AloBacsi điểm tin sức khỏe 18h ngày 8/6/2025

1. Nắng nóng khốc liệt cướp sinh mạng người hành hương tại Saudi Arabia

Nắng nóng cực đoan đang gây ra hậu quả nghiêm trọng trong mùa hành hương Hajj năm nay tại Saudi Arabia. Hãng thông tấn IRNA (Iran) ngày 6/6 đưa tin, ít nhất 13 tín đồ hành hương người Iran đã tử vong trong thời gian tham gia Hajj do sốc nhiệt, khi nhiệt độ tại các thành phố linh thiêng của Saudi Arabia như Mecca và Medina lên đến 47 độ C.

Năm 2025, có hơn 86.700 người Iran tham gia mùa hành hương này. Sự kiện Hajj năm ngoái từng ghi nhận hơn 1.300 trường hợp tử vong vì nắng nóng, trong đó có 22 người Iran. Giới chức Iran hiện đã lên tiếng cảnh báo người dân cần tránh tiếp xúc trực tiếp ánh nắng, luôn mang theo nước, mặc đồ thoáng mát và tuân thủ nghiêm các hướng dẫn phòng sốc nhiệt.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính, nắng nóng khiến ít nhất 500.000 người tử vong mỗi năm - và thực tế có thể cao hơn gấp 30 lần. Cùng với biến đổi khí hậu, số lượng các đợt nắng nóng chết người trên toàn cầu được dự báo sẽ tiếp tục tăng nhanh, đe dọa sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là người cao tuổi, trẻ nhỏ và người có bệnh mạn tính.

2. Mỹ thu hồi 1,7 triệu quả trứng vì nghi nhiễm khuẩn Salmonella

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) vừa ra thông báo thu hồi khẩn cấp khoảng 1,7 triệu quả trứng gà hữu cơ và nuôi thả tự nhiên vỏ nâu của công ty August Egg. Nguyên nhân: nghi nhiễm khuẩn Salmonella - loại vi khuẩn gây tiêu chảy, sốt, nôn ói và mất nước.

Tính đến ngày 7/6, có ít nhất 79 ca nhiễm Salmonella tại 9 bang, trong đó 21 người đã phải nhập viện. Các sản phẩm bị thu hồi từng được bày bán tại các siêu thị ở Arizona, California, Illinois, Indiana, Nebraska, New Mexico, Nevada, Washington và Wyoming từ tháng 2 đến tháng 5.

FDA kêu gọi người tiêu dùng kiểm tra lại trứng đã mua, không sử dụng nếu thuộc diện thu hồi, đồng thời vệ sinh kỹ các bề mặt và đồ dùng đã tiếp xúc với trứng.

Salmonella đặc biệt nguy hiểm với trẻ em, người cao tuổi và người suy giảm miễn dịch. CDC cảnh báo: nếu có dấu hiệu nghi ngờ nhiễm khuẩn như sốt cao kéo dài, tiêu chảy không dứt, cần đến cơ sở y tế ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

3. Dùng PrEP tăng mạnh ở giới trẻ Mỹ: Bước tiến trong phòng HIV hay hồi chuông cảnh báo?

Một nghiên cứu mới đăng trên Tạp chí Y học Nội khoa Tổng quát cho thấy: số thanh niên Mỹ sử dụng thuốc PrEP (dự phòng trước phơi nhiễm HIV) đã tăng gấp 8 lần từ năm 2016 đến 2023. Cụ thể, trong năm 2023, có khoảng 208 người sử dụng PrEP trên mỗi 100.000 thanh niên từ 18 đến 25 tuổi - độ tuổi đang ngày càng có nguy cơ cao nhiễm HIV.

Thuốc PrEP như Truvada và Descovy có thể giúp giảm tới 99% nguy cơ lây HIV nếu dùng đều đặn. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra một vấn đề đáng lo ngại: thời gian dùng thuốc trung bình đang giảm, cho thấy việc điều trị không được duy trì thường xuyên - có thể do khó khăn trong việc tuân thủ lịch khám, xét nghiệm định kỳ, hoặc thiếu kiến thức phòng bệnh.

TS Nina Hill - Đại học Michigan cảnh báo: “Thanh niên là nhóm thường bị bỏ sót trong hệ thống chăm sóc sức khỏe. Họ không còn là trẻ em, nhưng chưa được coi là người trưởng thành hoàn toàn - trong khi đây lại là nhóm dễ bị tổn thương và cần được bảo vệ”.

Kết quả nghiên cứu đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc nâng cao tiếp cận PrEP, đồng thời củng cố giáo dục giới tính và kỹ năng phòng tránh HIV trong cộng đồng trẻ.

