1. Tổng quan về viêm tủy xương

Viêm tủy xương là bệnh nhiễm khuẩn xương, tủy xương và mô mềm xung quanh xương. Vi khuẩn xâm nhập vào xương từ máu trong cơ thể sau khi xương bị gãy, nhọt, vết cắt trên da, nhiễm trùng tai giữa, viêm phổi hoặc các bệnh nhiễm trùng khác. Viêm tủy xương có thể diễn ra nhanh chóng và vô cùng đau đớn, tuy nhiên, một số trường hợp khác bệnh có thể hình thành từ từ.

Viêm tủy xương cấp tính thường biểu hiện các triệu chứng rõ ràng và ồ ạt. Nếu không được điều trị, bệnh sẽ tiến triển thành viêm tủy xương mạn tính, ảnh hưởng đến sự phát triển xương ở trẻ em hoặc gây gãy xương, nhiễm trùng hoại tử mô xương (chết xương).

2. Nguyên nhân gây ra viêm tuỷ xương 

Các nguyên nhân gây viêm xương tủy xương bao gồm:

- Do vi khuẩn: Vi khuẩn là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm xương tủy. Các loại vi khuẩn thường gặp bao gồm Staphylococcus aureus và Streptococcus.

- Do nấm: Nấm có thể gây ra các trường hợp viêm xương tủy, đặc biệt là ở những người có hệ miễn dịch suy yếu.

- Nhiễm trùng do vi rút: Một số vi rút cũng có thể xâm nhập vào tủy xương và gây viêm.

- Các tác nhân gây nhiễm trùng khác: Ngoài vi khuẩn, nấm và vi rút, còn có các tác nhân gây nhiễm trùng khác như chlamydia, mycobacterium, và các vi khuẩn gram âm.

- Các tình huống cơ học hoặc chấn thương: Trong một số trường hợp, viêm xương tủy có thể xảy ra sau chấn thương, gãy xương, hay các thủ thuật phẫu thuật gây tổn thương tới xương.

Nguyên nhân gây viêm tuỷ xương còn có thể đến từ những vấn đề bệnh lý sau:

- Bệnh viêm khớp dạng thấp: Đây là một loại bệnh tự miễn dịch gây viêm ở các khớp và mô mềm. Trong một số trường hợp có thể lan rộng và gây viêm xương tủy.

- Tuberculosis xương: Tuberculosis (bệnh lao) cũng có thể tấn công xương và tủy xương, gây viêm xương tủy.

- Đái tháo đường: Người mắc tiểu đường có nguy cơ cao hơn bị nhiễm trùng mắc bệnh.

- Ung thư: Một số loại ung thư và quá trình điều trị ung thư có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và làm tăng nguy cơ bị nhiễm trùng.

- Hội chứng cản trở hô hấp cấp (ARDS): ARDS là một trạng thái nghiêm trọng liên quan đến cản trở hô hấp và có thể gây bệnh.

3. Triệu chứng điển hình của viêm tuỷ xương

Hiện nay, các bác sĩ chia bệnh viêm tủy xương thành hai dạng chính là dạng cấp tính và mạn tính.

a. Viêm tuỷ xương cấp tính

Viêm tuỷ xương ở dạng cấp tính, tình trạng nhiễm trùng xảy ra ở rất nhiều vị trí, đặc biệt là khu vực có xương mềm, tủy đỏ hoặc đầu xương dài,… Nếu phát hiện những triệu chứng bất thường, nên theo dõi sát sao và đi điều trị càng sớm càng tốt.

Đa phần bệnh nhân viêm tủy xương cấp tính sẽ cảm thấy đau nhức xương khớp tại khu vực viêm nhiễm tủy xương. Tình trạng này sẽ trở nên nghiêm trọng hơn mỗi khi di chuyển, vận động và gây không ít cản trở tới sinh hoạt hàng ngày. 

Ngoài ra, người bệnh cũng phải đối mặt với tình trạng nhiễm trùng trên toàn cơ thể thông qua biểu hiện như sốt cao, xuất hiện nhiều khu vực sưng mủ,… Nguyên nhân là do tình trạng viêm nhiễm không được kiểm soát kịp thời nên ổ áp xe hình thành và gây đau đớn, kèm mùi khó chịu và rất mất thẩm mỹ.

