I. Mối liên quan giữa bệnh tiểu đường và chứng hôi miệng

Vị ngọt, vị trái cây, vị lê là từ mô tả hơi thở có mùi lạ liên quan đến bệnh tiểu đường.

Mùi hơi thở có thể gợi ý về tình trạng sức khỏe của bạn. Hơi thở hôi mùi trái cây có thể là một dấu hiệu của bệnh tiểu đường, có mùi amoniac có thể là do bệnh thận. Tương tự như vậy, hơi thở có mùi trái cây thối có thể là một dấu hiệu của tình trạng chán ăn liên quan đến tâm lý. Các bệnh khác, chẳng hạn như bệnh hen, xơ nang, ung thư phổi và bệnh gan đều gây ra những mùi khác nhau cho hơi thở.

Hơi thở hôi, còn gọi là chứng hôi miệng, còn có thể giúp các bác sĩ có thể chẩn đoán được bệnh tiểu đường. Gần đây, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng phân tích hơi thở bằng tia hồng ngoại có thể giúp xác định được bạn đang ở giai đoạn tiền tiểu đường hay tiểu đường giai đoạn đầu. 

II. Tại sao bệnh nhân tiểu đường có thể mắc chứng hôi miệng?

Bệnh nhân tiểu đường có thể mắc chứng hôi miệng là do lượng ceton trong máu cao. Khi mắc bệnh tiểu đường, cơ thể trở nên kháng insulin hoặc không sản xuất đủ insulin.

Do đó, các tế bào không nhận đủ lượng glucose cần thiết để cung cấp năng lượng cho cơ thể.

Để bù đắp cho điều này, cơ thể bắt đầu đốt cháy chất béo để tạo ra năng lượng nhằm thực hiện các chức năng khác nhau của cơ thể. Khi chất béo dự trữ trong tế bào bị đốt cháy thay vì glucose, nó sẽ tạo ra ceton, bắt đầu tích tụ trong máu và nước tiểu. Mức độ cao của ceton trong cơ thể gây ra mùi hôi miệng.

Các triệu chứng phổ biến của ceton cao: Hơi thở thơm và có mùi trái cây; đi tiểu thường xuyên; đau bụng, buồn nôn hoặc nôn mửa; mức đường huyết cao; khó thở hoặc lú lẫn.

Mức độ cao của ceton trong cơ thể thực sự có hại và có thể dẫn đến một tình trạng nguy hiểm khác được gọi là nhiễm toan ceton do tiểu đường (DKA). Tình trạng này phổ biến nhất ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 1 và cần được giải quyết kịp thời.

III. Nguyên nhân do đâu gây ra chứng hôi miệng ở người bệnh tiểu đường?

Chứng hôi miệng ở người bệnh tiểu đường hình thành do hai nguyên nhân chính: Bệnh nha chu và nhiễm toan ceton.

A. Bệnh nha chu

Bệnh nha chu, còn gọi là bệnh nướu răng, bao gồm viêm lợi, viêm nha chu nhẹ và viêm nha chu mức độ nặng. Khi mắc phải các bệnh này, vi khuẩn sẽ tấn công các mô và xương nâng đỡ răng. Tình trạng này có thể dẫn đến viêm, từ đó ảnh hưởng đến sự trao đổi chất và tăng lượng đường trong máu khiến cho bệnh tiểu đường trở nên nghiêm trọng hơn.

Bệnh viêm nha chu và tiểu đường có mối quan hệ hai chiều với nhau. Bệnh tiểu đường làm tăng tiết các hoạt chất gây viêm, từ đó làm tăng tốc độ phá hủy mô xương ổ răng và mô nướu trong bệnh lý viêm nha chu. Bệnh tiểu đường làm suy giảm khả năng làm lành vết thương của cơ thể.

Hôi miệng là một dấu hiệu thường gặp của bệnh nha chu. Các dấu hiệu khác bao gồm: Nướu đỏ hoặc đau; chảy máu nướu răng; răng nhạy cảm; tụt nướu.

Xem thêm: Bệnh nhân tiểu đường cần làm gì để chăm sóc sức khỏe răng miệng

B. Nhiễm toan ceton

Quá trình đốt cháy chất béo sẽ sản sinh ra ceton, chất này sẽ tích tụ dần dần trong máu và nước tiểu của bạn. Ceton cũng có thể được tạo ra khi bạn nhịn ăn hoặc bạn có chế độ ăn uống giàu protein và ít carbohydrate. Nồng độ ceton cao thường gây ra hôi miệng.

Khi hàm lượng ceton tăng vượt mức an toàn, bạn có nguy cơ bị nhiễm toan ceton máu do tiểu đường. Các triệu chứng của bệnh bao gồm: Hơi thở có mùi ngọt và mùi trái cây; đi tiểu nhiều lần hơn bình thường; đau bụng, buồn nôn hoặc nôn mửa; đường huyết cao; khó thở hoặc thở gấp; rối loạn tri giác.

Nhiễm toan ceton là một tình trạng nguy hiểm. Bệnh này thường gặp ở những người bị tiểu đường type 1 không kiểm soát được mức đường huyết. Nếu bạn có những triệu chứng này, hãy đi khám ngay lập tức.

IV. Các triệu chứng phổ biến của xeton cao

Hơi thở thơm và có mùi trái cây

Đi tiểu thường xuyên

Đau bụng, buồn nôn hoặc nôn mửa

Mức đường huyết cao

Khó thở hoặc lú lẫn.

Làm cách nào để kiểm soát mùi hôi miệng ở người bệnh tiểu đường?

Để kiểm soát được tình trạng hôi miệng do tiểu đường, người bệnh nên thực hiện: Nếu mùi hôi là do nồng độ ceton trong máu cao thì chỉ có thể kiềm chế bằng thuốc; đánh răng ít nhất hai lần một ngày; đừng quên cạo lưỡi và xỉa miệng; giữ cho mình đủ nước; theo dõi lượng đường trong máu của bạn; sử dụng kẹo bạc hà hoặc kẹo cao su không đường để kích thích tiết nước bọt; thường xuyên đi gặp nha sĩ; bác sĩ hoặc nha sĩ có thể kê toa thuốc kích thích tiết nước bọt cho bạn; nếu bạn đeo răng giả, hãy chọn một bộ thật vừa vặn và nên gỡ chúng ra vào ban đêm; không hút thuốc.

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS Trịnh Ngọc Bình - Phó ban AloBacsi Cộng đồng