Trong dữ liệu của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), hiện có 13 sáng chế liên quan đến bạch tật lê, trong đó có 6 sáng chế khẳng định công dụng tăng cường sức khỏe tình dục của loại cây này.

Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Hằng – nguyên Phó GĐ Bệnh viện YHCT Tuệ Tĩnh, người đã có nhiều năm nghiên cứu trong lĩnh vực dược liệu và có nhiều công trình khoa học được ứng dụng thực tế.

P/V: Bạch tật lê là một trong những dược liệu được tìm thấy và ứng dụng sớm nhất trong y học cổ truyền phương Đông. Bác sĩ có thể cung cấp một số thông tin về nguồn gốc, đặc điểm của dược liệu này?

Th.S, BS Nguyễn Thị Hằng: Bạch tật lê là quả của cây Tật lê, tên khoa học là Tribulus terrestris, có nguồn gốc từ châu Âu, châu Phi, Nam Á và miền bắc Australia. Ở nước ta, Bạch tật lê phân bố chủ yếu ở Huế, Quảng Bình, Quảng Trị. Loại cây này có tên gọi khác là Thích tật lê, Gai yết hầu, Gai ma vương…

Bạch tật lê là cây thân bò, lá kép lông chim, gần giống lá cây xấu hổ nhưng dày hơn và xung quanh có viền răng cưa. Hoa màu vàng chanh, nở vào cuối xuân đầu hạ, quả chín có thể thu hái vào tháng 8, tháng 9 hàng năm.

P/V: Xin bác sĩ chia sẻ cụ thể về tác dụng của Bạch tật lê. Vì sao dược liệu này lại được ứng dụng rộng rãi trong chăm sóc sức khỏe nói chung và tăng cường khả năng tình dục nói riêng ở nam giới?

Th.S, BS Nguyễn Thị Hằng: Một trong những công dụng được nhắc đến nhiều nhất của Bạch tật lê là tăng cường chức năng thận, cải thiện sức khỏe sinh lý, chữa các bệnh khó nói ở nam giới.  

Tại một số bệnh viện ở Anh Quốc, khi cho người bệnh uống dịch chiết Bạch tật lê (5mg/kg), xét nghiệm cho thấy sự thay đổi tích cực nồng độ khoáng chất trong nước tiểu, tế bào thận cũng được tăng cường bảo vệ, ngăn ngừa sự hình thành sỏi thận.

Protodioscin là hợp chất được tìm thấy trong Bạch tật lê, có tác dụng điều hòa, cải thiện hormone sinh dục Testosterone, đồng kích thích sản xuất và giải phóng Nitric Oxit. Từ đó giúp máu dồn vào thể hang, cải thiện tình trạng rối loạn cương, tăng ham muốn và khoái cảm tình dục, cải thiện số lượng, chất lượng tinh trùng.

Một nghiên cứu lâm sàng được thử nghiệm trên 180 người đàn ông trưởng thành, kết quả cho thấy nhóm sử dụng Bạch tật lê (500mg) trong 12 tuần có sự khác biệt đáng kể về chức năng cương dương so với nhóm dùng giả dược, ngoài ra không ghi nhận tác dụng phụ (Tạp chí Maturitas năm 2017).

Có thể thấy, bạch tật lê hoạt động tương tự như một chất kích dục tự nhiên, mang lại hiệu quả cao nhưng lại an toàn cho nam giới.

P/V: Công dụng của Bạch tật lê với chức năng sinh sản của phái mạnh thì sao, thưa bác sĩ?

Th.S, BS Nguyễn Thị Hằng: Bạch tật lê cũng đã được nghiên cứu thực nghiệm trên thỏ và chuột. Kết quả cho thấy sự gia tăng hàm lượng hormone sinh dục cũng như số lần giao hợp của động vật thí nghiệm. Tại các quốc gia như Hoa Kỳ, Anh, Canada, dược liệu này cũng được ứng dụng rộng rãi vào các sản phẩm tăng cường sinh lý, mang lại hiệu quả tốt.

Hàng loạt các nghiên cứu cũng khẳng định, sử dụng Bạch tật lê giúp nam giới cải thiện rõ rệt 3 chỉ số quan trọng của tinh trùng, đó là tăng số lượng, tăng cường khả năng di động và giảm tỷ lệ tinh trùng dị dạng.

Bên cạnh đó, Bạch tật lê còn hỗ trợ nâng cao sức đề kháng, giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, tim mạch, giảm hình thành khối u tiền liệt tuyến…

P/V: Công dụng của Bạch tật lê với sức khỏe, sinh lý phái mạnh là điều đã được khoa học chứng minh. Tuy nhiên, sử dụng như thế nào để đạt hiệu quả tốt nhất, thưa bác sĩ?

Việc thu hái, chế biến Bạch tật lê khá phức tạp. Khi quả chín, cắt cả cây đem về phơi khô, dùng gậy đập cho quả rụng ra, sau đó chọn lấy quả già. Có thể sử dụng quả tươi hoặc sao cho cháy hết phần gai, thái hoặc giã nát để dùng.

Tuy nhiên, trên thực tế, hiệu quả của việc sử dụng dược liệu thô còn hạn chế do hàm lượng hoạt chất chưa đủ để phát huy tác dụng. Hơn nữa, trong điều kiện môi trường, nhiệt độ không thích hợp, hoạt chất cũng rất dễ bị oxy hóa dẫn đến hao hụt, biến đổi.

Vì vậy, hiện nay, các nhà khoa học đã nghiên cứu để chiết tách Bạch tật lê thành dạng tinh chất, nhằm bảo toàn tối đa các hoạt chất quý, đồng thời chuẩn hóa hàm lượng, mang lại hiệu quả tốt nhất. Ngoài ra, nên kết hợp Bạch tật lê với các dược liệu bổ thận tráng dương, tăng cường sinh lý khác để nâng cao sức khỏe, cải thiện đời sống phòng the.

P/V: Xin cảm ơn Th.S. BS Nguyễn Thị Hằng đã chia sẻ những thông tin hữu ích!