Việc điều trị bệnh viêm tủy xương cấp tính là vô cùng cần thiết, nếu không nhiều biến chứng xấu có thể xảy ra. Đa phần bệnh nhân viêm tủy xương cấp tính sẽ gặp phải vấn đề liên quan tới viêm nhiễm đường hô hấp trên do chủ quan, không điều trị kịp thời.

b. Viêm tuỷ xương mạn tính

So với viêm nhiễm tủy xương cấp tính, giai đoạn mạn tính sẽ không có quá nhiều triệu chứng viêm toàn thân. Trong giai đoạn này, dịch mủ sẽ chảy từ lỗ rò của xương tới bề mặt da và tiềm ẩn nguy cơ nhiễm khuẩn nặng hơn. 

Chính vì thế, tình trạng nhiễm khuẩn tủy xương mạn tính khá nguy hiểm và đe dọa trực tiếp tới sức khỏe và tính mạng bệnh nhân. Lúc này, việc điều trị cũng gặp nhiều khó khăn và không đem lại hiệu quả cao. Tốt nhất, người bệnh nên chăm sóc và điều trị bệnh ngay từ giai đoạn cấp tính để bảo vệ sức khỏe và tăng khả năng phục hồi.

Xem thêm: Nhận biết và phòng ngừa viêm tủy xương

4. Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh

Viêm xương tủy xương có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhất ở trẻ nhỏ và lứa tuổi thiếu niên. Chấn thương là nguyên nhân thuận lợi hàng đầu làm giảm sức đề kháng của cơ thể, tạo điều kiện cho viêm xương tủy xương dễ dàng phát sinh và phát triển. Cụ thể hơn:

- Trẻ em: Trẻ em có nguy cơ cao hơn bị viêm, đặc biệt là ở những dưới 5 tuổi. Hệ miễn dịch của trẻ chưa phát triển hoàn chỉnh, làm cho họ dễ bị nhiễm trùng.

- Người già: Người lớn tuổi có thể có hệ miễn dịch yếu hơn, và điều này có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng, bao gồm viêm xương tủy.

- Người có hệ miễn dịch suy yếu: Những người mắc các bệnh liên quan đến hệ miễn dịch như tiểu đường, ung thư, bệnh AIDS hoặc đang điều trị bằng các loại thuốc gây suy giảm miễn dịch (như hóa trị) có nguy cơ cao hơn bị viêm xương tủy.

- Người bị tổn thương xương hoặc phẫu thuật: Người có các vùng thương tổn hoặc rối loạn xương, đã trải qua các thủ thuật phẫu thuật cũng có nguy cơ cao hơn bị viêm xương tủy.

- Người nghiện ma túy (tiêm chích): Người sử dụng ma túy qua đường tiêm chích có nguy cơ cao hơn bị nhiễm trùng máu, gây ra viêm xương tủy trong một số trường hợp.

- Người tiếp xúc với vi khuẩn hoặc tác nhân gây nhiễm trùng: Người tiếp xúc với môi trường có nhiều vi khuẩn hoặc các tác nhân gây nhiễm trùng có nguy cơ cao hơn bị viêm xương tủy.

Ngoài ra, một số nguyên nhân thuận lợi khác làm giảm sức đề kháng của cơ thể như là hoạt động quá sức, ăn uống kém, mệt mỏi, điều kiện sống và sinh hoạt kém... sẽ là yếu

5. Viêm tuỷ xương có nguy hiểm không?

Viêm xương tủy xương là một bệnh nhiễm trùng nguy hiểm. Nếu không được chữa trị kịp thời, nó có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là một số biến chứng phổ biến:

- Phù xương: Sưng và phù xương trong vùng bị ảnh hưởng, gây đau và hạn chế chuyển động.

- Nhiễm trùng lan toả: Nếu không điều trị kịp thời và đúng cách, nhiễm trùng từ viêm tủy có thể lan sang máu và lan tỏa đến các cơ quan và mô khác trong cơ thể, gây ra nhiều vấn đề và nguy hiểm đến tính mạng.

- Tổn thương: Bệnh có thể làm hỏng xương, làm suy yếu cấu trúc và làm giảm chức năng.

- Hội chứng cản trở hô hấp cấp (ARDS): Đây là một trạng thái nghiêm trọng liên quan đến cản trở hô hấp và có thể xảy ra sau phẫu thuật hoặc do nhiễm trùng.

- Suy tủy: Viêm xương tủy kéo dài có thể làm giảm hoạt động của tủy xương, gây ra suy tủy xương.

- Viêm khớp: Trong một số trường hợp, viêm xương tủy có thể gây viêm khớp.

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS Trịnh Ngọc Bình - Phó ban AloBacsi Cộng đồng