Vì sao bác sĩ kết luận "từng bị nhiễm giun đũa chó nhưng hiện tại thì không"?

Câu hỏi

Em đi xét nghiệm giun sán chó, kết quả dương tính, bác sĩ bảo em từng bị nhưng hiện tại thì không, như vậy là sao ạ? Chồng em cũng bị giun sán chó, điều trị gần 3 tháng nhưng không giảm mà bị ngứa liên tục dù không uống bia. Em muốn hỏi điều trị cách nào mới hết ạ?

Trả lời

BS.CK1 Cao Thị Lan Hương

Bác sĩ - Bệnh viện Trưng Vương

Giun đũa chó. Ảnh minh họa - Nguồn Internet

Chào em,

Nhiễm giun đũa chó là 1 trong các nguyên nhân gây nổi ban dị ứng, nhưng đây không phải bệnh nan y và có thể điều trị được, liệu trình điều trị thường là 21 ngày sẽ đáp ứng tốt, phác đồ này có khả năng thành công rất cao và được áp dụng rộng rãi trên toàn quốc. Chồng em uống thuốc điều trị 1 tháng nay là đủ (thậm chí là dư) để tiêu diệt hết sán chó rồi.

Giun đũa chó là loại ký sinh trùng có ký chủ chính là chó, mèo; trong khi người chỉ là ký chủ tình cờ, nghĩa là ấu trùng của giun sẽ không thể phát triển thêm khi vào cơ thể người và sẽ tự đào thải theo thời gian. Khi bị nhiễm giun chó thì cơ thể sẽ tạo ra kháng thể kháng với kháng nguyên của giun chó. Do đó người bị nhiễm giun đũa chó sau khi điều trị mà xét nghiệm thấy kháng thể vẫn còn, biểu hiện qua xét nghiệm huyết thanh miễn dịch dương tính với giun đũa chó là thường gặp, không phải là bệnh còn.

Nguyên nhân còn ngứa không phải do trị sán chưa sạch, mà do phản ứng của cơ thể với việc nhiễm giun vẫn chưa hết. Một số trường hợp sau điều trị nhiễm giun lại ngứa hơn là do khi giun bị “tiêu diệt” thì cũng “phóng thích vào máu một số chất” gây tăng mức độ dị ứng, nhưng tình trạng này sẽ giảm dần.

Mặt khác, ngoài nhiễm sán chó thì còn có các yếu tố gây dị ứng khác thường gặp có thể kèm theo là thay đổi môi trường sống quá khác biệt (còn gọi là trái nước trái gió), ăn hải sản, cá biển, thịt bò, rệp giường chiếu, chăn ga gối nệm quần áo không sạch, khô cứng còn cặn bột giặt, rượu bia, chàm tiếp xúc...

Như vậy, khi hết liệu trình điều trị sán chó thì nên ngưng thuốc trị giun, mà chỉ trị ngứa đơn thuần mà thôi, vì uống thuốc trị giun sán kéo dài không có lợi mà có hại cho gan, thận. Song song đó, xem lại các yếu tố gây dị ứng khác kể trên xem có không để xử trí luôn. Như vậy chồng em còn ngứa không phải là trị sán chó chưa hết, mà cần khám lại tại chuyên khoa Da liễu để điều chỉnh thuốc giảm ngứa cho phù hợp.

Kết quả xét nghiệm nhiễm sán chó của em nếu IgM âm tính và IgG dương tính thì cho thấy "em đã từng bị nhưng hiện tại thì không" vì cơ thể có thể tự thải sán chó mà.

Thân mến.

Mời tham khảo thêm:

>> Khi nào nên tái khám xét nghiệm lại do nhiễm giun đũa chó?

>> Vì sao vẫn còn ngứa và nổi mẩn đỏ dù đã uống thuốc trị sán chó 21 ngày?

Toxocara sp là tên chung, đó có thể là giun đũa chó (Toxocara canis) hay giun đũa mèo (Toxocara cati). Riêng giun đũa chó không sống ký sinh ở người, chỉ ấu trùng của nó có thể nhiễm qua người (người là ký chủ tình cờ), nhưng ấu trùng này không thể tiếp tục phát triển thành con giun trưởng thành được. Vì vậy, bệnh giun đũa chó được gọi là bệnh ký sinh trùng lạc chỗ.

Ấu trùng giun đũa chó khi lạc chỗ nhiễm qua người sẽ di chuyển nhiều nơi gây rối loạn ở các cơ quan nội tạng khác nhau và có những biểu hiện lâm sàng, đặc biệt ở da thì gây nổi dát đỏ, mề đay, ngứa.

Thật khó chẩn đoán xác định dựa trên lavabo bởi vì cả trứng và sán đều không đi qua phân người, kết quả sinh thiết thường không xác định cho dù tổn thương các mô lan rộng.

Ngoài ra, những dấu hiệu tự nhiên và lâm sàng không đặc hiệu có thể dẫn đến chẩn đoán không chính xác hoặc thiếu cơ sở.

- Test huyết thanh miễn dịch ELISA rất có ích trong chẩn đoán. Sử dụng ELISA đặc hiệu kháng nguyên giai đoạn ấu trùng sẽ có hiệu quả và độ nhạy hơn các tét chẩn đoán khác nếu huyết thanh được ủ /hấp phụ làn đầu tiên với kháng nguyên trong huyết thanh Ascaris để loại bỏ những kháng thể gây ra phản ứng chéo.

Các xét nghiệm khác có thể biểu hiện tăng gammaglobuline máu và tăng hiệu giá kháng thể anti-A hoặc anti-B isohemagglutinin. U hạt hoặc dạng abces có thể xuất hiện trên phim chụp CT scans với hình ảnh giảm âm giống như tổ chức viêm nhiễm.

- Test trong da hay lấy da Toxocara có thể cho phản ứng dương tính giả do các dị nguyên chia sẻ chung (shared allergens) giữa Toxocara và Ascaris.

- Các phương pháp đo quang (phương pháp ELISA đo mật độ quang) có giá trị chẩn đoán xác định cao hơn.
Lối sống và các biện pháp khắc phục tại nhà sau có thể giúp bạn đối phó với nhiễm giun đũa từ chó mèo:

- Đưa vật nuôi đến khám bác sĩ thú y để phòng ngừa nhiễm Toxocara. Bác sĩ thú y có thể đề nghị xét nghiệm và điều trị tẩy giun.
- Rửa tay bằng xà phòng và nước sau khi chơi với vật nuôi hoặc động vật khác, sau khi hoạt động ngoài trời và trước khi chế biến thức ăn.
- Dạy trẻ em về tầm quan trọng của việc rửa tay để ngăn chặn nhiễm trùng.
- Đừng để trẻ em chơi ở những khu vực có phân vật nuôi hay phân của động vật khác.
- Làm sạch khu vực sinh sống của thú cưng ít nhất một lần một tuần. Phân nên được chôn hoặc đóng bao và vứt bỏ vào thùng rác. Rửa tay sau khi xử lý chất thải vật nuôi.
- Dạy trẻ em sự nguy hiểm của thức ăn bẩn hoặc đất.