bác sĩ chuyên khoa răng hàm mặt hay các bệnh lý có thể gây chảy máu chân răng đã nêu trên.

Nên đi khám sớm để tránh các trường hợp đáng tiếc về sau, cả ở răng miệng lẫn toàn thân.

6. Chảy máu khi đánh răng, đi khám phát hiện viêm nha chu đã tiêu xương

Bác sĩ có thể chia sẻ một ca bệnh đáng nhớ về chảy máu chân răng tại phòng khám - từ biểu hiện ban đầu đến kết quả điều trị, để người xem thấy rõ giá trị của việc thăm khám kịp thời?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời: Một bệnh nhân khoảng 16 tuổi đến phòng khám do bị hôi miệng. Khai thác sâu hơn, bạn đã giấu phụ huynh việc bị chảy máu khi đánh răng.

Qua thăm khám phát hiện tình trạng đã ở giai đoạn đầu của viêm nha chu. Đối với bệnh nhân này, viêm nha chu lại không gây đau, chỉ thỉnh thoảng chảy máu khi đánh răng. Đồng thời kết quả chụp X-quang cho thấy xương có độ tiêu nhẹ.

May mắn là trường hợp này vẫn có thể cứu vãn được, chưa đến mức răng lung lay phải nhổ. Bé chỉ cần điều trị trong 3 liệu trị: cạo vôi răng - nạo nhẹ túi nha chu mặt trên - hướng dẫn vệ sinh răng miệng. Các lần tái khám sau 3 tháng, 6 tháng, tình trạng của bé gần như trở lại bình thường.

Nhấn mạnh rằng, dù được điều trị tốt nhưng bệnh nhân vẫn tiếp tục các thói quen vệ sinh răng miệng không đúng, tình trạng này rất dễ tái lại. Do đó, bé được hướng dẫn kỹ cách chăm sóc răng miệng bài bản.

7. Đánh răng đúng cách là biện pháp tốt nhất để bảo vệ răng

Cuối cùng, với kinh nghiệm nhiều năm trong điều trị nha chu và các bệnh lý nướu, bác sĩ có lời khuyên nào để mọi người biến việc phòng ngừa chảy máu chân răng thành thói quen mỗi ngày - chứ không chỉ đợi “chảy máu mới đi khám”?

BS.CK1 Phan Bá Ngọc trả lời: Khuyến cáo mà tôi dành cho mọi người là nên chú ý đến biểu hiện chảy máu chân răng. Nếu chỉ xảy ra 1 hoặc 2 lần do chải răng mạnh tay, có thể chưa cần thăm khám.

Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài, nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để xác định chính xác vấn đề đang gặp phải.

Quan trọng nhất trong chăm sóc răng miệng vẫn là đánh răng đúng cách: Chải răng 2 lần sáng - tối, đặc biệt không được bỏ qua buổi tối. Thứ hai là đánh đủ 3 mặt (mặt ngoài, mặt nhai, mặt trong). Thứ ba, thời gian đánh răng từ 2 - 3 phút.

Đặc biệt, cần bỏ thói quen chải răng theo chiều ngang. Cách làm đúng là chải theo chiều dọc hoặc xoay tròn.

Đánh răng đúng cách sẽ đảm bảo răng chắc khỏe lâu dài, không mắc các bệnh lý răng miệng, đặc biệt là chảy máu chân răng hoặc viêm nha chu.