Hotline 24/7
08983-08983

Những điều cần biết về tụ máu

Tụ máu là một vấn đề phổ biến xảy ra khi một trong các mạch máu lớn trong cơ thể bị tổn thương. Hầu hết mọi người đều bị tụ máu ít nhất một lần trong đời. Bên ngoài, tụ máu trông tương tự các vết bầm tím, nhưng các vết bầm được hình thành do tổn thương các mạch máu nhỏ, thay vì các mạch máu lớn.

Phần lớn các khối tụ máu thường không gây nguy hiểm. Tuy nhiên cũng có các khối tụ máu ám chỉ các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Bất cứ ai bị thương do tai nạn hoặc bị trấn thương ở vùng đầu, hãy đến các cơ sở y tế để kiểm tra các dấu hiệu tụ máu trong.

Tụ máu là gì?

Thuật ngữ khối tụ máu là để chỉ một ổ máu tụ lại bên ngoài các mạch máu lớn, thường là hệ quả của các chấn thương.

Chấn thương làm vỡ các thành mạch, khiến cho máu tràn ra các vùng mô xung quanh.

Các khối tụ máu có thể hình thành tại bất cứ mạch máu nào, bao gồm tĩnh mạch, động mạch, và cả các mao mạch. Cũng vì vậy, bản chất của các khối tụ máu có thể khác nhau tùy vào vị trí của chúng.

Tụ máu cũng có điểm tương tự như xuất huyết. Tuy nhiên, xuất huyết là khi máu vẫn còn đang chảy, còn tụ máu là khi máu đã vón cục bên ngoài mạch máu.

Các loại tụ máu

Các loại tụ máu phụ thuộc vào vị trí chúng xuất hiện trong cơ thể. Hơn nữa, vị trí các khối tụ máu xuất hiện cũng có thể giúp xác định mức độ nguy hiểm của chúng.

Tụ máu ở tai: Khối tụ máu ở tai xuất hiện ở giữa lớp sụn và da trên lớp sụn đó. Khối tụ máu này xuất hiện phổ biến sau các chấn thương vùng đầu, thường thấy ở các vận động viên đô vật, võ sĩ, v...v...

Tụ máu dưới móng: Đây là khối tụ máu xuất hiện dưới móng tay hoặc móng chân, thường thấy trong các chấn thương nhẹ, ví dụ như khi bị rơi vật nặng vào chân
   
Tụ máu dưới da đầu: Khối tụ máu này thường xuất hiện như một cục u ở trên đầu. Tuy nhiên, khối tụ máu này xuất hiện do tổn thương vùng cơ và da bên ngoài nên không ảnh hưởng đến não.
   
Tụ máu ở vách ngăn mũi: Khối tụ máu này là hệ quả của mũi bị gãy và có thể sẽ gây ra một vài vấn đề về xoang nếu không được điều trị.
   
Tụ máu dưới da: Đây là khối tụ máu xuất hiện ngay bên dưới da và thường là ở các mạch máu gần với bề mặt da.
   
Tụ máu sau phúc mạc: Khối tụ máu này xuất hiện trong khoang bụng nhưng không ở trong một nội tạng nào.
   
Tụ máu ở lá lách: Là các khối tụ máu xuất hiện bên trong lá lách.
   
Tụ máu ở gan: Là các khối tụ máu xuất hiện bên trong gan.
   
Tụ máu ngoài màng cứng cột sống: Khối tụ máu xuất hiện giữa lớp màng bao quanh tủy sống và các đốt sống.
   
Tụ máu ngoài màng cứng nội sọ:  Đây là khối tụ máu xuất hiện giữa xương sọ và lớp màng cứng của não.
   
Tụ máu dưới màng cứng: Xuất hiện giữa não bộ và lớp màng cứng bao quanh não.

Nguyên nhân gây tụ máu

Chấn thương là nguyên nhân phổ biến nhất gây tụ máu. Bất cứ tổn thương nào lên thành mạch đều có khả năng gây vỡ thành mạch và chảy máu. Lượng máu này sẽ tụ lại một chỗ và tạo thành một khối máu tụ.