4. Bỏ tái khám, bệnh nhân đái tháo đường nhập viện trong tình trạng hôn mê

Một bệnh nhân 66 tuổi tại Hà Nội vừa nhập viện cấp cứu trong tình trạng hôn mê do biến chứng đái tháo đường type 2. Bệnh nhân được chẩn đoán tăng áp lực thẩm thấu máu, viêm phổi, tai biến mạch máu não và có tiền sử tăng huyết áp nhưng không điều trị. Đáng nói, người bệnh đã không đi tái khám theo lịch hẹn trong thời gian dài và tự ý dùng lại đơn thuốc cũ.

Sau khi nhập Khoa Cấp cứu - Bệnh viện Nội tiết Trung ương, bệnh nhân được điều trị tích cực và may mắn hồi phục sau 24 giờ. Tuy nhiên, đây là hồi chuông cảnh báo cho nhiều bệnh nhân mạn tính đang chủ quan với tình trạng sức khỏe của mình.

BS Nguyễn Kim Anh - Khoa Cấp cứu cho biết: “Việc không tái khám định kỳ dẫn đến việc không điều chỉnh thuốc kịp thời, không phát hiện biến chứng tiềm ẩn. Những hậu quả như hôn mê, đột quỵ, loét bàn chân… hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu người bệnh kiểm soát đường huyết tốt”.

Tái khám không chỉ để kiểm tra đường huyết, mà còn giúp điều chỉnh phác đồ, phát hiện biến chứng sớm và tư vấn chế độ sinh hoạt phù hợp. Đây là yếu tố then chốt giúp người bệnh sống khỏe, giảm chi phí điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống.

5. Sau nhiều ngày tai nạn xe máy nhẹ, nam thanh niên phát hiện vỡ đại tràng

Một nam thanh niên 27 tuổi tại TPHCM nhập viện với chẩn đoán vỡ đại tràng sigma - một biến chứng hiếm gặp và khó phát hiện sau tai nạn xe máy.

Điều đáng chú ý là ban đầu bệnh nhân không có dấu hiệu bất thường khi siêu âm, chụp X-quang và CT scan. Chỉ sau 2 ngày theo dõi sát, các bác sĩ mới phát hiện tổn thương nghiêm trọng và tiến hành phẫu thuật cấp cứu.

Ca mổ kéo dài 4 giờ đã được ê-kíp Bệnh viện quận Bình Tân thực hiện thành công, với phương pháp cắt đoạn đại tràng tổn thương và nối đầu tận - tận. Sau 5 ngày, bệnh nhân phục hồi tốt và đã xuất viện.

BS.CK2 Nguyễn Anh Nguyễn - Phó Giám đốc bệnh viện cho biết: “Trường hợp này nếu không theo dõi sát có thể diễn tiến thành viêm phúc mạc nặng, nguy cơ tử vong cao. Đây là minh chứng rõ ràng cho việc không được chủ quan sau chấn thương vùng bụng, kể cả khi kết quả ban đầu bình thường”.

6. Chất lượng không khí cả nước tốt trong sáng 8/6

Theo ứng dụng VN Air của Bộ Tài nguyên và Môi trường, tính đến 7h15 sáng 8/6, chất lượng không khí tại hầu hết khu vực trên cả nước đều ở mức tốt và trung bình - tương ứng với màu xanh và vàng trong thang đo AQI. Đặc biệt, TPHCM ghi nhận chỉ số AQI ở mức “xanh”, rất tốt cho sức khỏe.

Tại Hà Nội, các trạm đo ở Nguyễn Văn Cừ, Công viên Nhân Chính và ĐH Bách khoa đều ghi nhận mức “vàng” - chất lượng trung bình, chấp nhận được. Dù vậy, người dân vẫn được khuyến cáo nên theo dõi thường xuyên để kịp thời điều chỉnh các hoạt động ngoài trời, nhất là trong các thời điểm giao thông đông đúc hoặc khi trời có sương mù.

Cục Quản lý Môi trường y tế (Bộ Y tế) nhấn mạnh: khi AQI vượt ngưỡng 200 (rất xấu), người dân cần hạn chế vận động ngoài trời, sử dụng khẩu trang chống bụi mịn, đóng cửa sổ và vệ sinh mũi, họng sau khi ra đường.

Việc cập nhật chỉ số không khí hằng ngày sẽ giúp mỗi người chủ động bảo vệ sức khỏe hô hấp, nhất là người già, trẻ nhỏ, người mắc bệnh tim mạch... trong bối cảnh ô nhiễm môi trường đang ngày càng phức tạp.