I. Rối loạn tiền đình là gì?

Tiền đình là một hệ thống thuộc hệ thần kinh, nằm ở phía sau hai bên ốc tai, có nhiệm vụ chính là duy trì tư thế, dáng bộ, phối hợp cử động mắt, đầu và thân mình. Khi chúng ta di chuyển, cúi, xoay người,... tiền đình sẽ nghiêng lắc theo các động tác này để giữ tư thế thăng bằng cho cơ thể.

Rối loạn tiền đình là tình trạng cơ thể bị mất cân bằng về tư thế nên có cảm giác chóng mặt, buồn nôn, ù tai, hoa mắt. Bệnh ngày càng trở nên phổ biến, ước tính có khoảng 35% người trên 40 tuổi ghi nhận tình trạng rối loạn tiền đình, hiện nay con số này đang có xu hướng trẻ hóa.

Rối loạn tiền đình gặp nhiều hơn ở nữ giới, những người làm việc hoặc sinh sống ở môi trường tiếng ồn lớn, căng thẳng, ít vận động hoặc thời tiết khó chịu khi chuyển mùa...

II. Rối loạn tiền đình có mấy loại?

1. Rối loạn tiền đình ngoại biên

Đây là tình trạng được gây ra do tổn thương tai trong, dây thần kinh tiền đình hoặc có bệnh lý tắc mạch máu vùng sau cổ. Khi ấy, người bệnh sẽ thường bị chóng mặt khi thay đổi tư thế nhưng vẫn khá tỉnh táo khi di chuyển.

2. Rối loạn tiền đình trung ương

Lý do của hội chứng này là bởi nhân tiền đình, đường dây liên hệ của nhân dây tiền đình tiểu não và thân não bị thương. Người bệnh thường cảm thấy sa sầm mặt mày, khó đi lại hoặc choáng váng khi tư thế thay đổi...

III. Nguyên nhân nào gây rối loạn tiền đình?

Hiện chưa tìm được chính xác nguyên nhân gây rối loạn tiền đình là gì nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy nhiễm vi khuẩn hoặc virus ở tai; rối loạn tuần hoàn máu tác động đến não hoặc tai; chấn thương ở đầu chính là tác nhân gây nên hội chứng này. 

Ngoài ra, những yếu tố sau cũng được xem là tăng nguy cơ gây bệnh:

- Tuổi tác: Người cao tuổi thường dễ mắc cảm giác mất thăng bằng hoặc các bệnh lý gây ra hiện tượng chóng mặt.

- Tiền sử bị chóng mặt: Những ai trước đây từng bị chóng mặt thì cũng có nhiều khả năng tương lai sẽ tái diễn tình trạng này.

IV. Dấu hiệu nhận biết rối loạn tiền đình

- Mất thăng bằng, khó khăn khi đi lại. Luôn cảm thấy lâng lâng, muốn di chuyển được phải bám víu vào người khác hoặc vật khác mới được. 

- Người bệnh cảm thấy bị chao đảo, quay cuồng, khó khăn trong việc đứng lên ngồi xuống, thậm chí có người còn không đứng lên được. Đa số khi gặp trường hợp này, người bệnh nghỉ ngơi một lát thì những dấu hiệu này cũng chấm dứt. 

- Người bệnh hay mất ngủ, mất ý thức và dễ ngất xỉu do lượng máu lưu thông trên não bị suy giảm, rối loạn chức năng tim, tụt huyết áp. 

V. Rối loạn tiền đình có nguy hiểm không ?

Về cơ bản, rối loạn tiền đình không gây ra nguy hiểm cho tính mạng nhưng khi không được điều trị kịp thời, nó lại là nguyên nhân tác động đến diễn tiến của nhiều bệnh lý khác. Điển hình trong đó có thể kể đến như:

- Do rối loạn tiền đình mà việc đi lại hàng ngày gặp nhiều khó khăn, cơ thể mệt mỏi khiến cho sinh hoạt thường ngày bị ảnh hưởng. Không những thế, người bệnh cũng vì điều này mà lười vận động từ đó dễ mắc các bệnh lý khác.

- Xuất hiện thường xuyên các cơn đau đầu gây cản trở đến khả năng tập trung khi làm việc, hệ lụy là số lượng và chất lượng công việc bị suy giảm.

- Dễ nảy sinh tâm lý bực tức, nóng giận với những người xung quanh.

- Gặp tai nạn khi tham gia giao thông.

- Tăng nguy cơ biến chứng mất thính lực.

VI. Khi bị rối loạn tiền đình nên làm gì?

Khi các triệu chứng của bệnh kể trên lặp đi lặp lại nhiều lần, hãy đến các cơ sở y tế để được thăm khám và tham khảo ý kiến bác sĩ nhằm đưa ra hướng điều trị thích hợp nhất.

Tuy nhiên, việc thực hiện các biện pháp thay đổi lối sống có thể hạn chế hoặc giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh rối loạn tiền đình ngay tại nhà như: Khi xuất hiện chóng mặt cần nằm xuống và hít thở đều, có thể nhắm mắt lại để giảm kích thích của ánh sáng. Hạn chế đọc sách, sử dụng điện thoại hay làm việc trên máy tính khi đang di chuyển bằng xe ôtô, xe buýt hoặc tàu lửa.

Cần mang theo kính mát và đội mũ nếu tình trạng rối loạn tiền đình xuất phát từ nguyên nhân nhạy cảm với ánh sáng.

Tăng cường vận động thể dục thể thao nhằm tăng cường lưu thông tuần hoàn não, thận trọng các động tác vận động quá sức, các tác động vùng đầu cổ. Tìm cách hạn chế căng thẳng trong sinh hoạt và lao động. Có thể xen kẽ các khoảng thời gian nghỉ ngắn đồng thời có sự sắp xếp và phân bổ công việc để tránh bị quá tải.

Ngoài ra, cần có chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tốt cho hệ tim mạch cũng như bổ sung nhiều rau xanh, trái cây và hạn chế mỡ động vật cũng là một yếu tố rất quan trọng.

Uống đủ nước mỗi ngày, một người nên uống khoảng 1,5 - 2 lít nước/ngày để cung cấp đủ nước cho các quá trình trao đổi chất và các hoạt động của cơ thể được diễn ra hiệu quả. Hạn chế tối thiểu rượu, bia, thuốc lá, cà phê và các chất kích thích có hại.

Cần khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và can thiệp kịp thời ngay khi thấy xuất hiện dấu hiệu của bệnh rối loạn chức năng tiền đình, để giúp phòng ngừa những bệnh lý nặng như tai biến mạch não, u não.