Các chấn thương gây ra tụ máu cũng không nhất thiết phải là các chấn thương nặng. Ví dụ như, một người có thể bị tụ máu dưới móng chân đơn giản chỉ vì bị vấp hay kẹp ngón chân.

Các chấn thương nghiêm trọng hơn như chấn thương do tai nạn giao thông, ngã từ một độ cao nhất định, hoặc phình động mạch có thể gây ra các khối tụ máu nghiêm trọng.

Hơn nữa, các thủ thuật ngoại khoa, bao gồm cả nha khoa hay thẩm mỹ cũng có thể gây ra các khối tụ máu do các thủ thuật này đều có thể gây tổn thương các mô cùng hệ thống mạch máu lân cận.

Một vài loại thuốc chống đông máu cũng có thể làm tăng nguy cơ gây tụ máu. Những người thường xuyên uống aspirin, warfarin, hoặc dipyridamole (Persantine) có khả năng gặp các vấn đề về chảy máu nhiều hơn, bao gồm cả tụ máu.

Tuy nhiên, tụ máu cũng có thể xuất hiện mà không có nguyên nhân rõ ràng. 

Triệu chứng

Đối với những khối tụ máu gần bề mặt thì các triệu chứng có thể bao gồm:

- Đổi màu
   
- Sưng, viêm
   
- Đau khi ấn vào
   
- Đỏ
  
- Vùng da quanh khối tụ máu ấm hơn so với các vùng da khác
   
- Đau

Những khối tụ máu ở sâu bên dưới thường khó phát hiện hơn, thường thấy ở những người gặp tai nạn hoặc gặp những chấn thương nặng. Trong những trường hợp ấy, người bệnh nên thường xuyên đi kiểm tra để phát hiện những khối tụ máu ở sâu bên trong.

Hơn nữa, những khối tụ máu trong hộp sọ có thể đặc biệt nghiêm trọng. Cho dù đã đi kiểm tra sau khi bị chấn thương thì vẫn nên chú ý đến các triệu chứng sau:

- Đau đầu nghiêm trọng và ngày càng nặng thêm
   
- Đồng tử không đều
   
- Khó khăn khi cử động chân tay
   
- Mất thính giác
   
- Khó nuốt
   
- Buồn ngủ
   
- Mất ý thức

Những triệu chứng có thể không xuất hiện ngay lập tức, nhưng thường sẽ xuất hiện sau một vài ngày. Một nghiên cứu năm 2014 đã ghi nhận rằng các triệu chứng của tụ máu dưới màng cứng thường xuất hiện trong vòng 72 giờ sau chấn thương.

Phân biệt bầm tím với tụ máu

Dấu hiệu đổi màu và đau ở vùng bị tổn thương thường làm mọi người tin rằng bầm tím với tụ máu là một.

Tuy nhiên, bầm tím xảy ra khi những mạch máu nhỏ bị vỡ, tạo nên những vùng da tím, xanh, hoặc sậm màu. Vết bầm sẽ đổi màu theo thời gian viết thương lành, màu vết bầm sẽ sáng hơn hoặc chuyển màu vàng trước khi mất hẳn. Thông thường, các vết bầm đều không nghiêm trọng.

Ngược lại, khối tụ máu hình thành khi máu chảy từ các mạch máu lớn hơn. Vết máu tụ nhìn trên da có thể có màu xạnh đậm hoặc đen, nhưng cũng có thể gây tấy đỏ vùng bị tổn thương. Nếu khối tụ máu được hình thành từ các chấn thương nghiêm trọng thì sẽ cần điều trị y tế.

Hầu hết các vết bầm tím đều sẽ tự lành mà không cần chữa trị. Hiếm có các vết bầm tím nghiêm trọng nhưng chúng có thể gây tổn thương đến các mô sâu hơn hoặc các nội tạng, và cần được điều trị để phòng ngừa nhiễm trùng.

Nhiều người dễ bị bầm tím hơn những người khác, bao gồm những người bị thiếu máu, thiếu vitamin và những người sử dụng thuốc chống đông máu.

Theo Dương Thùy Anh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Đối tác AloBacsi

Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ

Để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình

Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình

hoàn toàn MIỄN PHÍ

Khám bệnh online

X