Uống thuốc điều trị đau dây số 5 không đỡ, nên khám ở đâu?

Câu hỏi

Chào bác sĩ ạ, Hiện tại tôi bị đau nửa mặt phía bên phải, đau từ môi dưới đến mắt, lên đỉnh đầu, đau dữ dội. Tôi đã đi khám, bác sĩ nói tôi bị đau dây V, cho thuốc Tergertol. Tôi uống đến 3 viên/ngày nhưng vẫn đau, uống thuốc nhiều làm tôi rất khó chịu. Tôi muốn đi khám chuyên sâu để tìm nguyên nhân chữa trị, nhưng không biết phải đi đâu ( đã đi ĐH Y Dược và BV Chợ Rẫy). Nhờ bác sĩ tư vấn giúp.

Trả lời

ThS.BS Võ Thị Tố Uyên

Bác sĩ - Bệnh viện Thống Nhất, TPHCM

Hiện tượng đau nửa mặt. Ảnh minh họa - Nguồn Internet

Chào bạn,

Đau dây V được chia làm hai loại: vô căn (không rõ căn nguyên) hoặc thứ phát sau một bất thường khác (viêm, u, chấn thương…). Đâu thần kinh V vô căn biểu hiện bằng những cơn đau kiểu rát bỏng hoặc như có luồng điện ở mặt xen kẽ những thời điểm không đau.

Một ngày có thể có nhiều cơn, mỗi cơn kéo dài vài giây đến vài phút, trong cơn bệnh nhân rất đau, thậm trí phải ngừng tất cả mọi công việc. Càng ngày cơn đau càng mau hơn và tăng về cường độ. Cơn đau có thể xuất hiện tự nhiên hoặc khi nói, nhai, hoặc khi kích thích vào một điểm (da, niêm mạc miệng). Ngoài cơn đau bệnh nhân hoàn toàn bình thường, không có cảm giác tê bì hay kiến bò vùng đau, không có các tổn thương khác kèm theo.

Có nhiều thuốc để điều trị vấn đề này, nếu sử dụng 1 loại không hiệu quả, bạn có thể tái khám bác sĩ trước đó để thêm thuốc. Nhưng quan trọng nhất là cần phân biệt với đau thần kinh V thứ phát do bệnh lý khác. Trong trường hợp điều trị nội khoa thất bại, ở một số trường hợp cần can thiệp phẫu thuật.

Để đánh gía nguyên nhân gây đau và đưa ra phương hướng tiếp theo, bạn nên mang các kết quả xét nghiệm và toa thuốc đã dùng tới khám chuyên khoa nội thần kinh, ở TPHCM có thể tới BV ĐH Y Dược, BV Chợ Rẫy, 115, phòng khám Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch…

Thân mến.

Mời tham khảo thêm:

>> Đau dây thần kinh số V, nên khám ở đâu?

>> Tôi bị viêm dây thần kinh số 5, uống thuốc không đỡ?

Dây thần kinh số 5 (còn gọi là dây thần kinh sinh ba) là dây hỗn hợp gồm nhánh vận động và nhánh cảm giác. Nhánh vận động chi phối các cơ nhai cùng bên, cơ cắn, cơ thái dương, cơ chân bướm trong và ngoài. Nhánh cảm giác chi phối cảm giác nửa mặt và niêm mạc (mũi, má, xoang) cùng bên.

Hiện tượng đau dây thần kinh số 5 thường gặp ở người 50-60 tuổi, hầu hết không tìm thấy nguyên nhân. Cần phân biệt đau nguyên phát và đau thứ phát.

Đau nguyên phát thường xuất hiện khi bị kích thích vào một vài vùng da nhất định ở mặt, đau thành cơn dữ dội trong 10-30 giây. Không có dấu hiệu tổn thương dây 5.

Đau thứ phát ít dữ dội, cơn đau liên tục, có tổn thương dây 5 với biểu hiện như:

- Giảm cảm giác vùng trán, mi trên, góc trong mắt, sống mũi, nhãn cầu, niêm mạc phần trên ở mũi, xoang trán và xoang sàn; giảm hoặc mất phản xạ giác mạc nếu tổn thương nhánh 1 của dây 5.

- Giảm cảm giác ở mi dưới, góc ngoài mắt, phần trên của má, môi trên, hàm trên và răng của hàm trên, niêm mạc phần dưới ở mũi, xoang hàm nếu tổn thương nhánh 2.

- Giảm cảm giác ở môi dưới, phần dưới của má, cằm, khoang miệng và lưỡi; liệt các cơ nhai nếu tổn thương nhánh 3.

Nếu bị hội chứng hạch Gasser, cả 3 nhánh dây 5 đều đau, bệnh nhân giảm cảm giác ở nửa mặt, giảm hay mất phản xạ giác mạc, liệt các cơ nhai, có thể kèm theo đau nửa mặt và rối loạn bài tiết mồ hôi, vận mạch, dinh dưỡng, có thể có mụn nước herpes ở mặt.

Nguyên nhân gây đau dây thần kinh số 5 thứ phát:

- Ung thư vòm họng.

- Áp xe răng, sâu răng, viêm xoang, viêm mống mắt, viêm thần kinh mũi.

- Bệnh zona.

- Bệnh rỗng hành não, chấn thương nền sọ hoặc gãy xương nền sọ.

- Bệnh xơ cứng mạch rải rác.

- Rối loạn chuyển hóa, tiểu đường, bệnh gút.

- Nhiễm lạnh.

Điều trị: Dùng thuốc chống động kinh (theo chỉ định của thầy thuốc). Nếu không có tác dụng, có thể thay bằng thuốc chống động kinh cổ điển diphenyl hydantoine cùng với thuốc chẹn beta (inderal, avlocardyl). Có thể diệt hạch Gasser bằng cồn 90 độ, bằng huyết thanh nóng và đốt điện.

Chỉ điều trị ngoại khoa cho những trường hợp không điều trị được bằng nội khoa. Phẫu thuật thông thường và phổ biến là cắt dây thần kinh sau hạch Gasser. Trường hợp đau dây 5 có nguyên nhân thì điều trị nguyên nhân.